اگر دولت اوباما با فراری دادن ادوارد اسنودن افشاگر بزرگترین نقض حقوق شهروندی تاریخ امریکا در دوره اوباما به هنگ کنگ و سپس روسیه توانست تا حدودی از این رسوایی خلاص شود اما صدور حکم تبرئه قاتل یک نوجوان 17 ساله سیاه پوست آنهم غیر مسلح و بدون داشتن کیفر قضایی به موج اعتراضات ضد تبعیض نژادی در سراسر آمریکا دامن زده و دولت این کشور را با دردسر تازه ای مواجه کرده است .
در برخی مناطق از جمله درلس انجلس تظاهرات با دخالت پلیس ضد شورش به خشونت کشیده شد و دهها نفر از معترضان بازداشت شدند.این درگیری ها و اعتراضات از زمان تظاهرات ضدوال استریت موسوم به تظاهرات ضد سرمایه داری در این کشور بی سابقه بوده است . گروههای مدافع حقوق مدنی در بسیاری از شهرهای آمریکا از جمله بوستون ، سانفرانسیسکو ، سن دیه گو و سکرومنتو با محکوم کردن رای دادگاه ، این رای را مصداق بارز تبعیض نژادی قلمداد کردند.
هشتصدهزار نفر هم با امضای طوماری از وزارت دادگستری آمریکا خواستند تا تحقیقات جنایی جدید را در باره جرج زیمرمن به اتهام نقض حقوق مدنی آغاز کند.آنچه باعث گستره این اعتراضات شده است یکی ترس از ادامه حملات علیه سیاه پوستان بعد از تبرئه قاتل ترایون مارتین نوجوان سیاه پوست امریکایی است .
وی در حالیکه فاقد سلاح و هرگونه کیفر قضایی بوده سال گذشته بوسیله «جرج زیمرمن» بیست و نه ساله لاتین تبار مورد حمله قرار گرفت و کشته شد . بعد از یکسال هیت منصفه دادگاه نوع قتل را درجه 2 تشخیص داد و حکم تبرئه قاتل را آزاد کرد.اما سوالی که این روزها در امریکا مطرح است اینکه اگر به فرض جای قاتل و مقتول عوض می شد و قاتل یک سیاه پوست می بود ایا باز هیات منصفه یک چنین رای می داد.
قطعا این طور نبود چرا که رد گذشته نیز مواردی بسیاری بوده که فرد با وجود اینکه گناهکار هم نبود اما به فرض اینکه سیاه پوست بوده گناهکار تشخیص داده می شد و محکوم می شد هر چند که سال های بعد مشخص می شد که وی گناهکار نبوده است .از اینرو با توجه به پیشداوری های که بیشتر از روی تعصبات نژادی بر جامعه امریکا حاکم شده این موضوع که امروز در آمریکا حدس بزنید که چه کسی خطرناک و چه کسی خطرناک نیست به یک بیماری روز مره تبدل شده است.
اما عامل دیگری که در گستره اعتراضات دخیل و تاثیر گذار بوده پیوند خوردن این مسئله به عنوان مصداقی از تبعیض نژادی به دو مسئله دیگر یعنی قانون حمل سلاح و شلیک در زمان احساس خطر است که هر دو با بحث و منازعه های گسترده در داخل همراه است .آنچه بر درهم تنیدگی این مشکلات می افزاید یکی پیوند این مسائل با منافعی است که شرکت های تولید کننده سلاح دارند و به هیچ وجه حاضر به تعدیل قانون حمل سلاح نیستند و دیگری آزادی عملی است که در زمان احساس خطر در اختیار فرد قرار می دهد و دست وی را برای توجیه قتل باز می گذارد . از این دید قانون حمل سلاح دارای خلائ های بسیار اساسی است و فاقد ویژگی بازدارندگی است .در مجموع پیوند این مسائل با تبعیض نژادی موجب شده است حکم تبرئه قاتل نوجوان سیاه پوست ابعاد گسترده ای به خود بگیرد و سراسر امریکا را از شمال تا جنوب و از شرق تا غرب تحت تاثیر قرار دهد.
حامد کریمی
منبع: سیاست ما