مقصر کیست؟ انگشت اتهام به سوی اسکانیا، ۴۰۵، راننده و لاستیک چینی

به گزارش 598 به نقل از فارس، دوشنبه 17 شهریور ساعت 22 و 49 دقیقه کیلومتر 28 آزاد راه قم به تهران اتوبوسی که از مسیر کاشان به تهران در حال تردد بود، با انحراف از جاده و ردشدن از گاردریل وسط بزرگراه به سمت مخالف منحرف شد و با یک‌دستگاه اتوبوس دیگر که از تهران راهی اردکان یزد بود، برخورد کرد. به دنبال این سانحه که منجر به درگذشت 44 نفر از هموطنانمان شد، موارد متعددی به عنوان عوامل اصلی بروز این حادثه دردناک مطرح شده است.

سردار مهماندار، رئیس پلیس راه کشور در همین ارتباط در گفت‌وگو با  فارس «نقص ایمنی در سیستم برق اتوبوس اسکانیا» را عامل آتش گرفتن اتوبوس ها ذکر کرد و گفت :«٥٠ درصد تقصیر این حادثه سهم نقص لاستیک ها و ٥٠ درصد سهم شرکت تولیدکننده اسکانیا (عقاب افشان) است.»  رئیس پلیس راه گفته است که درهای اتوبوس ها قفل شده بود و خیلی ها فرصت فرار پیدا نکردند.

شرکت عقاب نشان، که نمایندگی انحصاری اتوبوس اسکانیا است، بدنه این اتوبوس ها را در کارخانه ای در استان سمنان می سازد و پس از مونتاژ کامل اتوبوس ها را می فروشد.

از سوی دیگر، دادستانی کل کشور هم از انتخاب سه قاضی برای رسیدگی به پرونده تصادف خبر داده است. حسن روحانی، رئیس دولت یازدهم نیز ضمن تسلیت به خانواده های داغدار وزیر بهداشت و درمان را مامور رسیدگی به درمان آسیب دیدگان، و وزیر راه و شهرسازی و وزیر کشور را مامور بررسی دقیق عوامل حادثه و اتخاذ تدابیر لازم برای جلوگیری از تکرار اینگونه وقایع کرده است.

*‌ لاستیک های چینی هم مقصرند

به‌گفته مدیرعامل شرکت تولیدکننده اتوبوس‌های اسکانیا - که از اتوبوس‌های تولیدی آن در این چند روزه به‌عنوان مقصر اصلی نام برده شده است- اتوبوس حادثه‌دیده، 3سال عمر داشته است. درحالی‌که لاستیک اصلی این خودرو بعد از 2سال تعویض شده و لاستیک غیراصلی جایگزین شده است.

رئیس اتحادیه شرکت‌های تعاونی مسافری کشور هم در این زمینه به فارس گفت:«دولت قبلی به وعده خود برای ارائه لاستیک عمل نکرد. ترکیدن لاستیک موجب بروز حادثه آزادراه تهران- قم شد اما شرکت تعلیق شد؛ مگر ما لاستیک چینی وارد کرده‌ایم که حالا مقصریم؟ همه می‌دانند لاستیک‌های چینی را چه کسانی وارد می‌کنند.» احمدرضا عامری افزود: «‌دولت قبلی، از آذر89 که قانون هدفمندی یارانه‌ها را اجرا کرد از راننده‌ها خواست با دولت همکاری قوی داشته باشند و دولت هم بابت این همکاری لاستیک و روغن با قیمت مناسب دراختیار آنها قرار می‌دهد، اما متأسفانه هیچ لاستیک و روغنی از زمان اجرای قانون هدفمندی یارانه‌ها به راننده‌های حمل‌ونقل عمومی برون‌شهری اختصاص نیافت. »

*‌ بی توجهی راننده به هشدار مرکز خدمات اسکانیا

در این خصوص عبدالله اکبری‌راد مدیرعامل شرکت تولید‌کننده اتوبوس‌های اسکانیا، به فارس گفت: راننده این اتوبوس قبل از حادثه، در مرکز خدمات شرکت حضور داشته و کارشناسان این شرکت هشدار داده بودند که لاستیک‌های اتوبوس دارای مشکل است و نباید با آن تردد شود، اما راننده گفته بود که بعداً این مشکل را برطرف خواهد کرد.

