اولین قتل سیاسی در تاریخ معاصر ایران

به گزارش خبرنگار فرهنگی فارس، میرزا محمدرضای کرمانی فرزند ملاحسین عقدایی معروف به ملاحسین پدر در کرمان زاده شد. پدرش ملاحسین در زمان حکومت طولانی محمد اسماعیل خان وکیل‌الملک در کرمان، به دلیل ظلم و ستمی که بر او رفته بود، مهاجرت کرد و به یزد رفت.

اعدام میرزا رضا کرمانی به جرم قتل ناصرالدین شاه (1276 ش)

میرزا رضا کرمانی در کرمان به دنیا آمد. در جوانی به تهران رفت و به دست‏فروشی و سمساری مشغول شد تا اینکه رفته رفته مورد اعتماد تجار تهران قرار گرفت. وی در سال 1268 ش پس از آشنایی با سیدجمال‏الدین اسدآبادی، سخت مجذوب اندیشه‏ها و افکار او شد و از همان زمان، به فعالیت‏های سیاسی پرداخت. در پی استبداد و جور زمان ناصرالدین‏شاه قاجار و اخراج سیدجمال‏الدین اسدآبادی از ایران، میرزا رضا کرمانی بارها به گونه کتبی و شفاهی به ناصرالدین شاه و درباریانش اخطار نمود که به جهت بی‏احترامی و ستمی که درباره سیدجمال‏الدین روا داشته‏اند، کشته خواهند شد. رژیم استبدادی قاجار، زبان تیز و حرکات اعتراض‏آمیزِ او را تحمل نکرد و میرزا رضا را به 7/5 ماه زندان محکوم کردند. میرزا پس از آزادی، راهی اسلامبول ترکیه گردید و با سید دیدار نمود. میرزا از اوضاع ایران بسیار نالید و سید او را به کندن ریشه فساد که همان ناصرالدین شاه بود، تشویق کرد. سرانجام شاه قاجار که در تدارک برگزاری جشن‏های پنجاهمین سال سلطنت خود بود، در 17 ذی‏القعده 1313ق برابر با 13 اردیبهشت 1275ش با 3 گلوله میرزا رضا در حرم حضرت عبدالعظیم(ع) در ری کشته شد. میرزا با بیان سخنانی در دادگاه فرمایشی، حقایق را بازگو نمود و شاه را رسوا کرد. سرانجام میرزا رضا کرمانی در روز دوم ربیع‏الاول 1314 ق برابر با 21 مرداد 1276ش توسط دستگاه جبار قاجار به دار آویخته شد و به شهادت رسید. آخرین جمله میرزا این بود: «ین چوبه دار را به یادگار نگه دارید، من آخرین نفر نیستم».