نگاه نگران اسرائیلی‌ها به ناآرامی‌ها در مصر

به گزارش 598 به نقل از فارس، ضرب‌الاجل ارتش مصر برای «محمد مرسی» عصر دیروز به پایان رسید. نظامیان نهایتا دیشب کار را یکسره کرده و رسما برکناری مرسی از ریاست‌جمهوری را اعلام کردند. این اتفاق که در یکسالگی ریاست‌جمهوری «محمد مرسی» رخ داد، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های جهان داشت. این اتفاق به دلیل هم مرزی مصر با فلسطین اشغالی از اهمیت بالایی برای اسرائیلی‌ها برخوردار است و به همین جهت رسانه‌های اسرائیلی هم ده‌ها تحلیل در مورد تحولات این کشور منتشر کردند.

آنچه که بیش از همه در این تحلیل‌ها به چشم می‌خورد، نگرانی رژیم‌صهیونیستی از ادامه ناآرامی‌ها در مصر و تبعات ناشناخته آن برای اسرائیل است. هرچند که در بخشی از این تحلیل‌ها هم از کنار رفتن یک رئیس‌جمهور اسلامگرا در مصر ابراز خرسندی شده است.

روزنامه «هاآرتص» در یکی از تحلیل‌های با تیتر «در مصر، دموکراسی معنایی دیگر یافت»: اگر انقلاب مجبور شده برای رسیدن به دموکراسی و اهداف خود به قدرت ارتش اتکا کند، این بر عهده ارتش است که باید ثابت کند که هر اقدامش در جهت خواسته‌های مردمی است.

این یادداشت می‌افزاید: از حالا، این ارتش است که با یک نماینده غیرنظامی، کشور را اداره و مدیریت می‌کند.

هاآرتص در پایان با اشاره به نبود یک رهبر مشخص و چنددستگی در میان مصری‌ها، نوشته است این بار مرسی بود که به عنوان یک دشمن مشترک مطرح شد و ارتش و مردم را به هم نزدیک کرد و موجب شد تا مردم از ارتش به عنوان «محافظان دموکراسی» استفاده کنند.

اما این روزنامه در یادداشت دیگری به قلم «عانشل ففر» نوشته است با وجود آنکه سران اسرائیلی‌ از کنار رفتن مرسی خرسند هستند، اما دلایلی وجود دارد که نشان می‌دهد استمرار حضور مرسی می‌توانست برای اسرائیل منافع بیشتری داشته باشد.

ففر برای این تحلیل خود چهار دلیلی می‌آورد که در تشریح اولین دلیل آن می‌گوید «اخوان المسلمین» از زمانی که به قدرت رسید همچون دوران «حسنی مبارک» به معاهده صلح با اسرائیل پایبند بود. در زمان وی همکاری‌های امنیتی بین اسرائیل و مصر نه تنها کاهش نیافت، بلکه تقویت نیز شد.

وی همچنین به جنگ هشت روزه غزه نیز به عنوان دومین دلیل خود اشاره کرده و نوشته است که اسرائیل از این نگران بود که با حضور اسلامگرایان در مصر، حماس قدرت بیشتری پیدا کند و درگیری‌ها بیشتر شود، اما دولت مرسی عملا هیچ تلاشی برای جلوگیری از آغاز جنگ هشت روزه و عملیات «ستون دفاعی» انجام نداد. به نوشته وی، مرسی و اخوان المسلمین توانستند به طرز بی‌سابقه‌ای نیروهای مقاومت در غزه را مهار و کنترل کنند.

امنیت صحرای سینا و تونل‌هایی که حماس برای انتقال تجهیزات به غزه در این منطقه حفر کرده بود، سومین موضوع مورد بحث ففر است، وی می‌نویسد در زمان مبارک هیچ‌گاه به اندازه دوران مرسی برای تامین صحرای سینا و مسدود کردن تونل‌های زیرزمینی تلاش نشده بود. مرسی در دوره یکساله‌اش تعداد زیادی از این تونل‌ها را از بین برد.

