نقد طالب‌زاده و شاه‌حسینی درباره "آرگو "

به گزارش 598 به نقل از فارس، عصر امروز جلسه بررسی دلایل اعطای جایزه به فیلم آرگو به همراه پخش این فیلم با حضور مجید شاه‌حسینی و نادر طالب‌زاده در کافه کراسه برگزار شد.

نادر طالب‌زاده در این نشست با بیان اینکه رویای آمریکایی دارد تمام می‌شود، گفت: این نکته‌ای است که پس از ده سال اختلاف عقیده در جنگ نامشروع و 11 سپتامبر رخ داده است و وضع امروز آمریکا نه از لحاظ اقتصادی بلکه در همه زمینه‌ها بحرانی است.

وی با اشاره به فیلم پرل‌هاربر «بن‌افلک» که هشت ماه قبل از حادثه 11 سپتامبر اکران شد، افزود: یکسال پس از 11 سپتامبر یک نویسنده آمریکایی این نکته را فاش کرد که گفته شده بود آمریکا به یک حادثه شبیه پرل هاربر برای جنگ علیه تروریسم نیاز دارد و بن‌افلک آگاهانه یا ناآگاهانه نسخه سینمایی آن حادثه را ساخت و پس از آن 11 سپتامبر را داریم.

* باید سه فیلم سیاسی سال آمریکا بررسی شود
طالب‌زاده با اشاره به سه فیلم «سی دقیقه پس از نیمه شب» ساخته کاترین بیگلو، فیلم لینکلن و فیلم آرگو، بر ضرورت بررسی این سه فیلم سیاسی سال تاکید و تصریح کرد: «سی دقیقه پس از نیمه شب» هشت سال پس از مرگ واقعی بن‌لادن ساخته می‌شود و جالب است که در پاکستان او را می‌کشند و بعد به دریا می‌اندازند!

وی افزود: امروز آنچه باید انجام دهیم خیلی مهم است که به نظر من پروژه‌های بسیاری هست که می‌تواند در جواب به این هجمه ساخته شود.

طالب‌زاده در ادامه این نشست، با اشاره به نخستین مستندش درباره تسخیر لانه جاسوسی با عنوان «واقعیت» که شش ماه پس از آن حادثه ساخته شد، گفت: ایرانی‌ها همیشه با آمریکایی‌ها خوب رفتار داشته‌اند لذا آن شش نفری که فرار می‌کنند اگر به وزارت خارجه می‌رفتند به راحتی می‌توانستند به آمریکا برگردند و احتیاج نبود به خانه سفیر کانادا بروند.

* اگر راست می‌گویند اتفاق طبس که خیلی سینمایی‌تر است را به تصویر بکشند

وی با بیان اینکه «بن‌افلک» هم اعتراف کرده که 40 درصد پایانی فیلم دروغ محض است، افزود: بعد ابتدای فیلم می‌نویسند بر اساس داستان واقعی بعد یک مستند می‌سازند و سپس همه ایرانی‌ها را وحشی و فحاش معرفی می‌کنند و تنها ایرانی خوب در آرگو آنهایی هستند که در سفارت آمریکا منتظر دریافت ویزا هستند.

طالب‌زاده با اشاره به جزئیات حادثه طبس از تمرین در آریزونا تا سقوط هلی‌کوپترها، ادامه داد: اگر راست می‌گویند اتفاق طبس که خیلی سینمایی‌تر است را به تصویر بکشند که نجنگیده شکست خوردند.

وی با طرح این سوال که چه شده که ایران این همه در منطقه و جهان مطرح است، تصریح کرد: باید این نکته را بفهمیم که کجا هستیم که وقتی هیچ کاری نکرده‌ایم اما تهدید هستیم.

طالب‌زاده در ادامه این نشست در پاسخ به سوالی درباره چرایی فعالیت آزاد و البته منتقدانه «مایکل مور» با اشاره به انتقادهای افرادی چون مارلون براندو و یا الیور استون علیه صهیونیست‌ها، گفت: اما مایکل مور در جایی که مجاز است و مردم روشن نمی‌شوند جایزه می‌گیرد و کار می‌کند و او هیچ گاه خط قرمز را رد نمی‌کند و در خدمت اصول آمریکایی است.

