سيدمهدي آقاپور عضو هيئت علمي دانشگاه تهران در خصوص ضرورت و راهكارهاي
تحقق جهاد اقتصادي به خبرنگار حوزه دانشگاه گفت: هر كشوري در فرايند حيات
جمعي برتر خود در راستاي پيشرفت و تعالي جامعه، نيازمند سه ركن اساسي امنيت
ملي و فراملي، رشد و پيشرفت اقتصادي و عدالت اجتماعي در شاخص هاي خرد و
كلان به صورت هماهنگ است.
وي با تاكيد بر اينكه نخستين و مهمترين شاخص در مولفههاي فوق الذكر،
امنيت ملي و فراملي است كه بدون آن شاخص هاي ديگر به صورت مستقل و واقعي
مجال ظهور نخواهد يافت، افزود: در باور مردم سر افراز ما، امنيت ملي ايران
با توفندگي انقلاب اسلامي و مقاومت جانانه جوانان سلحشور اين مرز و بوم در
برابر استكبار جهاني و به زانو در آوردن ماشين جنگي آن در منطقه تثبيت و
نهادينه شد.
آقاپور تصريح كرد: پس از آن به تدريج نظام جمهوري اسلامي تا امروز
اقتدار سياسي و ملي خود را در عرصه چشمانداز جهاني به طوري كه تحسين دوست و
دشمن را برانگيخت، به نمايش گذاشت و چنانكه شاهد هستيم، ملتهاي تحت سلطه
در كشورهاي عربي و شمال آفريقا با الگوگيري از مدل انقلاب اسلامي، بدون هر
گونه دخالت ايران و تنها با آگاهي از موفقيتها و اقتدار جمهوري اسلامي پا
به عرصه خيزش هاي مردمي و اسلامي گذاشته و سرنگوني رهبران غير مردمي و
نظامهاي متحجر و دستنشانده غربي در اين كشورها را خواستار شده اند.
وي تصريح كرد: امروز امنيت ملي و اقتدار سياسي ايران به حدي است كه
عليرغم محاصره اقتصادي و سياسي و نظامي اكثر مرزهاي كشور در طول قريب دو
دهه، فضاي مقاومت و مبارزه به خانه امن دشمن كشيده شده و حياط خلوت آمريكا
در بسياري از كشورها نظير مصر، ليبي، بحرين، عربستان، يمن، عراق و
افغانستان و ساير كشورهاي منطقه، از سوي نيروهاي مردمي كاملا در معرض تهديد
قرار گرفته و چالش هاي بزرگي بر ضد سياستهاي سلطهگرانه آمريكا به نفع
سياستهاي موفق و مقتدرانه ايران به وجود آمده و انشاءالله خيلي دور نيست
كه شاهد تحولات بزرگ و بنياديني به نفع ملتهاي مسلمان و قطع دستهاي
سلطهگران در منطقه و جهان باشيم.
اين عضو هيئت علمي دانشگاه تهران در بخش ديگري از سخنانش به تبيين
اركان اساسي پيشرفت و تعالي جامعه پرداخت و درباره "شاخص پيشرفت و عدالت "
گفت: با ثبات و تداوم امنيت ملي و اقتدار سياسي در ايران، به تحقيق دو
شاخص عمده ديگر يعني شاخص رشد و پيشرفت اقتصادي و شاخص عدالت اجتماعي نيز
در طول حيات جمهوري اسلامي هر چند به گونه نسبي تا حدي تحقق يافته كه البته
راه زيادي تا تحقق كامل آن در سراسر كشور و در بين همه اقشار اجتماعي در
پيش داريم.
آقاپور افزود: بي ترديد كشورهاي غربي به ويژه آمريكا و انگليس و رژيم
غاصب صهيونيستي هرگز و به هيچ عنوان خواهان ايراني آباد، مستقل و اسلامي
نبوده و نيستند؛ چرا كه به خوبي مي دانند در چنين حالتي ناقوس مرگ سلطه و
تجاوزگري آنان به حقوق و منابع ملتها نواخته و فرهنگ و تمدني ديگر بر اساس
ارزش هاي الهي در جهاني با روح جديد پايه ريزي خواهد شد و با اين رويكرد
فكري و در اين فضاي انديشه است كه تدبير حكيمانه رهبر معظم انقلاب مبني بر
نامگذاري سال 90 به عنوان سال جهاد اقتصادي بهتر درك شده و فلسفه اين
نامگذاري پس از سال هاي "اصلاح الگوي مصرف " و "همت مضاعف و كار مضاعف "
را عميق تر در مي يابيم.
