مهر، شهاب سنگی که در جریان یک شهاب بارش در 18 جولای
2011 در بیابان مراکش فرود آمد، پیش از رسیدن به زمین به مدت 1 میلیون سال
در اطراف خورشید چرخیده بود و پس از رسیدن به زمین در سراسر سیاره ما سفر
کرد و از شهر رباط در مراکش به پاریس و نیویورک و سرانجام به لندن رسید و
اکنون قرار است در موزه تاریخ طبیعی انگلیس به معرض دید گذاشته شود.
این سنگ آسمانی که نام خود را از دهکده Tissint در مراکش که در آن سقوط
کرده است، گرفته در واقع شهاب سنگی است که از سیاره سرخ به زمین رسیده است.
یادگار مریخ؛ ابزار تجاری برای مجموعه داران
این شهاب سنگ از دستان یک مدیر نیویورکی که این سنگ را از دوستان خود در
مراکش خریده بود به دست یک مجموعه دار دیگر در آتلانتا رسید و سپس برای
تحقیقات به زیست شناسان لندنی فروخته شد.
دو واسطه این معاملات به نیویورک تایمز توضیح دادند: "مجموعه داران این
سنگ را به پاریس بردند. می خواستند مطمئن شوند که توسط یک موزه و نه مجموعه
داران خصوصی خریداری شود."
اودیسه یک شهاب سنگ؛ از مریخ تا موزه لندن
اینکه موزه تاریخ طبیعی لندن چه مبلغی را برای خرید این شهاب سنگ پرداخت
کرد در دل تاریخ پنهان باقی خواهد ماند. باوجود این به نظر می رسد که موزه
لندن برای به دست آوردن این سنگ آسمانی چند صفر از بودجه سالانه خود را خرج
کرده است.
همچنین، "کارولین اسمیت"، محقق و متصدی موزه تاریخ طبیعی لندن اظهار داشت: "نیمی از این پول را یک فرد خیر اهدا کرد."
زیر نگاه دوربینها
قبل از اینکه این سنگ مریخی به لندن برسد مدتی را در تحریریه نیویورک تایمز گذراند تا زیر نگاه دوربین عکاسان جاودانه شود.
"داریل پیت" به همراه همکارش "دیوید گسلینگ"(دو واسطه ای که با نیویورک
تایمز مصاحبه کردند) درهای بعضی از استودیوهای تلویزیونی را هم برای به
نمایش گذاشتن این سنگ با ارزش کوبیدند اما در مدت یک ساعتی که آنها منتظر
بودند هیچ استقبالی برای ثبت تصاویری از این سنگ نشد و تمام دوربینها خاموش
ماند.
"داریل پیت" در این خصوص گفت: "همه درها بسته بود و دربان به طرز عجیبی به ما نگاه می کرد."
این سنگ آسمانی که به سبب تماس با اتمسفر زمین سیاه شده به بزرگی دو کف دست است و در حدود 1.8 کیلوگرم وزن دارد.
محققان موزه تاریخ طبیعی لندن در بررسیهایی که با اسکنرهای پیشرفته انجام
دادند در تلاشند تا جزئیاتی از ساختار داخلی این سنگ برای مثال، حضور
احتمالی حبابهای هوای مریخ را پیدا کنند.
ارزش سنگ مریخی 10 برابر ارزش طلا
این سنگ که از مریخ جدا شده حاصل ماگمایی است که در حدود 400 تا 500
میلیون سال قبل جامد شده است. این بدان معنی است که این تکه شهاب نسبت به
عمر منظومه خورشیدی که 4.6 میلیارد سال قدمت دارد بسیار جوان است.
به نظر می رسد که این سنگ در اثر برخورد شدید میان سیاره سرخ با یک مانع
بزرگ احتمالاً یک سیارک یا دنباله دار از سطح مریخ جدا شده باشد.
از میان هزاران جرم آسمانی که در قرون گذشته جذب سیاره ما شده اند 61 تکه
از مریخ رسیده اند. در بین این 61 تکه تنها 5 سنگ که در سالهای 1815، 1865،
1911 و 1962 کشف شدند نشان گذاری شده اند.
مادر تمام این تکه سنگها قطعه ای است که بلافاصله پس از برخورد توسط تیمی
متشکل از 950 دانشمندان ناسا پیدا و به موزه لندن منتقل شد.
اکنون بعضی از سنگهایی که در دهکده Tissint و پس از بارش شهابی جولای
گذشته پیدا شده اند در بازار به قیمت 800 دلار بر گرم (در حدود 22 هزار و
700 دلار بر اونس) قیمت گذاری می شوند که ارزش آنها 10 برابر قیمت طلا در
بازارهای جهانی است.
نمایشگاهی با حضور یک سنگ فضایی دیگر با قدمت 200 سال
سنگ آسمانی دیگری که برای اولین بار در نمایشگاهی با عنوان "اجرامی از
فضا" که از 9 فوریه گشایش یافت به نمایش درآمده است، دارای وزنی است که با
وزن یک بچه فیل برابری می کند.
این شهاب سنگ که در حدود 30 هزار سال قبل به زمین افتاد احتمالاً بزرگترین جرم آسمانی است که تاکنون در انگلیس رصد شده است.
"کالین پیلینگر"، استاد علوم سیاره ای دانشگاه "اوپن" در این خصوص توضیح
داد: "این سنگ غول پیکر که در حدود 1.6 متر و 93 کیلوگرم وزن دارد احتمالاً
در حدود 200 سال قبل توسط باستان شناسی که در نزدیکی استونهیج کار می کرده
کشف شده است."
برپایه آگاهی های علمی، تنها گروهی از سنگهای فضایی می توانند تا این دوره
طولانی زنده بمانند که در قطب جنوب سقوط کرده اند درحالی که سنگهای جدیدتر
همانند نمونه با ارزش Tissint که به موزه لندن سپرده شد از بیابانهای
آفریقا جمع می شوند.
اما این شهاب سنگ نه در بیابان و نه در قطب جنوب کشف شده بلکه در Lake House واقع در ویلتشایر انگلیس سقوط کرده است.
به گفته "پیلینگر" تنها توضیحی که می توان برای زنده ماندن این سنگ
درانگلیس ارائه کرد این است که بریتانیا در حدود 20 هزار سال قبل در عصر
یخبندان بوده و همین مسئله موجب حفظ آن شده است.
به این شهاب سنگ "کندریت" گفته می شود. "کندریتها" گروهی از شهاب سنگهای
اولیه ای هستند که به اعتقاد دانشمندان از باقیمانده های مواد نخستین
سیارات نشأت گرفته اند. بیشتر شهاب سنگهایی که در زمین پیدا شده اند در این
گروه جای می گیرند.