بنابرگزارش پایگاه خبری- تحلیلی «سینما تجربی»
سومین نشست «صد سند»، دوشنبه ۲ مرداد ماه، با حضور شفیع آقا محمدیان
(مدیرعامل مرکز)، حسین خورشیدی (معاون مرکز) و محمدعلی فارسی، احمد جان
میرزایی، محسن قیصری، محمد طیب، عابدین مهدوی، عباس لاجوردی، علی رجبی،
حسین طاهری، حسین همایونفر، جهانیگر خسرو شاهی، محمد داوودی، سیاوش سرمدی،
سهیل کریمی، مرتضی شعبانی برگزار گشت.
دراین مراسم شفیع آقامحمدیان گفت: ما دراین جلسات به دنبال یافتن مفهوم سینمای تجربی هستیم و میخواهیم همه دوستان به ما نظرات و پیشنهاداتشان را دراین خصوص اعلام کنند تا ما نیز به راه حل هایی برای دستیابی به سینمای تخصصی تر برسیم.
او افزود: از فیلم تجربی تعاریف متعددی وجود دارد و رسیدن به مفهوم دقیق تر آن لازم است. ما این بحث را از یکسال و نیم پیش تر به طور چراغ خاموش آغاز کرده بودیم و اکنون نیز به همفکری همه دوستان مستندساز ادامه اش می دهیم. البته ما در حوزه مستندهای بلند سینمایی هم به همین جهت وارد شدیم. در حوزه فیلم های سینمایی نیز تجربه «سلام بر فرشتگان» را داشتیم و سعی کردیم در آن از فرمول های استاندارد بهره گیریم. از ابتدا پیشنهاد طراحی استوری بورد را دادیم و در مراحل تولید هم سعی کردیم برنامه ریزی های بهتری داشته باشیم.
او ادامه داد: ما سعی کردیم در محتوای فیلم ها هم انتخاب های جدیدی داشته باشیم. البته چندی پیش که با مسئولان جشنواره ای خارجی در خصوص نبودن فیلم های ایرانی در آن جشنواره صحبت می کردم گفت که فیلم های شما از استاندارد های لازم برخوردار نیست. در حالیکه ما حتی مستندی پیرامون هانری دوفشکور فرانسوی را به جشنواره کن فرستادیم اما مورد پذیرش آنها قرار نگرفت و فیلم هایی درباره جنگ ۳۳ روزه هم در جشنواره های خارجی و عربی مورد پذیرش نبود. بنابراین ما باید بدنبال رسیدن به استاندارهای لازم باشیم.
او تصریح کرد: ما در طرح «صد سند» می خواهیم چندین فیلم با شاخص های استاندارد، تحقیقات دقیق، برنامه ریزی های کامل، موضوع ارزشمند و یک گروه فیلمسازی کامل تجربه کنیم که قطعا بودجه می خواهد و ما نیز در جهت تامین آن بودجه همکاری می کنیم تا فیلمسازان ما با تجربه های جدید به فعالیت خود ادامه دهند و فیلمی ساخته شود که همه فیلمسازان خودمان و حتی فیلمسازان خارجی بگویند: آفرین! در واقع این صد سند، اسنادی بر توانایی های فیلمسازان کشور ما شوند.
** خورشیدی: هدف ما از طرح «صد سند» رسیدن به الگوهایی برای امروز سینمای ایران و بازگویی فضای جامعه برای آینده است
حسین خورشیدی در ادامه این جلسه ضمن تبریک حلول ماه مبارک رمضان گفت: مدتی است که سلسله جلساتی پیرامون بحث های سینمای تجربی را در دستور کار خود قرار داده ایم که این امر با توجه به تعیین ماموریت های جدید مرکز در سازمان سینمایی نیاز است. سابقا در عرصه فیلم های سینمای هر کارگردانی که می خواست فیلم اول خود را بسازد به مرکز مراجعه می کرد اما ما متوجه شدیم که خروجی آثار، فیلم هایی است که در بدنه سینما متداول و معمول است.
او افزود: متوجه شدیم که توجه به این مفهوم نمی تواند خاستگاه مرکز باشد و آن را به عنوان نهادی که قرار است محل کشف و شناسایی استعدادهای نو و تضمین آینده سینمای کشور باشد، معرفی کند. بنابراین به پیشنهاد دادیم که بحث سینمای تجربی مورد بررسی و بازنگری قرار گیرد تا بدانیم اساسا مفهوم سینمای تجربی چیست.