وي اضافه كرد: در كلام رهبري، در دهه پيشرفت و عدالت براي كشور ما و
منطقه، عناوين و مفاهيم كليدي پيشرفت و عدالت دنبال هم اعلام مي شود؛ چرا
كه جهاد اقتصادي مستلزم همت مضاعف و كار مضاعف است و اين خود محقق نمي شود
مگر آنكه الگوهاي مصرف را در سطح دولت و مردم كنترل كنيم و با عزم و اراده
جمعي، به الگوسازي صحيح مصرف بر اساس ارزش هاي ديني و اسلامي در سراسر
جامعه همت گماريم.
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران گفت: بر اساس گزارشات موجود از منابع
دولتي و غير دولتي و به دور از نگرش هاي حزبي و جناحي مي توان باور داشت كه
به طور كلي در سال هاي اخير در راستاي رشد و پيشرفت اقتصادي و اجتماعي و
علمي و فناوري به جز برخي زمينهها، از موفقيتهاي خوبي برخوردار بوده ايم و
نرخ رشد در شاخص هاي مختلف به خوبي نشان مي دهد كه امور و فعاليتها در
عرصههاي گوناگون جامعه داراي شتاب و سرعت بيشتري نسبت به سال هاي گذشته
بوده است.
آقاپور با تاكيد بر اينكه نبايد ناديده گرفت شاخص هاي كمي نسبت به شاخص
هاي كيفي از عنايات، توجهات و رشد بيشتر و محسوس تري برخوردار بوده كه در
اين زمينه بايد چاره انديشي اساسي صورت پذيرد، افزود: اگر تلاش هاي دولت را
با نگاهي ملي و بدون كم اهميت جلوه دادن دولتهاي قبلي، با آمارهاي منتشره
بررسي و ارزيابي كنيم به سهولت در مي يابيم كه ساخت و بهرهبرداري از
بزرگراهها، پل ها، سدها، نيروگاهها و جادهها و احداث مجتمعهاي مسكوني و
ورزشي و آموزشي و درماني و خدماتي و تفريحي و راهاندازي مناطق تجاري و
اقتصادي و صنعتي در چهار گوشه جغرافياي پهناور ايران عزيز و رونق كار و
تلاش و توليد عليرغم كم توجهي به برخي زمينهها از موفقيتهاي خوبي
برخوردار بوده و مردم كشورمان در شهرها و روستاها و نقاط مرزي و دورافتاده
از ثمرات و دستاوردهاي آن به طوري بهرهمند شده اند كه مي توان گفت ناديده
گرفتن اين حجم بزرگ فعاليتها و دستاوردهاي ناشي از آن قضاوتي ناعادلانه و
از نظر وجدان جمعي بي انصافي بزرگي محسوب مي شود.
وي تصريح كرد: تنها اجراي موفق طرح استراتژيك و اقتصادي هدفمندسازي
يارانهها ضمن قبول اشكالات جزئي آن كه سال هاي متمادي خواست ملت ايران و
مسئولان بوده تا نحوه اداره كشور پوستاندازي كرده و ريل گذاري مستقل و
جديدي در عرصه فعاليتهاي مختلف جامعه به وجود آيد، خود شجاعت بزرگي مي
خواست.
"اين مهم در اواخر سال 89 به وقوع پيوست و بسياري از كارشناسان دولتي و
منتقدان غير دولتي نيز ارزش هاي اقتصادي و اجتماعي و حتي سياسي اجراي اين
طرح راهگشا را در راستاي پيشرفت كشور بسيار حياتي توصيف كرده و برآن صحه
گذاشته اند ".
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران گفت: آغاز سال 90 با اعلام سياست كاهش نرخ
بيكاري و افزايش اشتغال زايي، اصلاح ساختار مالي و مالياتي، كاهش سود
بانكي و تغيير سيستم بانكي با حركت به سوي بانكداري بدون ربا از سوي دولت
همراه بود كه ادعاي جسورانه و بزرگي محسوب مي شود.
