به گزارش خبرگزاری فارس از کهگیلویه، شهر دهدشت مرکز شهرستان کهگیلویه و با جمعیتی بالغ بر 60 هزار نفر در جنوب غربی استان کهگیلویه و بویراحمد واقع شده است.
این شهر به واسطه وجود بافت تاریخی دهدشت و وجود اماکن تاریخی و امامزادگان متعدد به عنوان مرکز فرهنگی و تاریخی استان کهگیلویه و بویراحمد شناخته میشود.
در این میان یکی از عواملی که به طبقه تاریخی و مذهبی شهر دهدشت صحه میگذارد، وجود اماکن متبرکه و امامزادگانی است که در بافت قدیم و قسمتهای مختلف این شهر قرار دارند و در اکثر مواقع نام محلات شهر به نام این امامزادگان مزین شدهاند.
در شهر دهدشت و بافت تاریخی این شهر هفت امامزاده وجود دارد که از سابقه طولانی و نیز معماری منحصر به فرد برخوردار هستند به طوری که به واسطه وجود همین امامزادگان در چندین مقطع تاریخی مانند صفویه و قاجاریه این شهر به « هفت گنبد» مشهور بود.
و البته چیزی که باید در این بین به آن توجه داشت مظلومیت و ناشناخته ماندن این امامزادگان در میان هم استانیها و به خصوص اهالی شهر دهدشت است.
*امامزاده جابر (ع)
این بنا یکی از گنبدهای شهر هفت گنبد دهدشت است که در ناحیه غربی بافت تاریخی دهدشت و در فاصله 30 متری شمال کاروانسرای بافت قدیم واقع شده است.
بنا دارای شبستان، گنبدخانه، حسینیه، زائرسرا و حیاط مرکزی است که درب اصلی آن به گذرگاه اصلی بازار باز میشود.
شبستان این مسجد بر روی دو ستون بزرگ و استوار بنا شده و رسمی بندیهای زیر گنبد و ایوانهای جلوی شبستان و خود شبستان به آیات قرآنی و اشعار دلنشین با خط ثلث تزئین شده است.
این امامزاده در میان اهالی شهر دهدشت و شهرستان کهگیلویه از مقام و منزلت خاص برخوردار است و همواره مأمن دلدادگان اهل بیت و نوادگان آنها بوده است.
*امامزاده معصوم(ع)
بقعه امامزاده معصوم در جنوب بافت به فاصله 100 متری جنوب مسجد جامع و در غرب حمام ضلع شرقی بافت قرار دارد.
پوشش گنبدی امامزاده به خاطر حجم و ارتفاع آن از نقاط مختلف بافت تاریخی پیدا بوده و به عنوان شاخص و نقطه عطفی در بافت قدیم و شامل حرم و نمازخانه است.
این بنا با گنبدی رفیع و تزئینات ظریف زیر گنبد که بر پلانی مربع و با مصالح ساختمانی سنگ لاشه و ملاط گچ بیش از چند قرن پا برجا و مقاوم ایستاده است.
ورودی بقعه در جانب شمالی است که ابتدا به شبستانی با طاق و چشمه وارد و سپس به صحن ختم میشود.
محیط گنبد در شکل اولیهاش که به صورت چهار گوش بوده به چهار طاق میانی تقسیم شده است.
بدنه گنبد با 16 قوس که دو به دو به هم متصل بودهاند تزئین شده و ابعاد آن 5 در 5 متر است.
سر درب ورودی از یک ردیف تزئینات مارپیچی سنگی دور درب و کتیبه حاشیه آن تشکیل شده که متاسفانه قسمت عمده آن تخریب شده و تنها کلماتی ناخوانا از آن بر جا مانده است.
بقعه دارای صحن زیر گنبد و قبری منسوب به امامزاده معصوم میباشد و از از لحاظ معماری به دوران صفویان تعلق دارد.
* امامزاده جعفر(پیر غازی) (ع)
بنای امامزاده پیر غازی به صورت تک بنایی و در فاصله یک 700 متری از بافت تاریخی قرار دارد.
پلان گنبد چهار گوش که از داخل دارای مقرنسهای زیبا و در بیرون به صورت پلکانی تزئین شده است.
در جلوی نمای این بنا شبستانی وجود دارد که احتمال میرود در دوره تاریخی دیگری به وجود آمده باشد.
معماری این بنا مربوط به دوران سلجوقیان بوده و سنگ نوشتهای در کنار در ورودی به شبستان وجود دارد که زائران را به نماز دعوت میکند.
در اطراف بنای امامزاده پیرغازی( جعفر) بقایایی از نانوایی، وضوخانه و زائرسرا به چشم میخورد.
این بنا قابل مقایسه با گنبد دانیال نبی در شوش و امامزاده عبدالله شوشتر میباشد.
* امامزاده سلطان مهدی (ع)
بنای این امامزاده مربوط به دوران صفویه است.
زیربنای این امامزاده حدود 200 متر است و شامل زائرسرا، ایوان، و گنبدی مرتفع با ارتفاع بیش از 12 متر است.
چیزی که در معماری این امامزاده بیشتر به چشم میآید گنبد مرتفع و باشکوه آن است و میتوان گفت در میان بافتهای تاریخی دارای عظیمترین و با شکوهترین گنبد است.
این امامزاده در فاصله 800 متری از بافت قدیم قرار دارد و در ناحیه غربی شهر جدید دهدشت قرار دارد.
* امامزاده ابراهیم(ع)
بنای امامزاده ابراهیم (ع) در کنار کاروانسرا و حمام ضلع شرقی واقع شده و معماری آن مربوط به دوران صفویه است.
گنبد این امامزاده بیش از هشت متر ارتفاع و زیربنای باقیمانده این امامزاده حدود 50 متر است.
در کنار این امامزاده آثاری از زائرسرا، آب انبار و چندین حجره باقی مانده است.
* امامزاده بیبی عصمت(س)
این امامزاده نیز یکی دیگر از امامزادگان شهر دهدشت است که دارای معماری به سبک صفوی است.
در کنار این امامزاده که هم اکنون کار بازسازی و مرمت آن در حال انجام است آثاری از قبرستان قدیمی و زائرسرا و چند حجره وجود دارد.
* امامزاده آقامیر (ع)
این امامزاده در جنوب شرقی شهر دهدشت و در فاصله 300 متری از محوطه تاریخی بافت قدیم دهدشت واقع شده است.
بنای این امامزاده نسبت به سایر امامزادگان شهر دهدشت دارای سابقه تاریخی کمتری است.
کار نوسازی و احیاء این امامزاده از چند سال پیش تاکنون در حال انجام است و تنها امامزاده شهر دهدشت است که معماری سنتی و تاریخی خود را از دست داده است.
و این تنها گوشهای است از عظمت تاریخی و فرهنگی شهر تاریخی دهدشت بوده، شهری که به رغم دارا بودن ظرفیتهای عظیم تاریخی و گردشگری کم نظیر هنوز ناشناخته و گمنام مانده است.
===============
گزارش از قاسم خشتزر