او ادامه داد: مفهومی که از سینمای تجربی در حال حاضر در کشور وجود دارد ما را به دهه های مختلف ۴۰ تا ۶۰ ارجاع می دهد و مشخص نیست پس از این سال ها چه اتفاقی برای سینمای تجربی افتاده است. از آنجا که این مفهوم بسیار گنگ است ما تصمیم گرفتیم تا با استفاده از خرد جمعی به تعریف این مفهوم نزدیک شده و پارامترهای آن را استخراج کنیم .
او به همایش «دور از سایه» اشاره کرد و گفت: البته در این راستا همایش «دور از سایه» نیز طراحی شده که بدلیل گرمای هوا احتمالا به نیمه دوم سال موکول می شود و ما در آنجا با کمک همه دوستان و صاحب نظران به جمع بندی می رسیم.
او در ادامه به موضوع «صد سند» پرداخت و گفت: همانطور که می دانید در مرکز سالیانه ۲۰۰ فیلم تولید می شود که رقم بسیار چشمگیری است و حدود ۲۰۰۰ طرح نیز به مرکز ارائه می گردد. ما پس از یک جمع بندی متوجه شدیم که بسیاری از مسائلی در جامعه هست که نیاز به مطرح شدن از طریق مستند سازی دارد و در این کارهای معمول نیست. بنابراین تصمیم گرفتیم بخشی از تولیداتمان را به دست متخصصان، پیشکسوتان و نخبگان سینمایی بسپاریم و به این ترتیب طرح «صد سند» را عنوان کردیم.
خورشیدی ادامه داد: هدف ما این است که تولیداتی داشته باشیم که هم امروز الگویی برای سینمای ما باشند و هم در آینده برای بازشناسی زمان معاصر مورد استفاده قرار گیرند و بازگو کننده فضای امروز جامعه ما باشند.
** فارسی: «صد سند» به دنبال دوری از روزمرگی باشد
محمدعلی فارسی در این نشست به بیان سخنانی پرداخت و گفت: بحثی که پیرامون سینمای تجربی مطرح شد، بحثی نظری است و خام انگارانه است اگر بخواهم الان نظری درباره آن بگویم اما درباره بحث «صد سند» باید عنوان کنم که این طرح برای من بسیار گنگ و نامعلوم است. آیا شما به آثار قبلی خود مراجعه کرده اید و چون هیچ اثر خوب و قابل قبولی نیافتید به دنبال این طرح هستید و یا می خواهید از روزمرگی ها و سیاست زدگی ها دوری کنید. اگر حالت دوم مد نظر شماست که بسیار خوشحال کننده است.
او افزود: من چندی پیش مستندهای خارجی می دیدم که ارزان ترین آنها که توسط یک فیلمساز چینی ساخته شده بود ۸۵۰ یورو صرف آن شده بود. بنابراین وقتی صحبت از فیلم فاخر و خوب به میان می آید حرف های شما برای ما مثل یک رویا می شود چراکه در کشور ما مستندسازی بیشتر حاصل یک کار گروهی دو یا سه نفره است. ما در بهترین شرایط تولید مستندی پیرامون جنبش وال استریت بودیم و هزینه چندانی هم نمی خواستیم اما همان اندک نیز مهیا نشد.
او همچنین گفت: البته گاهی مانند جریان بهار عربی ما پول هایی به برخی فیلمسازان میدهیم اما حاصلش آثار بسیار کم کیفیتی است .
** جان میرزایی: معیارهای مشخصی برای فیلم های مستند تعیین شود
احمد جان میرزایی از مستندسازان حاضر در این مراسم، گفت: اینکه ایده آل گرا باشیم خوب است اما اگر واقع بینانه به خطی و مشی ها نگاه نکنیم قطعا دچار مشکل خواهیم شد. در صحبت های شما مسئله و بحث تجربه مطرح شد.معمولا مفهوم تجربه یک نوع نوآوری ودستاورد نو را در ذهن ها تداعی می کند اما اینکه این نو و تازه بودن در کدام بخش است معلوم نیست.
