پناهیان: پرهیز خالقان آثار از مشورت با روحانیون/ حاجی مشهدی: از کارشناسانی دینی در سینما کمک بگیریم

به گزارش سرویس نقد رسانه 598، دومین روز ازنشست تخصصی روحانی در قاب سینما با موضوع روحانیت ، سینما ، مرجعیت فکری با حضور حجت الاسلام پناهیان (مشاور رئیس نهاد رهبری در دانشگاه‌ها) و عزیز الله حاجی‌مشهدی(مدرس دانشگاه و کارشناس سینما) برگزار شد.

پناهیان: سینما با دین تناسب دارد

به گزارش سرویس نقد رسانه 598 در ابتدای چهارمین نشست تخصصی حجت الاسلام پناهیان  گفت: اساسا سینما دارای ظرفیت بیان حقایق عالم امکان و انتقال آن به مخاطب است یکی از این حقایق دین است که مجموعه معارف را در درون خود جای داده است. سینما به موضوعات مختلف می تواند خدمت کند از جمله سینما توانایی خدمت به موضع دین را در خود دارد. تلقی صرف از سینما به عنوان یک سرگرمی و تنها استفاده آن برای امور غیرمعنوی و مادی غلط است . ذات سینما صرف‌نظر از این که در کجا متولد شده است با دین تناسب دارد شاید این حرف کمی مبالغه آمیز به نظر برسد اما اگر دقیق شویم سینما محل نمایش کنش‌ها و واکنش‌ها است .در دین هم باید با رفتار و عملکرد دینی  و مفاهیم به درستی انتقال یابد به همین دلیل سینما و دین هر دو در تناسب هستند.

ضرورت حضور روحانی در سینما

وی در ادامه گفت: روحانی به عنوان یکی از اقشاری از جامعه که به دین می‌پردازد و می‌تواند الگوی دینی باشد حضورش در سینما ضروری و اجتناب ناپذیر است به دلایل مختلف 1_ تناسب دین و سینما 2_ یکی از اقشار جامعه است 3_ روحانیت برای رشد و تعالی نیاز به سینما دارد هم جامعه برای ارتباط بهتری با روحانیت به سینما نیاز دارد. با این دلایل حضور روحانی در سینما ضروری است.

به گزارش سرویس نقد رسانه 598 در ادامه نشست عزیز الله حاجی مشهدی در باره مرجعیت فکری در سینما توضیح داد: روحانیون عالمان دینی به شمار می آیند و ناظران کیفی بالقوه و بالفعل آثار نمایشی می ‌توانند باشند. متاسفانه از نسبت این افراد با آثار نمایشی  مغفول مانده‌ایم. در تیتراژ آثار به مشاوران مذهبی توجه می‌شود اما اگر به دقت به آثار نگاه کنیم بیشتر از مشاوران دینی به عنوان رفع تکلیف استفاده می‌کنیم و از دانش و آگاهی افراد به خوبی بهره نمی‌بریم و این بی توجهی باعث می‌شود تا برخی از آثار تلویزیونی سراسر اشتباه باشد.

حاجی مشهدی: از کارشناسانی دینی در سینما کمک بگیریم

وی در ادامه به حضور روحانی در سینما اشاره کرد و گفت: برخی از آثار سینمایی از حضور روحانی به خوبی بهره بردند مثل روحانی فیلم «او» که بسیار دلنشین است و نزدیک به شنیده‌های ما از ائمه اطهار تصویر شده است . شاید اگر دقت کنیم در حق «مارمولک» جفا شده باشد زیرا شخصیت اصلی داستان رضا از لباس روحانی سوء استفاده می‌کند و در نهایت لباس روحانی باعث تحول او می‌شود. در آثار رضا میرکریمی به وجوه مختلف از روحانی و رفتارشناسی روحانی در برشی از زندگی می‌رسیم.

