داوران قاضی‌های همیشه مقصر!

به گزارش 598 به نقل از خبرگزاری فارس، سال ۱۳۹۱ رو به پایانی است و این روزها فرصت خوبی برای ارزیابی ورزش ایران در ابعاد مختلف است. از آنجایی که فوتبال و موارد مربوط به آن همواره ر بحث و پر خبر بوده بخش کمیته داوران فدراسیون فوتبال را به طور جداگانه مورد بررسی قرار داده هایم:

داوران یکی از ارکان اصلی مسابقه فوتبال هستند رکنی که البته در فوتبال ایران همواره مظلوم واقع شده است.

به خصوص در روزهای پایانی لیگ که انگار رسمی ناپسند رایج شده و مربیان، بازیکنان و مدیران باشگاه‌های بازنده علیه داوران موضع می‌گیرند و آنها را عامل شکست خود می‌دانند.

این رسم ناپسند باعث آزردگی خاطر داوران می‌شود، به خصوص اینکه از سوی مسئولان انضباطی فدراسیون فوتبال حمایت قاطعانه‌ای آنگونه که داوران می‌گویند و می‌خواهند انجام نمی‌شود.

برای ارزیابی عملکرد داوران و تشکیلات داوری در سال 91 خبرگزاری فارس با برخی از منتقدان و مسئولان داوری و مستعفی فوتبال گفت و گو کرد و همه آنها دیدگاه‌های انتقادی خود را گفتند اما نمی‌خواستند نامی از آنها برده شود. به همین دلیل  انتقادهایی که از تشکیلات داوری شده حرف دل منتقدان و کارشناسانی است که دوست نداشتند به هر دلیلی نام‌شان برده شود. 

* نامزدی یک تیم داوری برای قضاوت در جام جهانی

بزرگترین نقطه مثبت تشکیلات داوری فدراسیون فوتبال را نامزدی یک تیم داوری از ایران برای قضاوت در جام جهانی 2014 در برزیل است. 

علیرضا فغانی، رضا سخندان و حسن کامرانی‌فر تیم داوری از ایران است که برای قضاوت در جام جهانی 2014 برزیل کاندیدا هستند. این بزرگترین نکته مثبت دپارتمان حسین عسگری برای فوتبال ایران است.

خود حسین عسگری در این زمینه می‌گوید: بهتر است که کارشناسان در مورد نقاط مثبت داوری نظر بدهند اما من و همکارانم تمام تلاش‌مان را کرده‌ایم که علیرضا فغانی، سخندان و کامرانی‌فر نامزد قضاوت در جام جهانی شوند. لابی‌های زیادی انجام شد. با این حال از این به بعد دیگر به لابی بستگی ندارد و عملکرد این سه داور در قضاوت‌های بین المللی نقش تعیین‌کننده‌ای در انتخاب آنها دارد.

رئیس دپارتمان داوری در مورد شانس انتخاب فغانی می‌گوید: فیفا هنوز سهمیه‌های داوری را برای قاره‌های مختلف اعلام نکرده اما طبق روال گذشته حداقل سه تیم داوری از آسیا به جام جهانی خواهد رفت. شاید هم این سهمیه‌ها  افزایش پیدا کند که دلیلش عملکرد خوب داوران آسیا در جام جهانی گذشته بوده است.

نیشی مورا ژاپنی، الغمدی عربستانی و ایرماتوف ازبکستانی در جام جهانی 2010 قضاوت خوبی داشتند. بنابراین شاید قاره آسیا 4 سهمیه داوری در جام جهانی داشته باشد. که اگر اینگونه شود شانس فغانی هم برای حضور در جام جهانی برزیل زیادتر می‌شود.

* استرس داوران عامل اصلی اشتباه‌ها

منتقدان داوری معتقدند که استرس زیاد داوران  هنگام ورود به میدان یکی از مهم‌ترین دلایل اشتباه‌های تاثیرگذار داوران است. گفته می‌شود داوران به دلیل هجمه‌های زیاد به داوری و همچنین عدم ارتباط صمیمی و دوستانه عسگری، با استرس به میدان می‌روند زیرا می‌ترسند اگر اشتباه تاثیرگذاری انجام بدهند با توبیخ شدیدی از سوی مسئول دپارتمان داوری مواجه شوند.

