چه کسانی می‌توانند نامزد ریاست‌ جمهوری شوند ؟

به گزارش 598 به نقل از خبرنگار سیاسی خبرگزاری فارس با هدف آشنایی با قوانین مرتبط با انتخابات ریاست جمهوری، متن کامل قانون انتخابات ریاست جمهوری در ادامه آمده است.

* فصل اول – کلیات

ماده 1 ـ دوره ریاست جمهوری اسلامی ایران چهار سال است و از تاریخ تنفیذ اعتبارنامه وسیله مقام رهبری آغاز می‌گردد.

ماده 2 ـ اعتبارنامه رئیس‌جمهور توسط شورای نگهبان تهیه و به حضور مقام رهبری تقدیم می‌گردد.

ماده 3 ـ وزارت کشور موظف است سه ماه قبل از پایان دوره چهارساله ریاست جمهوری مقدمات اجرای انتخابات دوره بعد را فراهم و با رعایت اصول 119 و 131 قانون اساسی مراتب برگزاری انتخابات و تاریخ شروع ثبت نام داوطلبان ریاست جمهوری را با استفاده از وسایل ارتباط جمعی به اطلاع عموم برساند.

ماده 4 ـ کارکنان دولت در صورتی که به ریاست جمهوری انتخاب شوند سنوات ریاست جمهوری در سابقه استخدامی ایشان منظور خواهد شد.

ماده 5 ـ چنانچه شورای نگهبان به دلایلی انتخابات ریاست جمهوری را در سراسر کشور متوقف یا باطل اعلام نماید وزارت کشور با کسب نظر شورای نگهبان در اولین فرصت مناسب نسبت به تجدید انتخابات اقدام می‌نماید.

ماده 6 ـ سرپرست وزارت کشور به جای وزیر کشور و سرپرستان استانداری، فرمانداری و بخشداری با تأیید وزیر کشور به جای استاندار، فرماندار و بخشدار خواهند بود .

ماده 7 ـ آیین‌نامه اجرایی انتخابات ریاست جمهوری را وزارت کشور تهیه و با تصویب هیأت وزیران به اجرا می‌گذارد.

ماده 8 ـ نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری به عهده شورای نگهبان می‌باشد؛ این نظارت عام و در تمام مراحل و در کلیه امور مربوط به انتخابات جاری است.

*ماده 9 ـ چنانچه در همه یا بعضی از شهرستان‌های یک استان شمارش آراء با دستگاه شمارشگر صورت پذیرد سیستم ( کامپیوتری انتخابات ) باید به نحوی طراحی و اجرا شود که دسترسی به نرم افزارها و سخت افزارهای آن در کلیه مراحل انتخابات بدون حضور نمایندگان شورای نگهبان میسر نباشد.

تصمیمات لازم جهت حفظ نرم افزارها و سخت افزارها مشترکاً توسط شورای نگهبان و وزارت کشور اتخاذ می‌شود و کلیه نسخه‌های نرم‌افزاری قبل از انتخابات به تأیید شورای نگهبان رسیده و مهر و موم ( قفل نرم‌افزاری ) می‌شود تا در زمان مورد توافق با حضور نمایندگان شورای نگهبان و وزارت کشور روی سیستم‌های کامپیوتری هر حوزه انتخاباتی نصب و راه اندازی گردد؛ هرگونه تغییر در نرم افزارها باید با اطلاع و تأیید شورای نگهبان انجام گیرد.

* فصل دوم ـ کیفیت انتخابات

ماده 10 ـ انتخابات به صورت مستقیم و عمومی و با رأی مخفی خواهد بود.

ماده 10 سابق ـ حذف شد.

ماده 11 ـ هرگاه در فاصله ده روز پیش از رأی گیری یکی از نامزدهایی که صلاحیت او طبق این قانون احراز شده فوت کند انتخابات به مدت دو هفته به تأخیر می‌افتد.

ماده 12 ـ انتخابات ریاست جمهوری با کسب اکثریت مطلق آرا می‌باشد.

ماده 13 ـ چنانچه در مرحله اول برای هیچیک از داوطلبان اکثریت مطلق حاصل نگردید انتخابات دو مرحله ای خواهد شد بدین معنی که دو نامزدی که بیشترین آرا را در مرحله اول داشته‌اند در انتخابات مرحله دوم شرکت می‌کنند.

ماده 14 ـ انتخابات مرحله دوم در جمعه هفته بعد انجام خواهد گرفت.

**ماده 15 ـ منسوخ شد.

ماده 16 ـ چنانچه در مرحله دوم یکی از دو نفر حائز اکثریت فوت نماید مهلت انتخابات برای دو هفته تمدید می‌شود.

ماده 17 ـ وزارت کشور پس از وصول نظریه شورای نگهبان مبنی بر خاتمه انتخابات و امضای حکم ریاست جمهوری توسط مقام رهبری دستور امحای تعرفه و اوراق رأی را صادر خواهد نمود.

ماده 18 ـ وزارت کشور پس از وصول نتایج شمارش آرا در داخل و خارج کشور نتیجه کلی انتخابات را از طریق رسانه‌های گروهی به اطلاع مردم خواهد رساند.

ماده 19 ـ در هر مرحله انتخاباتی هر شخص واجد شرایط می‌تواند فقط یک بار با ارائه شناسنامه خود رأی دهد.

***تبصره 1 ـ حذف شد.

****تبصره 2 ـ حذف شد.

*****تبصره ـ رأی دهندگان در خارج از کشور در صورت همراه نداشتن شناسنامه می‌توانند با ارائه گذرنامه معتبر ایرانی، رأی دهند.

ماده 20 ـ اخذ رأی در داخل و خارج کشور در یک روز انجام می‌شود و مدت آن 10 ساعت است و در صورت ضرورت قابل تمدید می‌باشد.

تبصره 1 ـ تشخیص ضرورت و مدت تمدید اخذ رأی در سراسر کشور به عهده وزیر کشور است.

تبصره 2 ـ اخذ رأی باید در روز جمعه انجام گیرد.

ماده 21 ـ کلیه وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها و ادارات دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و نهادهای انقلابی موظف‌اند که حسب درخواست وزارت کشور، استانداران، فرمانداران و بخشداران، کارکنان و سایر امکانات خود را تا خاتمه انتخابات در اختیار آنان قرار دهند، بدیهی است مدت همکاری کارکنان مذکور جزء ایام مأموریت نامبردگان محسوب خواهد شد.

تبصره ـ کلیه نهادها و ارگان‌های فوق‌الذکر موظف‌اند حسب درخواست شورای نگهبان و هیأت‌های منصوب از جانب آن، کارکنان خود را در اختیار آنان قرار دهند و همچنین وزارت کشور، استانداران، فرمانداران و بخشداران موظف‌اند امکانات لازم را در اختیار آنان قرار دهند.

ماده 22 ـ در صورتی که همزمان با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری، انتخابات دیگری نیز برگزار گردد، به دستور وزارت کشور، یک شعبه ثبت نام و اخذ رأی با اعضای واحد وبا صندوق‌های مجزا برای هردو انتخابات در نظر گرفته خواهد شد.

ماده 23 ـ صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مکلف است برنامه‌های آموزش انتخاباتی را که وزارت کشور یا هیأت مرکزی نظارت منتخب شورای نگهبان ضروری تشخیص می‌دهند و همچنین کلیه اعلامیه‌ها و اطلاعیه‌های مربوط به انتخابات را از شبکه سراسری یا محلی صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران پخش نماید.

ماده 24 ـ مأموران انتظامی در حدود قانون موظف به ایجاد نظم و جلوگیری از هرگونه بی نظمی در جریان انتخابات و حفاظت صندوق‌ها می‌باشند؛ نیروهای نظامی و انتظامی حق دخالت در امور اجرایی و نظارت در انتخابات را ندارند.

