اسرائیل مراقب رفتارش در قبال ایران باشد

فارس، در آستانه دور دوم مذاکرات ایران با 1+5 در سال 2012، تب گمانی زنی‌ها پیرامون دستور کار نشست بغداد، بالا گرفته است.سیگنال‌های مثبتی که از مذاکرات استانبول، بیرون آمد، امیدوار کننده بود، حداقل نتیجه گفتگوهای ایران با 1+5 این شد که روند چانه زنی‌های سیاسی ادامه دار شد و بغداد به عنوان ایستگاه بعدی، مورد توافق قرار گرفت.

خیلی‌ها آماده‌اند تا در مذاکرات بغداد، سند "مرگ تدریجی تحریم ها" امضا شود و ایران موفق شود، هم زمان با تثبیت حقانیت خود در استفاده از برنامه صلح آمیز هسته‌ای، منحنی اوج گرفته تحریم‌های اقتصادی را به سمت سراشیبی سقوط، بیندازد.

به هر حال، تمام کارشناسان سیاسی به مذاکرات بغداد، خوش‌بین هستند. شورای عالی بین‌ الملل هلند که بزرگترین و مهمترین سیاستگذار بین‌المللی در این کشور محسوب می‌شود، یکی از نهادهایی است که بطور مستقل ، حق غنی سازی در برنامه هسته‌ای را، حق ملت و دولت ایران دانسته است.

این نهاد پیشتر با انتشار گزارشی در مفادی که از آن به عنوان حقوق اساسی برنامه صلح آمیز هسته‌ای ایران، تعبیر کرده بود، عملاً به دولت هلند و اتحادیه اروپا، توصیه کرده بود تا به اسرائیل بفهمانند که دست به ماجراجویی علیه ایران نزند.

برای بررسی محورهای نشست دوم ایران با 1+5 در سال جدید، فارس با مارک واندرس (Mark Waanders)، رئیس کمیته صلح و امنیت شورای بین‌الملل هلند، گفت‌وگویی داشته که از نظر می‌گذرد:

فارس: گام اول در ایجاد اعتماد بین ایران و 5 +1 چیست و برداشتن تحریم‌ها از سوی غرب، چه اثرات مثبتی خواهد داشت؟

واندرس: گام اول در ایجاد فضای مثبت مذاکرات این است که هر 2 طرف از لفاظی، باید اجنناب کنند در مرحله بعد تحریم‌های اقتصادی علیه ایران بالاتر از هر چیزی، مردم ایران را تحت تاثیر قرار داده است، اما کمکی به تغییر نگرش رهبران سیاسی ایران نکرده است. بنابراین تحریم‌ها در حل بحران هسته‌ای، نقشی نداشته است.

اگر رهبران سیاسی ایران حاضر شوند به سوالات باقی مانده آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) پاسخ دهند ، جامعه بین‌المللی هم می‌تواند تحریم‌ها علیه ایران به طور مستقیم یا گام به گام، حذف کند.

فارس: چه مسائلی باید در مذاکرات بغداد گنجانده شود؟

واندرس: نتایج مذاکرات بغداد باید به توافق بر سر دستور کاری برای مذاکرات بیشتر، منجر شود. نگرانی‌های امنیتی که هم متوجه ایران و هم 1+5 است، باید در موضوع مورد بحث هسته‌ای گنجانده شود. با این حال عاقلانه نیست که تعداد بازیگران بین‌المللی در مذاکرات، افزایش یابد و این موضوع، ممکن است، اثرات معکوسی داشته باشد. یکی دیگر از نتایجی که باید از مذاکرات بغداد، بیرون بیاید، یک بسته از اقدامات اعتماد سازی از سوی 2 طرف است. این بسته، جهت شروع مذاکرات واقعی جهت دستیابی به یک راه حل دائم برای مناقشه هسته‌ای می‌تواند، بسیار مفید باشد.

فارس: چرا غرب با کشورهایی که عضو (NPT) نیستند،برخورد نمی‌کند، اما با برنامه هسته‌ای غیرنظامی ایران، مشکل دارد؟

واندرس: ایران حق دارد برنامه هسته‌ای غیرنظامی داشته باشد و این موضوع نیز به وضوح در پیمان منع گسترش سلاح های هسته‌ای اعلام شده است. ایران همچنین، توافقنامه پادمان با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مطابق با NPT را امضا کرده است. ایران علاوه بر این‌ها، پروتکل الحاقی را نیز امضا کرده است، اما حاضر به تصویب آن با توجه به تحریم‌ها اعمال شده از سوی شورای امنیت سازمان ملل متحد در سال 2006، نیست. ایران می‌تواند و حق دارد تا برنامه هسته‌ای غیر نظامی خود را تحت مقررات پروتکل الحاقی و موافقتنامه پادمان ، ادامه دهد. تمام کشورهایی که عضو پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای مصوب آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هستند، برنامه هسته‌ای خود را مورد بازرسی منظم آژانس قرار داده‌اند. ایران عضو پیمان منع گسترش سلاح های هسته‌ای است، بنابراین به همان شیوه که هر عضو NPT دیگر، اقدام می‌کند، باید عمل نماید. ایران نشان داده است، شفافیت عملکردش با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، کم رنگ شده است و در نتیجه توجه بیشتری را به خود جلب کرده است.

