مبادله گروگان‌ها مانند فیلم‌های اکشن بود

«عزت شاهین» هماهنگ کننده روابط دیپلماتیک و بین‌الملل انجمن غیر دولتی (EHH) ترکیه که فعالیت‌ خود را بر کمک به مردم آسیب دیده از بلایای طبیعی و انسانی نظیر جنگ، زلزله، سیل و قحطی در تمام دنیا متمرکز کرده است، با حضور در خبرگزاری فارس، به بیان نحوه آزادی 48 گروگان ایرانی در سوریه پرداخت که 14 مرداد ماه سال جاری توسط تروریست‌های مسلح مخالف دولت دمشق ربوده شدند.

این گروه از زائران ایرانی قبل از عزیمت به فرودگاه، قصد داشتند تا برای زیارت خداحافظی راهی مرقد مطهر حضرت زینب (س) در حومه شهر دمشق شوند که در جاده فرودگاه ربوده شدند.

وی با اشاره به متداول شدن جنگ‌های شهری طی سده اخیر در دنیا گفت: در گذشته جنگ بین 2 ارتش و در فضایی خارج از شهرها انجام می‌گرفت، اما الان جنگ وارد شهرها شده که در این بین بسیاری از شهرنشینان و غیر نظامیان کشته می‌شوند. در این حالت بین جنگجو و غیرنظامی هیچ فرقی وجود ندارد و هر یک، طرف دیگر را کاملاً دشمن می‌داند، در صورتی که بین جنگجویان، افراد غیر نظامی زیادی هستند.

شاهین به مسئله سوریه اشاره کرد و اظهار داشت: ممکن است دولت سوریه سیاست‌هایی داشته باشد که برخی جریانات و گروه‌ها از آن خوششان نیاید، اما این بدان معنا نیست که همه یکجور فکر می‌کنند.

وی افزود: در این بین افراد بیگناهی حتی از کشورهای دیگر درگیر این ماجرا می‌شوند که زائران ایرانی یکی از آن نمونه‌ها است.

شاهین با بیان اینکه بلافاصله پس از شنیدن خبر گروگانگیری زائران ایرانی دنبال این بودیم که کجا و توسط چه کسانی ربوده شدند، یادآور شد: در زمان کوتاهی به نتیجه رسیدیم و بلافاصله کار خود را آغاز کردیم. به عنوان یک میانجی بین سوریه، ایران و گروگانگیران فعالیت می‌کردیم و سفرهای متعددی طی 5 ماه گذشته به تهران، دمشق و استانبول داشتم.

شبیه دیپلماسی ایرانی را جایی ندیده‌ام

میانجی آزادی گروگان‌های ایرانی گفت: زمانی که برای اولین بار این زائران را دیدم، با حالت خاصی پرسیدند که چه زمانی آزاد می‌شویم؟ ما برای زیارت 2 روزه آمده بودیم، اما 5 ماه اینجا گرفتار شدیم. در این مدت که با ایرانی‌ها بودیم می‌دانستیم که چقدر نیاز بود که این کار انجام شود زیرا خود من مدتی در زندان‌های اسرائیل اسیر بودم و شرایط سخت آنها را درک می‌کردم.

وی در خصوص فعالیت خود برای آزادی گروگانها اظهار داشت: ما به عنوان میانجی با گروگانگیران صحبت می‌کردیم و برادران ایرانی هم با مقامات سوریه صحبت می‌کردند. درخواست‌های گروگانگیران بسیار وسیع و زیاد بود، اما با دیپلماسی قوی ایرانی توانستیم به توافق دست یابیم که من شبیه این دیپلماسی را در دنیا ندیده‌ام. این دیپلماسی قوی توانست به نتیجه برسد و 48 گروگان، سالم به آغوش خانواده خود بازگشتند.

شاهین با اشاره به همکاری دولت سوریه در این خصوص افزود: اگر چه برای آنها پذیرش برخی خواسته‌ها سخت بود، اما نتیجه گرفتیم و متوجه شدیم که دیپلماسی انسانی می‌تواند به خوبی پیش برود.

وی در بخش دیگری از سخنان خود در خصوص سختی‌های این کار اظهار داشت: برای ما به عنوان «EHH» سختی‌های زیادی داشت، چرا که معارضه سوریه به ما به چشم طرفدار ایران نگاه می‌کرد و در ایران هم به ما به عنوان طرفدار معارضه سوری نگاه می‌کردند، اما با توجه به اطمینان یافتن طرفین، موفق شویم و در حالی که منطقه زیر آتش توپخانه بود وارد منطقه «دوما» شدیم و کار را به نتیجه رساندیم.

