مضاربه چیست؟

الف: ویژگیهای مضاربه :
1-مضاربه از جمله عقود جایز است و از این رو هر یک از طرفین اختیار فسخ قرارداد را دارند مگر این که در قرارداد شرط دیگری تعیین شده باشد.
2- مضاربه از جمله تسهیلات کوتاه مدت حداکثر یکساله است که موسسه بر اساس آن میتواند منحصراً جهت گسترش امور بازرگانی به عنوان مالک سرمایه نقدی لازم را برای انجام یک معامله تجاری در اختیار عامل ، اعم از شخص حقیقی و حقوقی قرار دهد و در سود حاصله به توافق شریک باشند.
3- در مضاربه نقش مالک و عامل کاملا از یکدیگر جداست . و تاکید و تصریح شده است که مالک فقط سرمایه را تامین نموده و به هیچ عنوان وظایف عامل را بر عهده نگیرد. در مقابل ، عامل نیز تنها وظیفه عاملیت را بر عهده دارد.
4-بجز هزینه های تعیین شده در قرارداد پرداخت هرگونه وجهی از سرمایه مضاربه بابت تامین هزینه ها، جایز نبوده و برعهده عامل میباشد.
5-مسئولیت عامل درحفظ سرمایه ، همان مسئولیتی است که قانوناً بر عهده امین است و درقرارداد لحاظ میگردد.
6-معاملات مضاربه فقط درمواردی که خرید و فروش کالا مستلزم هیچگونه تغییرات ظاهری و ماهوی نباشد قابل انجام میباشد.
ب: عوامل موثر در عقد مضاربه :
1-سرمایه : منظور از سرمایه مضاربه و به عبارتی " رأس المال " وجوهی است که از طرف مالک در اختیار عامل قرار می گیرد و عامل می تواند آنرا صرفاً بابت امور ذیل هزینه نماید .
قیمت خرید کالا ــ هزینه های بسته بندی ــ هزینه های حمل ونقل ــ هزینه های بیمه و حق ثبت سفارش (در امر واردات ) ــ هزینه های انبارداری ــ هزینه های بانکی ــ حقوق و عوارض گمرگی و سود بازرگانی ــ حق توقف و انتظار نوبت گشتی (دموراژ )
2-کالا: نوع ، مشخصات ، مقدار ، قیمت ، و شرایط خرید و ترتیب کالای مورد مضاربه باید معین و معلوم باشد و محرز گردد که کالااز بازار فروش خوبی بر خوردار بوده( سهل البیع ) و سریع الفساد نباشد .
3-مدت مدت قرارداد مضاربه باید برابر زمانی باشد که عامل بتواند از تاریخ عقد قرارداد تا تسویه حساب ، کالای مورد مضاربه را به طور نقد به فروش برساند ،در صورتیکه در انقضای مدت قسمتی از کالای موضوع مضاربه به فروش نرسیده باشد ، عامل باید آن را به قیمت فروش خریداری نماید .
ج: بازدهی :
اعطای تسهیلات مضاربه در صورتی مجاز است که پیش بینی نتیجه معامله سود آور باشد و از این رو در هنگام عقد قرارداد باید میزان نرخ سود یا قیمت فروش توسط عامل معین شود و کسر مجموع هزینه های مورد قبول مضاربه از مبلغ فروش مبین بازدهی کافی معامله باشد .بنحویکه علاوه بر پوشش سود مورد انتظار برای عامل نیز سودآور باشد .
د: اجرای عملیات مضاربه :
انجام کار برای اجرای عملیات مضاربه تماماً به عهده شخص عامل بوده و موسسه بر مصرف سرمایه و برگشت آن و همچنین عملیات اجرایی نظارت خواهد داشت .
ه: فسخ قرارداد :
مؤسسه میتواند در صورت عدول عامل از اجرای مفاد قرارداد و یا عدم انجام هر یک از تعهدات مقرر از ناحیه عامل و همچنین در مواردی که استرداد سرمایه موسسه بدون انجام هر گونه خرید و فروش کالا به دلیل تخلف عامل باشد . حتی قبل از انقضای مدت ، قرارداد مضاربه را فسخ نماید .
چنانچه قرارداد مضاربه به علت تخلف عامل از هر یک از تعهدات وی فسخ گردد مبلغ ذمه ای معادل 6 درصد بیشتر از نرخ سود مورد انتظار از زمان استفاده از سرمایه تازمان وصول کلیه مطالبات موسسه علاوه بر مبلغ اصل سرمایه به عنوان وجه التزام برعهده عامل واقع می شود .
ز: مدارک لازم :
1. دریافت تقاضا
2. دریافت مدارک شناسائی اشخاص حقیقی و حقوقی
3.دریافت مدارک نوع فعالیت
4. اخذ فاکتورهای کالای موضوع مضاربه.
5. اخذ فرم قیمت کالا و هزینه های مورد قبول ، فروش و پیش بینی سود توسط عامل.
6. اخذ وثائق ،چک ، سفته معتبر دو امضائی ، انواع سپرده سرمایه گذاری نزد مؤسسه و وثیقه ملکی بر حسب مورد.