مشکل اساسی خاتمی برای ورود به انتخابات چیست؟

به گزارش 598 به نقل از خبرنگار«خبرنامه دانشجویان ایران»، در میان تمام مواضع و صحبت هایی که این روزها از زبان این کاندیداها می شنویم برخی موارد جز دغدغه اصلی مردم است که متقاضیان نشستن پشت میز پاستور می بایست موضع شفافی درباره این گونه مطالبه های مردمی بگیرند.

بعد از سوالات و ابهامات مردم درباره وضعیت اقتصادی و برنامه های کاندیداها در خصوص هدفمندی یارانه ها و مذاکره با آمریکا و روش مقابله با تحریم ها، ادامه پیدا کردن مسکن مهر، کاهش تورم و ...، بحث موضع گیری افراد در خصوص فتنه 88 و عوامل و مسببان آن به خصوص اشخاصی چون سید محمد خاتمی ومیرحسین موسوی و کروبی یکی از مهمترین شاخص های مردم است.

اگرچه روزهای اول بعد از انتخابات سال 88 گروهی که به روند انتخابات شک داشتند زیاد بودند اما رفته رفته از تعدا آنها کاسته شد و با آوردن استدلال ها و منطق ها متوجه اصل ماجرا شدند و مردم در روز 9 دی اثبات کردند که پشت نظام ایستادند و اکثریت مردم ایران به خیابان ها آمدند از جریان فتنه اعلام برائت کردند و این موضوع امروز حق مردم است که رییس جمهور بعدی نیز هم پای با مردم موضع شفاف خود را نسبت به عوامل فتنه بیان کند.

اما با این حال ژست بی طرفی گرفتن و تطهیر این افراد در بین کاندیداها مد شده است و از مرزبندی با این افراد و فتنه 88 خودداری می کنند. علاوه بر این قسم کاندیداها که از اعلام موضع سر باز می زنند برخی دیگر و حتی برخی از رسانه ها به دنبال وارد کردن این افراد به صحنه انتخابات هستند.

اخیرا ایسنا در خبری قابل تامل سید محمد خاتمی را کاندیدای احتمالی انتخابات ریاست جمهوری معرفی کرد و به پوشش کامل سخنان وی پرداخت.

این درحالی است که چندی پیش خاتمی از کاندیداتوری سر باز زده و  علت عدم ورودش به میدان انتخابات را عبرت گرفتن از عاقبت هاشمی  رفسنجانی دانسته و  می‌گوید: «من تجربه شکست هاشمی رفسنجانی را در انتخابات سال 84 دیده‌ام. مردم ایران به فردی که 2 دوره رئیس‌جمهور بوده و بار سوم می‌خواهد به قدرت برگردد به درست یا غلط قدرت‌طلب و فرصت‌طلب می‌گویند.».

از سوی دیگر جریان دوم خرداد برای حضور در انتخابات همچنان در بلاتکلیفی به سر می‌برند.

در حالی که برخی از کاندیداهای احتمالی این جریان از حضور خود در انتخابات سخن می‌گویند با این حال دوم خردادی ها منتظرند تا سرنوشت نهایی حضور یا عدم حضور خود را با تصمیم "خاتمی و هاشمی" برای انتخابات تنظیم کنند.

این در حالی است که در روزهای اخیر اخباری بر اجماع برخی از گروه های اصلاح طلب بر روی اسحاق جهانگیری منتشر شد.

جهانگیری که از چهره های نزدیک به جریان سازندگی است به گفته خودش در شرايطي ثبت نام مي‌كند كه ماموريتي از سوي همه اصلاح‌طلبان به او واگذار شود؛ ماموريتي كه غلامحسين كرباسچي اخیرا درباره آن گفته بود: «صحبت‌هايي درباره اجماع اصلاح‌طلبان بر روي آقاي جهانگيري شده است.» كرباسچي با بيان اينكه «جهانگيري، قرار نيست شخصي و مستقل بيايد» طرح كانديداتوري او را از سوي جريان اصلاحات اعلام كرد.

عارف که نمایندگی برخی از چهره های اصلاح طلب و مدیران میانی دولت خاتمی را برای حضور در انتخابات بر عهده دارد نیز به دنبال جمع کردن ظرفیت اصلاح طلبان بر روی خود است. وی در جمع دانشجویان مشهدی با تاکید بر حضور خود در انتخابات گفت: همواره بر خرد جمعی تأکید داشته‌ام و از تفرقه پرهیز کرده‌ام و در عرصه انتخابات به دنبال آن هستم که اصلاح‌طلبان را به اجماع برسانم. سخنان وی آنجایی جالب می شود که وی در جمع دانشجویان دانشگاه شریف گفته است: اگر خاتمی بیاید من تمام ستادم را در اختیار وی می‌گذرام... موسوی و کروبی را ازبزرگان نظام میدانم؛ آقای کروبی از نزدیکان امام بود و من به هر دو احترام می‌گذارم و تاسف می‌خورم شرایط اجتماعی طوری است که نمی‌توان از این دو عزیز بهره بگیریم. امیدوارم به زودی مسأله این عزیزان حل شود. عارف در بین دانشجویان دانشگاه آزاد مشهد نیز گفت: در انتخابات 88 تقلب نشده بود؛ کسی که بازیچه دست معارضان ضدانقلاب باشد، صلاحیت تصدی هیچ پست و منصبی را ندارد؛ اگر خاتمی یا هاشمی کاندیدا شوند، به نفع آنها کنار می‌روم و دولت اصولگرا باید مسئولیت اداره کشور در هشت سال گذشته را بپذیرد.