مبادله گروگان‌ها مانند فیلم‌های اکشن انجام شد

این میانجی آزادی گروگان‌ها ادامه داد: در روزهای آخر دولت قطر هم وارد میدان شد و کمک زیادی در اجرای توافق کرد.

شاهین با بیان اینکه روز آخر و مبادله گروگان‌ها مانند صحنه‌های یک فیلم اکشن بود، اظهار داشت: اعضای هیئت‌ EHH که به سوریه رفتند، به 2 گروه 4 نفره تقسیم شدند، گروه اول برای تحویل گرفتن ایرانیان در دوما و گروه دوم وارد دمشق شد تا بر آزادی زندانیان نظارت کنند.

وی افزود: من مسئول آزادسازی ایرانیان بودم، وقتی به آخرین منطقه پستی ارتش رسیدیم، گفتند خودتان بروید! بین ارتش سوریه و معارضه، منطقه درگیری بود که باید از آن می‌گذشتیم. منطقه غیر طبیعی بود، ماشین‌های سوخته، آثار بمب‌های فرود آمده و ساختمان‌های تخریب شده، منطقه را مانند فیلم‌های اکشن کرده بودند.

میانجی آزادی گروگان‌های ایرانی ادامه داد: زمانیکه به گروه‌های مسلح رسیدیم، آنها منتظرمان بودند و ما را از ماشین‌ها پیاده کرده و با ماشین‌های خودشان ما را به مکان گروگان‌ها بردند. تمام لباس‌های ما را در آوردند و لباس‌های جدیدی به ما دادند.

شاهین با بیان اینکه هیئت آزادسازی را به خانه «عبدالناصر» فرمانده گروگانگیران و پس از آن به خانه‌ای دیگر بردند، گفت: زمانیکه وارد خانه محل نگهداری گروگان‌ها شدم، آنها در حال نماز خواندن بودند. پس از نماز شروع کردم با زبان عربی با آنها حرف زدن و یکی از آنها ترجمه می‌کرد. به آنها گفتم از کجا و برای چه آمده‌ام و قصد من آزادی آنهاست. اولین سؤال آنها این بود: «کی از اینجا خارج می‌شویم؟»

شاهین به شرایط سخت پیش آمده در مسیر تبادل اشاره کرد و گفت: به آنها نگفتم امروز آزاد می‌شوند، زیرا در حالیکه دولت سوریه قول داده بود بمباران این منطقه را متوقف کند، اما این کار را نکرد و بمباران ادامه داشت و سخت بود که سلامت خود را حفظ کنیم و به همین دلیل به آنها گفتم به زودی!.

وی ادامه داد: زمانیکه به آخرین نقطه‌ای که تحت کنترل معارضه بود رسیدیم، یکی از همکاران من رانندگی اتوبوس را به عهده گرفت تا به محل تحت کنترل ارتش رسیدیم. در میانه مسیر بودیم که به ما تیراندازی شد، اما نمی‌دانستیم که از چه سمتی است و من تنها به افراد نگاه می‌کردم که سر کدامشان گلوله خورده و می‌افتد.

میانجی آزادی گروگان‌ها گفت: زمانی که به منطقه تحت کنترل ارتش رسیدیم، مانند فیلم‌های اکشن به سرعت منتقلمان کردند که این موضوع برایم جالب بود، زیرا زمانیکه زیر آتش گلوله‌ بودیم اینچنین هیجانی نداشتیم، اما در این مکان که تا حدی امن بود، آنها بسیار هیجان زده بودند. فکر می‌کنم این آرامشی بود که خدا در دل‌های ما قرار داده بود تا اعضا را سالم به خانواده‌هایشان برسانیم.

سخت‌ترین و شیرین‌ترین لحظات

شاهین شیرین‌ترین لحظات خود را در سه مورد عنوان کرد که اولین آنها مربوط به آزادی اسرای معارض سوری، دیگری مربوط به دیدارش با ایرانیان و در آغوش گرفتن آنها و سومی را لحظه آزادی ایرانیان و هنگام سوار شدن بر مینی بوس‌ها دانست و افزود: من مدتی را در زندان‌های اسرائیل بودم و رنج اسارت را خوب درک می‌کنم.

وی با بیان اینکه به نتیجه رسیدن این کار در زمانی که جنگ ادامه دارد، کار بسیار دشواری بود، از همه کسانی که در انجام این کار همراهی و تلاش کردند از جمله دولت سوریه، ایران، ترکیه و قطر تشکر کرد.