اگر امروز بین اخوان موجود در مصر با اخوان قبل از حسن البناء تفاوت قایل شویم باید بگوییم سیاست های اخوان امروز با اخوان گذشته به میزان زیادی تغییر کرده است.
البته نظر برخی از کارشناسان این است که تغییر در سیاست های اخوان جنبه تاکتیکی داشته و مصر در شرایط جبر جغرافیایی تن به چنین خواسته هایی داده است. امروز مصر به ناچار در کنار رژیمی قرار گرفته است که مورد حمایت غرب بوده است و در جنگ های گذشته مصر با این رژیم، چیزی جز سرافکندگی برای این کشور در بر نداشته است . لذا می توان استنباط کرد اخوان المسلمین مصر با موجویت رژیم صهیونیستی مخالفتی ندارد اما به نظر می رسد در رابطه با فلسطینی ها سیاستی شبیه سعودی ها داشته و از تشکیل دو دولت اسراییلی – فلسطینی حمایت می کند.
در موضع گیری اخوان درخصوص رژیم اسراییل، صحرای سینا یکی از متغیر های اصلی تاثیر گذار بین مصر با رژیم صهیونیستی به شمار می آید. این مسئله می تواند موجب شعله ور شدن جنگ بین دوطرف گردد. لذا در تفکیک گروههای اخوانی نسبت به رژیم اشغالگر باید گفت, سیاست اخوان در قبال رژیم صهیونیستی مبتنی بر دو محور زیر شکل گرفته است:
بخش اول اختصاص به رفتارهایی دارد که از سیاست های مصر ایدئولوژیک سرچشمه می گیرد،دراین نگاه باید بگوییم وضعیت بحرانی موجود سرانجام تبدیل به جنگ بین دو طرف خواهد شد، شاید سلفی های مصر درهمین طیف قرار گرفته باشند.
بخش دوم اختصاص به سیاست هایی دارد که مبتنی بر اندیشه هایی واقعگرایی موضع موافق یا مخالف می گیرند، شاخه سیاسی اخوان و رئیس جمهور فعلی آقای مرسی از همین رویه استفاده می کنند لیبرال ها و قومی های مصر نیز در نهایت تابع همین سیاستها خواهند بود. درهمین راستا برخی از کارشناسان معتقدند که از منظر واقعگرایی بعضی از اخوانی ها معتقدند که هدف می تواند وسیله را توجیه نماید، درحالی که برخی دیگر از این اسلام گرایان چنین دیدگاهی ندارند لذا درنگاه به مواضع برخی از شخصیت های اخوانی از مشی سازشکارانه تا مشی انقلابی را می توان در رفتار آنها رصد نمود.
- محمد بدیع مرشد اخوان المسلمین در پیام هفتگی خود به اعضا و هواداران حرکت خواستار اعلام جهاد همه جانبه بر ضد اشغالگران اسرائیلی شد. به گفته او صهیونیست ها جز زبان زور زبان دیگری را نمی فهمند و آنچه را که با زور گرفته شده باشد تنها با زور می توان پس گرفت.
- عصام العریان از رهبران اخوان المسلمین در مصاحبه تلفنی با خبرگزاری رویترز گفته بود: «ما مصریها یک طرف معاهده صلح هستیم که آسیب دیده است و از همین رو تجدید نظر در معاهده حق ماست.»
العریان افزود: «کمکهای آمریکا به مصر یکی از مهمترین بندهای توافقنامه صلح است و اگر در یک طرف معاهده خللی ایجاد شد، طرف دوم حق بازنگری در تعهدات خود دارد.»
مرسی در زمان ریاست حزب عدالت و آزادی، در سخنان مشابهی گفته بود: «کمکهای آمریکا جزیی از توافقنامه کمپ دیوید است که میان مصر، اسرائیل منعقد شده است. آمریکا یک طرف اصلی در این توافقنامه است و آن را به عنوان ضامن اجرایی شدنش امضا کرده است. هیچ مجالی برای سخن گفتن از کمکها جز در چارچوب توافقنامه نیست. از همین رو ایما و اشارههایی که درباره کاهش کمکها وجود دارد هیچ محلی از اعراب ندارد و در غیر این صورت در توافقنامه تجدید نظر خواهد شد. ما میخواهیم روند صلح به سود ملت مصر پیش رود.»
