حباب مالی بورس در حال ترکیدن

بولتن نیوز: شاخص کل بورس که در سال های ا خیر با رشد زیادی مواجه شده و از رقم 8535 واحد در 10 اردیبهشت 88 به 26610 واحد  در 3 اردیبهشت ماه 1390 رسیده و 18 هزار واحد رشد کرده بود، ظرف یک هفته گذشته با 1290 واحد کاهش مواجه شده و سقوط قابل توجهی داشته است.

این کاهش شدید، نشانه آن است که حباب های مالی شکل گرفته در دو سال اخیر، در حال ترکیدن است و رشد 18075 واحدی دو سال گذشته، که رشد 211 درصدی داشته است روند کاهشی به خود گرفته است.

به عقیده برخی کارشناسان،  این سقوط شاخص کل بورس به خاطر ایجاد حباب های مالی در دو سال گذشته اتفاق افتاده است واکنون با ترکیدن این حباب ها ظرف یک هفته شاهد کاهش شدید در شاخص کل هستیم و این سقوط شاخص، احتمالا در روزهای آینده نیز ادامه خواهد یافت.

برخی دیگر نیز می گویند: به دنبال رشد 211 درصدی یا 18 هزار واحدی شاخص کل بورس در دو سال اخیر، چنین کاهشی طبیعی است و تحولات منطقه خاورميانه و به دنبال آن افزايش قيمت نفت و طلا – تغيير سياستهاي اقتصادي در جهان و نيز بحث و مناقشات داخلي در آن اثر داشت و باعث شد که قبل از تشکیل مجامع شاهد این کاهش باشیم

این دسته از کارشناسان معتقدند که شاخص کل بورس به خاطر سیاست کنترل اعتبارات بانکی و نقدینگی، از 10080 واحد در 10 اردیبهشت 1387 به 8535 در 10 اردیبهشت سال 1388 کاهش یافت اما سال بعد از آن به خاطر رکود خرید و فروش مسکن و ثبات بازار مسکن و بخشی دیگر از بازارها، حباب مالی به تدریج شکل گرفت و شاخص کل را در اردیبهشت سال89 به 14137 واحد افزایش داد که رشد 66 درصدی داشت.

در روند یک سال گذشته نیز شاخص کل از 14137 در 10 اردیبهشت سال گذشته تا 3 اردیبهشت 90 معادل 12473 واحد رشد کرده و 88 درصد رشد کرد اما ظرف یک هفته با 1290 واحد کاهش به میزان5 درصد کاهش یافته است.

برخی کارشناسان در دو سال اخیر، بارها نسبت به شکل گیری حباب های مالی هشدار داده بودند زیرا رشد 211 درصدی دو سال اخیر از 10 اردیبهشت سال 88 تا کنون، هیچ تناسبی با نرخ تورم وسود متداوم و متعارف واحدهای مالی و تولیدی و صنعتی عضو بورس ندارد.

زیرا براساس تورم 9 و 12 درصدی دو سال 88 و 89 و همچنین نرخ تورم ماهانه 20 درصدی اسفند 89، و با درنظر گرفتن سود متداول 10 تا 30 درصدی هر واحد اقتصادی، در بهترین شرایط انتظار می رود که شاخص طی دو سال 100 درصد رشد کند.

اما رشد 211 درصدی، نشان دهنده حباب های مالی است و نشان می دهد که دولت برای جلوگیری از شکل گیری حباب های مالی، به موضوع استانداردها و کنترل شاخص ها کمتر توجه داشته و طبیعی است که رشد بی  سابقه شاخص ها، با کاهش شدید در روزهای اخیر مواجه شود.

عملکرد دولت و اقتصاد کشور بعد از افزایش قیمت نفت و نوسان آن در سال های 1384 تاکنون، و همچنین بحران مالی جهان و آثار آن بر اقتصاد ایران، سیاست های انبساطی سال های 84 تا 86 و سیاست های کنترل نقدینگی و اعتباری سال های 1387 به این سو، شرایطی را برای اقتصاد ایران فراهم آورد که در دو سال گذشته، توجه بسیاری از صاحبان سرمایه به بورس اوراق بهادار جلب شد.

همچنین نوع واگذاری های انجام شده در دوسال اخیر و نحوه قیمت گذاری ها و... از دیگر دلایل شکل گیری این حباب های مالی است.