****************

* نباید به عرصه‌های فرمالیستی بپردازیم بلکه مساله جایزه آرگو رسانه‌ای است

 

مجید شاه‌حسینی در ابتدای این مراسم با بیان اینکه اعطای اسکار به آرگو سلیقه‌ای نیست، گفت: دیگر این نقشه در حال شکل گرفتن است که رقیب بر اساس ارزش‌های سینمایی نمی‌خواهد جایزه بدهد و جشنواره‌ها به گونه‌ای نیست که اگر لابی کنیم نظر داوران را می‌توانیم بخریم.

وی با اشاره به شکستن بت اسکار، افزود: شناخت این نقشه مهم است که وقتی ما از جشنواره‌ها و جوایز سخن می‌گوییم یعنی از ابزار مدیریت فرهنگی و جنگ نرم سخن می‌گوییم ولو اینکه برخی بگویند نه این امسال بود که بد شد.

شاه‌حسینی با بیان اینکه از روز اول ماهیت اسکار معلوم بوده است، تصریح کرد: آنها از بعد رسانه‌ای و پیام سینما جایزه می‌دهند لذا نباید وارد عرصه فرمالیسم شویم بلکه باید به عرصه رسانه‌ای بپردازیم هرچند که امروز در عرصه رسانه‌ای کشور به‌گونه‌ای صحبت می‌کنند که جایزه «آرگو» یک تک پدیده است اما این یک پروسه است نه یک پروژه.

 

* آمریکا در منازعه با ایران پشت حجاب یونان قرار می‌گیرد

 

وی در ادامه سخنانش با اشاره به وجه تسمیه «آرگو» که به اساطیر یونانی برمی‌گردد، تاکید کرد: آمریکا همیشه در پشت حجاب یونان قرار می‌گیرد که در فیلم 300 نیز همینگونه بود چراکه آمریکا 200 ـ 300 سال تاریخ دارد و هر وقت می‌خواهد به منازعه بپردازد به سراغ یونان می‌رود.

این کارشناس سینما با اشاره به فیلم «الکساندر» و زنجیرکردن شیر توسط عقاب و فیلم «300» و نبرد ترموپیل و فرهنگ کول آمریکایی در آن، افزود: آنها چون نتوانستند با ایران بجنگند و آن را شکست دهند به زبان نماد و اساطیر پناه برده‌اند.

وی در عین حال «آرگو» را مضحک‌ترین این گونه فیلم‌ها برشمرد و ادامه داد: شق‌القمر آرگونیت‌ها در «آرگو» این است که آنها از ایران فرار می‌کنند.

 

* همه حماسه «آرگو» فرار است

 

شاه‌حسینی با بیان اینکه هالیوود از سال 1999 در حال ساختن نسل جدیدی از فیلم‌هاست، تصریح کرد: آنها از شکست دارند حماسه می‌سازند و این از «نجات سرباز رایان» تا «آرگو» ادامه دارد که آرگو مسخره‌ترین آنهاست.

وی با اشاره به فیلم‌هایی چون «پرل‌هاربر» و «آلامو»، افزود: همه حماسه «آرگو» فرار است؛ آنها در فیلم دو شکست یعنی انقلاب اسلامی و تسخیر لانه جاسوسی را بیان می‌کند اما بعد به فرار این شش نفر چشم می‌بندد و البته از شکست سوم یعنی حادثه طبس اصلا یادی نمی‌کند.

 

* اسکار بد و خوب و نگاه شاه‌حسینی

 

شاه‌حسینی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه بین «آرگو» و «جدایی نادر از سیمین» فاصله‌ای نیست، تصریح کرد: این دو فیلم نشان می‌دهند که ایران جهنمی است که باید از آن گریخت اما امروز برخی اسکار خوب و اسکار بد می‌کنند که اسکار خوب با لابی جایزه می‌دهد و اسکار بد با تحریم لج می‌کند.

