به گزارش
پایگاه 598، دور
چهارم مذاکرات نمایندگان ایران و اعضاء شورای امنیت (آمریکا، روسیه، چین،
انگلیس، فرانسه) و آلمان به سرپرستی کاترین اشتون، مسئول سیاست خارجی
اتحادیه اروپا لحظاتی پیش پایان یافت.
طی نشست دو روزه آلماتی، تاکنون سه نوبت مذاکره میان ایران و 1+5 برگزار
شده که دو نوبت آن در روز نخست مذاکرات بوده و نوبت سوم آن نیز صبح امروز
در هتل ریکسوس برگزار شده است.
صبح امروز نیز پیش از شروع دور سوم مذاکرات، سعید جلیلی، رئیس هیئت مذاکره کننده ایرانی و اشتون با یکدیگر دیدار کردند.
سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران پس از پایان دو روز مذاکرات "آلماتی 2" در نشست خبری پس از قدردانی از میزبانی قزاقستان برای برگزاری این دوره از مذاکرات گفت: جمهوری اسلامی ایران 10 ماه پیش در مسکو طرح جامعی را برای پیشبرد گفتوگوها ارایه کرد. در این دوره از مذاکرات نیز جمهوری اسلامی برنامهی عملیاتی در چارچوب طرح جامع مسکو ارایه کرد.
او ادامه داد: این برنامهی عملیاتی در راستای پیشنهاد تجدیدنظر شدهی 1+5 و ملاحظات جلسه کارشناسی در بین دو دورهی آلماتی 1 و 2 در نظر گرفته شده است. بخشی از این ابتکارات ما در پاسخ به نظرات 1+5 در آلماتی 1 بود.
جلیلی اضافه کرد: در این دور از مذاکرات بحثهای محتوایی و مشروح دربارهی برنامه عملیاتی صورت گرفت و به ابهامات 1+5 دربارهی برنامه عملیاتی به تفصیل پاسخ داده شد. البته میان ایران و 1+5 فاصلههایی وجود دارد. جمهوری اسلامی ایران چنانچه بارها اعلام کرده است با تاکید بر حقوق مشروع خود از جمله حق غنیسازی از گفتوگو برای همکاری استقبال میکند. دو محور اساسی در اینجا مطرح است؛ اول شناسایی حق غنیسازی و دوم خاتمه دادن به رفتارهایی که نشانه دشمنی با ملت ایران است. بر مبنای دو محور، برنامهی عملیاتی در مسیر سازنده به 1+5 ارایه شد.
دبیر شورای عالی امنیت ملی افزود: نمایندگان 1+5 خواهان ارزیابیهای بیشتر برنامهی عملیاتی بوده و میخواستند نتایج گفتوگوها را به پایتختهای خود منتقل کنند. دربارهی چگونگی این گفتوگوها خانم اشتون پس از گفتوگو با شش وزیر خارجه 1+5، تماس تلفنی با بنده خواهد داشت. مذاکرات خوبی انجام شد. اکنون 1+5 باید اراده و صداقت خود را برای برداشتن گامهای اعتمادسازی متناسب نشان دهد.
جلیلی گفت: قرار شد دیپلماتهای 1+5 با مسوولان سیاسی خود در پایتختهایشان مذاکره کنند و پس از آن خانم اشتون نتیجه را به من اطلاع دهد.
غنیسازی را بر اساس نیازهای ملت ایران دنبال میکنیم
او در ادامهی نشست مطبوعاتی خود با خبرنگاران در پاسخ به پرسش خبرنگار والاستریت ژورنال که آیا در طول مذاکرات موضوعاتی دربارهی اینکه ایران بخواهد غنیسازی را از 20 درصد کاهش دهد مطرح شد و آیا ایران تاریخی را برای ادامهی مذاکرات پیشنهاد کرده است؟ گفت: بارها تاکید کردهایم غنیسازی را جزو حقوق مسلم خود میدانیم. چه در حد 20 درصد و چه 5 درصد باشد. در دورههای قبل هم به این موضوع تاکید کردهایم. در طرح جامعی که در مسکو ارایه کردیم اعلام شد از آنجا که غنیسازی را حق خود میدانیم این حق را بر اساس نیازهای ملت ایران دنبال میکنیم.
وی افزود: بر این اساس در برخی موضوعاتی که بتواند موضوع غنیسازی مسالهای برای همکاری باشد این امر میتواند موضوع گفتوگو قرار گیرد.
