به گزارش 598 به نقل از خبرگزاری فارس، با پایان مذاکرات ایران و شش کشور ایالات
متحده، بریتانیا، فرانسه، روسیه، چین و آلمان که به 1+5 شهرهاند،
رسانههای مختلف در سراسر جهان این مذاکرات را مثبتتر از ادوار گذشته
مذاکره میان ایران و شش کشور دانستند.
1+5 در
پیشنهاد خود به برخی دیدگاههای ایران نزدیکتر شده بود و ایران نیز این
واقعبینی را به عنوان نکته مثبت مورد تصریح قرار داد. اما یکی از
اصلیترین شروط موفقیت دیدگاههای مثبت مطرح شده در مذاکرات، ادامه رویکرد
مثبت پس از مذاکرات است. بهعبارت دیگر، طرف غربی اگر پیشنهاد نسبتا مثبتی
را ارائه میکند، زمانی میتواند انتظار داشته باشد طرف مقابل این پیشنهاد
را جدی بگیرد که ادبیات مثبتی را ضمیمه آن کند.
یکهفته
از مذاکرات ایران و شش کشور گذشته است و هرچند از منظر بسیاری تحلیلگران
همچنان مذاکرات آتی در 16 فروردین 92، دورنمای مثبتی دارد اما ادبیاتی که
ایالات متحده و متحدانش طی یکهفته پس از این مذاکرات از خود بروز
دادهاند، چندان مثبت به نظر نمیرسد.
ظرف این
هفته اظهارنظرهایی بهثبت رسیده است که نشان میدهد طرف غربی از یکسو روی
به سیاهنمایی برنامه هستهای ایران آورده است و از سوی دیگر دنبال تهدید
ایران است.
جان کری، وزیر امور خارجه ایالات
متحده که اولین دور سفرهای خارجی خود را آغاز کرده در ریاض، پایتخت عربستان
سعودی گفته است که زمان ایران برای مذاکره محدود است. سعود الفیصل، وزیر
خارجه عربستان سعودی بهعنوان مهمترین متحد راهبردی آمریکا در خلیج فارس
هم به استقبال این سخنان آمده و گفته است که ایران در مذاکرات چندان جدی
نیست و نباید چون فلاسفه به بحث و گفتگو ادامه داد.
وزیر
امور خارجه آمریکا پس از سخنان خود در ریاض در گفتگو با شبکه خبری
ایبیسی هم ادعا کرده است که ایران به سلاح هستهای، نزدیک شده است. این
در حالیست که سازمانهای اطلاعاتی آمریکایی تصریح دارند که ایران قصدی
برای تولید سلاح هستهای ندارد.
از سوی دیگر، جو
بایدن، معاون اول رئیسجمهوری آمریکا که در حدود یک ماه قبل ایران را به
گفتگوی دو جانبه دعوت میکرد، اخیرا در جمع اعضای سازمان آیپک، یکی از
بزرگترین لابیهای صهیونیستی آمریکا بار دیگر تاکید کرده است که گزینه
نظامی علیه ایران منتفی نیست. طرح چنین سخنی از سوی همان مقام آمریکایی که
پیشنهاد مذاکره مستقیم را مطرح کرده نشان میدهد که پیشنهاد مذاکره
آمریکاییها از ابتدا جدی نبوده است و به تعبیر رهبر انقلاب اسلامی،
آمریکاییها در عین نشانه رفتن سلاح به سوی ایران، به کشورمان پیشنهاد
مذاکره دادهاند. طبعا چنین مذاکراتی نمیتواند به هیچ نتیجه مثبتی دست
پیدا کند.
سفیر آمریکا در شورای حکام آژانس
بینالمللی انرژی اتمی هم در سخنپراکنی علیه ایران از قافله عقب نمانده
است. وی ایران را متهم به فریبکاری، سرکشی و همچنین ایجاد تاخیر در مسیر
بازرسیهای آژانس کرده است. سخنان وی در راستای سخنان آمانو، مدیر کل آژانس
بینالمللی انرژی اتمی است که او نیز در همین هفته به خیل جوسازان علیه
ایران پیوست و خواستار دسترسی فوری به سایت پارچین شد، مسالهای که در
گفتگوهای دوجانبه ایران و آژانس، در دست بررسی است.
اتحادیه
اروپا هم در این بین از دوستان آمریکاییاش عقب نمانده است. اتحادیه اروپا
اعلام کرده که سیاستهای ایران در به تعویق انداختن بازرسی آژانس
بینالمللی انرژی اتمی از تحقیقات اتمی این کشور غیر قابل قبول است و
همچنین نگرانی خود را درباره گسترش فعالیتهای هستهای ایران اعلام کرده
است.
27 عضو اتحادیه اروپا همچنین در بیانیهای
در آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کردند که ایران باید فعالیتهای
غنیسازی اورانیوم را متوقف کند. این در حالیست که در مذاکرات ایران و 1+5
سخنی از توقف غنیسازی نیست بلکه 1+5 خواستار برخی محدودیتها در غنیسازی
20 درصدی شده است.
در کنار این سخنان، بعید است
نیازی به تکرار سخنان بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی باشد. وی
هم مذاکرات قزاقستان را فرصتی برای ایران برای تداوم غنیسازی اورانیوم و
وقتخریدن خطاب کرده است.
این همه هجمه تبلیغاتی
فقط یکهفته پس از آنکه ایران و 1+5 در قزاقستان با هم مذاکره کردهاند و
قرار دور بعدی مذاکرات کارشناسی و سران را گذاشتهاند، عادی بهنظر نمیرسد
و پیامهای متعددی را برای طرف ایرانی مخابره میکند:
اولا،
غرب میخواهد تصمیمگیری ایران در خصوص پیشنهادهای 1+5 در فضای فشار و
جنجال روانی انجام شود و ایران به هر ترتیب خود را ملزم به پذیرش
پیشنهادهای شش کشور کند؛
ثانیا، تاکید اتحادیه
اروپا بر توقف غنیسازی، این گمان را تقویت میکند که اگر ایران گام نخست
را بپذیرد، باید برای رفع باقی تحریمها، برنامه غنیسازی خود را متوقف
کند؛ امری که ایران اعلام کرده که قابل مذاکره نیست؛
ثالثا،
ادبیات غرب تنها یک هفته پس از مذاکراتی که دیپلماتهای غربی آن را مثبت
دانستهاند، یقینا تردیدهای زیادی نسبت به حسن نیت طرف غربی در مذاکرات
پدید میآورد.
به هر حال، ایران در مذاکرات آتی
با 1+5 بر اساس منافع ملی خود و در دفاع از حقوق هستهای خود بهطور جدی
وارد خواهد شد، اما طرف غربی هم یقینا میداند که بهکارگیری چنین ادبیاتی
یقینا برای دستیابی به توافق نهتنها مفید نیست، بلکه در تباین با آن است.
اگر
طرف غربی واقعا بهدنبال مذاکره و نتیجهگیری از آن است، بهتر است دست از
ادبیات خصمانه برداشته و در فضایی آرام به فکر منافع متقابل باشد و رویکرد
گفتگو – همکاری را جایگزین رویکرد خصمانه اخیر نماید.