او ادامه داد: گاهی من شخصا می خواهم اثری را شروع کنم و بسیار با خودمان کلنجار می روم تا به بیان جدیدی دست یابم اما در حین تولید اثر می بینم که باز هم همان تجربه های پیشین را تکرار می کنم . قطعا ساخت مستندی جدید و نو دغدغه همه فیلمسازان است اما زمانی که مسیر را طی می کنیم می بینیم که همه تکرار قبل است و گویی فشارها به گونه ای است که ما به این سمت سوق داده می شویم.
اوهمچنین گفت: زمانی به سبب کمبود دانش بصری به هر حرکتی واژه نو و تجربی اطلاق می شد اما اکنون تجربه داشتن با افزایش دانش بصری سخت شده است و شما باید به این امر عنایت داشته باشید که با عریض و طویل کردن دکان و دستگاه فیلمسازی درد چندانی از سینمای مستند دوا نمی شود و حتی شاید گرفتاری های ما بیشتر هم گردد.
جان میرزایی افزود: خط کش ها و معیارهای مشخصی را تعیین کنید تا همه فیلمسازان بتوانند بر اساس آن قدم بردارند و در حین ساخت فیلم دچار سردرگمی نشوند.
** لاجوردی: باید ذائقه سازی کنیم
عباس لاجوردی در این نشست گفت: اینکه همه دور هم جمع شده ایم تا درباره موضوعی بحث و تبادل نظر کنیم اتفاق بسیار خوبی است. ما باید به مخاطبمان احترام بگذاریم اما نباید همه سرمایه خود را هم در اختیار مخاطب قرار دهیم.
او افزود: با توجه به اینکه همه به ما چشم امید دارند و مدیر و مخاطب هر کدام سلیقه ای متفاوت دارند ما باید ذائقه سازی کنیم که این امر هزینه و زمان می خواهد. به گفته امام ما باید صادرات انقلاب داشته باشیم. مرکز باید رایزنی های قدرتمندی داشته باشد و از فیلمسازان حمایت کند. همین که شما به طرح های این جمع توجه دارید خودش سرمایه بزرگی است.
او همچنین گفت: از طرفی ماباید برای کارهای بین المللی توان بیشتری صرف کنیم. مثلا روابط عمومی مرکز برای این آثار چه می کند و چقدر درتلاش است تا آثاری مانند «ایران هراسی» در مکان های مختلف به نمایش درآید؟!
** قیصری: فضای مناسب برای تولید مستندهای چالشی، فراهم شود
محسن قیصری از مستندسازان حاضر در این جمع به بیان سخنانی پرداخت و گفت: ضمن تایید صحبت سایر دوستان باید بگویم که ماباید سعی کنیم در آثار و کارهایمان زاویه دید داشته باشیم و خنثی عمل نکنیم. در حال حاضر رسانه ها به نوعی خنثی شده اند و با اجتماع رابطه خوبی ندارند و همین امر سبب عدم جذابیت برنامه ها شده است.
او افزود: در آثار مستند نیز باید به همین ترتیب مشکلی از مخاطب حل شود و حتی اگر بحث فیلم اطلاع رسانی است آن اطلاعات به کار مخاطب بیاید. در حیطه موضوعات اجتماعی و چالشی نمی توان تنها با یک نگاه خنثی و سفارشی عمل کرد.
او ادامه داد: هرچند به یک سری موضوعات می شود نگاه سفارشی و خنثی داشت اما مسائل روز احتیاج به چالش و نگاه متفاوت دارند و باید فضای کار چالشی فراهم شود. البته بحث سندیت مطالب هم مهم است و نباید اینگونه باشد که فقط برای جذب مخاطب مسائل چالش برانگیز و بدون سند مطرح شود.
او همچنین گفت: از طرفی وقتی مستندساز به طور همزمان سه یا چهار پروژه را انجام می دهد تمرکز برای نداشته باشد و نتواند با اثر خود ارتباط درستی برقرار کند. بنابراین مستندسازان نمی توانند چند پروژه را با هم به انجام رسانند و باید از نظر مالی تایمن شود و از نظر معنوی آرامش داشته باشد.وقت برای مستندساز ارزش زیادی دارد که باید از آن به خوبی بهره بگیرد و نباید وقت ارزشمند مستندساز صرف امور بیهوده شود.