ماده 25 ـ در موارد ذیل با تأیید هیأت نظارت یا نماینده وی برگ‌های رأی باطل ولی جزء آرای مأخوذه محسوب و مراتب در صورت جلسه قید و آرای مذکور ضمیمه صورت جلسه خواهد شد:

آرای غیر قابل خواندن.

آرایی که از طریق خرید و فروش به دست آمده باشد.

حذف شد.

حذف شد.

آرایی که سفید به صندوق ریخته شده باشد.

ماده 26 ـ در موارد ذیل با تأیید هیأت نظارت یا نماینده وی برگ‌های رأی باطل و جزء آرای مأخوذه محسوب نشده و مراتب در صورت جلسه قید و آرای مذکور ضمیمه صورت جلسه خواهد شد:

1- صندوق فاقد لاک و مهر انتخاباتی باشد.

2- آرا زائد بر تعداد تعرفه باشد.

3- آرای کسانی که به سن قانونی رأی دادن نرسیده باشند.

4- آرایی که با شناسنامه افراد فوت شده یا غیرایرانی داده شده باشد.

5- آرایی که با تقلب و تزویر ( در تعرفه‌ها، آرا، صورت جلسات، شمارش ) به دست آمده باشد.

6- آرایی که با شناسنامه غیر یا جعلی اخذ شده باشد.

7- آرای تکراری.

8- آرایی که با شناسنامه کسانی که حضور ندارند اخذ شده باشد.

*9- حذف شد.

10- آرایی که از طریق تهدید به دست آمده باشد.

11- آرایی که روی ورقه غیر از برگ رأی نوشته شده باشد.

تبصره 1 ـ کل آرای مندرج در صورت جلسه‌ای که صندوق اخذ رأی آن فاقد اوراق رأی یا برگ‌های تعرفه باشد، باطل و جزء آرای مأخوذه محسوب نخواهد شد.

*تبصره 2 ـ به تعداد آرای زائد مذکور در بند 2 به قید قرعه از کل برگ‌های رأی کسر می‌شود.

*ماده 27 ـ حذف شد.

*ماده 28 ـ در صورتی که در برگ رأی نام بیش از یک نفر نامزد نوشته و یا علامت گذاری شده باشد، برگ رأی باطل است ولی جزء آرای مأخوذه محسوب خواهد شد.

ماده 29 ـ قبل از شروع رأی‌گیری باید در حضور نماینده یا نمایندگان هیأت نظارت، صندوق‌های خالی، بسته و ممهور به مهر شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی گردد و در صورت جلسه‌ای که قبل از شروع رأی‌گیری انتخابات توسط اعضای صندوق در محل اخذ رأی تنظیم می‌گردد، نماینده یا نمایندگان هیأت نظارت شعبه مربوط، تعداد صندوق‌ها و خالی بودن آنها را گواهی نمایند و در صورتی که در جریان رأی گیری نیاز باشد که صندوقی را اضافه نمایند باید به همین ترتیب عمل نموده و صورت جلسه گردد.

ماده 30 ـ وزارت کشور موظف است در طول برگزاری انتخابات با توجه به وظایفی که بعهده دارد، مطالب مربوط به انتخابات را به اطلاع عموم برساند.

ماده 31 ـ وزارت کشور مأمور اجرای قانون انتخابات ریاست جمهوری بوده و مسئول صحت جریان انتخابات است و بدین منظور می‌تواند مأمورانی جهت بازرسی و کنترل جریان انتخابات به طور ثابت و یا سیار به شهرستان‌ها و بخش‌ها و شعب ثبت نام و اخذ رأی اعزام دارد.

ماده 32 ـ پس از پایان انتخابات صورت جلسه نتیجه انتخابات با امضای هیأت اجرایی شهرستان و هیأت نظارت بر انتخابات شهرستان در چهار نسخه تهیه می‌شود که یک نسخه نزد هیأت اجرایی شهرستان می‌ماند و بقیه برای هیأت نظارت بر انتخابات مزبور و وزارت کشور و هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات ارسال می‌شود.

ماده 33 ـ ارتکاب امور ذیل جرم محسوب می‌شود:

1- خرید و فروش رأی.

2- تقلب و تزویر در اوراق و تعرفه یا برگ رأی یا صورت جلسات.

3- تهدید یا تطمیع در امر انتخابات.

4- رأی دادن با شناسنامه جعلی.

5- رأی دادن با شناسنامه دیگری.

6- رأی دادن بیش از یکبار.

7- اخلال در امر انتخابات.

8- کم و زیاد کردن آرا یا تعرفه‌ها.

9- تقلب در رأی گیری و شمارش آرا.

10- رأی گرفتن با شناسنامه کسی که حضور ندارد.

*11- توصیه به انتخاب کاندیدای معین از طرف اعضای شعبه اخذ رأی یا هر فرد دیگر محل صندوق رأی، به رأی دهنده.

12- تغییر و تبدیل یا جعل و یا ربودن و یا معدوم نمودن اوراق و اسناد انتخاباتی از قبیل تعرفه و برگ رأی و صورت جلسات و تلکس و تلفنگرام‌ها و تلگراف‌ها.

13- بازکردن و یا شکستن قفل محل نگهداری و لاک و مهر صندوق‌های رأی بدون مجوز قانونی.

14- جابجایی، دخل و تصرف و یا معدوم نمودن اسناد انتخاباتی بدون مجوز قانونی.

15- دخالت در امر انتخابات با سند مجعول.

16- ایجاد رعب و وحشت برای رأی دهندگان یا اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی با اسلحه یا بدون اسلحه در امر انتخابات.

17- دخالت در امر انتخابات با سمت مجعول و یا به هر نحو غیرقانونی.

تبصره ـ چنانچه وقوع جرایم مندرج در ماده فوق موجب گردد که جریان انتخابات در یک یا چند شعبه ثبت‌نام و اخذ رأی از مسیر قانونی خود خارج شود و در نتیجه کلی انتخابات مؤثر باشد مراتب وسیله وزارت کشور به‌منظور طرح در شورای نگهبان به هیأت مرکزی نظارت اعلام می‌گردد.

ماده 34 ـ تشکیلات قضایی هر شهرستان یا بخش به منظور پیشگیری از وقوع جرم ضمن هماهنگی با ناظرین شورای نگهبان و هیأت اجرایی اقدامات لازم را در محدوده مقررات معمول می‌دارد.

* فصل سوم ـ شرایط انتخاب کنندگان و انتخاب شوندگان

ماده 35 ـ انتخاب شوندگان هنگام ثبت نام باید دارای شرایط زیر باشند:

1- از رجال مذهبی، سیاسی.

2- ایرانی الاصل.

3- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران.

4- مدیر و مدبر.

5- دارای حسن سابقه و امانت و تقوی.

6- مؤمن و معتقد به مبانی جمهوری اسلامی ایران و مذهب رسمی کشور.

ماده 36 ـ انتخاب‌کنندگان باید دارای شرایط ذیل باشند:

1- تابعیت کشور جمهوری اسلامی ایران.

2- ورود به سن 16 سالگی.

3- عدم جنون.

*ماده 37 ـ کلیه افرادی که مسئولیت مستقیم در امر انتخابات ریاست جمهوری به صورت اجرا و یا نظارت دارند در صورتی می‌توانند داوطلب شوند که قبل از ثبت نام از سمت خود استعفا نموده و در آن سمت شاغل نباشند.

*فصل چهارم ـ هیأت اجرایی

ماده 38 ـ بلافاصله پس از صدور دستور شروع انتخابات از طرف وزیر کشور، فرماندار دستور تشکیل هیأت‌های اجرایی را به بخشداران صادر نموده و موظف است ظرف سه روز هیأت اجرایی انتخابات شهرستان را به ریاست خود و عضویت رئیس ثبت احوال و دادستان یا نماینده وی و 8 نفر از معتمدین تشکیل دهد.