*‌ همیشه پای یک پژو 405 در میان است

سردار مهماندار رئیس پلیس کشور پیش از این و در تشریح این حادثه  گفته بود : «در اتوبان قم – تهران یک دستگاه اتوبوس اسکانیا که در مسیر اصفهان به تهران در حال حرکت بود 28 کیلومتر بعد از قم به علت ترکیدگی لاستیک از مسیر منحرف و به گاردریل ها برخورد که در ادامه گاردریل شکسته و اتوبوس اسکانیا وارد لاین مقابل شد در همین هنگام با یک دستگاه سواری هوندا برخورد و در ادامه به یک دستگاه پژو 405 که میان گاردریل ها گیر افتاده بود برخورد کرد که در پی وقوع این برخورد سواری 405 دچار حریق شد اما خوشبختانه هیچ گونه صدمه ای به سرنشینان سواری 405 و هوندا نرسیده است.»

*برگزاری نخستین جلسه کارگروه‌های بررسی تصادف جاده تهران - قم، امروز

کیومرث فروتنی مدیرکل ماشین سازی و نیرو محرکه وزارت صنعت، معدن و تجارت به فارس گفت: صبح روز گذشته با کارشناسان استاندارد، فنی، پلیس و ... در محل تصادف دو اتوبوس حاضر شده و موضوع را مورد بررسی قرار دادیم. وی با بیان اینکه کارگروه‌های مختلفی برای بررسی موضع تشکیل شده است، افزود: امروز قرار است اولین جلسه را داشته باشیم، طبیعتا باید چندین نشست و بررسی انجام شود تا به یک جمع بندی برسیم.

*‌ استاندارد وارد موضوع شد

نظام الدین برزگری رئیس سازمان ملی استاندارد  در گفت‌و‌گو با  فارس و در پاسخ به این سوال که سانحه برخورد دو اتوبوس اسکانیا به دلیل مشکلاتی چون نزدیکی سیستم برق  و سوخت این اتوبوس‌ها و یا غیر استاندارد بودن لاستیک‌ها بوده ، آیا استاندارد در این ماجرا وارد شده است، گفت: بله استاندارد وارد موضوع شده است. کارگروه‌هایی تشکیل شده است و در حال بررسی موضوع هستند، اما در حال حاضر نمی توانم هیچ گونه اظهار نظری در این رابطه داشته باشم.

وی تصریح کرد: در تمام دستگا‌ه‌های دخیل و مرتبط با مسئله اعم از وزارت راه، شرکت تولید کننده اتوبوس‌، وزارت صنعت، پلیس، استاندارد و ... کارگروه هایی تشکیل شده است که مسئله را بررسی می‌کنند و نتیجه را به اطلاع عموم خواهند رساند.

*‌ نماینده اسکانیای سوئد به ایران فراخوانده شد

احمد نعمت‌بخش رئیس انجمن خودروسازان در گفت‌وگو با فارس، درخصوص حادثه برخورد دو اتوبوس در اتوبان قم اظهارداشت: اصولاً وقتی اتفاقی می‌افتد و سوانحی از این دست رخ می‌دهد، به صورت مستقیم اعلام نمی‌کنند مقصر چه کسی است، بلکه بررسی‌های کارشناسی صورت گرفته و در نهایت با جمع‌بندی اعلام نظر نهایی صورت می‌گیرد، اما متاسفانه در این حادثه و بدون بررسی کارشناسی 50 درصد تولید کننده را مقصر می‌دانند که این کار صحیح نیست.

رئیس انجمن خودروسازان گفت: از اسکانیای سوئد خواسته شده است تا نماینده خودش را بفرستد و در این خصوص بررسی‌های لازم صورت گیرد.

*‌ لاستیک اسکانیا به استاندارد ارسال شد

نعمت بخش گفت: در ادامه بررسی‌های دلیل اصلی سانحه دو اتوبوس اسکانیا، لاستیک خودرو را برای بررسی کارشناسی به موسسه استاندارد داده‌اند.جلساتی با حضور 3 وزیر راه و شهرسازیف صنعت،معدن و تجارت و وزیر کشور در حال برگزاری است، همچنین در وزارت صنعت نیز زیرکمیته‌ای تشکیل شده است که گزارشات بررسی سانحه به آقای نعمت‌زاده اعلام می‌شود.

نعمت‌بخش گفت: شرکت بازرسی مستقلی انتخاب شده است تا بررسی لازم را در این خصوص انجام دهد.در بررسی دلایل سانحه می‌توان به عواملی مثل خواب‌آلودگی راننده، ترکیدگی تایر، عوامل جاده‌ای و سایر عوامل خطای انسانی اشاره کرد.