آقاپور تصريح كرد: چنانچه اين اهداف بزرگ تحقق يابد، حركت اقتصادي فوق
العاده مهم و برجسته اي در راستاي پيشرفت و عدالت بر مبناي ارزش هاي اسلامي
تلقي شده و گام بلندي مستقل از سرمايهداري زالو صفت جهاني و اقتصاد
ظالمانه و طبقاتي مبتني بر سيستم بانكي و پولي ضعيفكش فعلي مسلط بر اقتصاد
دنيا و بازارهاي بورس آن به شمار مي آيد.
وي ادامه داد: اين واقعيت نوين، نويد شكل گيري سيستم اقتصاد اسلامي و
بانكداري بدون ربا را در جهان امپرياليستي امروز به ارمغان مي آورد كه همگي
بيانگر روند رو به رشد و پيشرفت جامعه ايران به ويژه در بخش هاي اقتصادي و
صنعتي است.
استاد دانشگاه تهران در بخش ديگري از گفتوگوي خود با فارس درباره سطوح
جهاد اقتصادي اظهار داشت: بي ترديد اين سياستها و تلاش هاي مبتني بر آنها
به صورت عادي و طبيعي وظيفه همه دولتها به ويژه دولتهاي خدمتگزار و
مردمي در ايران است، اما حركت جهادي و جهاد اقتصادي زماني مفهوم واقعي خود
را پيدا مي كند كه عزم ملي و اراده جمعي قومي و مضاعف وارد كار شود و بنا
داشته باشد با دشمن شناسي صحيح وآگاه از ترفندهاي ناجوانمردانه آن به صورت
جهشي و جهادگونه به اهداف و سياستهاي اقتصادي اعلام شده تا درصدهاي
بالادست پيدا كند و از همه فرصتهاي موجود براي رسيدن به هدف جهادي به نحو
احسن استفاده كند به ويژه آنكه در عرصه سختكوشي از نوع جهاد اقتصادي،
مخالفان و دشمنان داخلي و بيشتر خارجي صف بسته اند تا از گردش و چرخش درست و
بهينه امور به هر ترتيب جلوگيري كرده يا آن را كند كنند.
آقاپور افزود: بايد توجه داشت كه همه مردم و دولتمردان به ويژه مديران
ارشد و مياني نظام در بخش هايي كه به گونه مستقيم و غير مستقيم با اقتصاد
كشور ارتباط دارند، در اين رابطه مسئوليتهاي سنگيني بر عهده دارند و به
وجود آمدن فضاي جهادي در اقتصاد در حال شكوفايي و رو به رشد كشور، تابع
فعاليتها، نگرش ها، رويكردها و رفتارهاي آنهاست.
وي اضافه كرد: جهاد اقتصادي و فلسفه مبتني بر آن حكم مي كند كه با
شناخت كافي و مؤثر از ملزومات و سطوح آن عمل كنيم و از سطح به عمق عوامل و
عناصر كليدي آن در كليه فعاليتهاي اقتصادي دولتي و غير دولتي و مردمي و
نهادهاي مرتبط با آنها را در نظر بگيريم و به عبارت ديگر بايد ديد كه: جهاد
اقتصادي از چه مسيري و با چه ويژگي هايي تقويت مي شود و چگونه مي توان
فعاليتهاي انجام يافته در سطح خرد و كلان جامعه را شدت و شتاب بيشتري
بخشيد و به همه اهداف آن طوري كه بتوان آن را جهاد اقتصادي ناميد، جامه عمل
پوشاند.
"به موازات رويكرد اول بايد توجه داشت كه ترفندهاي استكبار جهاني به
سركردگي آمريكا و انگليس با چه عناصري در داخل و خارج از جامعه ايران پيوند
دارند و چگونه عمل مي كنند تا بتوان بهتر و آسان تر آنها را شناخت و خنثي
كرد ".
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران گفت: بي ترديد دو رويكرد شناخت خود و
ظرفيتهاي اقتصادي كشور و به كارگيري حداكثري و جهادگونه آنها با شناخت
رويكرد دشمن جهاني اقتصاد ايران و ترفندهاي آن در بخش هاي مختلف به ويژه
اقتصادي و صنعتي و خنثي سازي آن مكمل يكديگر بوده و مستلزم همت مضاعف و
توجه نظري و عملي در كليه فعاليتها و سطوح جهاد اقتصادي از سوي همگان است.