** کریمی: برای ساخت مستندهای خارج از ایران مشکلات زیادی پیش روی فیلمسازان است
سهیل کریمی در این نشست ضمن اشاره به مشکلات ساخت فیلم های بین المللی گفت: در حال حاضر موضوعی که کمتر به آن توجه می شود و از طرفی بیشترین مشکل برای مستندساز است موضوع روادید است. البته بحث تکنیک هم بسیار مهم است اما مستندسازی که تصمیم دارد بحران را به تصویر بکشد و امکان رفتن به محل مورد نظر برایش فراهم نیست اگر بخواهد حتی به عنوان یک توریست هم وارد منطقه شود باز هم کار برایش بسیار دشوار است اما هیچ کجا راجع به این موضوع و دشواری های ساخت مستند بحران حرفی به میان نمی آید.
او افزود: در واقع برای ساخت مستندهای خارج از ایران مشکلات زیادی پیش روی فیلمسازان است.مرکز گسترش و یا سازمان سینمایی برای این موضوع چه فکری کرده اند؟ در واقع بزرگترین مشکل ساخت مستندهای بین المللی و فرا مرزی این است که ما را در آن کشور راه می دهند یا نه.
** شعبانی: تا زمانیکه سرمایه گذار فیلم مستند دولتی است، مشکلات فیلمسازی ادامه دارد
در این مراسم مرتضی شعبانی به بیان سخنان کوتاهی پرداخت و گفت: به نظر من تا وقتی که سرمایه گذار و تهیه کننده آثار مستند دولت است مشکل فیلمسازی ادامه خواهد داشت. وقتی سرمایه از سوی دولت تامین می شود ما هزینه را به فیلمساز می دهیم و برایمان هم مهم نیست که فیلم در چند شبکه پخش خواهد شد.
**رجبی: باید نگاه خود را تغییر دهیم
علی رجبی در این مراسم گفت: هرچند تمامی حاضران در این جمع از کانون های مستندسازی هستند اما به طور کلی ما در بحث ساخت فیلم مستند ضعیف عمل کرده ایم. مثلا زمانیکه بهترین فرصت برای حضور در مصر بود ما آن فرصت را از دست دادیم.
او افزود: ما باید فرمت نگاه خود را تغییر دهیم و اگر مدیران فرهنگی نگاهشان را تغییر ندهند باز هم به مشکل برمی خوریم.
او سپس به بیان سخنانی پیرامون مستند بحران پرداخت و گفت: مستند بحران یعنی در صحنه عملیات بودن و فضا را به جلو بردن. در این حیطه مستندسازان آمادگی دارند و مدیران هم حمایت می کنند. من خودم در شرایط بحران کار کرده ام و از کمک های مالی و معنوی بخوردار بودم.
او در پایان گفت: ما امروز در کشوری هستیم که در خارج از مرزها دشمنان زیادی دارد اما نگاهی در کار مستندسازان وجود ندارد. باید در این حیطه سرمایه گذاری کرد و اگر مستندسازی می خواهد خطر کند باید به جای تحقیر از او حمایت کرد. متاسفانه همه در عرصه فرهنگ و هنر دیپلمات و ملاحظه کار شده اند.
** طیب: توجه به سناریو در سینمای مستند بسیار کم است
محمد طیب، مستندساز جوان کشورمان نیز در این نشست گفت: معمولا خروجی فیلم ها با آنچه درابتدا فیلمسازان تعریف می کنند بسیار متفاوت است و شاید علت اصلی این مسئله این است که فیلمسازان تامین مالی نمی شوند و زمان تولید یک اثر باید به فکر هزینه های کل یک سال زندگی شان باشند. بنابراین یکی از مشکلات بزرگ سینمای مستند این است که برای فیلمساز برآورد و بودجه مهمتر از سناریو است.
او ادامه داد: به نظر من خوب است که ما با رسیدن به تعاریف مشخص بتوانیم الگوهایی به جوان ها و حتی پیشکسوتان ارائه دهیم. مثلا خوب است که فیلمساز را به داشتن یک مشاور موظف کنیم.
او همچنین به بحث اهمیت تکنیک در سینمای مستند اشاره کرد و گفت: در عرصه بین الملل ما فیلم های خوبی تولید نکرده ایم و ۵۰ درصد علت آن به ضعف در تکنیک برمی گردد و به همین دلیل فیلم هایمان در جشنواره ها مورد توجه قرار نمی گیرند. به نظرم لازم است قبل از فرستادن فیلمساز به کشور خارجی او را ملزم سازیم که یک فیلمنامه کامل بنویسد. از طرفی مامی توانیم از ظرفیت های موجود در کشور مذکور هم استفاده کنیم و از نیروهای محلی با هزینه هایی اندک بهره ببریم.