مواضع عمر تلمسانی مرشد اخوان در قبال آمریکا و مذاکره با اسرائیل در دهه 1970
تلمسانی در دهة 70 19در مورد آمریکا چند موضعگیری مشخص را بیان می کرد:
• آمریکایی ها به رغم دشمنی با اسلام، اهل کتاب هستند.
• آمریکا قوی ترین حکومت دنیا از نظر مادی است که تا عمق دیگر دولتها
نفوذ و اثر دارد.
• این امکان وجود دارد که سیاست آمریکا را نسبت به مسلمانان تغییر دهیم.
پیرامون گفتگو با اسرائیل نیز عمر تلمسانی چنین اظهار داشت: من مذاکره با اسرائیل را رد نمی کنم. زیرا مذاکره برای اعاده حقوق است. اعاده حقوق یعنی اینکه فلسطین به صاحبانش باز گردد. پیامبر اسلام(ص) مذاکره را تأیید می کند. وقتی پیامبر وارد مدینه شد، با یهودیان مذاکره کرد. در مدینه با مشرکین مذاکره کرد و در تمامی این مسائل هیچ گونه مانع جدی شرعی را نمی بینم که علیه مذاکره باشد.
- در نتیجه موضع گیری های اخوان المسلمین تاکنون شامل حمایت از آرمان فلسطین، رعایت حقوق فلسطینیان، قطع روند شهرک سازی و تخریب منازل فلسطینیان از یک سو و حفظ روابط اقتصادی و سیاسی با اسراییل و خودداری از موضع گیری تند علیه رژیم صهیونیستی، از سوی دیگر بوده است. این موضع گیری به نوبه خود دارای ابهام بوده است؛ زیرا زمینه را برای حفظ سرزمین های غصبی توسط رژیم صهیونیستی و ادامه فرآیند فرسایشی کنونی در تضییع حقوق ملت فلسطین فراهم می کند.
اخوان علی رغم اساسنامه خود و اظهارات بعضی از رهبرانش سیاست تساهل و سازشی همراه با اندکی تنش با رژیم صهیونیستی در پیش گرفته است. حتی دربرابر تجاوز اسراییل به غزه (جنگ 8 روزه)که می رفت تا یک بحران جهانی برضد اسراییل را فراهم نماید آقای مرسی با همکاری آمریکا و دولت های عربی مانع از تحقق این بحران شدند و برخی از انقلابیون هم که در قطر جای خوش کرده بودند از این سیاست حمایت نمودند تا موجب اخراج آنها از هتل های پر ستاره قطر نشود. علی ای حال اخوان باید برای رهایی از تهمت های وارده ، فکری اساسی برای آینده خود نماید که درپایان حامی صهیونیست ها معرفی نگردد.
مواضع اخوان المسلمین پیرامون توافقنامه کمپ دیوید
محمد بدیع، رهبر اخوان المسلمین:
با گذشت بیش از 31 سال از امضای پیمان کمپ دیوید هنوز جنگ مزدوران تداوم دارد؛ جنگی که نسبت به جنگ نظامی از قدرت ویرانگری بالایی در زمینه های فرهنگی ، اقتصادی، اجتماعی و علمی دارد و پس از 31 سال هنوز فلسطین اشغالی از چنگال صهیونیست های غاصب رهایی نیافته است و هر روز شاهد تشدید اقدامات ویرانگرانه و افزایش شهرک سازی و یهودی سازی قدس هستیم.
پیمان کمپ دیوید که نام صلح را یدک می کشد و در واقع دست و پای امت را بسته است، هیچ یک از انتظارات و خواسته های امت اسلام را محقق نساخت، بلکه یک نوع صلح ظالمانه و پوشالی مبتنی بر امتیازدهی به شمار می رود.