ثبات و امنيت در سياست هاي داخلي، عامل بسيار مهم و پرانگيزه اي براي سرمايه گذاران به جهت اطمينان از به جريان انداختن نقدينگي هاي خود در بازارهاي سرمايه محسوب می شود لذا هر نوع تنشي که اين اطمينان را به مخاطره بياندازد احتمال فرار سرمايه ها از بازار را محتمل مي گرداند و لذا باید به گونه ای رفتار کند

شاخص کل توانست با سرعت و شيبي تند در اولين ماه سال ازحدود 23800 واحد به حدود 26500 واحد رسيده و بيش از 11 درصد افزايش را طي تنها يک ماه از خود نشان دهد!

بازار هفته گذشته بگونه اي بود که تعجب همگان را به همراه داشت و هر چه به آخر هفته بيشتر قدم مي گذاشتيم بر شدت اين تعجب افزوده مي شد چرا که به يکباره بازار بورس تهران تغيير جهت داده گوئي که از روند يک ماه گذشته خود پشيمان گشته و قصد جبران دارد بطوريکه عرضه فراوان سهام شرکتها را در دستور کار خود قرار داد و اکثر نمادهاي معاملاتي مطرح بازار را که قبل از اين با رشد قيمت و سود دهي مناسب همراه شده بودند را به اصلاح قيمتي کشاند و هر چه به روزهاي پاياني هفته نزديک مي شديم بر شدت عرضه ها و کاهش قيمت سهام افزوده مي شد .

برخی سهامداران می گویند: چنين رويدادي طبيعي جلوه خواهد نمود در واقع وقتي در طول يک ماه شاخص کل توانسته با يک حرکت هيجاني به ميزان 2700 واحد رشد نمايد انتظار تغيير روند و اصلاح اين ميزان نيزدر فاصله زماني و سرعت متناسب با روند صعودي توام با يک رفتار هيجاني دور از ذهن نخواهد بود و تحولات منطقه خاورميانه و به دنبال آن افزايش قيمت نفت و طلا – تغيير سياستهاي اقتصادي در جهان و نيز بحث و مناقشات داخلي در آن اثر داشته اند.

برخی فعالان بازار، معتقدند که رشدقیمت سکه و طلا و خرید وفروش آن، بخشی از سرمایه ها را از بورس جداکرده است.

برخی سهامداران و سفته بازان نیز ترجیح داده اند که در اوج رشد شاخص سهام از بازارسرمایه خارج شوند تا بعد از تشکیل مجامع عمومی در تیرماه امسال و اعلام گزارش های مالی شرکت ها، دو باره تصمیم گیری کنند و شرکت هایی که جذابیت لازم دارند را در سبد سهام و انتخاب خود قرار دهند.

عده ای از کارشناسان معتقدند که افزایش اجاره بهای مسکن، باعث شده که  عده ای از سهامداران، نقدینگی خود را در بانک ها نگه دارند تا در صورت رشد قیمت مسکن، به موقع وارد بازار مسکن شوند.

عده ای از سهامداران نیز معتقدند که به خاطر انتخابات مجلس در سال جاری وبررسی و تصویب بودجه 1390 در مجلس، منتظر آثار این تحولات و برنامه های دولت بر بازار سرمایه هستند و در صورتی که آثار مثبت آن را احساس کنند، بار دیگر وارد بازار سرمایه خواهند شد.

اما درهرحال این پرسش مطرح است که چه شاخص ها و استانداردها و مکانیزم هایی باید اجرا شود وتوسط دولت، بانک هاو بورس باید مورد توجه باشد که از شکل گیری حباب های مالی و ترکیدن آنها و متضرر شدن تعدادی از سهامداران جزء جلوگیری کند.

واقعیت این است که سهامداران بزرگ ابزارهای لازم برای خروج از بازار و فروش سهام یک شرکت را دارند و به موقع با خرید و فروش های بزرگ بر بازار اثر می گذارند اما سهامداران کوچک باید دنباله رو باشند و به موقع نمی توانند از زیان خود جلوگیری کنند در نتیجه دولت باید شاخص هایی را در نظر بگیرد که روند بورس با حباب های مالی مواجه نشود و همان طور که باید شاخص هایی برای پرداخت اقساط وام بانکی در نظر گرفت که مطالبات معوق افزایش نیابد و بحران مالی ایجاد نشود باید از شکل گیری حباب های مالی در بورس نیز جلوگیری شود.