طیب افزود: از طرفی به جای سفارش کار دادن خوب است ورک شاپ های بسیار خوبی برگزار کنیم و افرادی مانند سید فیلد را به کشورمان دعوت کنیم.
دراین مراسم شفیع آقامحمدیان گفت: ما دراین جلسات به دنبال یافتن مفهوم سینمای تجربی هستیم و میخواهیم همه دوستان به ما نظرات و پیشنهاداتشان را دراین خصوص اعلام کنند تا ما نیز به راه حل هایی برای دستیابی به سینمای تخصصی تر برسیم.
او افزود: از فیلم تجربی تعاریف متعددی وجود دارد و رسیدن به مفهوم دقیق تر آن لازم است. ما این بحث را از یکسال و نیم پیش تر به طور چراغ خاموش آغاز کرده بودیم و اکنون نیز به همفکری همه دوستان مستندساز ادامه اش می دهیم. البته ما در حوزه مستندهای بلند سینمایی هم به همین جهت وارد شدیم. در حوزه فیلم های سینمایی نیز تجربه «سلام بر فرشتگان» را داشتیم و سعی کردیم در آن از فرمول های استاندارد بهره گیریم. از ابتدا پیشنهاد طراحی استوری بورد را دادیم و در مراحل تولید هم سعی کردیم برنامه ریزی های بهتری داشته باشیم.
او ادامه داد: ما سعی کردیم در محتوای فیلم ها هم انتخاب های جدیدی داشته باشیم. البته چندی پیش که با مسئولان جشنواره ای خارجی در خصوص نبودن فیلم های ایرانی در آن جشنواره صحبت می کردم گفت که فیلم های شما از استاندارد های لازم برخوردار نیست. در حالیکه ما حتی مستندی پیرامون هانری دوفشکور فرانسوی را به جشنواره کن فرستادیم اما مورد پذیرش آنها قرار نگرفت و فیلم هایی درباره جنگ ۳۳ روزه هم در جشنواره های خارجی و عربی مورد پذیرش نبود. بنابراین ما باید بدنبال رسیدن به استاندارهای لازم باشیم.
او تصریح کرد: ما در طرح «صد سند» می خواهیم چندین فیلم با شاخص های استاندارد، تحقیقات دقیق، برنامه ریزی های کامل، موضوع ارزشمند و یک گروه فیلمسازی کامل تجربه کنیم که قطعا بودجه می خواهد و ما نیز در جهت تامین آن بودجه همکاری می کنیم تا فیلمسازان ما با تجربه های جدید به فعالیت خود ادامه دهند و فیلمی ساخته شود که همه فیلمسازان خودمان و حتی فیلمسازان خارجی بگویند: آفرین! در واقع این صد سند، اسنادی بر توانایی های فیلمسازان کشور ما شوند.
** خورشیدی: هدف ما از طرح «صد سند» رسیدن به الگوهایی برای امروز سینمای ایران و بازگویی فضای جامعه برای آینده است
حسین خورشیدی در ادامه این جلسه ضمن تبریک حلول ماه مبارک رمضان گفت: مدتی است که سلسله جلساتی پیرامون بحث های سینمای تجربی را در دستور کار خود قرار داده ایم که این امر با توجه به تعیین ماموریت های جدید مرکز در سازمان سینمایی نیاز است. سابقا در عرصه فیلم های سینمای هر کارگردانی که می خواست فیلم اول خود را بسازد به مرکز مراجعه می کرد اما ما متوجه شدیم که خروجی آثار، فیلم هایی است که در بدنه سینما متداول و معمول است.
او افزود: متوجه شدیم که توجه به این مفهوم نمی تواند خاستگاه مرکز باشد و آن را به عنوان نهادی که قرار است محل کشف و شناسایی استعدادهای نو و تضمین آینده سینمای کشور باشد، معرفی کند. بنابراین به پیشنهاد دادیم که بحث سینمای تجربی مورد بررسی و بازنگری قرار گیرد تا بدانیم اساسا مفهوم سینمای تجربی چیست.
او ادامه داد: مفهومی که از سینمای تجربی در حال حاضر در کشور وجود دارد ما را به دهه های مختلف ۴۰ تا ۶۰ ارجاع می دهد و مشخص نیست پس از این سال ها چه اتفاقی برای سینمای تجربی افتاده است. از آنجا که این مفهوم بسیار گنگ است ما تصمیم گرفتیم تا با استفاده از خرد جمعی به تعریف این مفهوم نزدیک شده و پارامترهای آن را استخراج کنیم .