محمد مهدی عاکف، رهبر پیشین اخوان المسلمین:
پس از گذشت سالهای طولانی از امضای پیمان کمپ دیوید، اکنون زمان تجدیدنظر در این موافقتنامه به نفع ملت مصر و امت عربی و اسلامی است. در فرهنگ و قاموس اخوان المسلمین چيزي به نام اسرائيل وجود ندارد. ما معتقديم كه رژيم صهيونيستي سرزمين عربي را به اشغال خود در آورده و ساكنان آن را از آن بيرون رانده است و مقاومت تنها راه بازگرداندن اراضي اشغالي از چنگال رژيم صهيونيستي است.
محمود حسین، دبیركل اخوان المسلمین مصر:
هیچ گونه تفاهمی با آمریكا یا اسرائیل در خصوص پیمان موسوم به صلح كمپ دیوید كه در دهه هفتاد قرن گذشته بین قاهره و تل آویو امضا شد، صورت نگرفته است. تمام پیمان ها به منظور تامین منافع ملت ها امضا می شود و این حق مردم و پارلمان مصر است كه هر پیمانی را مورد بازنگری قرار دهد.
مدت ها از امضای معاهده می گذرد و آن نیز مانند سایر پیمان ها نیازمند بازنگری است و این موضوع به پارلمان مربوط می شود.
محمد مرسی هرگز با هیچ مقام اسرائیلی حتی اگر آنها برای بررسی تعدیل معاهده صلح کمپ دیوید درخواست کنند، دیدار نخواهد کرد زیرا اخوان المسلمین حل قضیه فلسطین را مرتبط با تعامل با اسرائیل می داند.
عصام عریان ، معاون رئیس حزب آزادی و عدالت:
مصر به احتمال زیاد برای تعدیل در معاهده صلحی که سی و سه سال قبل بین قاهره و تل آویو امضاء شده است تلاش خواهد کرد. من معتقدم که این معاهده از قدرت مصر برای دفاع از منطقه سیناء جلوگیری می کند.
جمال تاج الدين، عضو ارشد اخوان المسلمين:
پيمان كمپ ديويد بايد اصلاح شود و اين اصلاحات در قالب اقدامات امنيتي اخیر ارتش مصر در سينا، در حال انجام است.پيمان كمپ ديويد در مرحله آتي نيز پس از تلاش مجلس مصر براي ايجاد حاكميت كامل بر سرزمين سينا به شكل جدي مورد تجديد نظر قرار خواهد گرفت.
ابراهیم منیر، عضو ارشد اخوان المسلمين:
مردم مصر از طریق شرکت در یک همه پرسی در باره سرنوشت توافقنامه کمپ دیوید تصمیم گیری خواهند کرد.اخوان المسلمین درباره معاهده کمپ دیوید هیچ تعهدی به کسی نداده است.
اسامه سلیمان، عضو هیات عالی حزب آزادی و عدالت:
کمیته قانونی حزب سرگرم تهیه پیش نویس قانون بازنگری نسبت به توافقنامه کمپ دیوید است تا پس از ارسال آن به محمد مرسی رییس جمهوری این کشور در پارلمان آینده مطرح شود.
هدف این کمیته از تهیه پیش نویس قانون بازنگری گسترش دامنه حضور کامل ارتش در صحرای سینا به دور از حضور نیروهای بین المللی حافظ صلح و نیز در مناطق اعلام حائل که ارتش مصر نمی تواند در آنها نظارت داشته باشد.
بازنگری در توافقنامه کمپ دیوید در شرایط و اوضاع امنیتی کنونی منطقه ضروری است که در نتیجه سیاست های رژیم سابق شماری از شهروندان مصری در سینا کشته شدند.
- از مجموع موضع گیری بر می آید که اخوان و دولت مصر به دنبال اصلاحات در پیمان کمپ دیوید هستند. آنها به واسطه همین قرارداد از کمک های بلاعوض آمریکا برخوردارند و درموضعگیری های خود اعلام کرده اند چنانچه آمریکا کمک های خود را به مصر قطع نماید کمپ دیوید ارزش خود را از دست می دهد. به طور طبیعی اگر اخوان با کمپ دیوید مشکلی نداشته باشد پس نمی تواند به قطع رابطه با رژیم صهیونیستی بپردازد.
لذا گام نخست برای برخورد با رژیم صهیونیستی عبور از پیمان کمپ دیوید است که هنوز در دستور کار اخوان قرارنگرفته است.