*تبصره 1 ـ در شهرستان و بخش‌هایی که شورای اسلامی شهرستان یا بخش تشکیل شده است یک نفر از اعضای شورا به انتخاب شورا، یکی از 8 نفر معتمدین مذکور خواهد بود.

*تبصره 2 ـ در صورت حضور دادستان در محل، نامبرده مکلف است شخصاً در جلسات هیأت اجرایی شرکت نماید.

ماده 39 ـ سی نفر از معتمدین با تأیید هیأت نظارت و دعوت کتبی فرماندار ظرف دو روز از تاریخ دعوت، تشکیل جلسه داده و پس ازحضور حداقل دو سوم مدعوین(بیست نفر)در حضور هیأت نظارت از بین خود یا خارج، 8 نفر را ( در صورت عدم وجود شورا ) به عنوان معتمدین اصلی و پنج نفر را به عنوان معتمدین علی البدل هیأت اجرایی با رأی مخفی و اکثریت نسبی آرا انتخاب می‌نمایند.

تبصره 1 ـ تعداد اعضای هیأت‌های اجرایی شهرستان و بخش و کیفیت و مهلت تشکیل آنها یکسان است.

تبصره 2 ـ معتمدین هیأت اجرایی و ناظرین شورای نگهبان نباید در انتخابات قبل مرتکب تخلفی شده باشند که در یکی از محاکم صالحه اثبات شده باشد.

تبصره 3 ـ معتمدین این ماده باید دارای ایمان و التزام عملی به اسلام و قانون اساسی و حسن شهرت و سواد خواندن و نوشتن بوده و از عوامل مؤثر در تحکیم رژیم سابق و وابسته به گروه‌های غیرقانونی نباشند.

ماده40 ـ هیچیک از اعضای هیأت اجرایی و ناظرین شورای نگهبان و اعضای شعب ثبت نام و اخذ رأی نباید با داوطلبان انتخابات به ترتیب ذیل خویشاوندی نسبی و یا سببی داشته باشند:

الف ـ خویشاوندی نسبی. پدر، مادر، فرزند، برادر و خواهر.

ب ـ خویشاوندی سببی. همسر و پدر، مادر، برادر و خواهر او.

ماده 41 ـ اعضای هیأت اجرایی پس از پذیرفتن عضویت، ملزم به شرکت در جلسات و انجام وظایف قانونی می‌باشند.

تبصره 1 ـ در صورت عدم شرکت فرماندار یا بخشدار و یا رئیس ثبت احوال و یا دادستان و یا نماینده وی در جلسات، هیأت اجرایی موظف است مراتب را طی صورت جلسه‌ای به مقام اجرایی مافوق اعلام داشته کسب تکلیف نمایند.

تبصره 2 ـ هیأت اجرایی موظف است در صورت جلسات و گزارش کار خود موارد غیبت اعضا را با ذکر علت غیبت به وزارت کشور اعلام دارد.

ماده 42 ـ هرگاه در جریان انتخابات، یک یا چند نفر از معتمدین هیأت اجرایی دو جلسه متوالی یا چهار جلسه غیر متوالی از حضور در جلسات هیأت اجرایی خودداری نمایند یا وظایف قانونی خود را انجام ندهند و یا هیأت اجرایی را از اکثریت ساقط کنند، به جای آنان به ترتیب تعداد رأی از معتمدین علی‌البدل وسیله فرماندار یا بخشدار دعوت به عمل خواهد آمد، در صورتی که با دعوت از اعضای علی‌البدل باز هم اکثریت حاصل نگردد، باقی مانده را از معتمدین ( تا سی نفر ) تأمین خواهند نمود.

ماده 43 ـ هیأت اجرایی بخش بلافاصله پس از انتخاب معتمدین، تشکیل جلسه داده و تعداد و محل استقرار شعب ثبت‌نام و اخذ رأی را تعیین نموده و به‌وسیله رئیس هیأت به فرماندار جهت طرح در هیأت اجرایی شهرستان اعلام می‌دارد.

ماده 44 ـ جلسات هیأت‌های اجرایی شهرستان و بخش با حضور دو سوم کلیه اعضا رسمیت یافته و اخذ تصمیم با اکثریت مطلق حاضرین خواهد بود.

ماده 45 ـ هیأت اجرایی شهرستان پس از تعیین محل‌های استقرار شعب ثبت‌نام و اخذ رأی و بررسی و تأیید و تصویب مصوبات هیأت‌های اجرایی بخش‌ها در مورد تعداد و محل شعب ثبت نام و اخذ رأی، نه روز قبل از روز اخذ رأی مبادرت به انتشار آگهی انتخابات حاوی تاریخ برگزاری انتخابات، ساعات اخذ رأی، شرایط انتخاب کنندگان، جرائم و تخلفات و مقررات جزایی و محل شعب ثبت‌نام و اخذ رأی در سراسر شهرستان می‌نماید.

تبصره ـ در صورت بروز بعضی از مشکلات با موافقت وزارت کشور مهلت 9 روز تا 7 روز تقلیل می‌یابد.

ماده 46 ـ فرماندار موظف است سه نسخه از آگهی‌های منتشره در سطح شهرستان را به وزارت کشور ارسال دارد؛ یک نسخه از این آگهی‌ها بوسیله وزارت کشور به هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات فرستاده می شود .

ماده 47 ـ هیأتهای اجرایی شهرستان و بخش پس از انتشار آگهی انتخابات ، برای هر شعبه ثبت نام و اخذ رأی پنج نفر از معتمدین محل را که دارای سواد خواندن و نوشتن باشند انتخاب و به فرماندار یا بخشدار جهت صدور حکم معرفی می نمایند .

تبصره 1 ـ اعضای شعبه ثبت نام و اخذ رأی از بین خود یک نفر رئیس ، یک نفر نایب رئیس و سه نفر منشی انتخاب مینمایند و بایستی ترتیبی اتخاذ نمایند که یک روز قبل از اخذ رأی ، محل شعبه آماده برای اخذ رأی باشد .

تبصره 2 ـ محل شعبه ثبت نام و اخذ رأی مندرج در آگهی انتخابات غیر قابل تغییر است مگر اینکه دایر نمودن شعبه و یا اداره کار آن در محل اعلام شده قبلی ، به علت حوادث غیر مترقبه و یا هر علت دیگری مقدور نباشد که در این صورت مراتب تغییر شعبه ثبت نام و اخذ رأی توسط هیأت اجرایی و ناظران شورای نگهبان با ذکر علت،صورت جلسه شده و شعبه ثبت نام و اخذرأی جدید در کوتاهترین فاصله نسبت به شعبه سابق به نحوی دایرخواهد شد که خللی در مراجعه رأی دهندگان و تشخیص محل شعبه ایجاد نشود و تبدیل شعبه باید به اطلاع مردم محل برسد .

تبصره 3 ـ تشکیل شعب ثبت نام و اخذ رأی در موزه ها ممنوع می‌باشد.

ماده 48 ـ فرماندار موظف است مستقیماً یا با تفویض اختیار به بخشدار برای هر یک از شعب ثبت نام و اخذ رأی یک نماینده تعیین نماید.

ماده 49 ـ کلیه امور انتخابات بخش مرکزی را هیأت اجرایی شهرستان انجام می‌دهد.

ماده 50 ـ هیأت اجرایی بخش با تصویب هیأت اجرایی شهرستان میتواند برای مناطق صعب العبور و کوهستانی و مسافتهای دور و نقاطی که تشکیل شعب ثابت ثبت نام و اخذ رأی مقدور نیست شعب اخذ رأی سیار تشکیل دهد هیأت اجرایی شهرستان نیز می تواند در صورتی که لازم بداند نسبت به تشکیل شعب اخذ رأی سیار در مرکز شهرستان و بخش مرکزی اقدام نماید و در هر دو مورد باید به اطلاع هیأت نظارت برسد و همچنین نماینده ای از هیأت نظارت در معیت صندوق سیار بوده و مسیر گردش صندوق را در صورت جلسه ای قید و تأیید نماید .