عسگری در این زمینه می‌گوید: استرس و افت روحی برخی داوران به تشکیلات داوری ارتباطی پیدا نمی‌کند. ممکن است یک داور به دلیل مشکلاتی که در زندگی شخصی‌اش رخ بدهد چند هفته‌ای نتواند قضاوت ایده‌آلی داشته باشد. ما از داوران می‌خواهیم که اگر مشکلی برایشان پیش می‌آید به ما خبر بدهند و بگویند که در شرایط ایده آل روحی و روانی نیستند تا کمتر به آنها قضاوت بدهیم. قصد دخالت در امور شخصی زندگی‌شان را نداریم اما وضعیت روحی و روانی‌شان را به ما اطلاع بدهند.

وی در مورد توبیخ داوران هم معتقد است که وقتی داوری خوب قضاوت می‌کند باید تشویق شود و داوری هم که بد قضاوت می‌کند باید جریمه و تنبیه شود اما باز هم به داوران احترام می‌گذاریم و محرومیت آنها را رسانه‌ای نمی‌کنیم. من نمی‌توانم داوری که اشتباه تاثیرگذار داشته را تشویق کنم.

*بی‌انگیزگی داوران همیشه در صحنه!

در لیگ برتر این فصل برخی از داوران مدام سوت زده‌اند. محسن ترکی، محسن قهرمانی، سعید مظفری‌زاده، علیرضا فغانی از جمله داورانی بودند که  قضاوت‌های زیادی داشتند و همین قضاوت‌های مدام باعث بی‌انگیزگی شده است و اشتباهات این داوران ممتاز هم بیشتر به چشم آمده از سویی دیگر داورانی که هر چند هفته یکبار به میدان رفته‌اند به دلیل دوری از میادین مرتکب خطاهای بیشتری شده‌اند.

حسین عسگری اما می‌گوید داوران هم مثل بازیکنان هستند. توانایی‌های آنها متفاوت است همانطور که یک تیم 25 بازیکن دارد و فقط یازده بازیکن اصلی هستند در داوری هم برخی داوران توانایی بیشتری دارند. نمی‌توانم به همه داوران به یک اندازه قضاوت بدهم.

*دعوای تشکیلات دپارتمان و کمیته

در حالیکه طبق قوانین باید کمیته داوران سیاست‌گذاری‌های کلان داوری را انجام بدهد این دپارتمان است که تصمیم‌گیرنده است و حتی برخی از اعضای کمیته داوران به دلیل اینکه هیچ نقشی در برگزاری کلاس‌ها و سیاست‌های کلان داوری ندارند استعفا کرده‌اند. با این حال حسین عسگری می‌گوید این حرف‌ مخالفانش است وگرنه در کنفدراسیون فوتبال آسیا و فیفا هم دپارتمان نقش کلیدی دارد.

عسگری که خودش عضو کمیته داوران آسیا است می‌گوید: مگر من می‌توانم برای کلاس‌های داوری در آسیا و انتخاب مدرسان تعیین تکلیف کنم. البته در جریان امور قرار می‌گیرم اما در جریان ریز امور داوری فوتبال آسیا قرار نمی‌گیرم زیرا وظیفه دپارتمان داوری AFC است.

*داوران قاضیانی همیشه مقصر

آنچه مسلم است اینکه داوری در فوتبال ایران هم مثل سایر بخش‌های دیگر این ورزش پرهیجان اشکالات و ایرادهایی دارد اما اینکه برخی داوری فوتبال ایران را عقب‌تر از فوتبال‌مان می‌دانند درست نیست در بدترین حالت باید گفت داوری فوتبال ایران همگام با فوتبال باشگاهی و ملی ما قدم برمی‌دارد.