البته نظر برخی از کارشناسان این است که تغییر در سیاست های اخوان جنبه تاکتیکی داشته و مصر در شرایط جبر جغرافیایی تن به چنین خواسته هایی داده است. امروز مصر به ناچار در کنار رژیمی قرار گرفته است که مورد حمایت غرب بوده است و در جنگ های گذشته مصر با این رژیم، چیزی جز سرافکندگی برای این کشور در بر نداشته است . لذا می توان استنباط کرد اخوان المسلمین مصر با موجویت رژیم صهیونیستی مخالفتی ندارد اما به نظر می رسد در رابطه با فلسطینی ها سیاستی شبیه سعودی ها داشته و از تشکیل دو دولت اسراییلی – فلسطینی حمایت می کند.
در موضع گیری اخوان درخصوص رژیم اسراییل، صحرای سینا یکی از متغیر های اصلی تاثیر گذار بین مصر با رژیم صهیونیستی به شمار می آید. این مسئله می تواند موجب شعله ور شدن جنگ بین دوطرف گردد. لذا در تفکیک گروههای اخوانی نسبت به رژیم اشغالگر باید گفت, سیاست اخوان در قبال رژیم صهیونیستی مبتنی بر دو محور زیر شکل گرفته است:
بخش اول اختصاص به رفتارهایی دارد که از سیاست های مصر ایدئولوژیک سرچشمه می گیرد،دراین نگاه باید بگوییم وضعیت بحرانی موجود سرانجام تبدیل به جنگ بین دو طرف خواهد شد، شاید سلفی های مصر درهمین طیف قرار گرفته باشند.
بخش دوم اختصاص به سیاست هایی دارد که مبتنی بر اندیشه هایی واقعگرایی موضع موافق یا مخالف می گیرند، شاخه سیاسی اخوان و رئیس جمهور فعلی آقای مرسی از همین رویه استفاده می کنند لیبرال ها و قومی های مصر نیز در نهایت تابع همین سیاستها خواهند بود. درهمین راستا برخی از کارشناسان معتقدند که از منظر واقعگرایی بعضی از اخوانی ها معتقدند که هدف می تواند وسیله را توجیه نماید، درحالی که برخی دیگر از این اسلام گرایان چنین دیدگاهی ندارند لذا درنگاه به مواضع برخی از شخصیت های اخوانی از مشی سازشکارانه تا مشی انقلابی را می توان در رفتار آنها رصد نمود.
- محمد بدیع مرشد اخوان المسلمین در پیام هفتگی خود به اعضا و هواداران حرکت خواستار اعلام جهاد همه جانبه بر ضد اشغالگران اسرائیلی شد. به گفته او صهیونیست ها جز زبان زور زبان دیگری را نمی فهمند و آنچه را که با زور گرفته شده باشد تنها با زور می توان پس گرفت.
- عصام العریان از رهبران اخوان المسلمین در مصاحبه تلفنی با خبرگزاری رویترز گفته بود: «ما مصریها یک طرف معاهده صلح هستیم که آسیب دیده است و از همین رو تجدید نظر در معاهده حق ماست.»
العریان افزود: «کمکهای آمریکا به مصر یکی از مهمترین بندهای توافقنامه صلح است و اگر در یک طرف معاهده خللی ایجاد شد، طرف دوم حق بازنگری در تعهدات خود دارد.»
مرسی در زمان ریاست حزب عدالت و آزادی، در سخنان مشابهی گفته بود: «کمکهای آمریکا جزیی از توافقنامه کمپ دیوید است که میان مصر، اسرائیل منعقد شده است. آمریکا یک طرف اصلی در این توافقنامه است و آن را به عنوان ضامن اجرایی شدنش امضا کرده است. هیچ مجالی برای سخن گفتن از کمکها جز در چارچوب توافقنامه نیست. از همین رو ایما و اشارههایی که درباره کاهش کمکها وجود دارد هیچ محلی از اعراب ندارد و در غیر این صورت در توافقنامه تجدید نظر خواهد شد. ما میخواهیم روند صلح به سود ملت مصر پیش رود.»
