به گزارش خبرگزاری فارس، هفته گذشته بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر رژیم صهیونیستی ادعا کرد سانتریفیوژهای نسل دومی که ایران قصد دارد در سایت اصلی غنیسازی خود در نطنز استفاده از آنها را آغاز کند می تواند زمان لازم برای دستیابی ایران به بمب هستهای را تا یک سوم کاهش دهد؛ وی ضمن بیان این مطلب تأکید کرد چنانکه قبلاً گفته است ضربالأجل اقدام نظامی علیه ایران را تابستان سال جاری میداند.
خبرگزاری انگلیسی رویترز در گزارشی به قلم دکتر «یوسف بات»، مشاور علمی «فدراسیون دانشمندان آمریکا» و فیزیکدان «بخش انرژی آستروفیزیک» ضمن اشاره به این اظهارات نتانیاهو، آنها را را با توجه به «مقاصد و تواناییهای ایران» پیشبینیای مبتنی بر «مفروضههایی اثباتنشده» دانسته است.
خبرگزاری رویترز مینویسد، علیرغم این، این اظهارات نخست وزیر اسرائیل میتواند حکم فراهم آوردن مهمات برای جنگطلبان واشنگتن و بیتالمقدس را داشته باشد که ممکن است وارد یک جنگ «بیهوده و مضر دیگر در خاورمیانه» شوند.
یوسف بات در این گزارش با نگاهی نقادانه ادعاهای نتانیاهو را به چالش میکشد و مینویسد: «او اشارهای به این موضوع نمیکند که ایران بخشی از ذخیره گازی هگزافلوراید اورانیوم غنی شده خود را برای استفاده به عنوان سوخت در رآکتور تحقیقاتی تهران به قالب فلزی تبدیل کرده است.»
وی که در رشته دکترای فیزیک هستهای از دانشگاه ییل فارغالتحصیل شده است میافزاید: «این تبدیل، سطح غنیسازی ایران را ثابت نگاه میدارد و از میزان ذخائر گازی قابل غنیسازی ایران که در سانتریفیوژها از آنها استفاده میشود، میکاهد. این کاری نیست که کشوری کمر بسته برای حرکت در مسیر تسلیحاتی انجام میدهد.»
این گزارش در ادامه به ناکارآمدیهای دیگری در استدلال بنیامین نتانیاهو اشاره کرده و مینویسد اگر ایران بعداً هم بخواهد تلاش کند تا برنامهاش را تسلیحاتی کند نمیتواند مقداری از این مواد که به اکسید فلز تبدیل شده را به آسانی غنیسازی و به اورانیوم تسلیحاتی تبدیل کند. تبدیل مجدد این مواد به حالت گازی برای کشوری که میخواهد با سرعت به بمب هستهای دست یابد فرایندی دشوار و زمانبر است.
در ادامه این گزارش آمده است: «علاوه بر این میدانیم که ایرانیها برای تبدیل ذخائر گازی هگزافلوراید اورانیوم 20 درصد خود به صفحههای سوخت فلزی با مشکلات فنی مواجهند.»
بات میافزاید: «اگر قدرتهای جهانی و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نگران هستند و میخواهند از ذخیره اورانیوم غنیشده ایران مطمئن شوند، یک راه آن است که به ایران کمکهای فنی لازم برای این تبدیل را ارائه دهند. این نوع کمکرسانیهای فنی بخشی طبیعی از وظایف رسمی آژانس بینالمللی انرژی اتمی در کشورهای عضو است.»
این استاد دانشگاه در ادامه میافزاید: «راه دیگر این است که قدرتهای جهانی مذاکره کننده با ایران توافق کنند تا گاز اورانیوم غنیشده ایران را به طور همزمان با صفحههای سوخت فلزی تولید شده در کشورهای دیگر مبادله کنند. در واقع اگر به ایران برای این تبادل کمک لازم ارائه شود، این کشور به سرعت از خطوط قرمز مصنوعی [ترسیم شده] برای تسلیحاتی شدن [برنامه هستهایش] عقبنشینی خواهد کرد.»
یوسف بات تأکید میکند خطای دیگری که نتانیاهو در تقویم زمانی نادرستش برای برنامه هستهای ایران مرتکب شده این است که ایران میتواند فوراً هزاران سانتریفیوژ را نصب و اشکالزدایی کرده و از تمام ظرفیت آنها استفاده کند. نصب و راهاندازی 3000 دستگاه سانتریفیوژ نسل دوم ماهها طول میکشد، در حالی که در گزارش اخیر آژانس آمده است که ایران تنها 180 سانتریفیوژ IR-2 را نصب کرده است.
