بمناسبت یادواره سیامین سرداران و فرماندهان شهدای استان قم؛
مشرق،
پس از گذشت بيش از سي و سه سال از عمر انقلاب اسلامي، همواره يكي از
مواردي كه نظام اسلامي ايران را از ساير كشورهاي اسلامي و غير اسلامي
متمايز كرده، مقابله ايران در برابر سياست هاي آمريكا در منطقه و جهان است.
در كنار اين موضوع نيز بحث برقراري ارتباط و مذاكره با اين كشور مطرح بوده كه گاهی اوقات در فضاي سياسي کشور ما موافقینی را با خود همراه کرده است.
براي تبيين ابعاد اين فرضیه از لحاظ مصالح و منافع كشور به سراغ حسن كاظمي قمي سفير سابق ايران در عراق و اولين نماينده رسمي ايران در مذاكره با كشور آمريكا رفته و نظر وي را در اين خصوص جويا شده ایم.
این
مصاحبه مدتی قبل انجام شده اما با توجه به حساسیت‌هایی که صحبت‌های اخیر
رئیس جمهور احمدی نژاد پیرامون "رابطه ایران و آمریکا" برانگیخته است،
تصمیم به انتشار آن گرفتیم.
وي در گفت‌وگوی خود با مشرق بر اين
موضوع تاكيد دارد كه در شرايط فعلي تغيير عملي در سياست هاي سلطه جويانه
آمريكايي ها ديده نمي شود و با اين اوصاف مذاكرات نيز نمي تواند مبتني بر
منافع و مصالح جمهوري اسلامي ايران باشد.
***
مشرق: به عنوان اولين سوال بفرمائيد مذاكره رسمي ايران و آمريكا حول چه محوري بود ؟
کاظمی قمی: مذاكرات دو هيئت جمهوري اسلامي ايران و ايالات متحده آمريكا در مورد موضوع عراق بود و اساس اين گفتگوها در چارچوب درخواست دولت عراق و نظر آمريكايي‌ها صورت گرفت. كشور عراق در آن برهه دچار بحران امنيتي شده بود و مقامات اين كشور احساس مي كردند جمهوري اسلامي ايران با توجه به تجربه خوبي كه در بعد امنيت دارد مي تواند نقش مثبتي در اين جهت ايفا كند و از طرف ديگر هم آمريكايي ها با توجه به طرح هاي امنيتي و سياست هاي غلط خود كه در رابطه با عراق اتخاذ كرده بودند وضعيت نا به ساماني را در اين كشور بوجود آورده بودند، آمريكايي ها ادامه آن روند را براي خود خطرناك مي دانستند. با اين اوصاف در اين مذاكرات اولين موضوعي كه قابل توجه است انجام مذاكره براي امنيت عراق به خواهش دولت اين كشور و بر اساس خواسته آمريكايي ها بوده است و در اين راستا جمهوري اسلامي ايران با توجه به سياست هاي حمايتي خود برا ي توسعه دموكراسي و كمك به ثبات امنيت در كشور عراق انجام اين مذاكرات را پذيرفت.
اعضاي تيم مذاكره كننده ايران و عراق در چه سطحي بودند؟
هيئت هاي مذاكره كننده ايران و آمريكا بر اساس تصميمي كه گرفته شده بود، در سطح سفراي دو كشور بودند و نمايندگاني نيز از سازمان سيا و پنتاگون در اين مذاكرات حضور داشتند، البته اين نكته را هم بايد اضافه كرد كه نظر جمهوري اسلامي ايران اين بود كه چون موضوع امنيت عراق است و اين كشور خود متولي اين امر است خواسته ما اين بود كه در مذاكرات مسئولين عراقي نه به عنوان ناظر بلكه به عنوان طرف اصلي گفتگو در مذاكرات حاضر باشند كه به همين دليل اين مذاكرات در فضايي سه جانبه انجام شد اگر چه گفتگوهاي ما با هيئت آمريكايي به صورت مستقيم انجام شد.
