به گزارش 598 به نقل از خبرنگار سینمایی فارس، نشست بررسی دلایل بحران در سینمای ایران با حضور جمعی از سینماگران عصر روز گذشته در فرهنگسرای رسانه برگزار شد.
در این نشست «محمد صادق کوشکی» استاد دانشگاه، «ناصر هاشمزاده» نویسنده و فیلمنامهنویس، «علی معلم» تهیهکننده و منتقد، «علی علایی» مجری و منتقد سینما، «همایون اسعدیان» کارگردان و جمعیی از اهالی رسانه حضور داشتند.
در ابتدای این نشست «محمد صادق کوشکی»، اظهار داشت: در نظام دینی هر حرکت خلاف قانونی حرام است و باید با این افراد برخورد شود.
وی در ادامه یادآور شد: افرادی هستند که در لباسهای روحانیت، پزشکی و دیگر مشاغل تخلف میکنند اما این دلیل بر بد بودن روحانیت یا پزشکان نیست.
این استاد دانشگاه در ادامه تصریح کرد: هر شخصی در هر لباسی اخلاق را رعایت نکند خلاف دین حرکت کرده و چنانچه جریانی رفتاری غیر دینی دارد آنرا به اصل تفکر منتسب نکنید.
کوشکی در ادامه به مشکلات اخلاقی در سینمای ایران اشاره و گفت: «محمد خزاعی» دبیر سی امین جشنواره فیلم فجر در گفت وگویی با روزنامه جوان به این نکته به صراحت تاکید داشته است؛ وی در این گفتوگو یادآور شده اهانت به مقدسات و ارزشهای دفاع مقدس و روحانیت در حال گسترش است و این فرد به عنوان یکی از سینماگران از این روند ناراضی است.
وی ادامه داد: همچنین مقام معظم رهبری نیز در 23 مهر ماه امسال در بجنورد تاکید فرمودند که غرب در تلاش برای ترویج سبک زندگی خود است و به کارگردانان و تهیهکنندگانی سفارش داده میشود که درباره سبک غربی فیلم بسازند و مسئولان باید در این زمینه هوشیار باشند.
این استاد دانشگاه در ادامه توضیح داد: وقتی پرویز پرستویی اعلام میکند که اغلب آثاری که برای نقش آفرینی به وی پیشنهاد شده ضعیف هستند نشان از وضعیت نابسامان سینما دارد و این نگرانی ها خانوادهها را نسبت به سینماگران بیاعتماد کرده است.
*معترضان فیلم ها را نقد کنند
کوشکی با یادآوری اینکه مشکل سینمای ایران آقا و خانم الف یا ب نیست، بیان داشت: اگر کسی به یک فیلم اعتراض دارد باید آنرا نقد کند و به سازنده آن اثر توهین نکند زیرا نمیتوان به سازنده خرده گرفت و همه فیلمسازان مجوز ساخت فیلمهایشان را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دریافت میکنند.
به گفته وی، اگر مشکلی در زمینه ساخت فیلمهای سینمایی باشد مقصر وزارت ارشاد و سازمان سینمایی است و اعتراض بسیاری از گروهها نیز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باز می گردد.
این استاد دانشگاه ادامه داد: اگر کسی با جهالت خود حتی یک کلمه به کارگردانی توهین کند خلاف شرع کرده است و اعتراض همه ما به مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است و بانی بحران کنونی سینما بدون شک وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان امور سینمایی است.
*خزاعی مرجع سینمای ایران نیست
علی علایی که مجری و کارشناس این برنامه بود در واکنش به سخنان کوشکی یادآور شد: محمد خزاعی به عنوان دبیر سی امین جشنواره فیلم فجر میتوانست مانع از حضور فیلمهایی که امروز شما به آنها اعتراض دارید در جشنواره سال گذشته شود از این رو استناد به حرفهای وی درست نیست.
وی در ادامه یادآور شد: همه فیلمهای سینمایی حاضر در سیمین جشنواره فیلم فجر نیز به دست محمد خزاعی ساخته نشده است و وی مرجع سینمای ایران نیست.
این منتقد و نویسنده سینمای ایران در ادامه تاکید کرد: «محمد خزاعی» در جایگاهی نیست که بگوید سینما به ارزشها اهانت کرده است و ما اطلاع داریم کارنامه این تهیهکننده سینما از چه طریق شکل گرفته و سطح کارهای وی در سینما چیست.
وی ادامه داد: «محمد خزاعی» در شهریور ماه این مسائل را مطرح کرده و این مهم دقیقا در تاریخی بوده که «محمد رضا عباسیان» به عنوان دبیر سی و یکمین دوره جشنواره فیلم فجر انتخاب شده بود.