*ماده 51 ـ حذف شد.

**ماده 52 ـ حذف شد.

ماده 53 ـ در سفارتخانه ها و یا کنسولگریها و نمایندگیهای سیاسی ایران در خارج از کشور هیأت اجرایی انتخابات ریاست جمهوری به ریاست سفیر و یا سرکنسول و یا عالی ترین مقام نمایندگی سیاسی و عضویت سه نفر از کارمندان ارشد سفارتخانه یا کنسولگری و یا نمایندگی سیاسی و 5 نفر از ایرانیان مؤمن به انقلاب اسلامی مقیم آن کشور به انتخاب و دعوت سفیر یا سرکنسول یا مقام نمایندگی سیاسی تشکیل می‌گردد.

ماده 54 ـ هیأت اجرایی موضوع ماده فوق پس از خاتمه اخذ رأی و قرائت آرا نتیجه را صورت جلسه می نماید . سفیر و یا سرکنسول و یا عالی ترین مقام نمایندگی سیاسی موظف است بلافاصله نتیجه را با سریعترین وسیله مخابراتی ممکن از طریق وزارت امور خارجه به وزارت کشور اعلام دارد

* فصل پنجم ـ اعلام داوطلبی و رسیدگی به صلاحیت داوطلبان

*ماده 55 ـ داوطلبان ریاست جمهوری یا نمایندگان تام الاختیار آنها که کتباً معرفی شده باشند باید ظرف پنج روز از تاریخ انتشار دستور شروع انتخابات به وزارت کشور مراجعه نموده و پرسشنامه اعلام داوطلبی را پس از دریافت و تکمیل همراه با چهار برگ تصویر کلیه صفحات شناسنامه و دوازده قطعه عکس 4×6 از آخرین عکس خود را که در همان سال گرفته باشند به وزارت کشور تسلیم و رسید دریافت دارند .

*تبصره ـ هر یک از داوطلبان ریاست جمهوری در صورت تمایل به انصراف از داوطلبی باید شخصاً و یا از طریق نماینده تام الاختیار خود و به صورت کتبی انصراف خود را به وزارت کشور اعلام نمایند.

ماده 56 ـ وزارت کشور پس از پایان مهلت قبول داوطلبی ، بلافاصله مدارک داوطلبان را به دبیرخانه شورای نگهبان تسلیم میدارد .

ماده 57 ـ شورای نگهبان ظرف پنج روز از تاریخ وصول مدارک داوطلبان به صلاحیت آنان رسیدگی و نظر خود را صورت جلسه نموده و یک نسخه از آن را به وزارت کشور ارسال می دارد.

تبصره ـ در موارد ضرورت بنا به تشخیص شورای نگهبان مدت مذکور در این ماده حداکثر تا پنج روز دیگر تمدید و به وزارت کشور اعلام می گردد .

ماده 58 ـ پس از سپری شدن مدت زمان قانونی چنانچه مدارکی دال بر عدم صلاحیت کاندیداهای ریاست جمهوری بدست آید ، پس از بررسی و اعلام عدم صلاحیت وی توسط شورای نگهبان ، مراتب بوسیله وزارت کشور به اطلاع عموم می رسد .

ماده 59 ـ کاندیداها می توانند اسناد و مدارک مثبت صلاحیت خود را ضمیمه اعلام داوطلبی نمایند و یا در مدت زمان رسیدگی به صلاحیت داوطلبان به شورای نگهبان تقدیم نمایند .

ماده 60 ـ وزارت کشور موظف است پس از وصول نظریه شورای نگهبان اسامی نامزدهای ریاست جمهوری را با استفاده از وسایل ارتباط جمعی ظرف مدت دو روز به اطلاع مردم سراسر کشور برساند .

ماده 61 ـ در مواردی که طبق گزارشات و شکایات و اعتراضات واصله برای شورای نگهبان معلوم گردد که اعضای هیأت های نظارت از قوانین و مقررات تخلف نموده اند ، شورای نگهبان موظف است آنها را بلافاصله عزل و افراد دیگری را جایگزین نماید

* فصل ششم ـ تبلیغات

ماده 62 ـ به منظور تضمین برخورداری یکسان نامزدهای ریاست جمهوری از امکانات دولتی کمیسیونی به نام کمیسیون بررسی تبلیغات انتخابات در وزارت کشور و بنا به دعوت وزیر کشور تشکیل می گردد .

ماده 63 ـ اعضای کمیسیون بررسی تبلیغات ریاست جمهوری عبارتند از:

1- دادستان کل کشور یا نماینده تام الاختیار او .

2- وزیر کشور یا نماینده تام الاختیار او .

3-مدیر عامل صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران یا نماینده تام الاختیار او.

تبصره ـ شورای نگهبان می تواند یک نفر از میان اعضای خود یا از خارج را به منظور نظارت بر کار کمیسیون مزبور تعیین نماید .

ماده 64 ـ برنامه تبلیغاتی رادیو تلویزیونی نامزدها باید ضبط شود .

ماده 65 ـ نامزدهای ریاست جمهوری که صلاحیت آنان توسط شورای نگهبان تأیید و اسامی آنها از طرف وزارت کشور اعلام میگردد هر یک حق دارند به طور مساوی از صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران برای معرفی و ارائه برنامه های خود استفاده نمایند . ترتیب و تنظیم برنامه تبلیغات نامزدهای انتخاباتی از طریق صدا و سیما به عهده کمیسیون بررسی تبلیغات می باشد .

ماده 66 ـ فعالیت های انتخاباتی نامزدهای ریاست جمهوری رسماً از تاریخ اعلام اسامی آنان بوسیله وزارت کشور آغاز و تا 24 ساعت قبل از شروع اخذ رأی خاتمه می پذیرد.

ماده 67 ـ فعالیت انتخاباتی در مرحله دوم از تاریخ اعلام رسمی نتایج قطعی آرای مرحله اول شروع و تا 24 ساعت قبل از اخذ رأی مرحله دوم ادامه خواهد یافت .

ماده 68 ـ انجام هرگونه فعالیت تبلیغاتی از تاریخ اعلام رسمی اسامی نامزدها له یا علیه نامزدهای ریاست جمهوری از میز خطابه نماز جمعه و یا هر وسیله دیگری که جنبه رسمی و دولتی دارد و فعالیت کارمندان در ساعات اداری و همچنین استفاده از وسایل و سایر امکانات وزارتخانه ها و ادارات ، شرکتهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت و نهادها و مؤسساتی که از بودجه عمومی ( به هر مقدار ) استفاده می کنند و همچنین در اختیار گذاشتن وسایل و امکانات مزبور ممنوع بوده و مرتکب، مجرم شناخته می شود.

تبصره 1 ـ مؤسسات و نهادهایی که دارایی آنان از اموال عمومی است ، همانند بنیاد مستضعفان ، مشمول ماده فوق میباشند .

تبصره 2 ـ ادارات و سازمانها و ارگانهای دولتی و نهادها و اعضای آنها با ذکر سمت خود حق ندارند له و علیه هیچیک از نامزدهای انتخاباتی اعلامیه، اطلاعیه، پلاکارد بدهند.

ماده 69 ـ الصاق اعلامیه ، عکس ، پوستر ، هر گونه آگهی تبلیغاتی بر روی علائم راهنمایی و رانندگی ، تابلوی بیمارستانها ، تابلوی مدارس و سایر مؤسسات آموزشی دولتی و وابسته به دولت ممنوع بوده و مأمورین انتظامی در صورت مشاهده چنین مواردی متخلفین را جلب و به منظور تعقیب قانونی به مقامات قضایی تحویل می نمایند . شهرداریها و بخشداریها نیز باید نسبت به امحای چنین اوراق اقدام نمایند .