او به همایش «دور از سایه» اشاره کرد و گفت: البته در این راستا همایش «دور از سایه» نیز طراحی شده که بدلیل گرمای هوا احتمالا به نیمه دوم سال موکول می شود و ما در آنجا با کمک همه دوستان و صاحب نظران به جمع بندی می رسیم.
او در ادامه به موضوع «صد سند» پرداخت و گفت: همانطور که می دانید در مرکز سالیانه ۲۰۰ فیلم تولید می شود که رقم بسیار چشمگیری است و حدود ۲۰۰۰ طرح نیز به مرکز ارائه می گردد. ما پس از یک جمع بندی متوجه شدیم که بسیاری از مسائلی در جامعه هست که نیاز به مطرح شدن از طریق مستند سازی دارد و در این کارهای معمول نیست. بنابراین تصمیم گرفتیم بخشی از تولیداتمان را به دست متخصصان، پیشکسوتان و نخبگان سینمایی بسپاریم و به این ترتیب طرح «صد سند» را عنوان کردیم.
خورشیدی ادامه داد: هدف ما این است که تولیداتی داشته باشیم که هم امروز الگویی برای سینمای ما باشند و هم در آینده برای بازشناسی زمان معاصر مورد استفاده قرار گیرند و بازگو کننده فضای امروز جامعه ما باشند.
** فارسی: «صد سند» به دنبال دوری از روزمرگی باشد
محمدعلی فارسی در این نشست به بیان سخنانی پرداخت و گفت: بحثی که پیرامون سینمای تجربی مطرح شد، بحثی نظری است و خام انگارانه است اگر بخواهم الان نظری درباره آن بگویم اما درباره بحث «صد سند» باید عنوان کنم که این طرح برای من بسیار گنگ و نامعلوم است. آیا شما به آثار قبلی خود مراجعه کرده اید و چون هیچ اثر خوب و قابل قبولی نیافتید به دنبال این طرح هستید و یا می خواهید از روزمرگی ها و سیاست زدگی ها دوری کنید. اگر حالت دوم مد نظر شماست که بسیار خوشحال کننده است.
او افزود: من چندی پیش مستندهای خارجی می دیدم که ارزان ترین آنها که توسط یک فیلمساز چینی ساخته شده بود ۸۵۰ یورو صرف آن شده بود. بنابراین وقتی صحبت از فیلم فاخر و خوب به میان می آید حرف های شما برای ما مثل یک رویا می شود چراکه در کشور ما مستندسازی بیشتر حاصل یک کار گروهی دو یا سه نفره است. ما در بهترین شرایط تولید مستندی پیرامون جنبش وال استریت بودیم و هزینه چندانی هم نمی خواستیم اما همان اندک نیز مهیا نشد.
او همچنین گفت: البته گاهی مانند جریان بهار عربی ما پول هایی به برخی فیلمسازان میدهیم اما حاصلش آثار بسیار کم کیفیتی است .
** جان میرزایی: معیارهای مشخصی برای فیلم های مستند تعیین شود
احمد جان میرزایی از مستندسازان حاضر در این مراسم، گفت: اینکه ایده آل گرا باشیم خوب است اما اگر واقع بینانه به خطی و مشی ها نگاه نکنیم قطعا دچار مشکل خواهیم شد. در صحبت های شما مسئله و بحث تجربه مطرح شد.معمولا مفهوم تجربه یک نوع نوآوری ودستاورد نو را در ذهن ها تداعی می کند اما اینکه این نو و تازه بودن در کدام بخش است معلوم نیست.
او ادامه داد: گاهی من شخصا می خواهم اثری را شروع کنم و بسیار با خودمان کلنجار می روم تا به بیان جدیدی دست یابم اما در حین تولید اثر می بینم که باز هم همان تجربه های پیشین را تکرار می کنم . قطعا ساخت مستندی جدید و نو دغدغه همه فیلمسازان است اما زمانی که مسیر را طی می کنیم می بینیم که همه تکرار قبل است و گویی فشارها به گونه ای است که ما به این سمت سوق داده می شویم.