مذاکره کننده ارشد هستهیی کشورمان همچنین دربارهی ادامهی گفتوگوها با 1+5 نیز گفت: ما در اینباره پیشنهادهای مشخصی را ارایه کردیم. حتی امروز هم آمادگی داشتیم که گفتوگوها را ادامه دهیم و این مساله را به آنها اعلام کردیم تا این گفتوگوها بتواند شروع یک حرکت جدید باشد؛ اما آنها اعلام کردند که پیشنهاداتی که از سوی ایران مطرح شده است نیاز دارد در پایتختهای آنها با مقامات سیاسیشان به بحث گذاشته شود و نظر آنها را بگیرند و سپس نتیجه را به ما اعلام کنند. قرار شد در آیندهای نزدیک خانم اشتون نتیجهی رایزنیها و جمعبندیها را به من اطلاع دهند.
جلیلی در پاسخ به پرسش خبرنگار فارس دربارهی اینکه آیا 1+5 تا کنون اقداماتی را انجام داده است که در راستای کنار گذاشتن خصومت و دشمنی با ملت ایران بوده باشد؟ اظهار کرد: به آنها تاکید کردهایم اعتمادسازی یک جاده دوطرفه است و امروز آنها پس از اقدامات اعتمادساز فراوانی که ایران انجام داده است باید اعتماد ملت ایران را جلب کنند.
او ادامه داد: یکی از مهمترین بحثهایی که در این زمینه مطرح شد و به آنها ارایه شده است این بود که رفتارهای خصومتآمیز منافی با مسیر اعتمادسازی است. به هر میزان که آنها میگویند در مسیر اعتمادسازی حرکت میکنند باید از رفتارهای خصومتآمیز دست بردارند.
دفاع از حقوق هستهیی اجماع ملی در ایران است
رییس تیم مذاکره کننده ایرانی در پاسخ به این پرسش خبرنگار اناچکی ژاپن که پرسید آیا گفتوگوهای ایران با 1+5 به نتیجهی انتخابات ریاست جمهوری در ایران مربوط است؟ گفت: روز گذشته در دانشگاه فارابی که دانشگاه ملی قزاقستان است به این سوال پاسخ دادم. موضوع دفاع از حقوق هستهیی ایران، اجماع ملی در ایران است. تمام جریانهای سیاسی و آحاد ملت در دفاع از حقوق هستهیی خود تاکید دارند. انتخابات پرشور در ایران نیز موجب خواهد شد که پس از آن ملت ما با شور بیشتری از حقوق خود دفاع کنند.
وی همچنین در پاسخ به پرسش خبرنگار رویتر دربارهی اینکه آیا هیچ قسمتی از پیشنهادات 1+5 به ایران را پذیرفتهاید؟ گفت: 1+5 پیشنهاداتی را در آلماتی 1 ارایه کرد. این پیشنهادات مختلف بود. در هر محور هم موارد گوناگونی داشت. ما این پیشنهادات را مطالعه کردیم. در استانبول با 1+5 موضوعات را به بحثهای دقیق فنی و کارشناسی گذاشتیم. آنچه که در آلماتی 2 به آنها ارایه کردیم این بود که برخی از مولفههای این پیشنهادات میتواند عنوان موضوعاتی برای توافق و همکاری در گام اول مطرح باشد. ما طرح عملیاتی خود را بر همین مبنا پیشنهاد کردیم اما آنها بر اساس این بسته چون آمادگی لازم را نداشتند و لازم دانستند با پایتختهای خود مشورت کنند خواستند این فرصت راداشته باشند تا پیشنهادات را بررسی کنند.
برخی از اعضای 1+5 حتی منافع ملت خود را برای مطامع برخی دیگر هزینه میکنند
خبرنگار روزنامه یومیوری ژاپن پرسید برخی کشورها میخواهند نظرات کشورهای دیگر را به این مذاکرات وارد کنند که جلیلی گفت: ما در دورههای مختلفی که داشتیم یکی از بحثهایی که مطرح کردیم این بود که به نظر میرسد برخی از اعضای 1+5 حتی منافع ملت خود را برای مطامع برخی دیگر هزینه میکنند. توصیه کردیم هیچگاه منافع ملت خود را قربانی اهداف رژیم صهیونیستی نکنید و یا به کسانی که میخواهند هزینهی اقدامات را شما بدهید و منافعش را آنها ببرند توجه نکنید.
موضوع غنی سازی میتواند به عنوان موضوعی برای همکاریهای اعتمادساز باشد
خبرنگار دیگری پرسید ایران تحت چه شرایطی غنیسازی را تعلیق میکند؟ که دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران گفت: غنیسازی جزو حقوق ملت ما است، چه 5 درصد چه 20 درصد. در پیشنهاداتی که آنها مطرح کردند اعلام کردیم غنیسازی جزو حقوق ملت ایران است و ملت ایران این حقوق را بر اساس نیازهای خود اعمال میکند.
وی ادامه داد: اما موضوع غنی سازی میتواند به عنوان موضوعی برای همکاریهای اعتمادساز باشد.