در این گزارش همچنین تصریح شده است که هنگام راهاندازی آبشارهای سانتریفیوژی جدید مشکلات فنی زیادی بروز میکنند و اینطور نیست که آبشارها فوراً با سرعت کامل عملیاتی شوند. به نوشته رویترز، درست است که IR-2 سه برابر سریعتر از سانتریفیوژهای نسل اول کار میکنند اما عملیاتی شدن کامل قابلیت سانتریفیوژهای نسل دوم به ماهها یا حتی سالها زمان نیاز دارد.
دکتر یوسف بات که مقالههای متعددی درباره جنبههای فنی مسائل امنیتی آمریکا و جهان به رشته تحریر درآورده است نصب این سانتریفیوژها را تخطی از تعهدات بینالمللی ایران ندانسته است: «سانتریفیوژهای نسل دوم گامهای آغازین برای ایران هستند... و ایران با نصب دستگاههای بیشتر برای غنیسازی مرتکب اقدامی نشده است که ناقض حقوق قانونیاش برای ساخت فناوریهای هستهای باشد.»
این استاد دانشگاه در ادامه این گزارش بحث کشورهای غربی با ایران بر سر برنامه هستهای این کشور را «مسئلهای سیاسی و نه قانونی» دانسته است.
یوسف بات به جریانسازیهای رسانهای علیه برنامه هستهای ایران اشاره میکند؛ وی ابتدا به مقالهای از روزنامه آمریکایی واشنگتنپست اشاره کرده که در آن این روزنامه ادعا کرده ایران قصد دارد 50 هزار سانتریفیوژ جدید نسل اول بسازد. وی اشاره کرده است که در «بولتن دانشمندان اتمی» فرضیه مطرح شده در این روزنامه را رد کرده است.
این دانشمند هستهای مینویسد مطالبی که خبرگزاری آسوشیتدپرس درباره تحقیقات ایران بر روی بمبهای هستهای نوشته بود هم غیردقیق بوده است که او و همکارانش در «مجله عدم اشاعه سلاحهای هستهای» به آنها پاسخ دادهاند که این آژانس خبری هم در واکنش در مقالهای به ضعفهای گزارش قبلی خود اذعان کرده است.
یوسف بات ادامه میدهد: «بهترین اطلاعات درباره برنامه هستهای ایران این است که در حال حاضر هیچ فعالیت هستهای در ایران جریان ندارد. جیمز کلپر، مدیر مرکز اطلاعات ملّی تأیید کرده است که او تا اندازه زیادی مطمئن است در حال حاضر چنین فعالیتی وجود ندارد. 16 آژانس اطلاعاتی مختلف آمریکا هم همگی در این دیدگاه اتفاق نظر دارند.»
این فیزیکدان هستهای در ادامه به اسامی لئون پانهتا و محمد البرادعی، برنده جایزه صلح نوبل و مدیر کل سابق آژانس بینالمللی انرژی اتمی اشاره میکند. وی از قول البرادعی مینویسد: «او گفته است که حتی ذرهای شواهد در تأیید اینکه ایران به دنبال بمب است، نیافته است.»
یکی دیگر از مشکلاتی که «یوسف بات» در تقویم زمانی نتانیاهو به آن اشاره میکند این است که طبق پیمان عدم اشاعه سلاحهای هستهای داشتن توانمندی سلاحهای هستهای غیرقانونی نیست. در واقع اگر کشوری به طور کامل یک بخش هستهای غیرنظامی ایجاد کرده باشد ـ چیزی که انپیتی حرکت در جهت ان را تشویق میکند ـ این کشور توانایی ساخت سلاح اتمی را هم دارد. همانطور که نمیتوان کسی را به خاطر داشتن اتومبیلی با توانایی حرکت با سرعت 120 مایل در ساعت جریمه کرد، توانمندی ساخت سلاح هستهای یک کشور را هم نمیتوان غیرقانونی دانست.
این گزارش در پایان تأکید میکند: «متأسفانه ادعاهای جدید نتانیاهو درباره تقویم زمانی ایران برای دست یافتن به بمب اتمی ادعایی نیست که تنها یک بار مطرح شده باشد، او چند دهه است که ادعاهایی از این قبیل مطرح میکند.»