به گزارش 598 به نقل از خبرگزاری دانشجویان ایران، بر اساس اعلام ایران به آژانس قرار بود راهاندازی (استفاده از مجتمعهای سوخت واقعی و آب سنگین) راکتور 40 مگاواتی اراک در سه ماه نخست سال 2014 صورت گیرد که این تاریخ به تاخیر افتاده و احتمالا به سه ماه پایانی 2014 موکول خواهد شد.
از ابتدای سال 1392 پیشرفتهای قابل توجه فنی و ساختمانی را در راکتور تحقیقاتی 40 مگاواتی اراک شاهد بودیم. بر اساس گزارش آژانس در خردادماه سال جاری ایران قطعات مهمی از جمله جرثقیل بالاسری متحرک، تعدیلکننده و مبدلهای گرمایی همراه با سرد کنندههای اصلی، سیستمهای پاککننده و مدارکشی، تانکرهای ذخیره تعدیلکننده و کنترلکنندههای فشار برای سیستم سردکننده راکتور را نصب کرده است.
ایران برنامه راهاندازی اولین راکتور تحقیقاتی ساخت داخل خود از نوع آب سنگین را به این شرح اعلام کرده است:
مرحله اول- عملیات پیش از راهاندازی (استفاده از مجتمعهای سوخت مجازی و آب سبک) در سه ماهه چهارم سال 2013؛
فریدون عباسی، رییس پیشین سازمان انرژی اتمی کشورمان، 26 مرداد در آخرین روز کاریش در رابطه با وضعیت راکتور تحقیقاتی 40 مگاواتی اراک اظهار کرد: پیشرفتهای خوبی در این زمینه داشتهایم و بیش از 10 مجتمع سوخت راکتور اراک را در کارخانه اصفهان نگهداری میکنیم. پیش از این مخزن راکتور به محل نصب منتقل شد. همچنین همراه گزارشی که درباره راکتور اراک از طریق پادمانمان به آژانس دادیم، DIQ (اطلاعات طراحی) به روز شده را به بخش مربوطه آژانس اعلام کردیم.
راکتور IR-40 یک راکتور تحقیقاتی متوسط آب سنگین 40 مگاواتی است که برای داشتن 150 مجموعه سوخت اورانیوم طبیعی به شکل UO2 طراحی شده است.
مرحله دوم- راهاندازی (استفاده از مجتمعهای سوخت واقعی و آب سنگین) در نخستین سه ماهه سال 2014؛
اما به نظر میآید راهاندازی راکتور با استفاده از سوخت واقعی که قرار بود بر اساس اعلام قبلی در سه ماه نخست 2014 انجام شود با تاخیر رو به رو است.
ایران در نامهای مورخ 25 اوت 2013 (سوم شهریور) به آژانس اطلاع داد که "بر اساس پیشرفت عملی فعالیتهای ساختمانی" تاریخ اعلام شده قبلی برای "آغاز" فعالیت رآکتور IR-40 "امکان پذیر نیست، بنابراین نمیتواند این راکتور را در سه ماهه اول سال 2014 راهاندازی کند".
در گزارش قبلی آژانس در خردادماه، احتمال راهاندازی راکتور در مرحله دوم را سه ماه سوم سال 2014 اعلام شده بود.
بر اساس آخرین گزارش آژانس که 6 شهریور منتشر شد، بازرسان مشاهده کردند که "از زمان گزارش قبلی مدیرکل(خرداد)، محفظههای راکتور در محل خود قرار گرفتهاند.
اما تعداد دیگری از اجزای اصلی از جمله تجهیزات اتاق کنترل، ماشین تجدید سوخت و پمپهای سردکننده راکتور هنوز نصب نشدهاند. همچنین در طول راستیآزمایی اطلاعات طراحی، ایران به اطلاع آژانس داد که حدود 90 تن آب سنگین تولید کرده است و تایید کرد که آب سنگین کافی را برای راهاندازی راکتور IR-40 دارد.
همچنین در این گزارش آمده است که" از زمان گزارش قبلی مدیرکل، ایران شروع به تولید مجموعههای سوخت حاوی مواد هستهیی برای راکتور IR-40 کرده است.
و آژانس تایید میکند که ایران 10 مجموعه سوخت برای راکتور اراک را ساخته و همه آنها را در کارخانه تولید سوخت انبار کرده است.