جلیلی در پاسخ به پرسش خبرنگار ایرنا دربارهی اینکه اشتون گفته است مواضع دو طرف با یکدیگر فاصله دارد، مهمترین مانع در رسیدن مذاکرات به نتیجهی مطلوب چیست؟ گفت: اختلافها میتواند وجود داشته باشد اما گفتوگوها میتواند بر اساس مبانی مشترک به توافقاتی منجر شود. یکی از مهمترین مواردی که میتواند مبنای مشترک گفتوگوها باشد انپیتی و حقوقی است که در آن بیان شده است. 1+5 میتواند التزام خود را به حقوقی که در آن بیان شده از جمله حق غنیسازی و حق فعالیتهای صلحآمیز هستهیی را دربارهی ایران شناسایی کنند این موضوع میتواند یک گام مهم در زمینهی پیشرفت بحثها و نزدیک شدن دیدگاهها به هم باشد که این هم مبنای کاملا منطقی، قانونی و بینالمللی دارد.
آمریکاییها اگر میخواهند جلب اعتماد کنند باید از رفتارهای خصمانه پرهیز کنند
جلیلی در پاسخ به سوال خبرنگار ایسنا مبنی بر اینکه آیا در دو نشست اخیر در آلماتی نشانهای مبنی بر لغو تحریمهای یکجانبه از سوی آمریکا مشاهده شده است؟ گفت: در این دوره از گفتوگوها یکی از بحثهای اصلی همین مساله بود. در واقع اگر کسانی میخواهند اعتماد را جلب کنند باید از رفتارهای خصمانه با ملت ایران پرهیز کنند. این یک بحث اساسی است که ما با 1+5 داشته و به آنها توصیه کردهایم.
او در ادامهی اظهاراتش با اشاره به پیام نوروزی باراک اوباما، رییسجمهور آمریکا در سال 92 به ملت ایران گفت: وی در انتهای پیام خود به شعری از حافظ مبنی بر اینکه «نهال دوستی بنشان که کام دل به بار آرد/نهال دشمنی برکن که رنج بیشمار آرد» اشاره کرده است. فکر میکنم شعری که وی در این پیام آورده است در حقیقت پیام ملت ایران بود که از زبان حافظ به اوباما گفته شده است.
جلیلی اضافه کرد: آمریکا باید بداند که نهال دشمنی که 34 سال علیه ملت ایران کاشته است برای او بهجز ناکامی چیز دیگری به همراه نداشته است. باید از رفتارهای خصمانه و رفتارهایی که موجب دشمنی با ملت ایران میشود پرهیز کند.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در پاسخ به سوال خبرنگاری دربارهی مشروح پیشنهاد ایران به 1+5 گفت: همانطور که در گذشته گفتم غنیسازی اورانیوم چه 20 درصد و چه 5 درصد جزو حقوق ملت ایران است. اعتمادسازی یک مفهوم انتزاعی نیست. میتواند مواردی برای جلب اعتماد وجود داشته باشد. در واقع مسیر اعتمادسازی دوطرفه است و دارای رفتارهای متوازن، متقابل است.
وی ادامه داد: زمانی که صحبت از اعتمادسازی میشود این اعتمادسازی نباید ناظر بر محرومسازی و نفی حقوق یک ملت باشد بلکه باید ناظر به رفتارهایی باشد که میتواند موجب همکاری میان طرفین شود.
جلیلی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه ایران در طرح پیشنهادی خود تلاش داشته است که گفتوگوها را در یک چارچوب منطقی بگنجاند و روال مثبتی بدهد، اگر غربیها این پیشنهاد را رد میکنند به نظر شما ادامهی مذاکرات کار درستی است؟ گفت: همانطور که اشاره کردم در مذاکرات مسکو طرح جامعی ارایه کردیم. اگر صحبت از گامهای اعتمادساز میشود نیاز به یک چارچوب وجود دارد. باید در یک طرح جامع تعریف شود و مبتنی بر این طرح جامع گامهایی را دنبال کنیم.
دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران اضافه کرد: در گفتوگوهای آلماتی 1 ما منتظر پاسخ 1+5 به طرح جامع ایران که در مسکو ارایه شده، بودیم. آنها پیشنهاد دادند برای اینکه فضای همکاری آغاز شود یک گام را تعریف کنیم. جمهوری اسلامی ایران اعلام کرد که با برداشتن این گام مخالفتی ندارد اما باید معلوم شود که این گام در چه چارچوب و مبنایی است.
وی ادامه داد: بر همین اساس در این دور از گفتوگوها ما پاسخ خود را که مبتنی بر یک طرح عملی برای برداشتن گامی بود ارایه کردیم. یکی از بحثهای زمانبر در این دور از گفتوگوها این بود که این گام باید مبتنی بر چه چارچوبی باشد.