در
جامعه اسلامی لازم است فرهنگ سازی و آموزش بر مبنای دستورات دینی و با
توجه به توصیه های مختلف اجتماعی که از متن دین و سخنان گهربار معصومین
(علیهم السلام) استخراج می شود، صورت پذیرد.
یکی از محیطهای اجتماعی پر
تردد امروزی مترو است که با توجه به ظرفیتهای رسانه ای آن
میتواند تأثیر زیادی بر فرهنگ اجتماعی داشته باشد.
اما
مباحث تبلیغاتی در متروی تهران به چه موضوعاتی پرداخته است؟ و آیا این
موضوعات موجب اصلاح سبک زندگی و ترویج فرهنگ اسلامی میشود یا نه؟
با بررسی چند ساله تبلیغات و کار رسانه ای در متروی تهران موارد زیر قابل ذکر و لازم به بررسی و بازنگری است:
1- تبلیغات کالا :
درصد قابل توجهی از این تبلیغات در اختیار کالاهای مصرفی و ترویج مصرف
گرایی بوده است که میزان تبلیغ کالاهای خارجی نیز در این بین چشمگیر است.
2- تبلیغات خدمات: تبلیغات خدماتی در مترو بیشتر معطوف به خدمات بانک، بیمه و تورهای مسافرتی و در برخی اوقات خدمات مرتبط با شهرداری است.
3- تبلیغات فرهنگی:
این نوع تبلیغات بیشتر در اختیار فیلمهای سینمایی بوده و در زمینه
تبلیغات جشنواره های مختلف، روزنامهها، مجلات و فعالیتهای فرهنگسراها نیز
تبلیغاتی صورت گرفته است.
4- تبلیغات مذهبی:
این بخش از تبلیغات که بیشتر مناسبتی صورت میگیرد، سعی در تعظیم شعائر
اسلامی در مناسبات مذهبی و تبلیغات برنامه های مذهبی داشته است. اما سطحی
بودن و عدم هنری و تأثیر گزار بودن این تبلیغات نشانه عدم سیاستگزاری لازم
است.
با توجه به تاکید مقام معظم رهبری به تعریف
و ترویج سبک درست زندگی و الگوی ایرانی-اسلامی لازم
است سیاستگذاری مناسبی در کلیه سازمانهایی که به نحوی فعالیتهای
تبلیغاتی و رسانه ای دارند صورت پذیرد. با توجه به اینکه مترو نیز از ظرفیت
مناسب تبلیغاتی برخوردار است قطعاً باید در این زمینه سیاست گزاری شده و
بر طبق آن عمل شود.
در موارد چهارگانه ذکر شده در بالا لازم به نظر میرسد تا نسبت به اموری که ذکر میشود دقت شود:
1- در
بخش تبلیغات کالا باید از تبلیغ مصرف گرایی تا حد ممکن خودداری نمود و
بیشتر به تبلیغ کالای ایرانی پرداخته شود تا بدین صورت از تولید ملی و کار و
سرمایه ایرانی نیز حمایت شده باشد.
2-
در بخش تبلیغات امور خدماتی بهتر است بیشتر به خدمات عامالمنفعه (مانند
مشاوره ، خدمات شهری و...) پرداخت و از رواج سبک زندگی غربی (با تبلیغات
مکرر تورهای گردشگری خارجی و ...) خودداری نمود.
3-
تبلیغات فرهنگی با نظارت مستقیم کارشناسان خبره فرهنگی صورت پذیرد و سعی
شود بر روی سبک زندگی صحیح و بایدها نباید های آن پس از انجام کار کارشناسی
و استفاده از منابع دینی ،تبلیغات و آموزش صورت گیرد .
4- در
بحث تبلیغات مذهبی حتماً از کارشناسان مسلط بر مباحث تبلیغات اسلامی
استفاده شود و از انجام تبلیغات با محتوای سطحی هم از لحاظ دینی و هم از
منظر هنری جداً پرهیز شود.
قابل ذکر است در تبلیغاتی که به مناسبت محرم سال جاری در متروی تهران نصب شده است حتی به صورت موردی نیز استفاده از احادیث یا جملات بزرگان درباره حادثه عاشورا و فلسفه آن به چشم نمی خورد و اکثر آثار دارای کیفیت هنری مناسبی هم نیست و این امر نشان دهنده بی دقتی و عدم استفاده از کارشناسان مذهبی است.