رئیس انجمن خودروسازان گفت: براساس گزارش ناجا و در کمیته ناوگان که گزارش آن برای سال 86منتشر شده بود نقس نقص فنی در تصادفات ناوگان جاده‌ای 1.3 درصد بوده است البته ما از پلیس خواسته‌ایم تا عمر خودرو را هم لحاظ کنند چون ممکن است حتی این آمار کم هم مربوط به خودروهای فرسوده باشد.

* سیستم برق و سوخت اسکانیا زیر صندلی راننده است

محمدحسن شجاعی‌فرد رئیس دانشکده و پژوهشکده مهندسی خودرو دانشگاه علم و صنعت در خصوص حادثه رخ داده به فارس گفت: چنین حوادثی برای اسکانیا مسبوق به سابقه است. واقعیت مطلب این است که سیستم برق و سیستم سوخت اسکانیا زیر صندلی راننده است یعنی اگر اتفاقی بیفتد ممکن است منجر به آتش‌سوزی اسکانیا شود اما در اتوبوس‌های دیگر سیستم برق و سیستم سوخت در وسط و یا انتهای اتوبوس قرار دارد لذا نوعاً ممکن است چنین مشکلی پیش آید.

وی افزود: من از زبان کسی که این حادثه را دیده و رئیس دانشکده هم است و فرد تحصیلکرده‌ای به حساب می‌آید نقل می‌کنم که لاستیک سمت چپ اتوبوس ترکیده از روی گاردریل پریده و به آن سوی اتوبان کشیده شده است و به اتوبوس دیگری برخورد کرده اما این به آن معنا نیست که نباید همه به خاطر آتش‌سوزی فوت کرده باشند آنچه مسلم است این است که نباید انفجار در همان لحظه رخ می‌داد چرا که حتی اگر قرار باشد به دلیل نقص فنی اسکانیا انفجار صورت گیرد باید زمان بیشتری می‌برد لذا ممکن است باک یا چیز دیگری نزدیک این انفجار قرار گرفته باشد.

شجاعی‌فرد گفت: اینگونه که برای نقل شده است به محض ترکیدن لاستیک اتوبوس مثل موشکی به آن سوی اتوبان رفته و با اتوبوس دیگری برخورد کرده است.

* انفجار اسکانیا در چند ثانیه عجیب است

وی افزود: سیستم سوخت‌رسانی اسکانیا یک لوله است و نمی‌تواند انفجاری در این حد صورت گیرد چرا که سوخت اتوبوس گازوئیل است و گازوئیل منجر به انفجار نمی‌شود مگر اینکه اشتعالی صورت بگیرد تا گازوئیل بسوزد و حتی می‌توان گفت سیستم سوخت‌رسانی اتوبوس قدرت سوزاندن کل اتوبوس را ندارد اما ممکن است باک آنقدر داغ شود و مشتعل شود اما ظاهراً آنقدر زمان طول نکشیده و همه چیز در چند ثانیه رخ داده است.

رئیس پژوهشکده مهندسی خودروی دانشگاه علم و صنعت گفت: متأسفانه بخش خودروسازی ما دقت لازم را ندارند و حتی اتوبوس‌های وارداتی هم در استانداردها دقت نمی‌کنند چرا که ستون‌های بدنه این اتوبوس‌ها بسیار ضعیف است و به همین دلیل است که پس از برخورد به این شکل در می‌آیند و من معتقدم اگر این خودروها تست‌های ایمنی لازم را پاس کرده بودند این اتفاق نمی‌افتاد.

وی افزود: این اتوبوس‌ها ظرفیت سرعت 120 کیلومتر در ساعت را ندارند و به همین دلیل است که این بلاها به سرشان می‌آید.

* اشکال از بدنه اسکانیا بوده است

وی با عجیب خواندن این حادثه گفت: فقط در حالتی که اتوبوس به دره یا رودخانه سقوط کند ممکن است 40 تا 50 کشته داشته باشد چرا که حتی در برخورد دو خودروی سواری که سوخت بنزین هم دارد نمی‌توان شاهد چنین آتش‌سوزی شد.

شجاعی‌فرد گفت: به عقیده من اشکال از بدنه خودرو بوده است چرا که بدنه باید به نحوی ساخته شود که به اعضا و سرنشینان صدمه وارد نشود و حتی معتقدم اگر قرار بود باک اسکانیا داغ هم شده و منجر به انفجار شود، باید 20 دقیقه زمان می‌برد اما ظاهراً در چند ثانیه این حادثه رخ داده است.

* رضا کیمیایی