«علی علایی» همچنین به طعنه در پاسخ به «محمد صادق کوشکی» که گفت در نبود «محمد خزاعی» درباره او حرف نزنید، اظهار داشت: وی این حرفها را در پاسخ به صحبتهای اخیر «محمد خزاعی» علیه خودش مطرح کرده است.
«محمد صادق کوشکی» در ادامه از «علی علایی» باز زدن مثال مردی که گاه به دلیل منافع به سمت زنان غش میکرد درخواست کرد که سمت گروه خاصی غش نکند.
وی تاکید کرد که او داور است و باید بیطرفانه در این مراسم حضور داشته باشد و غش نکند و اجازه دهد میهمانان دیگر در این باره سخنوری کنند.
بنابراین گزارش، «علی معلم» نیز به طعنه گفت: ظاهرا ما سمت خانمها هستیم و «علی علایی» بهتر سمت ما غش نکند.
وی همچنین تاکید کرد که ما طرفی نداریم که سمت و سوی آنرا بگیریم.
*سینما به دلیل اقتصادی بودن پدیدهای بحرانی است
در ادامه این مراسم «همایون اسعدیان» نیز یادآور شد: بحث ما بحران در سینما است و این بحث ارتباطی با موضوع اخلاقی بودن یا نبودن سینماگران ندارد.
کارگردان «طلا و مس» در ادامه افزود: بحران در سینمای ایران فراتر از صحبتهایی است که مطرح شد و امروز بحران در سینما بیشتر بحران مدیریتی است.
کارگردان فیلم سینمایی «بوسیدن روی ماه» در ادامه توضیح داد: سینما با اقتصاد سر و کار دارد و هر پدیده اقتصادی با بحران سر و کار دارد و مهم، مهار این بحران است.
اسعدیان تاکید کرد: سینما از بدو ورود به ایران با بحران روبرو بوده است و مشکل اساسی ما این است که تا کنون نتوانستهایم بحرانهای موجود در سینما را مدیریت کنیم.
وی ادامه داد: مشکل اصلی سینمای ایران مدیریت غلط در بخش های مختلف است.
*صحبت درباره اخلاقی یا غیر اخلاقی بودن سینما حرکت به بیراهه است
در ادامه این نشست «ناصر هاشمزاده» از فیلمنامهنویسان سینمای ایران نیز گفت: اگر به دنبال شناسایی دلایل بحران در سینما هستیم نباید به دنبال محکوم کردن یکدیگر باشیم و صحبت درباره اینکه یک فیلم اخلاقی است یا غیر اخلاقی به بیراهه رفتن است.
وی یادآور شد: سینما ضعیف شده است و برای درمان بیماری نیاز به کمک دارد و پرسش اصلی این است که چگونه میتوان به این سینما کمک کرد.
این نویسنده سینما ادامه داد: متاسفانه امروز اگر از مدیریت سینما انتقاد کنیم بیکار میشویم و چنانچه از برخی سینماگران نقدهایی را مطرح کنیم نیز باز به واسطه آنان از کار دور شده و خانه نشین خواهیم شد.
هاشمزاده تاکید کرد: امروز متاسفانه برخی از اهالی تولید در سینما به این نتیجه رسیدهاند که میتوانند با بودجه نهادهای مختلف بدون دغدغه فیلم بسازند و تاکنون فیلمهای بسیاری از این روش ساخته و در آرشیو سازمان های مختلف انبار شده است.
وی در ادامه افزود: البته در میان این آثار فیلمهای خوب و بد هم وجود دارد اما باید در نظر داشته باشیم که در این حالت به سینماگران ظلم میشود.
هاشمزاده همچنین فسادهای اقتصادی را موجب بحرانهای کنونی سینما دانست و توضیح داد: مسئولان تاکید دارند که مشکل اصلی از فیلمنامهنویسان است در صورتی که به همان اندازه کارگردانان و تهیهکنندگان نیز میتوانند در تولید یک اثر سینمایی بد موثر باشند.
وی ادامه داد: همه شرایط دست به دست هم میدهد و بحران درست میکند و این مهم به یک موضوع خاص بر نمیگردد.
هاشمزاده در ادامه از وجود بحران فکری فرهنگی در سینمای ایران خبر داد و افزود: مشروعیت در سینمای امروز امری مهم است و متاسفانه هستند افرادی که با این استدلال که در فیلمسازان حتی یک تار مو بیرون نیست،آثار بسیار بدی میسازند.
*باج دهی به چند آدم خاص
این نویسنده سینما همچنین باج دهی برخی مسئولان به چند نفر خاص را دلیل دیگری بر بحران در سینما دانست و تاکید کرد: سینما باید پاسخ نیازهای مردم را بدهد.
وی ادامه داد: امروز باید بررسی کنیم از 90 فیلمی که برای نمایش در سی و یکمین جشنواره فیلم فجر آماده کردیم چند اثر قابل نمایش است و در عین حال به دنبال یافتن سرمنشا دعواها باشیم.
