محمد صدری، کارشناسان در تهران می گویند پالس های اخیر منابع غربی درباره احتمال پذیرش غنی سازی 5 درصد در ایران از سوی امریکا با هدف سست کردن موضع ایران درباره غنی سازی 20 درصد و نهادینه کردن اجرای تبعیض آمیز NPT طراحی شده است.
به گزارش خبرنگار «خبرنامه دانشجویان ایران»، روزنامه لس آنجلس تایمز روز شنبه 9 اردیبهشت (28 آوریل 2012) در مقاله ای به قلم پل ریشتر خبر داد که مقام های بلند پایه امریکایی گفته اند این کشور آماده پذیرش غنی سازی 5 درصد در ایران است.
این روزنامه نوشت: «یک مقام ارشد دولت امریکا گفت: اگر ایران خواسته های امریکا و دیگر قدرت های جهان را در راستای اجرای نظارت دقیق و پادمان های سازمان ملل تامین کند می توان درمورد ادامه برنامه غنی سازی 5 درصد در این کشور مذاکراتی انجام داد».
لس آنجلس تایمز ادامه داد: « مقامات دولت اوباما اعلام کردند اگر تهران گام های دیگر را درزمینه محدودساختن توانایی ساخت بمب هسته ای بردارد، به عنوان یک امتیاز ویژه می توانند اجازه دهند به برنامه غنی سازی خود که یکی از موضوعات اساسی برنامه هسته ای بحث برانگیز این کشور است، ادامه دهد».
این روزنامه تاکید می کند: «به تدریج امریکا و دیگر مقامات به این نتیجه رسیده اند که بعید است ایران با توقف کامل برنامه غنی سازی خود موافقت کند. بنابراین تاکید براین مسئله رسیدن به توافق در مذاکرات برای متوقف کردن برنامه هسته ای ایران و به دنبال آن جلوگیری از حمله نظامی را غیر ممکن می سازد».
ریشتر درباره امتیازهایی که متقابلا امریکا انتظار دارد از ایران دریافت کند، نوشت: «دولت ایران باید با بازرسی های غیر محدود، نظارت دقیق و پادمان های متعددی که مورد درخواست سازمان ملل متحد می باشد موافقت کند، تا بتواند به غنی سازی اورانیوم تا خلوص 5 درصد ادامه دهد».
در همین روز، کنث کاتزمن، مشاور ارشد کنگره امریکا هم در گفت وگویی با رادیو فردا گفته است که «فکر می کنم که کشورهای ۵+۱ موضع خود را تغيير داده اند و آمادگی اين مسئله را دارند که در صورت درخواست ايران، غنی سازی اورانيوم را در اين کشور مد نظر قرار دهند اما به شرط اينکه تنها تا سطح 5 درصد باشد که برای توليد برق مورد استفاده دارد».
پیش از این هم گری سیمور مشاور ارشد باراک اوباما در امور خلع سلاح گفته بود امریکا آمادگی دارد برنامه هسته ای صلح آمیز را در این بپذیرد و درباره مصداق آن با ایران به گفت وگو بپردازد.
حتی ایهود باراک وزیر دفاع اسراییل هم چندی پیش توقف غنی سازی 5 درصد را جز شروط مد نظر اسراییل ذکر نکرده بود.
اگرچه این موضع از جانب مقام های امریکایی یک عقب نشینی آشکار است محسوب می شود ولی دیپلمات ها در تهران عقیده دارند که این موضوع را «یک حق» تلقی می کند نه یک «امتیاز».
دولت امریکا تا پیش از این تاکید داشت که هرگونه عملیات غنی سازی باید در ایران متوقف شود تا بتوان مطمئن شد که برنامه هسته ای ایران ماهیتی منحصرا صلح آمیز دارد، ولی اکنون ظاهرا موضع خود را تغییر داده است.
بر همین اساس یک دیپلمات درباره همین موضوع گفت: «امریکایی ها نباید تصور کنند ایران از شنیدن این خبر ذوق زده می شود. غنی سازی جزو مبانی NPT است و کسی نباید از ایران بابت اعتراف به این حق توقع امتیاز داشته باشد».
وی ادامه داد: «این احساس وجود دارد که امریکایی ها می خواهند با درز دادن این تحلیل ها فضای افکار عمومی را به گونه ای شکل بدهند که گویی آنها حداکثر انعطاف را به خرج داده اند و اگر مذاکرات بغداد شکست خورد، مقصر ایران است».
این دیپلمات همچنین تاکید کرد: «امریکا در صدد آن است که به خیال خود هزینه پذیرش توقف غنی سازی 20 درصد را برای ایران پایین بیاورد، در حالی که غنی سازی 20 درصد حق ایران است و تنها تکلیفی که بر عهده ماست این است که آن را تحت نظارت آژانس انجام بدهیم».
علاوه بر این، برخی کارشناسان عقیده دارند در حالی که ایران می داند امریکا چازه ای جز پذیرش غنی سازی 5 درصد در ایران ندارد، مصالحه درباره آن بی معناست.