ماده 70 ـ هیچ کس حق ندارد آگهی یا پوسترهای تبلیغاتی نامزدهای انتخاباتی که در محل های مجاز الصاق گردیده در مدت و زمان قانونی تبلیغات پاره و یا محو نماید و عمل مرتکب جرم محسوب می شود .

ماده 71 ـ داوطلبان ریاست جمهوری و طرفداران آنان در تبلیغات انتخاباتی به هیچ وجه مجاز به هتک حرمت و حیثیت نامزدهای انتخاباتی نمی باشند و متخلفین طبق مقررات مجازات خواهند شد.

ماده 72 ـ هرگونه آگهی و آثار تبلیغاتی باید قبل از شروع اخذ رأی از محل شعبه ثبت نام واخذ رأی توسط اعضای شعبه محو گردد.

ماده 73 ـ مقامات اجرایی و نظارت انتخابات حق تبلیغ له یا علیه هیچیک از داوطلبان انتخاباتی را نخواهند داشت . تخلف از این قانون جرم محسوب می شود.

ماده 74 ـ مطبوعات و نشریات حق ندارند از سه روز قبل از اخذ رأی ، آگهی یا مطالبی علیه نامزدهای انتخاباتی درج کنند و یا مطلبی بنویسند که دال بر انصراف گروه یا اشخاصی از نامزدهای معین باشد و در هر صورت نامزدها حق دارند پاسخ خود را ظرف 18 ساعت پس از انتشار بوسیله وزارت کشور به روزنامه مزبور بدهند و روزنامه مکلف به چاپ فوری آن قبل از زمان ممنوعیت طبق قانون مطبوعات است.

در صورتی که آن نشریه قبل از ساعات ممنوعیت تبلیغاتی منتشر نشود مسئول آن باید با هزینه خود پاسخ نامزد را به روزنامه یا مجله ای که در غیر مدت ممنوعیت چاپ می‌شود ارسال دارد و آن نشریه مکلف به درج آن در اولین چاپ نشریه خواهد بود.

انتشار این گونه مطالب در غیر مطبوعات نیز در مدت سه روز قبل از روز اخذ رأی ممنوع است و نامزد معترض حق دارد در زمان قبل از ممنوعیت تبلیغات ، نظر خود را منتشر نماید .

ماده 75 ـ در صورت درخواست کتبی و رسمی اشخاص حقیقی و حقوقی ، چاپخانه آگهی تبلیغاتی انتخاباتی را چاپ خواهد نمود.

ماده 76 ـ ذیل آگهی های تبلیغاتی چاپی باید نام و نشانی دقیق چاپخانه و تاریخ چاپ درج شده باشد.

ماده 77 ـ مسئولان چاپخانه ها موظف اند چهار نسخه از هر یک از اوراق تبلیغات انتخاباتی را بلافاصله پس از چاپ ، همراه با یک نسخه از درخواست رسمی تقاضاکنندگان جهت ضبط در پرونده سریعاً به وزارت کشور و شورای نگهبان ارسال دارند.

تبصره ـ وزارت ارشاد اسلامی موظف است مفاد مواد 74 ، 75 و 76 را به چاپخانه های کشور بخشنامه نموده و در مورد متخلفین با توجه به ماده 26 آیین نامه تأسیس چاپخانه و گراورسازی مصوب 27/12/1358 شورای انقلاب تصمیم مقتضی اتخاذ نماید

* فصل هفتم: شکایت و نحوه رسیدگی

ماده 78 ـ اعلام نتایج رسیدگی به شکایت انتخابات ریاست جمهوری از طریق رسانه های گروهی از اختیارات شورای نگهبان است.

ماده 79 ـ شورای نگهبان ظرف یک هفته و در صورت ضرورت حداکثر ده روز پس از دریافت نتیجه انتخابات ریاست جمهوری نظر قطعی خود را نسبت به انتخابات انجام شده به وزارت کشور اعلام و وزارت کشور از طریق رسانه های گروهی نتیجه نهایی را به اطلاع مردم خواهد رساند.

ماده 80 ـ هیأت های اجرایی موظف اند از تاریخ اعلام نهایی صلاحیت داوطلبان تا دو روز پس از اعلام نتیجه اخذ رأی انتخابات ، شکایات واصله را بپذیرند و ظرف 24 ساعت در جلسه مشترک هیأت اجرایی و ناظرین شورای نگهبان در شهرستان مربوط به آنها رسیدگی نمایند و نتیجه را صورت جلسه نموده و به وزارت کشور اعلام دارند.

تبصره 1 ـ کسانی که از نحوه برگزاری انتخابات شکایت داشته باشند ، می توانند ظرف سه روز از تاریخ اخذ رأی شکایت مستند خود را به ناظرین شورای نگهبان یا دبیرخانه این شورا نیز تسلیم دارند.

تبصره 2 ـ شکایاتی قابل رسیدگی خواهد بود که مشخصات شاکی یا شاکیان شامل نام ، نام خانوادگی ، شغل ، نشانی کامل ، شماره تلفن ( در صورت داشتن تلفن ) و اصل امضای شاکی را داشته باشد.

تبصره 3 ـ در صورتی که شاکی بدون دلیل و مدرک و مغرضانه داوطلبان انتخاباتی را متهم نماید و عمل شاکی عنوان افترا داشته باشد قابل تعقیب و پیگیری است.

تبصره 4 ـ طرح و بررسی شکایت در مورد افراد محرمانه بوده و افشای آن ممنوع است.

تبصره 5 ـ بازرسان گزارشات خود را منحصراً به مراجع ذی صلاح قانونی ارسال میدارند.

ماده 81 ـ شکایاتی که در جریان انتخابات به هیأت اجرایی تسلیم می شود مانع از ادامه کار انتخابات نبوده و در موعد رسیدگی به شکایات مورد بررسی قرار خواهد گرفت.

ماده 82 ـ هیأت اجرایی پس از بررسی شکایات و گزارشات چنانچه تشخیص دهد که امور انتخابات در یک یا چند شعبه از جریان عادی خارج شده و صحیح انجام نگرفته است با تأیید شورای نگهبان ، انتخابات یک یا چند شعبه مزبور را باطل اعلام می نماید.

ماده 83 ـ وزیر کشور پس از وصول اعتبارنامه از شورای نگهبان ، رئیس جمهور منتخب را به حضور رهبر یا شورای رهبری معرفی می نماید

*فصل هشتم: مجازات

ماده 84 ـ مجازات تخلف از بند 16 ماده 33 به ترتیب ذیل تعیین می گردد :

الف ـ چنانچه مرتکب بدون اسلحه ایجاد رعب و وحشت نماید تا 74 ضربه شلاق محکوم می گردد .

ب ـ چنانچه ایجاد رعب و وحشت خواه به تحریک یا بالمباشره همراه با اسلحه باشد و محاربه صدق نکند تا 74 ضربه شلاق و یا حداکثر تا 2 سال حبس محکوم خواهد شد .

ماده 85 ـ مجازات کسی که با اتخاذ سمت مجعول در انتخابات دخالت کند ( موضوع بند 17 ماده 33 ) تا 50 ضربه شلاق خواهد بود و هرگاه مرتکب ، سندی هم در این باره جعل نموده باشد ، مجازات جعل و تزویر را خواهد داشت و چنانچه دخالت وی مؤثر در سرنوشت انتخابات باشد و مسیر انتخابات یک بخش و یا یک شهرستان و یا یک استان را بر هم بزند مرتکب از یک تا پنج سال حبس محکوم خواهد شد .

ماده 86 ـ مجازات تخلف از ماده 21 و تبصره آن 2 الی 6 ماه انفصال از خدمت دولتی خواهد بود .