*سرآغاز سال نامیمون سینمای ایران از اکران نوروز
علی علایی در ادامه پایین کشیدن دو اثر سینمایی در ابتدای امسال از سوی گروههای مختلف با عنوان حرکتهای خودجوش را یکی از عوامل ایجاد بحران در سینمای ایران دانست و تاکید کرد: از ابتدای امسال سال نامیمونی را برای سینمای ایران رقم زدند.
وی همچنین تاکید کرد که سینمای ایران همواره به واسطه سینماگران ایرانی با استقبال مخاطبان روبرو بوده و سالنها تاثیر بسزایی در این مهم نداشتهاند.
*سینما دچار ضعف تفکر است
در ادامه این نشست «علی معلم» نیز گفت: این بحث بدی است که اعلام کنیم سینما در ذات با بحران روبرو است زیرا هنر هفتم در دنیا ابزار و مشخصاتی دارد و ما با بحرانهای مختلفی در سینما مواجه هستیم.
وی یادآور شد: بحران تفکر یکی از این بحرانها است و سینماگر ما بدون مطالعه و وابستگی به فرهنگ خودی به معنای درست و بهره گیری از داشتههای سرزمین خود دچار ضعف تفکر شده که این مهم به ضعیف شدن سینما منجر شده است.
این منتقد و نویسنده سینمای ایران ادامه داد: بحران اقتصادی یکی دیگر از دلایل بحران سینمای ایران است و مشکلات اقتصادی سیاسی ایجاده برای کشور از دلایل بحران در سینما است.
معلم توضیح داد: بخش خصوصی در این شرایط به دشواری ادامه حیات میدهد و در عین حال بحران ساختار مدیریت نیز شرایط را بحرانیتر کرده است.
*سینما و 40 قلندر
وی در ادامه افزود: متاسفانه در سینما ما یک مویز و 40 قلندر داریم و شهرداری، حوزه هنری، معاونت سینمایی و دیگر نهادها از جمله قلندرهای سینمای ایران محسوب میشوند که هر یک برای سینما به طور جداگانه تصمیم میگیرند.
تهیهکننده فیلم سینمایی «آل» در ادامه افزود: با این شرایط نمی توان مدیریت سینما نمیتواند ساختاری را برای ساماندهی بحران تدوین کند و هر دستگاه همچون حوزه هنری بنابر سلیقه و عقیده سیاسی و با تکیه بر مالهای انباشته و نگاه خاص خود درباره سینما حکم صادر میکند.
معلم در ادامه از بحران اظهار نظر در سینمای ایران خبر داد و افزود: متاسفانه برخی افراد که دو کار بیشتر در سینمای ایران انجام نداده اند اعلام میکنند که سینما فاسد است و برخی سایتها و رسانهها نیز این اظهار نظر را به عنوان یک نظریه مطرح میکنند که این مهم خود در سینمای ایران بحران به وجود می آورد.
*اظهار نظر یک نماینده مجلس درباره سینما که تنها یک فیلم دیده است
وی یادآور شد: امروز حتی نمایندهای در مجلس شورای اسلامی که به قول خودش یک اثر سینمایی ندیده، سینما را تحلیل میکند در صورتی که افراد اظهار نظر کننده درباره سینما باید صاحب نظر باشند.
مدیر مسوول ماهنامه دنیای تصویر ادامه داد: این افراد تاکید دارند که باید بودجهها در اختیار آنان باشد و آنان وارث انقلاب و شهدا هستند.
معلم بحران اظهار نظر را ناشی از ایجاد نشدن منافع جمعی و ایجاد بیکاری و فقر در سینما دانست و افزود: هر کسی درباره سینما به منش و روشی اظهار نظر میکند اما این نوع گفتوگو ها بنیان بحثهای اجتماعی را تغییر میدهد.
وی در ادامه خواستار کمکهای اقتصادی سیستماتیک و یکسان دولت به سینماگران شد و تاکید کرد که نباید جلوی بروز عدالت در سینما گرفته شود.
معلم تصریح کرد: جالب است که امروز بدنامها با اظهار نظرهایی به خوش نام تبدیل میشوند.
*چرا 10 سال پیش به دنبال اصلاح سینما نبودید؟
معلم خطاب به کوشکی ادامه داد: کارکرد سینما در 10 سال پیش هم اینگونه بود اما سوال اصلی اینجا است که شما در آن سالها کجا بودید و چرا 10 سال پیش صدای وا مصیبتا سر ندادید؟
وی ادامه داد: امروز با بحران تعریف در سینمای ایران روبرو هستیم و باید این پرسش را مطرح کنیم که آیا سینمای ما تعریفی مارکسیستی دارد یا دینی؟
این منتقد سینما توضیح داد: روشی که امروز برای پرورش هنرمند صاحب فکر در پیش گرفته شده اشتباه است و سینماگر اهل تفکر و دانش است.
