چه کسی جانشین «اسلام کریم‌اف» خواهد شد؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری فارس در دوشنبه، در بهار سال جاری رسانه‌های ازبکستان با انتشار خبر سکته رهبر 75 ساله این کشور، سلامت جسمی وی را وخیم گزارش کردند و به دنبال این خبر اسلام کریم‌اف مدت‌ها در جوامع بین‌المللی ظاهر نشد پس از آن فکر جانشینی در برخی از مقامات این کشور ایجاد شد و برای جانشینی وی که از سال 1992 تاکنون در این سمت قرار داشته، تلاش می‌کنند.

به گزارش پایگاه خبری «کانیوز» در ماه‌های اخیر این بحث جانشینی قوت پیدا کرد اما با توجه به ویژگی ازبکستان و دسترسی کم به رسانه‌ها، حتی رسانه‌های خارجی نیز نمی‌توانند حدس بزنند که در داخل این کشور چه می‌گذرد؟ و رقابت در به دست آوردن قدرت چگونه است؟

در میان جانشینان «اسلام کریم‌ا‌ف» نام «گلناره کریم‌آوا» دختر ارشد رئیس جمهور ازبکستان، «عظیم‌اف» معاون نخست‌وزیر، «عنایت‌‌اف» رئیس سازمان امنیت ملی و «میرضیایف» نخست‌وزیر این کشور به چشم می‌خورد.

چندی پیش گلناره کریم‌آوا دختر ارشد رئیس جمهور که احتمالا یکی از کاندیداهای احتمالی است در رسانه‌ها عنوان کرد که قصد کاندید شدن برای پست ریاست جمهوری را ندارد ولی عواقب این سخن مدت زیادی به طول نیانجامید.

چراکه اولین ضربه را گلناره به معاون نخست‌وزیر رستم عظیم‌اف زد و با افشای خبر چهار میلیارد دلار پول در بانک تحت کنترل عظیم‌اف به نام «ایپاک یول»، همه چک‌های متعلق به او توقیف شد.

گلناره توانست پدر خود را در این اقدام متقاعد کند که چک‌های عظیم‌اف را متوقف کند و در این راستا موقعیت معاون نخست وزیر به شدت تضعیف شد.

ارزیابی کارشناسان در خصوص رستم عنایت‌اف رئیس سازمان امنیت ملی ازبکستان که یک جانشین احتمالی برای کریم‌اف است، به این نتیجه رسید که عنایت‌اف 70 سال داشته، از بیماری قند نیز رنج می‌برد و فعلا نمی‌خواهد خود را درگیر حکومت کند ضمن این که در حال حاضر مهمترین وظیفه وی فشار بر نامزدهای احتمالی و به دست گرفتن روند انتقال قدرت است.

در ضمن، عنایت‌اف امید به حمایت مسکو داشته و تلاش می‌کند خود را طرفدار روسیه قلمداد کند و اینکه منافع روسیه را در زمان کریم‌اف تأمین می‌کند.

با این وجود، آنالیز شخصیت عنایت‌اف این نتیجه را می‌دهد که توسل به رهبران روسیه ریاکارانه است زیرا بر فضای امنیت ملی ازبکستان یک فضای ضدروسی حاکم است و وی نه تنها تمام کارمندان طرفدار روسیه را از کار برکنار کرده بلکه تلاش کرده محاکمه عوامل روسیه را در وزارت دفاع انجام دهد و در سال 2012 مسئول عملیات تهاجم به روسیه بود.

مورد دیگری که کارشناسان غربی به نتیجه رسیدند این بود که فعالیت گروه‌های اسلامی در ازبکستان مثل «حزب‌التحریر» و «حرکت اسلامی ازبکستان» از زمانی آغاز شد که عنایت‌اف قدرت تام‌الاختیار را در سازمان امنیت ملی ازبکستان به دست آورد.

در نهایت، شوکت میرضیایف نخست‌وزیر ازبکستان که نامزد احتمالی است، می‌ماند و این درحالی است که او جاه‌طلبی رئیس جمهور شدن را ندارد.

علاوه بر این، کریم‌اف همه جوانب را سنجیده و به وی اجازه ظهور در مجامع عمومی را نداده ضمن این که موقعیت او یک برنامه‌ریزی اقتصادی می‌باشد.

جانشینی کریم‌اف عمدتا به 2 عامل بستگی دارد یکی سلامتی کریم‌اف و دیگری موقعیت اقتصادی کشور که اگر به این 2 فاکتور قیمت مواد غذایی هم اضافه شود اوضاع کشور را می‌توان بسیار وخیم تصور کرد.

در حال حاضر همه منتظرند ببینند که زمان رقابت مدعیان با سرمایه‌هایی که دارند و با فروش منابع پول‌ساز کشور برای سوء‌استفاده از بودجه چه وقت آغاز می‌شود.

در حال حاضر کریم‌اف سالخورده آماده است موقعیت خود را به دیگری واگذار کند و شاید این سناریو جانشینی کریم‌اف همانند سناریوی سال 2006 که در ترکمنستان اتفاق افتاد، تکرار شود (در هنگام جانشینی «سفر مراد نیازاف» رئیس جمهور سابق ترکمنستان به یکباره «قربانقلی بردی محمداف» که برای همه ناشناخته بود، ظاهر شد).