این در حالی است که در روزهای اخیر بیانیه ای از سوی جبهه اصلاح طلبان منتشر شد و از مصطفی کواکبیان به عنوان نامزد اختصاصی این تشکل سیاسی نام برده شده بود.

دبیر کل حزب مردم سالاری با بیان اینکه قطعاً من اصلاح‌طلب بدلی نیستم گفت: خبر اجماع بر روی جهانگیری را دفتر خاتمی و هاشمی تایید نکردند و بعد از خاتمی اقبال با من است.

 کواکبیان با تاکید بر اینکه خاتمی تمایلی برای کاندیداتوری ندارد تصریح کرد: بنده به اتفاق 10 عضو جبهه اصلاح طلبان در 23 آبان ماه سال گذشته به دیدار خاتمی رفتیم و یقین یافتیم که وی تمایلی برای نامزد شدن در انتخابات ندارد چرا که شرایطی را مطرح می‌کردند که تا الان آن شرایط محقق نشده است.

البته کاندیداهای جریان دوم خرداد به این افراد محدود نمی شوند . چه آنکه حسن روحانی و حسین کمالی نیز بر حضور خود در انتخابات تا کید کردند.

حسن روحانی به صورت رسمی فعالبت انتخاباتی خود را از 15 روز گذشته آغاز کرد و حسین کمالی نیز از سوی حزب کار به عنوان کاندیدا معرفی شده است .

 

مشکل اساسی خاتمی برای ورود به انتخابات چیست؟

سید محمد خاتمی همواره سعی دارد که در لبه خط نظام حرکت کند به طوریکه هم از درون نظام حذف نشود و هم با ژست اپوزسیون پایگاه اجتماعی اصلاحات را برای خود نگه دارد چرا که از سمتی برای حضور خود در عرصه انتخابات برای نظام شروط مختلف تعریف می کند تا به بهانه تکراری برخی خواسته های افراد خاص جایگاه خود را در میان آنها حفظ کند  و از طرف دیگر مخفیانه رای می دهد تا اثبات کند درون نظام است این یعنی دو طرفه بازی کردن، روند تکراری سید محمد خاتمی است تا هم بتواند جایگاه اجتماعی خود را حفظ کند و هم از مرز نظام خارج نشود و قطعا وی  این بار به دو دلیل حاضر به حضور دوباره در صحنه انتخابات نیست.

دلیل اول آن است که وی احتمال می دهد که به علت اتفاقات سال 88 نتواند از گذرگاه شورای نگهبان عبور کند و رد صلاحیت شود و برای سید محمد خاتمی این اتفاق شکست بزرگی است چرا که همواره خود را فردی درون نظام معرفی می کند و این ضربه بزرگی به وجه وی محسوب می شود اگر چه اپوزسیون بر این سناریو به شدت تاکید دارند اما به نظر می رسد خاتمی هرگز حاضر به پرداختن این بهای سنگین نخواهد بود. از سوی دیگر همواره این سوال برای جریان برانداز باقی مانده است که در صورت شکست خاتمی در انتخابات آیا وی حاضر است نقش موسوی و کروبی در سال 88 را اینبار در سال 92 بازی کند؟ تذبذب خاتمی به این سوال جواب منفی داده است و برخی تحلیلگران این جریان به همین دلیل خاتمی را مرد تردید گرای اصلاحات می دانند.

دلیل دوم عدم حضور خاتمی نداشتن اقبال عمومی است وی در دو انتخابات گذشته اگرچه خود به طور مستقیم وارد نشد اما سال 84 از معین و 88 از موسوی حمایت کرد که هر دو در انتخابات ناکام ماندند لذا خاتمی می داند که در صورت ورود و تائید صلاحیت قطعا مردم وی را انتخاب نخواهند کرد و این مساله نیز وجه خاتمی موفق، با 20 میلیون رای را خواهد شکست و خاتمی را از اوج به زیر خواهد کشید و این اتفاق شکست جبران ناپذیری نه تنها برای خاتمی بلکه برای کل جریان اصلاح طلبان محسوب می شود. به خصوص آنکه در انتخابات شورای شهر دوم و مجلس هفتم، مجلس هشتم و مجلس نهم با وجود آنکه در برخی موارد لیستی با عنوان یاران خاتمی منتشر شد، اصلاح طلبان نتوانستند رای قابل توجهی بدست آوردند و در برخی موارد که انتخابات از سوی اصلاحات تحریم شد میزان مشارکت به صورت قابل توجهی رشد داشت.

هر چند گفته می شود هاشمی و خاتمی با توجه به شرایط موجود خود علاقه ای برای حضور مستقیم در انتخابات ندارند ولی اطرافیان و نزدیکان رسانه های آنان، حضور روسای دولت موسوم به سازندگی و اصلاحات در انتخابات را با پیروزی در انتخابات مترادف می دانند.

هر چند با تجربه که خاتمی و هاشمی درانتخابات پیشین به دست آوردند حضور خود در انتخابات را "عقلانی نمی دانند" با این حال وابستگان به آنان همچنان بر کاندیداتوری یکی از این دو اصرار دارند. موضوعی که  در صورت تحقق می تواند بار دیگر آزمون خوبی برای مشخص شدن مقبولیت عمومی گفتمان های وابسته به آنان باشد.  

گویا تجربه انتخاباتی که در ده سال گذشته در ایران برگزار شده و اصلاح طلبان پای ثابت شکست های آن بودند هنوز در خاطر هاشمی و خاتمی مانده است.