به گزارش خبرگزاری فارس، چند روز قبل روزنامه آمریکایی واشنگتن پست از احتمال آغاز قریبالوقوع دور جدید مذاکرات ایران و گروه 5+1 خبر داد. بنا بر گزارش این روزنامه، احتمال دارد گفتگوهای اولیه برای آغاز این مذاکرات که قرار است در ترکیه انجام شود، از هفته آینده شروع شود. بنا بر این گزارش دیپلماتهای غربی گفتهاند که بسته پیشنهادی جدیدی را در این مذاکرات رونمایی میکنند.
روزنامه گاردین به همین بهانه یادداشتی را به قلم «جولیان بورگر» خبرنگار بخش امنیت بینالملل خود منتشر کرده و بسته پیشنهادی غرب را مشابه بسته قبلی دانسته و از احتمال کم حصول توافق در این مذاکرات سخن گفته. بورگر در یادداشت خود آورده است:
در اصل قرار بود این دور جدید از مذاکرات در ماه نوامبر و بلافاصله پس از پایان رقابتهای انتخاباتی آمریکا آغاز شود، اما به دلیل آنکه شش کشور مذاکرهکننده (چین، روسیه، آمریکا، انگلیس، فرانسه و آلمان) بررسی میکردند که باید چه بستهای را روی میز مذاکرات جدید بگذارند، تاریخ برگزاری این مذاکرات به تأخیر افتاد.
بنا بر گزارشی که در واشنگتن پست منتشر شده، این بسته هم تقریبا مشابه بستهای است که در مذاکرات نیمهکاره قبلی روی میز بود: عدم اعمال تحریم جدید، برداشته شدن ممنوعیت فروش قطعات یدکی هواپیما به ایران، و کمک به تولید انرژی صلحآمیز هستهای در ایران در مقابل توقف تولید اورانیوم به غنای 20درصد، خارج کردن اورانیوم 20درصد تولید شده از ایران، و تعطیلی تأسیسات زیرزمینی فردو.
با خواندن مقاله واشنگتن پست چیزی که مشخص بود، این است که در این بسته پیشنهادی، منافع ایران در دورترین نقطه قرار گرفته است (به این معنی که امتیازات در نظر گرفته شده برای ایران در مراحل آخر مصالحه به ایران کشور میرسد و این ایران است که باید اول به طرف مقابل امتیاز دهد). مهمترین امتیازاتی که ایران می تواند دریافت کند، چون کاهش تحریمها و به رسمیت شناختن ایران در غنیسازی سطح پایین اورانیوم در انتهای جاده قرار گرفته و در برابر امتیازدهی ایران به این کشور تعلق میگیرد.
در حقیقت ایران در کوتاه مدت تنها کمی بیشتر از گذشته در این بسته دریافت میکند. در واقع نکته کلیدی همان چیزی است که یک مقام ارشد به من گفت: این بسته همان ساختار اصلی قبلی را حفظ کرده و تنها کمی ظاهر تغییر یافته است.
اگر این گزارش صحیح باشد، مذاکرات آتی سختتر از آن چیزی است که من پیش از این فکر می کردم. در ماه اکتبر زمانی که با دیپلماتها صحبت میکردم، انتظار داشتم که تخفیفهای بیشتری در تحریمها به ایران پیشنهاد شود. به نظر میرسد که واشنگتن بر این عقیده است که تحریمهای اعمالی به حد کافی سخت و عمیق هست که ایران را به متوقف کردن غنیسازی 20درصد وادار سازد و ثانیهشمار حمله اسرائیل به ایران را متوقف کند. یک مقام رسمی ارشد در مصاحبه با «جابی واریک» خبرنگار واشنگتن پست گفته بود: ارزیابی ما این است که ممکن است آنها برای معامله آماده باشند... قطعا، فشارها ادامه دارد.
اگر با وضعیت کنونی ایران به معامله تن دهد، غربیها از آن به عنوان توجیهی برای سیاست اعمال تحریمهای سخت در سال گذشته، استفاده میکنند. اما ریسک این روش بسیار بالاست و اگر تهران حس کند این بسته اهانتآمیز است، آن را پس میزند. در ماه اکتبر دیپلماتها میگفتند میدانند که مذاکرهکنندهها برای آنکه بتوانند دست به معامله بزنند، باید دستاوردی داشته باشند که وقتی به ایران بازگشتند، اعلام پیروزی کنند. اما به نظر میرسد بسته جدید 5+1، دقیقا با هدفی عکس این طراحی شده است (با تأکید بر امتیازات صوری و تزئینی در پیشنهادات جدید).
گاردین در حالی این گزارش را منتشر کرده که روزنامه واشنگتن پست و محافل غربی پیش از این مدعی شده بودند بسته پیشنهادی جدید غرب با بستههای پیشین متفاوت است و پیشبینی کرده بودند که احتمال حصول توافق در مذاکرات آتی وجود دارد.