ماده 87 ـ اعضای اداری هیأت اجرایی ( فرماندار یا بخشدار ، رئیس ثبت احوال ، دادستان یا نماینده وی ) در صورت تخلف از ماده 41 و تبصره 2 ماده 47 این قانون به مجازات کسر حقوق تا یک سوم از یک ماه تا شش ماه به حکم مراجع صالحه محکوم خواهند شد و در مورد بقیه اعضا محرومیت تا دو نوبت انتخابات از عضویت هیأت های اجرایی و نظارت و شعب اخذ رأی می باشد.

ماده 88 ـ متخلفان از مواد مندرج در ماده 68 و کسانی که از طریق رادیو و تلویزیون با برنامه زنده و مستقیم تبلیغ انتخاباتی له یا علیه یکی از نامزدهای انتخاباتی نمایند و متصدیان برنامه در پخش غیر مستقیم به مجازات از یک تا شش ماه حبس محکوم خواهند شد.

ماده 89 ـ چنانچه مأموران انتظامی با دستور کتبی فرماندار یا بخشدار از امحای اعلانات ، عکسها ، پوسترهای منصوبه در تابلوها و اماکن ممنوعه مندرج در ماده 69 استنکاف نمایند به مجازات کسر حقوق تا یک سوم از یک ماه تا سه ماه محکوم میگردند و چنانچه افرادی عالماً در حین الصاق دستگیر گردند به مجازات پنج الی پانزده ضربه شلاق محکوم می گردند.

ماده 90 ـ مجازات تخلف از ماده 72 محرومیت از عضویت در شعبه ثبت نام برای دو دوره میباشد.

ماده 91 ـ مجازات تخلف از ماده 74 تعطیل نشریه از یک تا سه ماه خواهد بود و نویسنده مقاله ( در صورتی که معلوم باشد ) و مدیر نشریه ( در صورتی که نویسنده مشخص نباشد ) تا 74 ضربه شلاق محکوم می گردد و همچنین کسی که از طریق غیر مطبوعات اعمال فوق را مرتکب شود به مجازات تا 74 ضربه شلاق محکوم خواهد شد.

ماده 92 ـ مجازات تخلف از ماده 71 در مواردی که افترا یا نشر اکاذیب باشد همان مجازات افترا یا نشر اکاذیب است و در غیر موارد فوق مجازات آن تا سه ماه حبس خواهد بود.

ماده 93 ـ د راجرای صحیح اصل 99 قانون اساسی و حفظ بی طرفی کامل ، ناظرین شورای نگهبان موظف اند در طول مدت مسئولیت خود ، بی طرفی کامل را حفظ نمایند و ابراز جانبداری ناظرین به هر طریقی از یکی از کاندیداها جرم محسوب می‌شود.

تبصره ـ مجازات تخلف از ماده فوق انفصال شش ماه تا یک سال از خدمات دولتی یا شش ماه تا یکسال زندان خواهد بود.

ماده 94 ـ مجازات های این فصل به انواع مذکور منحصر نبوده و قاضی در هر مورد می تواند تخلف را به مجازات مذکور و یا هر مجازات متناسب دیگری که در قانون تعزیرات آمده است، محکوم نماید.

قانون فوق مشتمل بر 94 ماده و 29 تبصره در جلسه روز چهارشنبه پنجم تیرماه 1364 مجلس شورای اسلامی تصویب در تاریخ 9/4/64 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

« ماده واحده مصوب 6/5/70 مجلس شورای اسلامی »

*ماده واحده ـ استفاده از هرگونه پلاکارد، تراکت، دیوارنویسی و کاروان‌های تبلیغاتی و استفاده از بلندگوهای سیار در خارج از محیط سخنرانی و امثال اینها به استثنای عکس حداکثر در دو فرم و جزوه و سخنرانی و پرسش و پاسخ از طرف نامزدهای انتخابات مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی و طرفداران آنان ممنوع می باشد . متخلفین از این قانون از 3 تا 30 روز زندان محکوم می گردند.

تبصره ـ اعلام نظر شخصیت ها در تأیید کاندیداها به شرطی مجاز است که بدون ذکر عنوان و مسئولیت آنها باشد و مدرک کتبی مربوط به امضای آنان تسلیم هیأت اجرایی انتخابات شده باشد .

قانون تفسیر قانون الحاق ماده واحده به قانون انتخابات مجلس شورای اسلامی مصوب 6/5/1370 مصوب 18/12/70

*موضوع استفسار

1- اقداماتی که گروهها ، مجامع و تشکیلات جمعی نظیر جامعه روحانیت مبارز و مجمع روحانیون مبارز تهران یا روزنامه ها و مجلات هفتگی و ویژه نامه ها با چاپ عکس یا بدون عکس ، به عنوان تبلیغ یا توصیف کاندیداها انجام دهند مشمول ممنوعیت ماده واحده خواهد بود یا خیر ؟

2- مقصود از عکس در دو فرم چیست ؟ آیا اگر در صدر و ذیل هر عکس مطالب تبلیغاتی با نامها و عناوین متنوع در ایام تبلیغات پخش گردد خلاف ماده واحده است یا خیر ؟

3- تعریف دقیقی از پلاکارد و تراکت ارائه نشده ، در این خصوص ملاک تشخیص و تعریف کدام مرجع است ؟ آیا سیلک در محدوده معنای پلاکارد و تراکت است ؟

4- مسئولیت تخلف از مفاد ماده واحده مذکور متوجه نامزد انتخاباتی است ؟ و اگر مسئولیت متوجه وی باشد در ایام انتخابات می توان نسبت به بازداشت نامزد مزبور اقدام کرد و اگر به همین منوال یک یا دو و تعدادی از کاندیداها بازداشت شدند آیا انتخابات متوقف می شود یا خیر ؟

5- آیین نامه اجرایی قانون توسط چه مرجعی تهیه و به تصویب باید برسد ؟

*نظر مجلس

ماده واحده ـ قانون الحاق ماده به قانون انتخابات مصوب 6/5/1370 مجلس شورای اسلامی به شرح ذیل تفسیر می گردد :

1- مجامع و گروههای هر حوزه انتخابیه می توانند حمایت خود را از کاندیدای مورد نظر کتباً به نامزد مورد نظر اعلام و نامزد مزبور می تواند حمایت اقشار و گروههای مختلف را در ذیل دو نوع پوستر مجاز و یا زندگی نامه منتشر نماید.

2- مقصود از دو فرم همان دو نوع پوستر کاغذی می باشد و نوشتن مطالب تبلیغاتی در صدر یا ذیل آنها بلااشکال است و مشمول ممنوعیت ماده واحده فوق نمی گردد.

3- مقصود از پلاکارد و تراکت عبارت از هرگونه تبلیغات پارچه ای ، کاغذی ، مقوایی و فلزی است و سیلک نیز از جمله مصادیق « و امثال آنها » می باشد ولیکن نصب هر نوع تابلو که مشخص کننده محل ستاد انتخاباتی می باشد بلااشکال است .

4- مسئولیت تخلف متوجه فرد یا افراد یا گروهها و تشکیلاتی که اقدام به تبلیغات ممنوعه نموده اند می باشد و در هر صورت تبصره ذیل ماده 28 قانون انتخابات به قوت خود باقی است و کاندیدا را نمی شود در طول برگزاری انتخابات احضار یا بازداشت نمود .

5- آیین نامه اجرایی توسط وزیر کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید .

تفسیر قانونی فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه علنی روز چهار شنبه مورخ چهاردهم اسفندماه یکهزار و سیصد و هفتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 18/12/1370 به تأیید شورای نگهبان رسیده است .

قانون اصلاح ماده واحده الحاقی به قانون انتخابات مصوب 6/5/1370 مجلس شورای اسلامی مصوب 28/12/70

ماده واحده ـ قانون الحاق ماده واحده به قانون انتخابات ( مصوب 6/5/1370 ) به شرح زیر اصلاح می‌گردد:

استفاده از هرگونه پلاکارد ( جز در محل ستاد انتخاباتی ) ، دیوارنویسی و کاروانهای تبلیغاتی و استفاده از بلندگوهای سیار در خارج از محیط سخنرانی و امثال اینها به استثنای عکس در دو فرم و جزوه و تراکت با عکس و سخنرانی و پرسش و پاسخ از طرف نامزدهای انتخاباتی مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری و شوراهای اسلامی و طرفداران آنان ممنوع می باشد . متخلفین از این قانون از سه تا سی روز زندان محکوم می گردند.