معلم افزود: امروز دنیا در حال تغییر است و وضعیت امروز ما با 20 سال پیش که داشتن ویدیو جرم بود یکسان نیست و متاسفانه در این راه سینما از تحولات فرهنگی رسانهای عقب مانده است.
وی به هزینههای 700 میلیونی برای تولید یک فیلم سینمایی آپارتمانی اشاره کرد و یادآور شد: روشنفکران یا شبه روشنفکران در تولید چنین آثاری به دنبال آثار تلخ میروند و عدهای نیز فیلمهایی همچون نیم کیلو باش مرد باش را میسازند که این تلخیها را در زبان طنز بیان میکند.
این تهیه کننده سینما ادامه داد: عدهای هم به دنبال تولید فیلم بر اساس اندیشه هستند که با توجه به هزینههای موجود این افراد به اصطلاح ول معطل هستند.
معلم از دیدن فیلمهای برخی جوانان به دلیل دیدگاههای تلخ و به هم ریخته اظهار نگرانی کرد و افزود: همان دانشجویان فیلمسازی که 8 سال از فیلمهایشان اظهار نگرانی کردم امروز مدیران این کشور هستند.
وی توضیح داد: در همه جای دنیا فیلمهای بد و احمقانه ساخته میشود و در شرایطی که ما فیلمنامه هایمان برای ساخت سه بار خوانده میشود چگونه توقع داریم که وضعیت بهتر شود.
این منتقد سینما همچنین به ورود سیاست به عرصه فرهنگ اشاره کرد و یادآور شد: عدهای از این طریق در حال سهم خواهی و وزن کشی هستند.
*اظهار نظرهای بدون پشتوانه درباره مسائل دینی
کوشکی نیز در ادامه در پاسخ به معلم گفت: بحران اظهار نظر فقط محدود به سینما نمیشود و عدهای مهمتری همچون دین نیز عده ای بدون احاطه به مسائل دینی در این باره اظهار نظر میکنند.
وی به تهیهکننده یکی از فیلمهایی که با منع نمایش در سینماهای حوزه هنری مواجه است اشاره کرد و افزود: این تهیه کننده بدون وضو در خیابان نماز میخواند و در رادیو درباره مسائل دینی حرف میزند و به آیههای قرآنی استناد میکند.
این استاد دانشگاه تاکید کرد که در سینمایی که احکام آن اسلامی است باید مبانی دینی رعایت شود.
کوشکی توضیح داد: برخی افراد متدین هستند که واقعا فیلمساز نیستند و فیلم نمیسازند؛ معتقدم این افراد باید نقد شده و حتی از آنان درباره بودجههایی که گرفتهاند بازخواست شود.
*روند متلاطم وزارت ارشاد در 20 سال اخیر
وی دوران وزارت ارشاد از دهه 60 تا 68 را به عنوان بهترین دوران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دانست و از افت کیفی عملکرد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از دهه 70 به بعد خبر داد.
این استاد دانشگاه از مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و نمایندگان مجلس شورای اسلامی در دوره های مختلف گلایه کرد که چرا خطوط قرمز سینمای ایران را به صورت حقوقی تبیین نکرده اند.
کوشکی تولید فیلم سینمایی «لاله» از سوی مسئولان وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و پافشاری بر ساخت این اثر سینمایی را صحیح ندانست و اظهار امیدواری کرد: خبرسازیها درباره این فیلم تعمدی برای دوری افکار از دیگر مشکلات سینمایی نباشد.
وی همچنین تاکید کرد که موضوع یک هفتم فیلم های حاضر در سی امین جشنواره فیلم فجر درباره خیانت بوده است.
این استاد دانشگاه در ادامه با اشاره به ممنوعیت نشان دادن صحنه کشیدن سیگار در فیلم های سینمایی این پرسش را مطرح کرد که آیا مشروب خوری در سینما ایرادی ندارد؟
کوشکی ادامه داد: خیلیها نمیتوانند داستان بسیاری از فیلم هایی که در حال اکران است را برای خانواده خود تعریف کنند.
*تجمع انصار حزب الله در برابر وزارت ارشاد قانونی است
وی همچنین تجمع انصار حزب اله در برابر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی را اقدامی قانونی دانست و تاکید کرد: در بند ب وصیت نامه حضرت امام (ره) به صراحت به این نکته تاکید شده که چنانچه در عرصههای فرهنگی احکام شرعی زیر پای گذاشته و مسئولان به این مهم بیتوجهی کنند جوانان انقلابی میتوانند با این مهم مقابله کنند.