اوهمچنین گفت: زمانی به سبب کمبود دانش بصری به هر حرکتی واژه نو و تجربی اطلاق می شد اما اکنون تجربه داشتن با افزایش دانش بصری سخت شده است و شما باید به این امر عنایت داشته باشید که با عریض و طویل کردن دکان و دستگاه فیلمسازی درد چندانی از سینمای مستند دوا نمی شود و حتی شاید گرفتاری های ما بیشتر هم گردد.
جان میرزایی افزود: خط کش ها و معیارهای مشخصی را تعیین کنید تا همه فیلمسازان بتوانند بر اساس آن قدم بردارند و در حین ساخت فیلم دچار سردرگمی نشوند.
** لاجوردی: باید ذائقه سازی کنیم
عباس لاجوردی در این نشست گفت: اینکه همه دور هم جمع شده ایم تا درباره موضوعی بحث و تبادل نظر کنیم اتفاق بسیار خوبی است. ما باید به مخاطبمان احترام بگذاریم اما نباید همه سرمایه خود را هم در اختیار مخاطب قرار دهیم.
او افزود: با توجه به اینکه همه به ما چشم امید دارند و مدیر و مخاطب هر کدام سلیقه ای متفاوت دارند ما باید ذائقه سازی کنیم که این امر هزینه و زمان می خواهد. به گفته امام ما باید صادرات انقلاب داشته باشیم. مرکز باید رایزنی های قدرتمندی داشته باشد و از فیلمسازان حمایت کند. همین که شما به طرح های این جمع توجه دارید خودش سرمایه بزرگی است.
او همچنین گفت: از طرفی ماباید برای کارهای بین المللی توان بیشتری صرف کنیم. مثلا روابط عمومی مرکز برای این آثار چه می کند و چقدر درتلاش است تا آثاری مانند «ایران هراسی» در مکان های مختلف به نمایش درآید؟!
** قیصری: فضای مناسب برای تولید مستندهای چالشی، فراهم شود
محسن قیصری از مستندسازان حاضر در این جمع به بیان سخنانی پرداخت و گفت: ضمن تایید صحبت سایر دوستان باید بگویم که ماباید سعی کنیم در آثار و کارهایمان زاویه دید داشته باشیم و خنثی عمل نکنیم. در حال حاضر رسانه ها به نوعی خنثی شده اند و با اجتماع رابطه خوبی ندارند و همین امر سبب عدم جذابیت برنامه ها شده است.
او افزود: در آثار مستند نیز باید به همین ترتیب مشکلی از مخاطب حل شود و حتی اگر بحث فیلم اطلاع رسانی است آن اطلاعات به کار مخاطب بیاید. در حیطه موضوعات اجتماعی و چالشی نمی توان تنها با یک نگاه خنثی و سفارشی عمل کرد.
او ادامه داد: هرچند به یک سری موضوعات می شود نگاه سفارشی و خنثی داشت اما مسائل روز احتیاج به چالش و نگاه متفاوت دارند و باید فضای کار چالشی فراهم شود. البته بحث سندیت مطالب هم مهم است و نباید اینگونه باشد که فقط برای جذب مخاطب مسائل چالش برانگیز و بدون سند مطرح شود.
او همچنین گفت: از طرفی وقتی مستندساز به طور همزمان سه یا چهار پروژه را انجام می دهد تمرکز برای نداشته باشد و نتواند با اثر خود ارتباط درستی برقرار کند. بنابراین مستندسازان نمی توانند چند پروژه را با هم به انجام رسانند و باید از نظر مالی تایمن شود و از نظر معنوی آرامش داشته باشد.وقت برای مستندساز ارزش زیادی دارد که باید از آن به خوبی بهره بگیرد و نباید وقت ارزشمند مستندساز صرف امور بیهوده شود.
** کریمی: برای ساخت مستندهای خارج از ایران مشکلات زیادی پیش روی فیلمسازان است
سهیل کریمی در این نشست ضمن اشاره به مشکلات ساخت فیلم های بین المللی گفت: در حال حاضر موضوعی که کمتر به آن توجه می شود و از طرفی بیشترین مشکل برای مستندساز است موضوع روادید است. البته بحث تکنیک هم بسیار مهم است اما مستندسازی که تصمیم دارد بحران را به تصویر بکشد و امکان رفتن به محل مورد نظر برایش فراهم نیست اگر بخواهد حتی به عنوان یک توریست هم وارد منطقه شود باز هم کار برایش بسیار دشوار است اما هیچ کجا راجع به این موضوع و دشواری های ساخت مستند بحران حرفی به میان نمی آید.
