پایان صفر و آغاز ماه شادی اهل‌بیت(ع)

به گزارش 598 به نقل از خبرنگار آیین و اندیشه خبرگزاری فارس، شاید این روزها پیامکی با این مضمون برای شما هم ارسال شده باشد: هر کس خبر تمام شدن این ماه را به من دهد، بشارت بهشت را به او مى‌دهم.

بر این اساس، عده‌ای از عوام مردم پس از پایان صفر و قبل از اذان صبح نخستین روز ماه ربیع الأول، به هفت مسجد رفته، در می‌زنند و شمع روشن می‌کنند تا به خیال خود خبر آغاز ماه ربیع را به پیامبر(ص) رسانده و مژدگانی بگیرند!

بعضاً جملات عجیبی هم بدین شرح خوانده می‌شود: «قبل از هر چیز نیت می کنید و عزم خود را جمع می کنید و به هر مسجد که می‌رسید، دست خود را روی در مسجد به حالت در زدن می‌گذارید و می‌خوانید: یا ملک العرش درت می زنم یا ملک العرش درت می‌زنم یا ملک العرش چنان در غمم یا ملک العرش رها کن غمم یا ملک العرش سریع الدعا یا ملک العرش دعای مستجاب یا احدُ یا صمدُ یا مجیدُ بنده عاصی به تو دارد امید بنده خود را تو نکن ناامید یا حضرت محمد(ص) به شما خبر می‌دهم که ماه صفر تمام شد».

* کوبیدن در 7 مسجد از اعمال خرافی و فاقد سندیت دینی و عقلانی است 

حجت‌الاسلام علی مخدوم رئیس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی با بیان اینکه در منابع دینی هیچ زمینه‌ای برای نحوست ماه صفر ذکر نشده است، می‌گوید: متأسفانه این رسمی که در برخی از مناطق جا افتاده است که با رفتن به در مساجد تا قبل از اذان صبح در اولین روز ماه ربیع الأول ادامه دارد، فاقد هر گونه مبنای دینی، عقلانی و روایی است.

وی با اشاره به اینکه هیچ روایتی در این باره از اولیاء و ائمه اطهار(ع) وارد نشده است، ادامه می‌دهد: در احکام الهی، مواردی که بر آموزه‌های قرآنی و نبوی منطبق نباشد، چنین امری را روا نمی‌دانیم و به اصطلاح در دین ما «بدعت» شمرده می‌شود.

* بشارت به پایان ماه صفر مختص «ابوذر» بود

حجت‌الاسلام محسن جنتی‌منش با اشاره دق‌الباب مساجد در ساعات پایانی ماه صفر، تصریح کرد: به اعتقاد ما این روایت از سندیت متقنی برخوردار نیست و به احتمال فراوان در مورد ابوذر غفاری بیان شده است، اما عده‌ای این روایت را دال بر این گرفته‌اند که بشارت دادن پیامبر به اتمام ماه صفر، ثواب و پاداش دارد.

این کارشناس مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی با تاکید بر اینکه دق‌الباب کردن مساجد، سند تاریخی ندارد و از سیره بزرگان و علما نبوده است، یادآور می‌شود: اگر عملی در دین وارد نشده باشد و با عنوان دین انجام شود، علاوه بر اینکه ثوابی ندارد، بلکه گناه نیز محسوب می‌شود، چرا که بدعت در دین نهی شده است.

* قلیان شکستن به مناسبت پایان ماه صفر!

حجت‌الاسلام حسین هاشمی از محققان حوزه علمیه قم درباره سندیت کوبیدن درب مساجد و روشن کردن شمع مقابل مسجد در پایان ماه صفر می‌گوید: اعمالی پس از پایان ماه صفر بین مردم رایج است از نظر تاریخی هیچ‌ گونه سندیتی نداشته و از سیره بزرگان و علما نیست.

وی ادامه می‌دهد: این موارد، پیشینه روایی ندارد و بیشتر آداب و رسومی قومی و بومی است. به عنوان مثال در برخی مناطق استان بوشهر نیز دیده‌ شده است که مردم به نشانه پایان نحسی ماه صفر، قلیان‌ها را می‌‌شکنند.

* اقامه نماز شکر به شکرانه دو ماه عزاداری

حجت‌الاسلام سید علیمراد کاظمی از کارشناسان مرکز ملی پاسخگویی به سؤالات دینی در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس در پاسخ به این سؤال که آیا آداب خاصی برای خروج از ماه صفر و حلول ماه ربیع‌الاول در روایات اسلامی ذکر شده است یا خیر، عنوان می‌کند: در «مفاتیح‌الجنان» شیخ عباس قمی(ره) آداب خاصی برای این امر ذکر نشده و تنها به ذکر اعمال شب اول ماه ربیع‌الأول، بسنده شده است. البته در برخی روایات، اقامه نماز شکر به شکرانه اقامه دو ماه عزاداری و عبادت توصیه شده است.

* استفتاء از دفتر رهبر معظم انقلاب

دفتر حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای نیز این کار را رد می‌کند و در پاسخ به استفتائی درباره دق‌الباب مساجد چنین است: عمل فوق‌الإشاره مستند روایی ندارد و شیوه‌ای قابل تأیید نیست، اگر چه اصل اذکار و ادعیه و طلب حاجات از خداوند متعال عمل پسندیده است، لیکن اشکال در شیوه عمل به نحو یاد شده است.

* دق‌الباب مساجد در پایان ماه صفر به عنوان یک عمل شرعی جایز نیست

آیت‌الله مکارم شیرازی هم در اینباره می‌گوید: با توجه به اینکه این عمل در روایات معصومین(ع) وارد نشده است، انجام آن به عنوان یک عمل مستحب شرعی جایز نیست و سزاوار است ائمه محترم جماعات مردم را به سوی مراسم و توسلاتی دعوت کنند که در روایات معصومین(ع) وارد شده است و گرنه ممکن است افراد منحرف برای وهن مذهب هر روز امر تازه‌ای اختراع کنند و نا آگاهان را به سوی آن دعوت کنند.

بنابراین آداب خاصی برای خروج از ماه صفر و حلول ماه ربیع‌الأول در روایات اسلامی ذکر نشده و شیخ عباس قمی در کتاب شریف «مفاتیح‌الجنان» نیز تنها به ذکر اعمال شب اول ماه بسنده کرده است. همچنین در برخی روایات، اقامه نماز شکر به شکرانه اقامه دو ماه عزاداری و عبادت توصیه شده است.