آقاپور با اشاره به سطوح و ابعاد رويكردهاي هماهنگ فوق الذكر در پنج
اصل رويكردي جهاد اقتصادي توضيح داد: اصل اول و مهمترين ويژگي جهاد
اقتصادي حركت در فرايندي قانون مدار، برنامه محور، راهبردگرا و هدفمند است و
نبايد فراموش كنيم كه آمريكا و انگليس همواره درصددند كه اداره كشور ما به
ويژه در بخش حياتي اقتصاد به صورت ديمي، بي برنامه، قانون گريز و
فردمدارانه با اهداف مبهم و سردرگم تعريف شده باشد.
وي بر همين اساس متذكر شد كه اصل نخست جهاد اقتصادي كه دشمن را به خوبي
خلع سلاح مي كند، اين است كه مردم، دولت و مديران ارشد دولتي به قوانين و
برنامههاي اقتصادي مصوب كاملاً پايبند باشند و اهداف و راهبردها را در نظر
و عمل سر لوحه كار خود قرار دهند و از رويكرد دشمن جهاني در اقتصاد ملي كه
نتيجه اي جز درهم ريختگي و آشفتگي دائمي اقتصادي ندارد، كاملاً پرهيز
كنند.
استاد دانشگاه تهران پايه ريزي امور و فعاليتهاي اقتصادي خرد و كلان
جامعه ايران بر پايه علم و دانش و پژوهش را اصل دوم در حركت جهاد اقتصادي
برشمرد و در اين زمينه توضيح داد: ارتباط دستگاههاي اقتصادي و صنعتي با
نهادهاي علمي و دانشگاهي از اركان و سطوح اصلي جهاد اقتصادي است و اين همان
رويكردي است كه بنيانگذار كبير جمهوري اسلامي بارها بر آن تاكيد فرمودند
كه "دانشگاه مبدأ تحولات است ".
آقاپور افزود: در مقابل، استكبار جهاني از اين سياست تحول آفرين به شدت
واهمه دارد؛ به طوري كه در طول تاريخ پر فراز و نشيب انقلاب اسلامي و حيات
طيبه جمهوري اسلامي همواره با ترفندهاي مختلف تلاش كرده تا بين دانشگاهها
و مراكز علمي و پژوهشي با دولت و مراكز سياستگذار و برنامه ريز و اجرايي
به خصوص در بخش هاي اقتصادي و صنعتي دولتي و غير دولتي همكاري سازمان
نيافته و هدفمند شكل نگرفته و نهادينه نشود.
وي خاطر نشان كرد: در حركت جهادگونه اقتصادي بر دولت و دانشگاهها فرض
است كه با تشريك مساعي مستمر و همكاري هاي متقابل براي شناخت و رفع نيازهاي
اقتصادي و صنعتي با يكديگر به صورت هماهنگ و يكپارچه اقدام كنند.
"امروز بخش عمده اي از پژوهش ها و پايان نامههاي دانشگاهي به همراه
بسياري از مقالات تخصصي در مجلات و همايش هاي علمي و پژوهشي براي اخذ نمره و
مدرك يا امتياز و ارتقا بوده و در گوشه كتابخانهها خاك مي خورند و البته
بسياري از موضوعات آنها نيز انتزاعي و غير كاربردي است كه در واقع بخش
عظيمي از بودجههاي آموزشي و پژوهشي از اين طريق هدر مي رود؛ در حاليكه با
اندكي ارتباط و برنامه ريزي مشترك بين نهادهاي گسترده دولتي و مراكز علمي و
دانشگاهي به ويژه با رويكردي جهادي در اقتصاد و صنعت كشور مي توان با
جهتگيري هدفمند و سازمان يافته از فعاليتهاي علمي و پژوهشي كاملاً
بهرهمند شد و استقلال كشور را بيمه كرد و اجراي طرح حياتي و بسيار مهم
نقشه جامع علمي كشور كه بر همه اركان و عرصههاي مديريت تاثيرگذار است،
تسهيل و تسريعكننده اين امر خواهد بود ".