او افزود: در واقع برای ساخت مستندهای خارج از ایران مشکلات زیادی پیش روی فیلمسازان است.مرکز گسترش و یا سازمان سینمایی برای این موضوع چه فکری کرده اند؟ در واقع بزرگترین مشکل ساخت مستندهای بین المللی و فرا مرزی این است که ما را در آن کشور راه می دهند یا نه.
** شعبانی: تا زمانیکه سرمایه گذار فیلم مستند دولتی است، مشکلات فیلمسازی ادامه دارد
در این مراسم مرتضی شعبانی به بیان سخنان کوتاهی پرداخت و گفت: به نظر من تا وقتی که سرمایه گذار و تهیه کننده آثار مستند دولت است مشکل فیلمسازی ادامه خواهد داشت. وقتی سرمایه از سوی دولت تامین می شود ما هزینه را به فیلمساز می دهیم و برایمان هم مهم نیست که فیلم در چند شبکه پخش خواهد شد.
**رجبی: باید نگاه خود را تغییر دهیم
علی رجبی در این مراسم گفت: هرچند تمامی حاضران در این جمع از کانون های مستندسازی هستند اما به طور کلی ما در بحث ساخت فیلم مستند ضعیف عمل کرده ایم. مثلا زمانیکه بهترین فرصت برای حضور در مصر بود ما آن فرصت را از دست دادیم.
او افزود: ما باید فرمت نگاه خود را تغییر دهیم و اگر مدیران فرهنگی نگاهشان را تغییر ندهند باز هم به مشکل برمی خوریم.
او سپس به بیان سخنانی پیرامون مستند بحران پرداخت و گفت: مستند بحران یعنی در صحنه عملیات بودن و فضا را به جلو بردن. در این حیطه مستندسازان آمادگی دارند و مدیران هم حمایت می کنند. من خودم در شرایط بحران کار کرده ام و از کمک های مالی و معنوی بخوردار بودم.
او در پایان گفت: ما امروز در کشوری هستیم که در خارج از مرزها دشمنان زیادی دارد اما نگاهی در کار مستندسازان وجود ندارد. باید در این حیطه سرمایه گذاری کرد و اگر مستندسازی می خواهد خطر کند باید به جای تحقیر از او حمایت کرد. متاسفانه همه در عرصه فرهنگ و هنر دیپلمات و ملاحظه کار شده اند.
** طیب: توجه به سناریو در سینمای مستند بسیار کم است
محمد طیب، مستندساز جوان کشورمان نیز در این نشست گفت: معمولا خروجی فیلم ها با آنچه درابتدا فیلمسازان تعریف می کنند بسیار متفاوت است و شاید علت اصلی این مسئله این است که فیلمسازان تامین مالی نمی شوند و زمان تولید یک اثر باید به فکر هزینه های کل یک سال زندگی شان باشند. بنابراین یکی از مشکلات بزرگ سینمای مستند این است که برای فیلمساز برآورد و بودجه مهمتر از سناریو است.
او ادامه داد: به نظر من خوب است که ما با رسیدن به تعاریف مشخص بتوانیم الگوهایی به جوان ها و حتی پیشکسوتان ارائه دهیم. مثلا خوب است که فیلمساز را به داشتن یک مشاور موظف کنیم.
او همچنین به بحث اهمیت تکنیک در سینمای مستند اشاره کرد و گفت: در عرصه بین الملل ما فیلم های خوبی تولید نکرده ایم و ۵۰ درصد علت آن به ضعف در تکنیک برمی گردد و به همین دلیل فیلم هایمان در جشنواره ها مورد توجه قرار نمی گیرند. به نظرم لازم است قبل از فرستادن فیلمساز به کشور خارجی او را ملزم سازیم که یک فیلمنامه کامل بنویسد. از طرفی مامی توانیم از ظرفیت های موجود در کشور مذکور هم استفاده کنیم و از نیروهای محلی با هزینه هایی اندک بهره ببریم.
طیب افزود: از طرفی به جای سفارش کار دادن خوب است ورک شاپ های بسیار خوبی برگزار کنیم و افرادی مانند سید فیلد را به کشورمان دعوت کنیم.
اخبار ویژه
جنگ شناختی و تأثیرات آن بر جامعه سوریه؛
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