وی نهایتا رابطه میان ایران و مصر را به عنوان دلیل چهارم مطرح می‌کند و می‌نویسد حکومت مرسی در مصر به تفرقه میان شیعیان و اهل سنت دامن زده بود. او همچنین به دلیل حمایت حزب‌الله از دولت سوریه به یکی از دشمنان اصلی این گروه تبدیل شده بود. مصر در دوران مرسی به اردوگاه مخالفان ایران بدل شده بود، اما حالا با وضعیت فعلی در مصر، توجه غرب از سوریه به مصر معطوف می‌شود و ایران و متحدانش این فرصت را پیدا می‌کنند که حمایت‌های خود از حکومت «بشار اسد» را افزایش دهند.

روزنامه «جروزالم پست» دیگر رسانه اسرائیلی است که از برکناری مرسی ابراز نگرانی کرده است. این روزنامه در تحلیلی به قلم «حرب کینون» با تیتر «اسرائیل محتاطانه مصر را تحت نظر دارد» نوشته است: دولت اسرائیل شیطانی را که می‌شناسد به شیطانی که نمی‌شناسد، ترجیح می‌دهد.

وی می‌افزاید: اسرائیل خواستار ثبات بوده و به دنبال آن است که همه چیز قابل پیش‌بینی باشد. ناآرامی و بی‌ثباتی، اسرائیل را هراسان می‌کند.

کینون توضیح می‌دهد: اکنون هیچ‌کس نمی‌داند قرار است چه نیرویی آزاد شود و این ناآرامی‌ها به چه سمتی برود. اسرائیل دوست دارد همه‌چیز قابل پیش‌بینی و مشخص باشد، حتی اگر این ثبات وابسته به تداوم حضور کسانی باشد که اساسا بازیگران خوبی نیستند.

نویسنده جروزالم‌پست حتی به وضعیت سوریه هم با همین دید می‌نگرد و می‌نویسد «بشار اسد» و پدرش دردسرهای زیادی برای اسرائیل به وجود آوردند، اما حداقل با ثبات و قابل‌پیش‌بینی بودند، اما وضعیت فعلی در سوریه غیرقابل‌پیش‌بینی است.

در مقابل «جروزالم‌پست» در یادداشت دیگری به نقل از «ماکس سینگر» از مرکز مطالعات استراتژیک «بگین سادات» نوشته است ارتش و دموکرات‌های مصر برای اسرائیل بهتر از اسلامگرایان هستند. هرچند که ممکن است مشکلاتی برای ارتش و دموکرات‌ها نیز وجود داشته باشد، اما اسلامگراها دشمنان بدتری هستند.

پایگاه صهیونیستی تایمز اسرائیل هم کنار رفتن مرسی از قدرت را «یک پیروزی برای انقلابیون، اما نه برای دموکراسی» خوانده و نوشته است وضعیت فعلی می‌تواند به بروز چرخه‌ای از خشونت و ناآرامی در مصر منجر شود.

این در حالی است که دیگر پایگاه خبری اسرائیل، یعنی «عاروتص شوع» اعتراضات اخیر در مصر را فرصتی برای رسیدن به آزادی و دموکراسی دانسته و نوشته است: «محمد مرسی» و اخوان المسلمین در یک سال تجربه زمامداری، نشان داد در حال دور شدن از دموکراسی، آزادی و رفاه عمومی است.

نهایتا روزنامه صهیونیستی «یدیعوت آحارانوت» هم با انتشار اخبار تحولات مصر، نوشته است این کشور اکنون در وضعیت بی‌ثباتی قرار گرفته است. هرچند که میلیون‌ها مصری سقوط مرسی را جشن گرفتند، اما هنوز مشخص نیست که دومین انقلاب مصری‌ها تا چه حد موفق باشد.

نویسنده یدیعوت، موفقیت حرکت اخیر مصری‌ها را به پنج مولفه مشروط کرده است: 1. نوع پاسخ سلفی‌ها و اخوان المسلمین، 2. اینکه مخالفان تا چه حد بدانند که چه چیز را می‌خواهند جایگزین مرسی کنند، 3. نحوه اعمال تغییرات در قانون اساسی، 4. واکنش کشورهای غربی نظیر آمریکا به تحولات و 5. واکنش کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نظیر قطر و همچنین عربستان.