مواضع عمر تلمسانی مرشد اخوان در قبال آمریکا و مذاکره با اسرائیل در دهه 1970
تلمسانی در دهة 70 19در مورد آمریکا چند موضعگیری مشخص را بیان می کرد:
• آمریکایی ها به رغم دشمنی با اسلام، اهل کتاب هستند.
• آمریکا قوی ترین حکومت دنیا از نظر مادی است که تا عمق دیگر دولتها
نفوذ و اثر دارد.
• این امکان وجود دارد که سیاست آمریکا را نسبت به مسلمانان تغییر دهیم.
پیرامون گفتگو با اسرائیل نیز عمر تلمسانی چنین اظهار داشت: من مذاکره با اسرائیل را رد نمی کنم. زیرا مذاکره برای اعاده حقوق است. اعاده حقوق یعنی اینکه فلسطین به صاحبانش باز گردد. پیامبر اسلام(ص) مذاکره را تأیید می کند. وقتی پیامبر وارد مدینه شد، با یهودیان مذاکره کرد. در مدینه با مشرکین مذاکره کرد و در تمامی این مسائل هیچ گونه مانع جدی شرعی را نمی بینم که علیه مذاکره باشد.
- در نتیجه موضع گیری های اخوان المسلمین تاکنون شامل حمایت از آرمان فلسطین، رعایت حقوق فلسطینیان، قطع روند شهرک سازی و تخریب منازل فلسطینیان از یک سو و حفظ روابط اقتصادی و سیاسی با اسراییل و خودداری از موضع گیری تند علیه رژیم صهیونیستی، از سوی دیگر بوده است. این موضع گیری به نوبه خود دارای ابهام بوده است؛ زیرا زمینه را برای حفظ سرزمین های غصبی توسط رژیم صهیونیستی و ادامه فرآیند فرسایشی کنونی در تضییع حقوق ملت فلسطین فراهم می کند.
اخوان علی رغم اساسنامه خود و اظهارات بعضی از رهبرانش سیاست تساهل و سازشی همراه با اندکی تنش با رژیم صهیونیستی در پیش گرفته است. حتی دربرابر تجاوز اسراییل به غزه (جنگ 8 روزه)که می رفت تا یک بحران جهانی برضد اسراییل را فراهم نماید آقای مرسی با همکاری آمریکا و دولت های عربی مانع از تحقق این بحران شدند و برخی از انقلابیون هم که در قطر جای خوش کرده بودند از این سیاست حمایت نمودند تا موجب اخراج آنها از هتل های پر ستاره قطر نشود. علی ای حال اخوان باید برای رهایی از تهمت های وارده ، فکری اساسی برای آینده خود نماید که درپایان حامی صهیونیست ها معرفی نگردد.
مواضع اخوان المسلمین پیرامون توافقنامه کمپ دیوید
محمد بدیع، رهبر اخوان المسلمین:
با گذشت بیش از 31 سال از امضای پیمان کمپ دیوید هنوز جنگ مزدوران تداوم دارد؛ جنگی که نسبت به جنگ نظامی از قدرت ویرانگری بالایی در زمینه های فرهنگی ، اقتصادی، اجتماعی و علمی دارد و پس از 31 سال هنوز فلسطین اشغالی از چنگال صهیونیست های غاصب رهایی نیافته است و هر روز شاهد تشدید اقدامات ویرانگرانه و افزایش شهرک سازی و یهودی سازی قدس هستیم.
پیمان کمپ دیوید که نام صلح را یدک می کشد و در واقع دست و پای امت را بسته است، هیچ یک از انتظارات و خواسته های امت اسلام را محقق نساخت، بلکه یک نوع صلح ظالمانه و پوشالی مبتنی بر امتیازدهی به شمار می رود.
محمد مهدی عاکف، رهبر پیشین اخوان المسلمین:
پس از گذشت سالهای طولانی از امضای پیمان کمپ دیوید، اکنون زمان تجدیدنظر در این موافقتنامه به نفع ملت مصر و امت عربی و اسلامی است. در فرهنگ و قاموس اخوان المسلمین چيزي به نام اسرائيل وجود ندارد. ما معتقديم كه رژيم صهيونيستي سرزمين عربي را به اشغال خود در آورده و ساكنان آن را از آن بيرون رانده است و مقاومت تنها راه بازگرداندن اراضي اشغالي از چنگال رژيم صهيونيستي است.
