سرویس سیاسی پایگاه 598، آیت الله سید محمدمهدی میرباقری رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم چهارم شهریور در بیست و پنجمین نشست سراسری جنبش عدالتخواه دانشجویی در دانشگاه قم با تبیین مؤلفه های نظام سرمایه داری جهانی به طرح موضوع حکومت جهانی اسلام و عدالت اسلامی پرداخت و افزود: باید عدالت در همه مسائل اجتماعی تحقق پیدا کند و تحقق عدالت در اجتماع به صیانت از آن وابسته است.
در ادامه گزارشی از سخنان استاد میرباقری می آید:
مانع تحقق عدالت در تمدن غرب جریان تجدد است
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی قم در این نشست که با حضور بیش از ۲۰۰ نفر از دانشجویان دانشگاه های کشور برگزار گردید با اشاره به اینکه مانع تحقق عدالت در تمدن غرب جریان تجدد است، گفت: غرب عدالت را به گونهای دیگر تعریف میکند و به دنبال مناسبات و مطالبات جهانی است. عدالت در مقام تحقق در پیوستار قابل تحقق است وعدالت را باید به صورت پیوستار در حوزه اجتماعی و فرهنگی و الگوی توسعه اجتماعی مبتنی بر عدالت و مناسبات عدالت اسلامی را محقق کنیم.
استاد میرباقری به اهمیت تحقق عدالت در مناسبات خرد تاکید کرد و اظهار داشت: عدالت در جامعه به تبع تکامل اجتماعی تحلیل و تعریف میشود و استراتژی تابع تعریف از عدالت در جامعه است.
وی با بیان اینکه در حوزه فلسفی تاریخ تکامل اجتماعی عدالت را تعریف میکند تصریح کرد: در مکتب مارکسیسم عدالتی که تعریف میشود در دوره تاریخی مربوط به خود است و اگر در جامعهای محصولات تولیدی و امکانات فرهنگی و رفاهی به طور یکسان در همه جا تقسیم شد در واقع در آنجا عدالت برقرار شده است.
نظام سرمایهداری خود را رقیب مکتب اسلام که پرچمدار عدالت است میداند
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با بیان اینکه اساس نظام سرمایهداری بر اساس ربا بنا شده است خاطرنشان کرد: در درون مکتب اسلام رقیبی که در مقابل این دین قرار دارد و خود را پرچمدار عدالت میداند نظام سرمایهداری است.
وی افزود: آنچه در دوران انقلاب اسلامی اتفاق افتاد این بود که طلسم تک صدایی که در این جهان ایجاد کرده بودند شکسته شد و این شکسته شدن سبب شد با محوریت دین و پیشرفت به عدالت دست پیدا کنیم.
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی ادامه داد: انقلاب اسلامی رقیب خود مارکسیست را از صحنه حذف کرد و توانست ندای عدالت را در جهان طنین انداز کند. اگر ما در مقابل رقیب خود که میگوید عدالت جز با تجدد میسر نمیشود بایستیم قاطعانه میتوانیم به پیروزیهای بزرگتر دست پیدا کنیم.
وی بیان کرد: با پیگیر بودن و دانستن یک ضرورت برای انقلاب اسلامی این مسیر یک طرفه که بعد از انقلاب صنعتی شکل گرفت را میتوان به گونهای پیمود که هم به دنبال دین بود و هم به دنبال عدالت.
در جامعه ای که محور ارزشها حق شد محور مطالبه نیز حق خواهد بود
استاد سید محمد مهدی میرباقری با بیان اینکه اگر جامعهای به سوی اخلاق حرکت کند مناسبات آن جامعه اخلاقی میشود تاکید کرد: اگر در جامعهای محور ارزشها حق شد بنا بر این محور مطالبه نیز حق خواهد بود.
وی با بیان اینکه نظام سرمایهداری انسان را مانند سایر وسایل عامل سرمایه تعریف میکند تصریح کرد: امنیت و رشد سرمایهمحور توسعه در همه مناسبات اجتماعی تاثیر میگذارد و انرژی انسانی بیش از انرژیهای طبیعی مورد استفاده قرار میگیرد.