داوران قاضیان زحمتکش مستطیل سبز هستند داورانی که در آسیا بازی‌های حساسی را هم در رده باشگاهی و لیگ قهرمانان آسیا و هم در رده ملی سوت می‌زنند اما گاهی اوقات در قضاوت بازی‌های داخلی و مسابقاتی به مراتب آسانتر در لیگ برتر ایران به مشکل برمی‌خورند که شاید بخش اعظم این مشکلات مربوط به همان استرس داوران است. استرسی که به دلیل هجمه مربیان و بازیکنان و مدیران باشگاه‌ها از یک طرف و شنیدن رکیک‌ترین الفاظ در جریان یک بازی از طرف دیگر است.

این مسایل  توانایی‌های فنی داوران را  گاهی به کمتر از نصف کاهش می‌دهد و شائبه‌هایی در اذهان ایجاد می‌کند. شائبه‌هایی که گاهی اوقات با بی انصافی از سوی برخی مربیان و مدیران بیان می شود و پاکی فوتبال را هم زیر سوال می‌برد در حالیکه اشتباه داوری در تمام دنیا وجود دارد اگر هم جزیی از فوتبال نباشد اما عارضه‌ای برای کل فوتبال دنیاست.

داوران  ایرانی کمترین دستمزد را نسبت به بازیکنان و مربیان می‌گیرند اما بیشترین فشار روانی را در این فوتبال تحمل می‌کنند. فشاری که بخشی از آن از سوی مربیان بازنده‌ای است که نمی‌خواهند اشتباه‌های خودشان را قبول کنند و مقصر همه ناکامی‌ها را داوران می‌نامند. داوران قاضی‌های همیشه مقصر هستند.

* نقش اصفهانیان چیست؟

شاید یکی از نقدهای مهم و اساسی به داوری مشخص نبودن نقش فریدون اصفهانیان به عنوان رئیس کمیته است. هر چند که نباید از مدیریت علی کفاشیان هم به راحتی گذشت.

اوضاع لیگ به سمتی می رود که تیم های صدرنشین، تیم هایی که به دنبال کسب سهمیه آسیا هستند و تیم هایی که در معرض سقوط قرار دارند، روی داوری ها حساس شده اند. هر چند که مذمت مدیرانی که با یک شکست و یا اشتباه داوری به شکل بدی برآشفته می شوند و انواع و اقسام انگ ها را به داوران و کمیته داوری می زنند، جای دفاع ندارد اما کاش روزی هم برسد که کمیته داوران متوجه شوند یک باشگاه برای رسیدن به اهدافش هزینه های زیادی می کند و یک اشتباه تاثیرگذار داور شاید یک تیم را از اهدافش دور کند. شاید اگر فریدون اصفهانیان قاطعیت بیشتری در مدیریت خود خرج کند این گونه بین داوران ، پیشکسوتان داوری و حسین عسگری به عنوان رئیس دپارتمان داوری و اعضای مستعفی کمیته داوران که شامل مسعود مرادی و محمد فنایی اختلاف پیش نمی آمد.

چرا باید کار به جایی برسد که محسن ترکی صحبت از خداحافظی کند؟

شاید بهتر است کمیته داوران در سیاست های رفتاری خود تغییراتی دهد چرا که بهانه هجمه به داوران نمی تواند توجیه خوبی برای صدای اعتراض داوران باشد.

دو سال قبل فدراسیون فوتبال تصمیم گرفت حقوق داوران افزایش پیدا کند و این اتفاق هم افتاد اما با این حال خبرها حاکی از آن است که هنوز مطالبات زیادی به داوران باقی مانده است. در تازه ترین حقوقی که برای داوران واریز شده خبری از پاداش و اضافه کار نیست. آیا این مسائل نمی تواند انگیزه های یک داور را کاهش دهد؟ کاش اصفهانیان اگر اختلافی در مجموعه خود می بیند به جای صحبت های پنهانی و درگوشی و یا سکوت برای نشان دادن اعتراض خود نوع دیگری از مدیریت را در دستور کار خود قرار دهد.

در روزهای پایانی سال هجمه به داوران اضافه تر شده و این در شرایطی است که باید دید علی کفاشیان چه تصمیمی برای بهبود بخشیدن به این اوضاع دارد.

البته باید این سوال را هم پرسید که کمیته انضباطی برای حمایت از داوران چه راهکارهایی دارد و چه کارهایی کرده است.