دنیا را دریاب، اما نه برای دنیا!

به گزارش پایگاه خبری 598، به نقل از خبرگزاری حوزه، در ماه مبارک رمضان، هر روز با «آیات زندگی‌ساز» همراه باشید؛ مجموعه‌ای از آیات قرآن کریم به همراه تفسیر کوتاه و کاربردی که راهنمای زندگی و سعادت هستند و با این آیات، روزهای ماه مبارک رمضان را با کلام خداوند نورانی‌تر کنیم.

حجت‌الاسلام والمسلمین عباس اشجع اصفهانی:

«اعْلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ وَزِینَةٌ وَتَفَاخُرٌ بَیْنَکُمْ وَتَکَاثُرٌ فِی الْأَمْوَالِ وَالْأَوْلَادِ ۖ کَمَثَلِ غَیْثٍ أَعْجَبَ الْکُفَّارَ نَبَاتُهُ ثُمَّ یَهِیجُ فَتَرَاهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَکُونُ حُطَامًا ۖ وَفِی الْآخِرَةِ عَذَابٌ شَدِیدٌ وَمَغْفِرَةٌ مِنَ اللَّهِ وَرِضْوَانٌ ۚ وَمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا إِلَّا مَتَاعُ الْغُرُورِ؛ بدانید که زندگی دنیا [یی که دارنده اش از ایمان و عمل تهی است،] فقط بازی و سرگرمی و آرایش و فخرفروشیتان به یکدیگر، و افزون خواهی در اموال و اولاد است، [چنین دنیایی] مانند بارانی است که محصول [سبز و خوش منظره اش] کشاورزان را به شگفتی آورد، سپس پژمرده شود و آن را زرد بینی، سپس ریز ریز و خاشاک شود!! [که برای دنیاپرستان بی ایمان] در آخرت عذاب سختی است و [برای مؤمنان که دنیای خود را در راه اطاعت حق و خدمت به خلق به کار گرفتند] از سوی خدا آمرزش و خشنودی است، و زندگی دنیا جز کالای فریبنده نیست».

* شناخت ماهیت حیات دنیا

بسم الله الرحمن الرحیم؛ «آیه ۲۰ سوره حدید» موضوعی بسیار مهم را درباره شناخت حیات دنیا مطرح می‌کند.

نکته حائز اهمیت این است که قرآن کریم خود دنیا را مورد بحث قرار نداده، بلکه «حیات دنیا» یا زندگی دنیایی را محور بحث قرار داده است.

ما به عنوان انسان دو نوع زندگی داریم:

زندگی دنیایی

زندگی آخرتی

در قرآن کریم، دنیا در مقابل آخرت و حیات دنیا در مقابل حیات اخروی قرار گرفته است.

حال سؤال این است که زندگی دنیایی چه اقتضائاتی دارد و خصوصیات آن چیست؟

اگر کسی بخواهد حیات دنیا را بشناسد، ماهیت آن را درک کند، قرآن کریم در این آیه پاسخ می‌دهد: «اعلَمُوا أَنَّمَا الْحَیَاةُ الدُّنْیَا لَعِبٌ وَلَهْوٌ».

اولین ویژگی حیات دنیایی این است که «لَعِب» یعنی نوعی بازی است.

دومین خصوصیت «لَهو» یعنی مشغول شدن به کارهای بیهوده است.

هر فردی باید برای خودش بسنجد و ببیند که چگونه روزمرگی خود را می‌گذراند؛ چه مقدار از ساعت‌های شبانه‌روز او به بازی و کارهای بیهوده‌ای می‌گذرد که هیچ فایده دنیوی، اخروی یا خدماتی ندارد؟

سومین ویژگی حیات دنیا «زینت» است و چهارمین خصوصیت «تفاخر بینکم» یعنی فخرفروشی بین انسان‌هاست. این فخرفروشی ممکن است در مورد داشتن خانه بزرگ‌تر، زندگی بهتر و مسائل مادی دیگر باشد.

پنجمین خصوصیت حیات دنیا «تکاثر فی الاموال والاولاد» است؛یعنی مباهات کردن به داشتن اموال بیشتر یا فرزندان بیشتر.

قرآن نشان می‌دهد که برخی انسان‌ها به تعداد فرزندان و نسل خود فخر می‌فروشند، حال آنکه فرزندان نیز باید در راستای فرامین الهی تربیت شوند.

قرآن کریم برای ملموس‌تر کردن ماهیت حیات دنیا، مثالی زیبا می‌زند: «کمثل غیث اعجب الکفار نباته»؛حیات دنیا مانند بارانی است که بر کشتزاری می‌بارد و کافران (کشاورزان) را به تعجب وا می‌دارد که چقدر سرسبز و آباد شده است».

آنها به هیجان می‌آیند از این همه سرسبزی و طراوت، اما پس از مدتی می‌بینند که همه آن سبزی‌ها زرد شده و طراوت خود را از دست داده است. سپس تبدیل به هیزم‌هایی خشک می‌شود.

قرآن در ادامه هشدار می‌دهد: «و فی الآخرة عذاب شدید».

در آخرت عذاب شدیدی در انتظار کسانی است که در دنیا فقط به لعب، لهو، زینت، تفاخر و تکاثر در اموال و اولاد پرداخته‌اند. اما برای کسانی که این خصوصیات را نداشته و دنیا را برای آخرت آباد کرده‌اند، «مغفرة من الله و رضوان؛ یعنی آمرزش الهی و رضایت او در انتظارشان است».

در پایان آیه تأکید می‌کند: «و ما الحیاة الدنیا الا متاع الغرور؛ بدانید که حیات دنیا جز متاع فریبنده نیست».

پس نباید روی متاع دنیا و حیات دنیوی تمرکز کرد و حساب باز کرد، بلکه باید دنیا را پله‌ای برای رسیدن به آخرت قرار داد و از آن به عنوان مزرعه‌ای برای آخرت بهره گرفت.

ان شاء الله خداوند توفیق فهم صحیح حیات دنیا و بهره‌برداری درست از آن را به همه ما عنایت فرماید.