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران اصل اتحاد و حركت جمعي مسئولان و مديران
دولتي و غير دولتي به صورت يكپارچه با رويكرد جهادي در سايه نظام جمهوري
اسلامي و رهبري فرزانه انقلاب را ديگر اصل مهم در تحقق جهاد اقتصادي دانست و
گفت: بايد از همه توانائي ها و ظرفيتهاي موجود در راستاي شكوفايي اقتصاد
اسلامي در جامعه و تحقق دهه پيشرفت و عدالت استفاده كرد و با پرهيز از
گرايش هاي حزبي و جناحي، تقويت و حفظ نظام جمهوري اسلامي در عرصههاي وسيع و
مهم اقتصادي را مورد نظر قرار داد.
آقاپور افزود: استكبار جهاني و آمريكا و انگليس نشان داده اند كه هميشه
به ايجاد نفاق و تفرقه در جامعه بپاخاسته ما دامن زده اند و ملت ما نيز در
دوران دفاع مردمي و پس از آن تاكنون نشان داده كه وقتي پاي حيات كشور و
حفظ دين در ميان باشد، هرگز اتحاد خود را از دست نمي دهد.
وي ادامه داد: اصولاً حركت جهادي موقعي شكل مي گيرد كه اهداف و ارزش
هاي مهمتر و حياتي تري در ميان باشد تا همه براي حفظ و تداوم حيات آن به
جهاد و مبارزه برخيزند و لذا جهاد اقتصادي با اهميت حياتي خود در پهنه
امروز ايران اسلامي با وجود حساسيت موقعيت كشورمان در منطقه بحران زده
خاورميانه و جهان پرتنش امروز، قطعا مستلزم وحدت و اتفاق جمعي براي پيشرفت
اقتصادي و تحقق عدالت اجتماعي بر اساس رهنمودهاي رهبري است.
ويژگي هاي مناسب جهادي در مديران كشور، ديگر اصل لازم براي تحقق جهاد
اقتصادي است كه استاد دانشگاه تهران درباره آن مي گويد:بي ترديد مديريت و
اداره صحيح كشور با ويژگي هاي فردي و گروهي مديران ارشد و مديران و
كارشناسان مياني دولتي و غير دولتي و خصوصي به ويژه در بخش هاي اقتصادي و
صنعتي پيوند دارد.
آقاپور افزود: رويكرد جهاد اقتصادي هنگامي در مسير واقعي، صحيح و
كارآمد خود قرار گرفته و فعاليتهاي اقتصادي از شاخص هاي كمي و كيفي مناسب
برخوردار مي شوند كه فرايند مديريتي و مديران و خدمتگزاران كشور كه در حديث
شريف نبوي "سيد القوم خادمهم " به خادمين جامعه تعبير شده اند، با ويژگي
هاي جهادي فكر كنند، حرف بزنند و رفتار كنند.
وي معتقد است كه سختكوشي و تلاش بي وقفه و شبانه روزي، ساده زيستي و
سادهگرايي در زندگي فردي و تلاش اقتصادي، پاكدستي و پرهيز از دريافتها و
پاداش ها و حقوق هاي كلان آشكار و پنهان، شايستهسالاري و شايستهگزيني و
دوري از رانت خواري و باندبازي و فاميل بازي، مخالفت با تجمل گرايي و ريخت و
پاش و هدر دادن بودجهها در برگزاري اجلاس ها و همايش هاي بي محتوا و
تبليغاتي، مردمدوستي و مردممداري و رفع مشكلات اقتصادي مردم با سرعت و
سهولت لازم، ارزش مداري و اصولگرايي در فعاليتهاي اقتصادي و صنعتي و توجه
به ويژگي هاي تخصصي مناسب براي جهاد اقتصادي در جايگاه شغلي و اقتصادي خود و
نظاير آنها مي تواند اهداف جهاد اقتصادي را در كشور تحقق بخشد.