وی با طرح این سوال که آیا نباید این عزت ایران در سینما دیده شود، افزود: به واسطه انقلاب، آمریکا عقب‌تر است و با فیلم‌هایش چون پیرزن‌های عجوز نفرین می‌کند لذا آیا نباید از مدیران بخواهیم مجذوب ابعاد رسانه‌ای غرب نشوند.

شاه‌حسینی در ادامه در پاسخ به سوالی درباره چرایی استفاده بی‌ترس غرب از پروپاگاندا، گفت: مهمترین شان رسانه پروپاگانداست و مهمترین شان رسانه سینماست اما در ایران عده‌ای معتقدند سینما فقط هنر است و هر پیامی کلیشه می‌شود.

 

* می‌توان یک سفارش را دچار والایش هنری کرد و یک اثر هنری ساخت

 

وی با اشاره به برخی انتقادات به سفارشی‌سازی در ایران این انتقادات را نادرست خواند و افزود: لنی ریفنشتال و فیلم «پیروزی اراده» او یک پروپاگانداست که جزو 100 فیلم برتر جهان محسوب می‌شود.

شاه‌حسینی با بیان اینکه می‌توان یک سفارش را دچار والایش هنری کرد، ادامه داد: با این والایش اتفاقا می‌توان یک اثر هنری ساخت و در غرب نیز آنها از سفارش به هنر می‌رسند اما ما در ایران تنها حدیث نفس داریم.

وی با بیان اینکه غرب می‌داند که سینما و رسانه چیست و از حیثیت آن هرکجا که بخواهند استفاده می‌کنند، تاکید کرد: حیثیت اسکار حیثیتی است که یک مشت «مغول» ایجاد کردند.

شاه‌حسینی با اشاره به اعطای جایزه اسکار به فیلم «کازابلانکا» افزود: جایزه به این فیلم در آستانه ورود آمریکا به جنگ جهانی دوم اعطا می‌شود چراکه فیلم روند اقناع یک آمریکایی برای ورود به جنگی است که به او ربطی ندارد.

* اسکار طرحی برای اقناع افکار عمومی آمریکاست

 

وی با بیان اینکه اسکار طرحی برای اقناع افکار عمومی آمریکاست، ادامه داد: اما در ایران اگر کسی عقیده خود را وارد سینما کرده، زمان کارآموزی بوده است و امروز که به جایی رسیده می‌گویند ما پروپاگاندای رسانه‌ای و بعد رسانه‌ای سینما را قبول نداریم.

این کارشناس سینما در عین حال بین تبلیغ و ارشاد و پروپاگاندا تفاوت قائل شد و تصریح کرد: ما با اصول تبلیغی و ارشادی می‌توانیم چون آنچه در دوران دفاع مقدس ساختیم بسازیم که موجب تشویق مردم به رفتن مردم به نبرد حق علیه باطل شد.

وی با بیان اینکه تبلیغ وظیفه هر مسلمان است، افزود: آنگونه کارهای دهه 60 نه با تعریف پروپاگاندا بلکه بر اساس جریان و تعریف تبلیغ و ارشاد ساخته شده است.

شاه‌حسینی همچنین در پاسخ به سوالی درباره اهداف اعطای اسکار به «آرگو» گفت: این جایزه حتما به معنای آن نیست که حتما سال بعد اتفاقی می‌افتد بلکه آماده کردن افکار عمومی برای چند گزینه است.

وی همچنین در پاسخ «چه باید کرد» در برابر «آرگو»، گفت: الان یک روح ورود به تولید به دوستان حزب‌الهی وارد شده است که بخشی از آن مربوط به دوستان در جشنواره عمار است که مناسب نیز هست اما این یک پراگماتیسم آرمانگراست که اگر با معرفت و تمرین ذهنی همراه نباشد به پراگماتیسم منفعت‌طلب تبدیل می‌شود.