تبصره 1 ـ اعلام نظر شخصیتها در تأیید کاندیداها به شرطی مجاز است که بدون ذکر عنوان و مسئولیت آنها باشد و مدرک کتبی مربوط به امضای آنان تسلیم هیأت اجرایی انتخابات شده باشد.

تبصره 2 ـ این قانون از تاریخ تصویب لازم الاجراست.

تبصره 3 ـ کلیه قوانین و مقررات مغایر این قانون لغو می گردد.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و 3 تبصره در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیست و هفتم اسفند ماه یکهزار و سیصد و هفتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 28/12/1370 به تأیید شورای نگهبان رسیده است

مصوبه مجمع تشخیص مصلحت نظام ، درخصوص تثبیت تعداد کاندیداها در انتخابات مصوب 3/11/70

ماده واحده ـ از تاریخ تصویب این قانون کلیه انتخابات ( به جز انتخابات مجلس خبرگان و شوراهای کشوری )در سطوح مختلف منطقه ای و ملی به شرطی قابل اجرا است که تعداد کاندیداها ، حداقل دو برابر تعداد منتخبین مورد نیاز باشد .

تبصره 1 ـ در آن عده از حوزه های انتخاباتی که تعداد منتخبین مورد نیاز بیش از سه نفر باشد ، تعداد کاندیداها باید حداقل یک و نیم برابر تعداد منتخبین مورد نیاز در آن حوزه انتخابیه باشد .

تبصره 2 ـ پس از پایان تاریخ ثبت نام اگر یک یا چند نفر از کاندیداهای نمایندگی استعفا دهند و یا فوت نمایند ، انتخابات در بین افراد و یا برای فرد باقی مانده برگزار و این امر موجب توقف انتخابات نخواهد شد .

موضوع ـ « تثبیت تعداد کاندیداها در انتخابات » که در تاریخ سه شنبه بیست و چهارم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و هفتاد به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و مورد اختلاف مجلس و شورای نگهبان قرار گرفته ، در اجرای اصل یکصدو دوازدهم قانون اساسی ، در جلسه روز پنج شنبه سوم بهمن ماه یکهزار و سیصد و هفتاد به شرح فوق به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسیده است .

قانون حضور نمایندگان نامزدهای ریاست جمهوری در شعب اخذ رأی

ماده واحده ـ به موجب این قانون هر یک از نامزدهای ریاست جمهوری به تنهایی و یا چند نامزد مشترکاً می توانند در هر یک از شعب اخذ رأی ، اماکن استقرار دستگاه شمارشگر رایانه‌ای آراء و هیأت های اجرایی شهرستان‌ها و بخش‌ها یک نفر نماینده داشته باشند.

نمایندگان نامزدها می‌توانند در شعب اخذ رأی ( ثابت و سیار ) و اماکن استقرار دستگاه شمارشگر آراء بدون دخالت در انجام وظایف آنها حضور داشته باشند و در صورت مشاهده تخلف ، مراتب را کتباً به ناظرین شورای نگهبان و هیأت نظارت شهرستان و استان مربوطه و ستاد انتخابات وزارت کشور اعلام نمایند.

حضور نمایندگان هر یک از نامزدها تا پایان اخذ رأی و شمارش و تنظیم صورت جلسات بلامانع است و ممانعت از حضور نمایندگان نامزدها در شعب اخذ رأی، اماکن استقرار دستگاه شمارشگر ممنوع بوده و جرم محسوب می‌شود و متخلف به مجازات مقرر شده در تبصره ماده (93) قانون انتخابات ریاست جمهوری محکوم خواهد شد.

مسئولین شعب اخذ رأی موظفند از حضور افراد غیر مسئول در شعب اخذ رأی ( افرادی که در این قانون و قانون انتخابات ریاست جمهوری حضور آنها در شعب اخذ رأی پیش بینی نگردیده است ) جلوگیری به عمل آورند ، تخلف از این موضوع جرم محسوب می گردد و متخلف به مجازات مقرر شده در ماده (88) قانون انتخابات ریاست جمهوری محکوم خواهد شد .

تبصره 1 ـ در صورتی که تعداد نامزدهای ریاست جمهوری بیش از (6) نفر باشد ، هر یک از نامزدها می توانند فقط به ازای هر دو شعبه اخذ رأی یک نفر نماینده معرفی کنند .

تبصره 2 ـ نمایندگان نامزدها باید از میان افراد داوطلب و با معرفی نامزد و یا مسئول ستاد تبلیغات هر یک از نامزدها در شهرستان مربوطه به عنوان نماینده تام الاختیار نامزد حداقل 5 روز قبل از شروع اخذ رأی به فرماندار همان شهرستان معرفی گردند .

فرمانداران موظفند کارت یا معرفی نامه نمایندگان مذکور را حداقل 48 ساعت قبل از روز اخذ رأی تحویل مسئول ستاد تبلیغات نامزد مربوطه در آن شهرستان دهند ، تخلف از این تبصره توسط فرمانداران جرم محسوب می گردد و متخلف به مجازات مقرر شده در ماده (88) قانون انتخابات ریاست جمهوری محکوم خواهد شد .

کلیه هزینه های اجرای این تبصره توسط وزارت کشور محاسبه و نامزدها قبل از معرفی نمایندگان به تناسب تعداد نمایندگانشان پرداخت خواهند کرد.

تبصره 3 ـ مسئول ستاد تبلیغات هر یک از نامزدها در شهرستان فردی است که یک هفته قبل از شروع رأی گیری کتباً از طرف نامزد مربوط به فرمانداری همان شهرستان معرفی می‌شود.

تبصره 4 ـ پرسنل نیروهای نظامی، انتظامی و اطلاعاتی نمی توانند از طرف هیچ نامزدی ، نمایندگی یا نظارت داشته باشند.

تبصره 5 ـ نمایندگان نامزدها حق تبلیغ له یا علیه هیچیک از نامزدها و یا دخالت در کار هیأت های اخذ رأی، بازرسان و ناظران شورای نگهبان را ندارند و در صورت تخلف از حوزه اخذرأی اخراج و برابر ماده (88) قانون انتخابات ریاست جمهوری با آنان عمل خواهد شد.

تبصره 6 ـ این قانون از تاریخ تصویب لازم الاجراست و آن قسمت از قوانین و مقررات مغایر با این قانون لغو و بلااثر می‌گردد.

آیین نامه اجرایی این قانون توسط وزارت کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و شش تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ سی ام مردادماه یکهزار و سیصد و هفتاد و نه مجلس شورای اسلامی تصویب و تأییدیه شورای نگهبان در مهلت مقرر در اصل نود و چهارم (94) قانون اساسی واصل نگردیده است .

*متن کامل طرح اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری

به گزارش خبرگزاری فارس، طرح اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری که در 5/7/91 تقدیم هیئت‌رئیسه مجلس شد و پس از ایرادات شورای نگهبان هنوز به تصویب نهایی نرسیده است شامل یک مقدمه توجیهی و 11ماده است که متن کامل آن به شرح ذیل است:

* مقدمه (دلایل توجیهی):

انتخابات ریاست جمهوری یکی از مهمترین انتخابات‌های کشور است و طی آن بالاترین مقام رسمی کشور پس از مقام معظم رهبری تعیین می‌شود. با وجود آنکه اصل یکصد و شانزدهم قانون اساسی تعیین شرایط و چگونگی انتخابات را بر عهده قانون عادی گذاشته است نقص قوانین موجود شرایطی به وجود آورده تا داوطلبانی خارجی از چارچوب‌های مذکور در قانون اساسی ثبت نام کنند. این امر از بدو ثبت نام مورد ایراد افکار عمومی و کارشناسان در داخل کشور و استهزاء مغرضان و معاندان خارج از کشور قرار می‌گیرد و رد صلاحیت بیش از 99 درصد ثبت نام کنندگان نیز به سوژه‌ای دیگر تبدیل می‌شود. با سپری شدن 27 سال از تصویب قانون انتخابات ریاست جمهوری (مصوب 1364) بازنگری و اصلاح قانون ضرورت دارد.