محمود حسین، دبیركل اخوان المسلمین مصر:
هیچ گونه تفاهمی با آمریكا یا اسرائیل در خصوص پیمان موسوم به صلح كمپ دیوید كه در دهه هفتاد قرن گذشته بین قاهره و تل آویو امضا شد، صورت نگرفته است. تمام پیمان ها به منظور تامین منافع ملت ها امضا می شود و این حق مردم و پارلمان مصر است كه هر پیمانی را مورد بازنگری قرار دهد.
مدت ها از امضای معاهده می گذرد و آن نیز مانند سایر پیمان ها نیازمند بازنگری است و این موضوع به پارلمان مربوط می شود.
محمد مرسی هرگز با هیچ مقام اسرائیلی حتی اگر آنها برای بررسی تعدیل معاهده صلح کمپ دیوید درخواست کنند، دیدار نخواهد کرد زیرا اخوان المسلمین حل قضیه فلسطین را مرتبط با تعامل با اسرائیل می داند.
عصام عریان ، معاون رئیس حزب آزادی و عدالت:
مصر به احتمال زیاد برای تعدیل در معاهده صلحی که سی و سه سال قبل بین قاهره و تل آویو امضاء شده است تلاش خواهد کرد. من معتقدم که این معاهده از قدرت مصر برای دفاع از منطقه سیناء جلوگیری می کند.
جمال تاج الدين، عضو ارشد اخوان المسلمين:
پيمان كمپ ديويد بايد اصلاح شود و اين اصلاحات در قالب اقدامات امنيتي اخیر ارتش مصر در سينا، در حال انجام است.پيمان كمپ ديويد در مرحله آتي نيز پس از تلاش مجلس مصر براي ايجاد حاكميت كامل بر سرزمين سينا به شكل جدي مورد تجديد نظر قرار خواهد گرفت.
ابراهیم منیر، عضو ارشد اخوان المسلمين:
مردم مصر از طریق شرکت در یک همه پرسی در باره سرنوشت توافقنامه کمپ دیوید تصمیم گیری خواهند کرد.اخوان المسلمین درباره معاهده کمپ دیوید هیچ تعهدی به کسی نداده است.
اسامه سلیمان، عضو هیات عالی حزب آزادی و عدالت:
کمیته قانونی حزب سرگرم تهیه پیش نویس قانون بازنگری نسبت به توافقنامه کمپ دیوید است تا پس از ارسال آن به محمد مرسی رییس جمهوری این کشور در پارلمان آینده مطرح شود.
هدف این کمیته از تهیه پیش نویس قانون بازنگری گسترش دامنه حضور کامل ارتش در صحرای سینا به دور از حضور نیروهای بین المللی حافظ صلح و نیز در مناطق اعلام حائل که ارتش مصر نمی تواند در آنها نظارت داشته باشد.
بازنگری در توافقنامه کمپ دیوید در شرایط و اوضاع امنیتی کنونی منطقه ضروری است که در نتیجه سیاست های رژیم سابق شماری از شهروندان مصری در سینا کشته شدند.
- از مجموع موضع گیری بر می آید که اخوان و دولت مصر به دنبال اصلاحات در پیمان کمپ دیوید هستند. آنها به واسطه همین قرارداد از کمک های بلاعوض آمریکا برخوردارند و درموضعگیری های خود اعلام کرده اند چنانچه آمریکا کمک های خود را به مصر قطع نماید کمپ دیوید ارزش خود را از دست می دهد. به طور طبیعی اگر اخوان با کمپ دیوید مشکلی نداشته باشد پس نمی تواند به قطع رابطه با رژیم صهیونیستی بپردازد.
لذا گام نخست برای برخورد با رژیم صهیونیستی عبور از پیمان کمپ دیوید است که هنوز در دستور کار اخوان قرارنگرفته است.
اخبار ویژه
رنجبر در تشریح جلسه کمیسیون اجتماعی مجلس:
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
