به گزارش سرویس سیاسی عصر امروز سایت خبری «واشنگتن فری
بیکن» درگزارشی به قلم «آدام کردو» آورد: نخستین سفر برون مرزی «جان کری»
وزیر امور خارجه آمریکا، وی را روز جمعه به ترکیه میرساند، یک کشور متحد
سابقا نزدیک به غرب که از آمریکا و اسراییل به طرف ایران چرخش کرده است.
براساس
این گزارش، ترکیه بدون توجه به تحریمهای وضع شده علیه ایران، در ماههای
اخیر به یکی ازحامیان مالی برجسته تهران تبدیل شده است.
اکنون گمان
میرود که ترکیه کشتیها و قایقهای مخصوص گاردهای ساحلی را با ایران در
ازای دریافت نفت خام از این کشور درقالب طرح جدیدی که به منزله دور زدن
تحریمهای غرب و تقویت مهارت نیروی دریایی تهران است، معامله میکند.
آنکارا همچنین ازاسراییل که از بابت روابط درحال فروپاشی با شریک سابقاش (ترکیه) نگران است، انتقاد کرده است.
«رجب طیب اردوغان» نخست وزیر ترکیه روز چهارشنبه به صهیونیسم به عنوان «جنایت علیه بشریت» اشاره کرد.
غیرقابل
پیش بینی بودن ترکیه احتمالا جان کری را به هنگام درخواست از آنکارا برای
همکاری در زمینه موضوعات مهمی ازجمله جنگ داخلی درسوریه و برنامه هستهای
ایران، در موقعیت سختی قرار خواهد داد.
«استیو کلمونز» نویسنده
آمریکایی نزدیک به «چاک هیگل» وزیر دفاع آمریکا به واشنگتن فری بیکن گفت که
تلاشهای ترکیه برای دور زدن تحریمهای ایران (در سخنان جان کری) باید
مورد توجه قرار گیرد. وی افزود: اگر من جای کری بودم، این موضوع را مطرح
میکردم.
نشریه ترکیهای «زمان امروز» گزارش داد که ایران درنظر
دارد به منظور طفره رفتن از تحریمهای آمریکا، نفت و گاز صادراتی خود را با
محصولات صنعتی ترکیه معامله کند.
در گزارش این نشریه آمده است:
ایران خواهان خرید قایقهای مخصوص گارد ساحلی، کشتیهای تجسس وامداد، کشتی
مسافربر رودخانه و کشتیهای باری کوچک است.
یک مقام ترک به این
نشریه گفت: تقاضای خرید این محصولات قبلا به آنکارا ارسال شده و درانتظار
پاسخ مقامات است. طبق این گزارش، این معامله جدید بین ایران و ترکیه ممکن
است ۳ میلیارد دلار هزینه در بر داشته باشد.
درهمین حال، گزارشهای
مربوط به این معامله، سایه به سایه تلاشهای ترکیه برای دادوستد بیش از۶۰
تن طلا در ازای نفت ایران را دنبال میکند.
بانک «هالک بانک» ترکیه این تبادلات موسوم به «طلا در ازای گاز» را با تخطی از تحریمهای بین المللی تسهیل کرده است.
«راس
ویلسون» سفیر سابق آمریکا در ترکیه گفت که اگرچه کری ممکن است (در جریان
سفر خود به ترکیه) بر موضوع تحریمها تاکید کند، وی به احتمال زیاد رویکرد
نرم تری را اتخاذ میکند.
وی افزود: به اعتقاد من، یک خواست واقعی
جان کری توجیه ترکها در مورد این مساله است که مذاکرات ۱+۵ درآلماتی درچه
وضعی به پایان رسید وهمچنین بحث در مورد طرحهای مربوط به مذاکرات
کارشناسان دراستانبول و دور دوم مذاکرات رسمی با طرف ایرانی در قزاقستان
میباشد.
ویلسون اضافه کرد: اصل این گفتوگو باید در مورد این
مساله باشد که ترکیه برای تقویت و حمایت پیام ۱+۵ احتمالا قادر به انجام چه
کاری در ارتباط با ایرانیها خواهد بود. وی ادامه داد: مساله تحریمها،
بخش آشکاری از این مذاکره است، اما ترکیه میتواند در زمینههای دیگر نیز
سودمند باشد.
طبق این گزارش، سخنان اخیر رجب طیب اردوغان علیه
اسراییل که ملامت مقامات تل آویو را به همراه داشت، ممکن است به شدت تنش در
جریان سفر کری به ترکیه بیفزاید.
استیو کلمونز نویسنده آمریکایی دراین خصوص گفت: وی احتمالا از اردوغان میخواهد از شدت لفاظیهای خود بکاهد.
از سویی، ویلسون خاطر نشان کرد که جنگ داخلی درسوریه باید در صدر برنامه جلسات کری در ترکیه باشد.
«اریک
ادلمن» سفیر سابق آمریکا در ترکیه نیز گفت که جان کری باید ثابت کند که از
ایدههای جسورانهای برای پرداختن به بحران آوارگان سوری برخوردار است.
وی
با اشاره به اینکه بیش از۱۷۰هزار آواره سوری روانه ترکیه شدهاند، خاطر
نشان کرد که مقامات ترکیه «ازبابت کوتاهی رهبری آمریکایی برای پرداختن به
این مساله، به شدت مایوس هستند.» وی افزود: مقامات ترکیه به آنچه کری به
ارمغان میآورد و به ویژه آثاری از افزایش کمکهای غیرنظامی به مخالفان
سوری، بسیار علاقمند خواهند بود.
در همین حال، راس ویلسون سفیر
سابق آمریکا در ترکیه اظهار داشت که آنکارا به دلیل فقدان اقدام واقعی دولت
«باراک اوباما» در ارتباط با سوریه، ناامید شده است.
وی افزود:
رهبران ترکیه از این بابت دلسرد شدهاند که لفاظیهای آمریکا به ویژه در
سال ۲۰۱۱ زمانی که باراک اوباما و «هیلاری کلینتون» دم از نامشروع بودن
«بشار اسد» زدند و خواستار استعفای وی شدند، در عمل نمود نیافته است.
وی
اضافه کرد: مقامات ترکیه خواستار رهبری بیشتر آمریکا بر راهبرد بین المللی
موثری تری برای برکناری اسد، حمایت از نیروهای طرف جنگ با وی و توجه به
نیازهای انسانی هستند.