اين مذاكرات چه تاثيري در وضعيت امنيتي كشور عراق داشت؟
برآيند اين مذاكرات منجر به بهبود شرايط امنيتي كشور عراق و بويژه شهر بغداد شد به اين معنا كه رضايتمندي دولت عراق را بوجود آورد و اساسا آنچه ايران استنباط مي كرد اين بود كه سياست‌هاي نادرست آمريكا و اقدامات يك جانبه گرايانه اين كشور موضوع اصلي چالش و بحران در عراق است و در اين جهت عدم توجه به دادن مسئوليت به دولت عراق در بحث امنيت خود عاملي براي نا امني بود. جمهوري اسلامي ايران در طي اين مذاكرات تلاش كرد خطاهاي آمريكايي ها را در عراق بيان كند و از طرف ديگر بايد به دولت عراق كمك شود تا ساختار دفاعي و امنيتي حرفه اي ايجاد كند.
با توجه به تجربه اي كه جنابعالي از مذاكره با آمريكايي ها داريد به نظر شما در شرايط كنوني مذاكره ايران و آمريكا مفيد است يا خير؟
در رابطه با موضوع مذاكره بايد گفت كه سياست هاي آقاي اوباما كه بر اساس محور تغيير طراحي شده است و اشاره اي صريح نيز در مورد تغيير در منطقه خاورميانه در سياست هاي خود داشته است و آن چيزي كه در حال حاضر مشاهده مي شود اين است كه تغيير سياست هاي آمريكا از حالت شعاري به سمت گامي عملي حركت نداشته است و حداقل در مورد جمهوري اسلامي ايران اين موضوع كاملا مشهود است. با اين اوصاف اگر آمريكايي ها به مفهوم واقعي متوجه اين خطا شده باشند كه ادامه سياست‌هاي دوره جرج بوش نتيجه اي در بر ندارد و بايد تغييري اساسي در اين زمينه صورت بدهند و رفتار توهين آميز خود را با مردم منطقه تغيير دهند و حقوق و منافع مردم منطقه از جمله ايران را به رسميت بشناسند، هر وقت چنين تغييري به مفهوم واقعي آن ديده شد آن وقت مي توان گفت مذاكره اي در چارچوب منافع دو جانبه مي شود انجام گيرد كه هنوز تا رسيدن به اين مرحله فاصله زيادي وجود دارد.
يكي از مسائلي كه جمهوري اسلامي ايران را در جهان اسلام همواره مطرح كرده است وجهه استكبار ستيزي نظام ايران است با توجه به اينكه فرموديد آمريكايي ها در عمل هيچ تغييري در سياست‌هاي خود در منطقه و جهان نداده اند فكر نمي كنيد در شرايط فعلي اگر مذاكره اي بين ايران و آمريكا صورت بگيرد به جز اينكه وجهه استكبار ستيزي نظام را دچار خدشه كند نتيجه ديگري در بر نخواهد داشت؟
تغيير در رفتار آمريكا همانطور كه اشاره كردم حداقل در مورد رابطه با جمهوري اسلامي ايران ديده نشده است و اگر اين كشور بخواهد در منطقه خاورميانه و از جمله ايران داراي رابطه اي مبتني بر منافع دو جانبه باشد حتما بايد رفتار خود را تغيير دهد و اساسا با ادامه رفتار سلطه جويانه تحقق چنين امري امكان ندارد. البته بايد به اين نكته هم اشاره كرد كه آمريكايي ها متوجه سياست هاي نادرست خود در منطقه شده اند ولي گامي عملي در جهت اصلاح بر نداشته اند.
پس شما در شرايط فعلي مذاكره جمهوري اسلامي ايران و آمريكا را مفيد نمي دانيد؟
مقام معظم رهبري در بيانات اخيرشان خيلي صريح گفتند اينكه آنان با دست هاي چودني بخواهند روي آن كاور مخملي بكشند با اين دست نمي شود دست داد، يعني اگر آمريكايي سياست هاي سطه جويانه خود را در منطقه كنار بگذارند امكاني براي مذاكره فراهم مي شود ولي در شرايط فعلي در سياست‌هاي اين كشور تغيير ديده نمي شود و با اين وجود مذاكره نمي تواند مبتني بر مصالح و منافع باشد.
اخبار ویژه
از ایران تا لبنان، صدای همدلی و کمکرسانی
تحلیل استراتژیهای محور مقاومت و غرب در تنشهای منطقهای؛
نظرات بینندگان
فیلم و عکس
جدیدترین اخبار پربازدید ها