خصوصی سازی قدرت در الگوی توسعه غربی
مدرس درس خارج فقه حکومتی در حوزه علمیه قم با بیان اینکه نظام سرمایهداری طبقات اجتماعی را براساس روابط تولیدی تعریف میکند اذعان داشت: در غرب نظام سرمایه داری مبتنی بر نظام رشد سرمایه شکل گرفته است و الگوی توسعه غربی تابعی از رشد سرمایه است یعنی قدرت را خصوصی سازی کردهاند.
وی در ادامه به نقد مدل توسعه غربی پرداخت و اظهار داشت: اگر در جامعه ای توسعه به مفهوم غربی آن اتفاق افتاد، عدالت نسبی می شود و وابسته به مطالبات اجتماعی می گردد.
غرب انسان را در خدمت توسعه سرمایه و به مثابه منبع تولید ثروت می داند
رئیس فرهنگستان علوم اسلامی در ادامه به ذکر روند تاریخی گسترش مدرنیته پرداخت و گفت: در دنیای غرب حاکمیت و انباشت سرمایه به بسط شیوه خاصی از مناسبات انسانی ختم شده است و نظامی حقوقی برای صیانت از سرمایه ایجاد شده است و نظام ارزشی متناظر با آن هم به وجود آمده است و حتی بافت انسانی جامعه هم متناسب با رشد سرمایه صورت بسته است. چنین روندی به سوگیری انرژی های انسانی در خدمت توسعه سرمایه و نگاه به انسان به عنوان یک منبع تولید ثروت منجر شده است.
آیت الله میرباقری در تعریف نظام مدرن، مدرنیته را دارای یک دستگاه تولید، یک دستگاه توزیع و یک دستگاه مصرف دانست که دستگاه تولید آن مفاهیمی در حوزه اختصاصی و عمومی تولید می کند و با علوم گوناگون آن را مستحکم می سازد؛ دستگاه توزیع آن متناسب با این مفاهیم اعتبارات اجتماعی را توزیع می کند و مناصب گوناگون را به وجود می آورد و نیز متناسب با این تولید و توزیع، فرایند نیاز و ارضا را تحت تاثیر قرار می دهد. این فرآیند نیاز و ارضا در سبک زندگی و عرصه هایی چون پوشش، شهرسازی و معماری تجلی می یابد. چنین نظامی با اصالت دهی به سرمایه و سرمایه دار، برای خود تئوری عدالت تعریف می کند.
خصوصی سازی قدرت و تحزب با ولایت فقیه و حکومت دینی قابل جمع نیستند
وی پس از ذکر این مباحث نظری به مسائل حال حاضر کشور اشاره کرده و ادامه داد: در حال حاضر و با وجود دولت جدید در کشور ما روند خصوصی سازی با شدت بیشتری دنبال می شود و در کنار خصوصی سازی اقتصادی، بحث خصوصی سازی قدرت و نیاز به حزب مطرح خواهد شد که اینها با ولایت فقیه و حکومت دینی قابل جمع نیستند.
برخی جریانات سیاسی زمینه شکل گیری نظام سرمایه داری لیبرال را مهیا می کنند
استاد سطح عالی حوزه علمیه قم با هشدار به مسئولان کشور گفت: با توجه به مناظرات اخیری که در رسانه ملی شاهد آن بودیم ما نیز از این بلای نظام سرمایه داری به دور نیستیم و با توجه به جریانات سیاسی و رفتن به سوی احزاب سیاسی کم کم زمینه شکل گیری یک نظام سرمایه داری لیبرال مهیا میشود که باید در این زمینه مراقبتهای لازم را داشته باشیم.
نظام جائر سرمایه داری جهانی، مانع تحقق عدالت است
استاد میرباقری در نهایت مساله اصلی را نظام جائرانه سرمایه داری جهانی دانستند که مانع تحقق عدالت است و اینگونه نتیجه گیری نمود: که ما باید دنبال یک مدل و توسعه مفاهیم اسلامی و افشاگری نسبت به نظام غربی باشیم.