اجلاس «پنج دقیقه‌ای» دوحه

به گزارش 598، خبرگزاری فارس به نقل از روزنامه «السفیر»، یک امارت کوچک به اسم قطر به گونه‌ای رفتار می‌کند که حتی عربستان مجبور می‌شود در برابرش سکوت کند و اختلافاتش را به زمان بعد از سقوط اسد موکول می‌کند.

منابع آگاه به روزنامه سفیر لبنان روایتی از اجلاس سران کشورهای عضو اتحادیه عرب در دوحه مطرح کرده‌اند.

در اجلاس دوحه کرسی سوریه به ائتلاف معارضان سوری تحویل داده شد در حالی که این مسأله با هیچ کدام از قوانین اتحادیه قابل توجیه نیست، تعدادی از کشورهای عضو با این مسأله مخالف بودند اما منافعشان در دست کشوری است که به صورت آَشکار تصمیمات رهبران عرب را کنترل می‌کند.

قطر هرکاری را که بخواهد می‌تواند انجام دهد و این مسأله هیچ ربطی به وقایعی که در سوریه روی می‌دهد ندارد و مردم سوریه و سرنوشتشان آخرین چیزی است که ممکن است دوحه نگران آن باشد، تنها چیزی که برای این شیخ نشین اهمیت دارد رهبری کشورهای عربی است.

به گفته منابع کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس پیش از آغاز نشست رئیس جمهور و نخست وزیر حکومت سوریه را از پیش انتخاب کرده بودند و قطر حتی حاضر نبود که این تصمیم بررسی شود، بنابراین کشورهای عضو اتحادیه وارد سالن اجلاس شدند و تنها پنج دقیقه بعد از سالن خارج شدند بدون اینکه حتی مسأله‌ای را بررسی کنند.

تا کنون گفته شده که تنها دو کشور الجزائر و عراق با تصمیم واگذاری کرسی سوریه به  معارضان مخالفت کرده‌اند در حالی که منابع آگاه تأکید می‌کنند که اغلب کشورهای عضو با این تصمیم مخالف بوده‌اند ولی با این وجود باز هم مخالفت خود را علنی نکردند.

از آغاز بحران سوریه تاکنون معمولا یک طرف دیدگاه خاصی را بیان می‌کند و طرف‌های دیگر با این دیدگاه و اقدامات مخالفند اما برای خودداری از وقوع هرگونه اختلاف و برای حفظ منافع خود با این تصمیمات مخالفت نمی‌کنند.

به دلیل اینکه اغلب تصمیم‌های اتحادیه عرب با اجماع گرفته نمی‌شود بنابراین کشورهای عضو نیز از اینکه با تصمیمی که هیچ تأثیری ندارد موافقت کنند ابایی ندارند.

آنچه در دوحه روی داد با هیچ توجیه  قانونی قابل قبول نیست و دوحه نمی‌خواهد یک کشور را از اتحادیه عرب اخراج کند بلکه می‌خواهد قدرت حاکم را جابه جا کند و این مسأله تنها سستی و ضعف اتحادیه عرب را آشکار می‌کند.

از سوی دیگر حکومت سوریه هنوز در رأس قدرت در دمشق حضور دارد و تعدادی از کشورها به مشروعیت نظام سوریه معترف‌اند و از همه مهم تر اینکه سوریه هنوز در سازمان ملل نیز نماینده دارد و این مسأله تناقض‌های وحشتناک میان اتحادیه عرب و سازمان ملل را آشکار می‌کند.

گرچه قطر و کشورهای همپیمانش برای اینکه سوریه را از سازمان ملل اخراج کنند تحرکات خود را آغاز خواهند کرد اما کشورهای زیادی با این اقدامات برخورد خواهند کرد.

آنچه به صورت آشکار فقر منطق را در اتحادیه عرب آشکار می‌کند تناقض در تصمیم‌های خود اتحادیه است به عنوان مثال واگذاری کرسی سوریه به معارضان با آخرین اقدام وزاری امور خارجه کشورهای عضو در قاهره و دعوت از معارضان سوری برای تشکیل دولت موقت یا هئیتی انتقالی در تضاد است.

منابع آگاه تأکید کردند که دبیر کلی اتحادیه عرب بارها این مسأله را متذکر شده است و گفته که این تصمیم فاقد مشروعیت قانونی است ولی کسی به این هشدارها گوش نداده و جالبتر از همه اینکه کشورهای مخالف به خاطر منافع خود که با قطر در ارتباط است از اعلام نظر خود سر باز می‌زنند و دست به دامان دبیر کل اتحادیه می‌شوند.

افزون بر همه این مسائل گفته می‌شود که این تصمیم اتحادیه عرب به صورت مستقیم بر مأموریت «اخضر ابراهیمی» فرستاده مشترک سازمان ملل و اتحادیه عرب تأثیر گذاشته در حالی که ابراهیمی از اساس به این نشست دعوت نشده است.

ظاهرا برای فهمیدن آنچه در اتحادیه عرب روی می دهد باید به این نکته واقف بود که بی منطقی به صورت آشکار در اتحادیه حکم می‌کند و تصمیمات اتحادیه بیشتر به بدعت شبیه است.

منابع آگاه تأکید می‌کنند که قطر در سایه نبود کشورهای مهم عربی در صحنه سیاسی مثل عراق،مصر و سوریه تلاش می‌کند که به قدرتی بزرگ در میان کشورهای عربی تبدیل شود.

با این وجود به نظر می‌رسد اگر نظام بشار اسد سقوط نکند شاهد درگیری‌های مستقیم میان قطر و امارت خواهیم بود در حال حاضر نیز با وجود اینکه ریاض و دوحه بحران سوریه را مشترکا رهبری می‌کنند اما درگیری نامحسوسی میان این دو کشور وجود دارد.

آخرین نشست اتحادیه عرب با انتخاب غسان هیتو به عنوان نخست وزیر حکومت موقت معارضان به پایان رسید، این اقدام نه تنها مخالفان حکومت سوریه را تقویت نکرد بلکه ریشه اختلافات آنها را بیش از پیش آشکار ساخت.