یک اقتصاد‌دان: نخریدن کالای گران=ارزانی

به گزارش 598، دکتر مهدی تقوی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا)، اظهار کرد: براساس تئوری‌های اقتصادی، انتظار تورمی موجب هجوم مردم به بازار برای ذخیره‌سازی کالا به نسبت توان مالی و نوع کالای مورد نیاز می‌شود؛ اما غافل از این‌که هرچه تقاضا برای خرید افزایش یابد، قیمت آن کالا نیز روند نزولی پیدا خواهد کرد.

وی با اشاره به سابقه‌ی تغییر نرخ تورم در کشور افزود: ما همواره تورمی رو به رشد داشته‌ایم و کمتر شاهد بودیم که تورم افزایش یافته به‌طور قابل توجهی کاهش یابد به خصوص در مدت اخیر با کاهش منابع ارزی و صعود قیمت دلار، ارزش پول ملی به شدت کاهش یافت که موجب گرانی کالاهای وارداتی و افزایش هزینه‌های تولید‌کنندگان نیز شد.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی ادامه داد: از سویی تولید‌کنندگان مواد اولیه مورد نیاز را با قیمتی بالا خریداری می‌کنند و برای جبران هزینه ناچار به افزایش قیمت هستند، از سوی دیگر مصرف‌کنندگان با مشاهده افزایش قیمت نگرانی بیشتری را در روزهای آینده حس می‌کنند. از این‌رو ترجیح می‌دهند که اجناس مورد نظر را خرید و ذخیره کرده تا در آینده ناچار به پرداخت تفاوت قیمت بالا نباشند.

او با تاکید بر این‌که افزایش قیمت‌ها به‌طور غیرمنطقی و یا دلایل زودگذر نیازمند واکنش صحیح مردم به این نوسانات است، بیان کرد: وقتی قیمت کالایی به یکباره و در کوتاه‌مدت با افزایش مواجه می‌شود. اگرمردم نسبت به آن عکس‌العمل صحیح نشان داده و حداقل از خرید آن برای مدتی امتناع کنند، به‌طور یقین در کاهش و تعدیل نرخ بی‌تاثیر نیست.

تقوی با بیان این‌که گرانی کالاهای غیرضروری نباید ذهنیت مردم را آشفته کرده و آنها را تحریک برای خرید بیشتر کند، عنوان کرد: به عنوان مثال در روزهای اخیر که قیمت پسته به‌طور کاذب افزایش یافته، در حالی که همه می‌دانند ما صادر‌کننده پسته هستیم و دلیل گرانی آن، کاهش ذخیره نیست پس مردم باید آگاهانه برخورد کرده و از خرید آن دست بکشند، چرا که با حذف پسته در آجیل عید حتی درخانواده‌های پردرآمد نه تنها هیچ اتفاقی برای آنها نمی‌افتد، بلکه موجب می‌شود با کاهش تقاضا تعادل در قیمت نیز برقرار شود.

عضو هیات علمی دانشگاه علامه طباطبایی تاکید کرد: افزایش مصنوعی قیمت کالا به خصوص در روزهای پایانی سال اغلب گذرا است، چرا که صاحبان اجناس و فروشندگان بزرگ، با شناختی که از مردم برای خرید در ایام قبل از عید دارند بر این باورند که هرچه قدر هم که قیمت‌ها افزایش یابد، خریدار کالای خود را از دست نمی‌دهد؛ از این‌رو لازم است تا مصرف‌کننده با رفتاری اقتصادی تا مدتی از تقاضای جنس گران‌ شده امتناع کند.

تقوی خاطر نشان کرد: اگر رفتار مردم در شرایط نوسان اقتصادی و تغییر قیمت‌ها، عقلایی و اقتصادی باشد و میزان خرید خود را کمتر کنند، باید مطمئن بود که قیمت‌ها افسار‌گسیخته افزایش نمی‌یابد.

وی با اشاره بر لزوم ترویج فرهنگ مناسب در میان مردم در واکنش به گرانی اجناس به خصوص اجناس غیرضروری توضیح داد: اگر این فرهنگ در میان مردم به درستی احیاء شود که فقیر، غنی و قشر متوسط باید با افزایش قیمت کالا و حتی کاهش آن چگونه رفتار کنند و میزان درآمد ملاک خرید قرار نگیرد. آنگاه کسانی که در این نوسانات نقش اساسی دارند، با مواجه با عمل غیرقابل انتظار از مردم به مرور بازار را رها کرده و به حالت عادی باز می‌گردد، چرا که عدم خرید طیف بزرگی از مصرف‌کنندگان موجب ضرر دلالان و سواد‌گرانی می‌شود که در برهم ریختگی تعادل قیمت‌ها بسیار تاثیر‌گذار هستند.

تقوی نقش مسوولین و سیاست‌گذاران اقتصادی را در کنترل قیمت‌ها و تامین آینده بازار حائر اهمیت دانست و یادآور شد: تا هنگامی که اعتماد و ضمانتی به ثبات بازا در آینده وجود نداشته باشد و تولید آنقدر تقویت نشود که همواره احساس کمبود کالا در بین مردم وجود داشته باشد، نمی‌توان انتظار رفتار مناسبی را از آنها در تغییرات اقتصادی داشت؛ از این رو رفتار دولت و مدیران اقتصادی مهم‌ترین عوامل تاثیر‌گذار در واکنش مردم به بازار هستند.