آقاپور مي گويد: در نقطه مقابل آمريكا و انگليس آشكارا و پنهان در طول
تاريخ حيات معاصر ايران نشان داده اند كه همواره حامي عناصر عافيتطلب،
وابسته، سرسپرده و غير جهادي بوده و با دخالت دادن فرصتطلبان و دين به
دنيا فروشان و شيفتگان قدرت و نيروهاي غير مردمي كه رويكرد و ويژگي هاي
لازم را براي حركت آفريني در جهاد اقتصادي را ندارند، اقتصاد و صنعت ايران
را ضعيف و وابسته به خود خواسته اند.
وي بر همين اساس متذكر شد: ويژگي هاي جهادي مديران دولتي و غير دولتي
در عرصه جهاد اقتصادي لازمه تحقق اين موضوع است و شايستگي هاي جهادي مديران
در اين حركت جهادي و حفظ ويژگي هاي جهاد آفرين كه در دوران انقلاب و دفاع
مقدس كم نبوده و امروز نيز كم نيستند، مبين لياقت و مديريت آنان در اقتصاد
جهادي و اداره اقتدارمند كشور است.
عضو هيئت علمي دانشگاه تهران از "جهتگيري مناسب جهاد اقتصادي با به
وجود آمدن سطح لازم در ذهنيتها و آگاهي ها با آموزش ها و فرهنگ جهادي در
عرصه كار و فعاليتهاي مختلف در جامعه " به عنوان پنجمين اصل لازم براي
تحقق جهاد اقتصادي ياد و تاكيد كرد كه در جامعه فرهنگ جهادي - اقتصادي شكل
نمي گيرد؛ مگر آنكه سه نهاد زيرساختي فرهنگي و تعليم و تربيتي به وظايف
خطير خود در راستاي معرفي و تقويت آن به خوبي و اثربخش عمل كنند.
آقاپور از "رسانه " به عنوان نخستين نهاد زيرساختي براي ايجاد فرهنگ
جهادي در جامعه نام برد و گفت: نقش و جايگاه خطير رسانههاي گروهي در
راستاي فرهنگسازي و ايجاد فرهنگ جهادي مناسب در بين همه طبقات و اقشار
اجتماعي بر احدي پوشيده نيست.
وي اضافه كرد: دشمنان ملت ايران همواره از ناآگاهي و جهل مردم
سوءاستفاده كرده و اهداف سلطه جويانه خود را دنبال كرده اند و لذا عرصه
وسيع رسانه اي مي تواند مددكار بزرگي براي ايجاد فرهنگ جهاد اقتصادي در بين
مردم و مسئولان و خنثي كردن نقشههاي شوم دشمنان اقتصادي كشورمان باشد.
اين استاد جامعهشناس از نهاد بنيادي خانواده به عنوان ديگر نهاد موثر
در حوزه فرهنگسازي ياد كرد و اظهار داشت: پدران و مادران مي توانند ضمن
آشنايي با اهداف جهاد اقتصادي و اهميت آن براي رشد و پيشرفت اقتصادي و به
تبع تحقق عدالت اجتماعي، فرزندان خود را در اين مسير راهنمايي كرده و
هماهنگ با مديران و مسئولان جهادگر در عرصه اقتصاد و صنعت، با الگوي مصرف
صحيح و جهادي و با همت و تلاش مضاعف در همه عرصههاي زندگي و كار و تحصيل،
گردش چرخهاي جهاد اقتصادي كشور را تا آنجا كه به صورت جمعي محيط امن خانه و
خانواده را به عرصه جهاد اقتصادي با دشمنان ايران و اسلام تبديل كنند،
تقويت كرده و تداوم بخشند.
آقاپور ديگر نهاد دستاندركار در عرصه فرهنگسازي را نهاد آموزش و
پرورش خواند و تصريح كرد: معلمان و مديران مدارس در فعاليتهاي آموزشي و
پرورشي و زمينههاي مختلف علمي و تربيتي وسيع خود در سراسر كشور مي توانند
در راستاي اهداف و رويكرد عمومي جهاد اقتصادي با آمادهسازي دانش آموزان
زمينههاي بسيار مساعد و خوبي براي ايجاد آمادگي ها و تقويت ذهنيتها براي
تحقق اهداف و برنامههاي خرد و كلان جهاد اقتصادي در جامعه را فراهم كنند.
وي در پايان گفتوگوي خود با فارس خاطر نشان كرد كه جهاد اقتصادي مستلزم فرهنگ جهادي و جهاد فرهنگي است.