حاجی مشهدی در ادامه نشست به امکانات و ظرفیت‌های سینما برای اشاعه دین اشاره کردو گفت: سینما رسانه قدرتمندی است که می‌توان از ظرفیت‌هایش بهره برد. متاسفانه ما برای سینما نقشه راه نداریم اما هالیوود برای تمام اقشار جامعه برنامه‌ریزی کرده و نقشه راه دارد در حالی که ما از ظرفیت دین برای جذابیت در حوزه سینما کمتر استفاده می‌کنیم .

پناهیان: خالقان آثار از مشورت پرهیز می‌کنند

حجت الاسلام پناهیان در ادامه به تحلیل فیلم‌های و ارتباط آنها با دین اشاره کرد و گفت: فیلم‌های مرتبط با موضوعات دینی باید تحلیل شوند. نمی‌توان مفاهیم دینی را وارد داستان کرد و توقع تحلیل سطحی داشت. فیلمساز نباید خودرا مصون از تحلیل عمیق بداند. وقتی قرار است یک اثر دینی خلق شود باید کار عمیقی صورت گیرد باید به زبان مردم سخن گفت اما به گونه‌ای اثر ساخته شود که وقتی یک فرد در اثر عمیق شد آن را رد نکند. متاسفانه کارگردانان و فیلمنامه‌نویسان از مشورت‌ها پرهیز می‌کنند و از نقد هم پرهیز دارند.

پناهیان: دین به سینما رونق می‌بخشد

وی به زندگی پرتلاطم طلاب اشاره کرد و گفت: زندگی طلبه زندگی پرهیجان و جذاب برای قصه‌های سینمایی است مانند زندگی هنرمندان که یک خطی نیست و فراز و فرود دارد . زندگی طلبه‌ها می‌تواند بستر مناسب برای ساخت آثار سینمایی باشد اما باید با مشورت لایه‌های عمیق به آن بخشید . دین توانایی رونق بخشیدن به سینما را دارد. مفاهیم مادی پیچیدگی لازم و فراز و فرود مناسب برای داستان‌ها را ندارد. دین باعث می شود انسان عمیق و پیچیده شود اگر عمق به قصه‌ها داده شود و تعلیق‌های درست برای آثار دینی در نظر گرفته شود آثار دینی پتانسیل مناسب برای ارتقاء سطحی کیفی سینما را دارد و می‌تواند در صنعت سینما هم موثر باشد.

حاجی مشهدی: با نقطه مطلوب فاصله داریم

حاجی مشهدی در ادامه نشست گفت: دین مقوله سطحی نیست . من قصد ندارم نقد وضعیت موجود سینما را در این موقعیت داشته باشم اما ما با نقطه مطلوب  در سینما فاصله داریم. خوشحالم که آثاری ساخته می‌شود که زندگی معمول یک روحانی را به تصویر کشیده است و برای مردم باورپذیر است در «طلا و مس» ما شاهد زندگی عادی یک طلبه هستیم بسیار درست و قابل باور است.

پناهیان: در سینما ظرفیت نقد نمی‌بینم

حجت الاسلام پناهیان در ادامه نشست گفت: ما اشکالات فاحشی در برخی از آثار سینمایی می‌بینیم که قصد نقد آن را ندارم در سینما ظرفیت نقد نمی‌بینیم زیرا برخی نقد آثار را دشمنی تلقی می‌کنند. می‌توان قراردادن شخصیت روحانی در کنار یک موقعیت اجتماعی که در تضاد با روحیات روحانی است، طنز ایجاد کرد بدون آن‌که خالق یک اثر طنزپرداز ماهری باشد اما ما توصیه شدیم که روحانی را تحقیر نکنیم. باید ببینیم آنچه که از یک فیلم در ذهن مخاطب رسوب می‌کند چه بازخوردی خواهد داشت. اگر یک مفهوم درست را در کنار یک مفهوم غلط قرار دهیم باید دقت کنیم که کدامیک پررنگ تر است و در ذهن مخاطب ماندگار می‌شود.

حاجی مشهدی در خاتمه نشست گفت: به نظر می‌رسد استراتژی مدیران در حضور روحانی در سینما تناقض دارد و ملاک‌ها براساس سلایق تعریف شده است در حالی که ملاک و باورها دین است و باید از آن درست بهره برد.