* عنوان طرح: اصلاح موادی از قانون انتخابات ریاست جمهوری

موضوع طرح:

ماده1

در ماده 19 پس از واژه «شناسنامه» واژه «و کارت ملی» اضافه می‌گردد.

ماده 2

تبصره ذیل به عنوان تبصره دو به ماده 33 الحاق و عنوان تبصره این ماده به تبصره یک اصلاح می‌گردد:

تبصره2: هیئت‌های اجرایی و نظارت موظفند در صورت اطلاع از ارتکاب هرکدام از جرایم فوق موضوع را جهت رسیدگی به مرجع قضایی ذیصلاح ارسال نمایند. موضوع باید بلافاصله توسط دادستان حوزه مربوطه رسیدگی شود.

ماده 3

ماده 34 به شرح ذیل اصلاح می‌گردد:

«قوه قضاییه موظف است یکی از شعب دادگاه‌های موجود در حوزه قضایی هر استان را به منظور رسیدگی خارج از نوبت به تخلفات و جرایم انتخاباتی اختصاص دهد.

تبصره1: به تخلفات و جرایمی که به وسیله خود نامزدها صورت می‌گیرد در شعبه رسیدگی به تخلفات و جرایم انتخاباتی تهران، رسیدگی می‌شود.

تبصره2: تشکیلات قضایی هر شهرستان یا بخش به منظور پیشگیری از وقوع جرم ضمن هماهنگی با ناظران شورای نگهبان و هیئت اجرایی اقدامات لازم را در محدوده مقررات معمول می‌دارد.

ماده4

دو تبصره به ماده 35 الحاق می‌گردد:

دو تبصره به شرح زیر به ماده 35 قانون انتخابات ریاست جمهوری اسلامی ایران مصوب 5/4/1364 الحاق می‌گردد:

تبصره1- داوطلبان در هنگام ثبت نام باید مدرکی دال بر سابقه تصدی حداقل یکی از مناصب ذیل را ارائه دهند:

1- رئیس جمهور، معاونین‌و مشاورین وی

2- نمایندگان مجلس خبرگان رهبری، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و نمایندگان منصوب مقام معظم رهبری در نهادها و استانها

3- رئیس قوه قضاییه، معاونین و مشاورین وی و رؤسای دیوان عالی کشور، سازمان بازرسی کل کشور، دیوان عدالت اداری، سازمان قضایی نیروهای مسلح و دادستان کل کشور

4- اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و دبیر آن و اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی و دبیر آن.

5- اعضای شورای نگهبان

6- وزرا و سرپرستان وزارتخانه‌ها و معاونین آنها

7- امرا و فرماندهان عالی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران

8- رئیس و معاونین سازمان صدا و سیمای جمهوری اسامی ایران

9- رؤسای سازمان‌ها و نهادهای کشور، سفرا، استانداران و شهرداران کلانشهرها

10- مدرسین سطوح عالی حوزه‌های علمیه و اعضای هیئت علمی دانشگاه‌ها با مدارک علمی استادیاری و بالاتر.

11- رؤسا، دبیران کل و قائم مقام آنان و دبیران سیاسی احزاب و جمعیت‌های سیاسی رسمی در سطح ملی و مدیران مسئول و سردبیران روزنامه‌های کثیرالانتشار

12- حقوقدانان و وکلای پایه یک با 10 سال سابقه کار و مدیران غیر دولتی در حوزه‌های صنعتی، اقتصادی و فرهنگی در سطوح ملی

تبصره 2- رسیدگی و تشخیص صلاحیت نامزدها بر عهده شورای نگهبان است.

 ماده 5

در ماده 50 قبل از عبارت «هیئت نظارت» واژه «تائید» جایگزین واژه «اطلاع» گردد.

ماده 6

ماده 55 به شرح زیر اصلاح می‌گردد:

داوطلبان ریاست جمهوری با نمایندگان تام الاختیار آنها که کتبا معرفی شده باشند باید ظرف پنج روز از تاریخ انتشار دستور شروع انتخابات به وزارت کشور مراجعه نموده و پرسشنامه اعلام داوطلبی را پس از دریافت و تکمیل همراه با چهار برگ تصویر کلیه صفحات شناسنامه جهت احراز هویت و دارا بودن حداقل چهل سال سن مدرک تحصیلی کارشناسی ارشد یا معادل حوزوی آن یا بالاتر و 12 قطعه عکس 3 در 4 از آخرین عکس خود را که در همان سال گرفته باشند به وزارت کشور تسلیم و رسید دریافت دارند.

ماده 5

به انتهای ماده 61 عبارت «و مراتب را به دادستان جهت انجام اقدامات قانونی گزارش نماید» اضافه می‌گردد.

ماده 6

ماده 68 به شرح زیر اصلاح می‌گردد:

انجام هر گونه فعالیت تبلیغاتی اعم از اینکه با ذکر سمت یا بدون ذکر آن صورت بگیرد تحت هر عنوانی از زمان اعلام رسمی اسامی نامزدها له یا علیه نامزدهای ریاست جمهوری توسط هر یک از مقامات و مسئولین دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و سایر دستگاه‌های حاکمیتی و همچنین استفاده از میز خطابه یا در اختیار قرار دادن وسایل و سایر امکانات دستگاه‌های اجرایی به هر نحو جهت فعالیت‌های تبلیغاتی ممنوع و جرم می‌باشد.

ماده 7

تبصره دو ماده 68 حذف می‌شود

ماده 8

در ماده 74 عبارت «مطبوعات و نشریات» در صدر ماده به عبارت «کلیه رسانه‌های عمومی و همگانی از قبیل صدا و سیما، مطبوعات، نشریات، رسانه‌های مجازی» اصلاح می‌گردد.

ماده 88 به شرح ذیل می‌گردد:

متخلفان از موارد مندرج در ماده 68 و تبصره‌های آن و کسانی که از طریق رادیو و تلویزیون به جز در موارد مجاز قانونی تبلیغ انتخاباتی له یا علیه یکی از نامزدهای انتخاباتی نمایند و مسئولین و متصدیان برنامه در پخش غیر مستقیم به حبس بیش از 6 ماه تا دو سال محکوم خواهند شد.

ماده 10

در ماده 91 عبارت «سایت خبری یا مرکز ارسال پیامک» بعد از عبارت «تعطیلی نشریه» مدیر نشریه و از طریق غیر مطبوعات اضافه گردد و عبارت اول تا هفتاد و چهار ضربه شلاق، به عبارت جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون ریال تا یک میلیارد ریال، و عبارت دوم تا هفتاد و چهار ضربه شلاق، به علاوه بر جزای نقدی بیش از پانصد و پنجاه میلیون ریال تا یک میلیارد ریال به یازده تا سی و سه ضربه شلاق اصلاح می‌گردد.

ماده 11

ماده 93 به شرح زیر اصلاح می‌گردد:

در اجرای صحیح اصل 99 قانون اساسی و حفظ بی طرفی کامل، اعضا و ناظران شورای نگهبان و اعضا هیئت‌های اجرایی موظفند، در طول مدت مسئولیت خود تحت هر عنوان بیطرفی کامل را حفظ نمایند و اعلام حمایت و تبلیغ، ابراز جانبداری آنها به هر طریقی از یکی از نامزدها جرم محسوب می‌شود.