آیت‌الله مصباح، مظهر غیرت دینی

پایگاه 598: حضرت آیت‌الله العظمی خامنه‌ای دیروز در دیدار تصویری مردم قم به مساله مهم «غیرت دینی» پرداختند و آن را یکی از عوامل مهم قیام 19 دی مردم قم دانستند. البته ایشان وجه تمایز غیرت دینی و خشونت مذهبی را عنصر بصیرت و عقلانیت معرفی کردند. رهبر حکیم انقلاب فرمودند: «برخی تلاش و تبلیغ می‌کنند غیرت دینی را «بی‌منطقی و خشونت» بنامند اما حقیقت این است که غیرت دینی همراه با عقلانیت و برخاسته از بصیرت است و بصیرت نیز شعبه و مظهری از عقلانیت است، ضمن اینکه در عمل نیز در اغلب موارد، غیرت دینی با عقلانیت همراه بوده است».

ایشان از همین رهگذر مرحوم آیت‌الله مصباح را یکی از مظاهر همین غیرت دینی معرفی کردند و فرمودند: «شاگرد شایسته امام، آیت‌الله مصباح نیز، هم در غیرت دینی در اوج بود و هم در عقلانیت یک فیلسوف به معنی واقعی کلمه بود».

بررسی سیره عملی و علمی مرحوم آیت‌الله مصباح‌یزدی نشان می‌دهد ایشان به واسطه همان غیرت دینی هر زمان که احساس تکلیف و وظیفه می‌کرد، به میدان مبارزه با افکار انحرافی و التقاطی آمده و از کیان دین و شریعت در برابر این تهاجمات دفاع می‌کرد.  

آنجا که خطر القائات اسلام رحمانی را جدی یافت، به افشاگری علیه این جریان پرداخت و با استناد به آیات قرآن کریم مساله را تبیین و تشریح کرد: «مؤمن در جامعه اسلامی نباید محبت خود را چنان توسعه دهد که علاوه بر خوبان و مؤمنان جامعه، شامل هنجارشکنان و توطئه‌کنندگان علیه نظام اسلامی هم شود. در اسلام هم رأفت و هم غضب قرار داده شده است و هر کدام جایگاهی خاص دارند و باید به جای خود ظهور پیدا کنند. خداوند تنها «أرحم‌الراحمین» نیست؛ بلکه «أشدّ المعاقبین» و «عزیز ذوانتقام» هم هست. خداوند می‌فرماید: إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمِینَ مُنتَقِمُونَ؛ ما از مجرمان انتقام می‌گیریم». بله! در اسلام، اصل رأفت و رحمت است اما باید با کسانی که مانع تحقق اهداف رحیمیه خدای متعال و به کمال رسیدن انسان‌ها شوند، مبارزه و در صورت لزوم آنها را حذف کرد. قرآنی که آن همه آیات رأفت و رحمت دارد، چنین دستوراتی هم دارد: «فَاقْتُلُواْ الْمُشْرِکِینَ حَیْثُ وَجَدتُّمُوهُمْ» یا «وَلِیَجِدُواْ فِیکُمْ غِلْظَهً»؛ کفار باید از شما احساس درشتی کنند. نباید کفار گمان کنند شما همیشه آرام و خونسردید و زود تسلیم می‌شوید. قرآن در خصوص مؤمنین می‌فرماید: أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّار. لذا حضرت می‌فرماید: شعبه چهارم جهاد این است که مؤمن باید نسبت به کسانی که فسق و گناه، پیشه و ملکه‌ آنها شده، از عمق دل، دشمن باشد و برای خدا و نه به خاطر منافع شخصی، بر آنها غضب کند. «فاسق» در مقابل «مؤمن» است و به کسانی گفته می‌شود که بنا دارند با ارزش‌های اسلامی مخالفت کنند و اگر میدان پیدا کنند، نظام اسلامی را براندازند. باید با اینها دشمن بود و علاوه بر دشمنی قلبی، باید بر آنها خشم گرفت. اگر مؤمنان این وظیفه را انجام دهند، در مقابل، خدا هم بر دشمنان مؤمنان غضب می‌کند و روز قیامت آنقدر بر مؤمنان بخشش می‌کند که راضی شوند؛ «غَضِبَ اللهُ لَهُ وَ أَرْضَاهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ».

 ایشان در پاسخ به کسانی که قرآن را وحی نمی‌دانند یا پیامبر را در انتقال وحی معصوم نمی‌دانند، می‌گوید: «این سخنان در حالى مطرح مى‌شود که هیچ عکس‌العملى هم در قبال آنها نشان داده نمى‌شود. چرا؟ چون از قبل زمینه‌چینى کردند و ما را با تساهل و تسامح ‌بار آوردند. چند سال مرتب به گوش‌مان خواندند و تبلیغ کردند که اهل تسامح و تساهل باشید و تعصب نداشته باشید. آنها مى‌گویند قرآن کلام خدا نیست، شما هم بگویید انجیل کلام خدا نیست، بگویید «ورجاوند بنیاد» کلام خدا نیست؛ خلاصه! شما هم فقط در مقابل آنها حرف بزنید و عکس‌العملى غیر از این نشان ندهید، چرا که این با تساهل و تسامح سازگار نیست. قبلا آن زمینه را آماده کرده‌اند تا جوان‌هاى ما هرچه مى‌شنوند سرشان را پایین بیندازند و بگویند مهم نیست، چند کلمه حرف که بیشتر نمى‌زنند اما این شیاطین فراموش کرده‌اند که چند دهه پیش هم نظیر چنین حرکت‌هایى انجام شد و به دست مردانى بزرگ و داراى اراده‌هاى آهنین، نظیر مرحوم نواب صفوى و یارانش، آن حرکت شیطانى خاموش و خط بطلان بر آن کشیده شد. این افراد خیال کرده‌اند امروز با تبلیغ سیاست تساهل و تسامح، دیگر آن غیرت‌هاى نواب صفوى‌گونه از بین رفته و غافلند از اینکه الان نیز همان روح در پیکر جوانان بسیجى ما وجود دارد».

آیت‌الله مصباح نسبت به عواقب کمرنگ شدن غیرت دینی در بین جوانان حساس بود و نسبت به آن هشدار می‌‌داد: «اگر گفته می‏شود روحیه شهدا، همچون نواب صفوی را در خود حفظ کنید، معنایش این نیست که سلاح به دست گیرید و دیگران را بکشید، بلکه منظور این است که آن روحیه را در خود ایجاد یا تقویت کنید؛ به‌ گونه‌ای که هر کس این روحیه را در شما می‌بیند، بفهمد اگر ادعای پیامبری کند، به سرنوشت کسروی مبتلا می‏شود. اگر این روحیه غیرتمندانه وجود نداشت، دشمن قدم به قدم جلو می‏آید و کار را به آنجا می‌کشاند که قرآن را هم انکار می‏کند و آن را کلام خدا نمی‌داند، یا کشته شدن امام حسین علیه‌السلام را نتیجه خشونت جد ایشان در جنگ بدر می‌داند!»