فارس: ایران در هیچ  کدام از معاهداتی که امضا کرده است، خطایی نداشته است، اما کشوری که بر سر مردم هیروشیما و ناکازاکی بمب اتمی ریخته است، امروز مدافع حقوق بشر است. آیا نباید اروپا در مورد برنامه هسته ای ایران مستقل عمل کند و از سیاست‌های کشوری خاص، پیروی نکند؟

واندرس: با توجه به توصیه شورای امور بین‌المللی اروپا، باید از رویکردی جامع به منظور دستیابی به راه حل دائمی برای برنامه هسته‌ای ایران حمایت شود. به عبارت دیگر، امروز نیازمند تلاش گام به گام دیپلماتیک برای عدم تشدید بحران هسته‌ای هستیم. شورای مشورتی با نظریه پرزیدنت اوباما که در اوایل ماه مارس، بیان شد، موافق است: "معتقدیم که هنوز هم پنجره‌ای وجود دارد که اجازه می‌دهد تا برای عدم صدور قطعنامه ها، از روش‌های دیپلماتیک، بهره گرفت. " (بیانیه اوباما در کنفرانس مطبوعاتی کاخ سفید )

فارس: تحریم‌های غرب علیه ایران، بیشتر به ملت ایران صدمه می‌زند تا دولت، آیا این، دفاع از حقوق بشر است؟

واندرس: تحریم‌ها بیشتر به ملت شما، آسیب رسانده است و نه دولت، بهترین و سریعترین راه برای دولت ایران جهت برداشتن تحریم‌ها این است که مطابق با بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اقدام کند و به سوالات باقی مانده درباره برنامه هسته‌ای خود، پاسخ دهد.

فارس: ایران، همواره به سوالات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پاسخ داده است؛ با این وجود، آیا موضوع غنی سازی باز هم باید در دستور کار قرار بگیرد؟

واندرس: موضوع غنی سازی قابل بحث نیست، هنوز عدم اطمینان که آیا این غنی سازی تنها برای مقاصد صلح آمیز (استفاده غیر نظامی) است و یا احتمالا اهداف نظامی، وجود دارد. آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در گزارش خود به ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران، اشاره کرده است. در آخرین گزارش آژانس (24 فوریه 2012) آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، توضیح داده شده که "نگرانی‌های جدی در مورد ابعاد نظامی احتمالی برنامه هسته‌ای ایران، وجود دارد." آژانس اظهار می‌دارد که " که ایران، در ارائه یک تضمین معتبر برای فعالیت‌های هسته‌ای‌اش، ناتوان است و به همین دلیل به این نتیجه رسیده که تمام ابعاد برنامه هسته‌ای در ایران، شاید صلح آمیز نباشد. "

فارس: در خصوص گزینه حمله نظامی به ایران که از سوی اسرائیل مطرح شده است چه نظری دارید؟

واندرس: شورای مشورتی در امور بین‌الملل هلند، هشدارهای لازم در خصوص حمله نظامی علیه ایران را داده است.

همچنین، اخطار داده‌ایم که حتی حرف از حمله به ایران، احتمالا تاثیری در روند برنامه هسته‌ای ایران نخواهد داشت، چرا که بیشتر تاسیسات هسته‌ای این کشور، زیرزمینی است. همچنین یک حمله نظامی می‌تواند تبدیل به یک انگیزه واقعی جهت تبدیل شدن برنامه هسته‌ای ایران به یک برنامه سلاح هسته‌ای شود. علاوه بر این، حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران، پایان عمر بازرسی‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و به عبارت دیگر، به معنی بی ثبات شدن منطقه است. بنابراین گزینه حمله نظامی علیه ایران، به عنوان یک راه حل دائمی درباره برنامه هسته‌ای ایران، مورد بحث نیست. شورای مشورتی به دولت هلند توصیه کرده است تا هشدارهای لازم در مورد خطرات و پیامدهای حمله نظامی به تاسیسات هسته‌ای ایران را به دولت اسرائیل بدهد.