مسکن و بهداشت در صدر هزینه‌ خانواده‌ها

به گزارش پایگاه 598، تازه‌ترین گزارش بانک مرکزی از وضعیت دخل و خرج خانوارهای شهری ایران در سالی که گذشت نشان می‌دهد که میانگین هزینه سالانه هر خانوار شهری ایرانی براساس روش خوداظهاری ۳۵ میلیون و ۲۶۵ هزار و ۱۰۰ تومان بوده درحالی‌که میانگین درآمد سالانه خانوارهای ایرانی ۳۵ میلیون و ۲۵۹ هزار و ۵۰۰ تومان برآورد شده که با این حساب متوسط هزینه خانوارهای شهری کشور ۵هزار و ۶۰۰ تومان از متوسط درآمد اعلام شده بیشتر است.

این نتیجه آمارگیری بانک مرکزی از هزینه و درآمد خانوارهای شهری ایران در سال 1394 است که با مراجعه به حدود 12هزار و 700خانوار به‌صورت نمونه انجام گرفته است.یافته‌های این گزارش حکایت از رشد 7.3درصدی کل هزینه ناخالص خانوار شهری دارد در شرایطی که میانگین رشد درآمد ناخالص خانوارهای شهری در سالی که گذشت 12.3درصد برآورد شده است. این در حالی است که احتمال داده می‌شود در موقع مراجعه مأموران آمارگیر بانک مرکزی و مرکز آمار، همواره پرسش‌شوندگان درخصوص میزان درآمد اقدام به کم‌اظهاری و درباره میزان هزینه به بیش‌اظهاری روی آورند.

    مسکن بیشترین رشد در هزینه خانوار

براساس گزارش رسمی بانک مرکزی، میانگین هزینه‌ ناخالص سالانه یک خانوار شهری در بخش مسکن، آب، برق، گاز و سایر سوخت‌ها در سال 1394نسبت به سال 1393بالغ بر 12.4درصد رشد کرده که بیشترین رشد را نسبت به سایر کالاها و خدمات مصرفی خانوارهای شهری پس از رستوران و هتل با رشدی 13درصدی نشان می‌دهد. پس از مسکن، بهداشت و درمان با رشد 8درصد، لوازم و اثاث و خدمات مورد استفاده در خانه با رشد 6.9درصدی مواجه شده است. میانگین رشد هزینه خدمات ارتباطات در سال 1394نیز 6.5درصد، حمل‌ونقل 5.8درصد، تحصیل 5.7درصد، پوشاک و کفش 4.3درصد و خوراکی‌ها و آشامیدنی‌ها هم 3.1درصد برآورد شده و متوسط هزینه کالاها و خدمات متفرقه در سبد خانوارهای شهری ایران در سال گذشته هم با 6.9درصد افزایش همراه‌شده است. هزینه خانوارها در بخش تفریح و امور فرهنگی طی سال گذشته کاهش 10.2 درصدی را تجربه کرده است.

    سهم 58درصدی مسکن و خوراکی‌ها

بررسی‌های مستند به آمارهای بانک مرکزی نشان می‌دهد که در سال 1394کالاهای خوراکی و آشامیدنی و مسکن 58.4درصد از کل سبد هزینه خانوار شهری را به‌خود اختصاص داده که در مقایسه با سال 1384رشدی 7.1درصدی داشته است. نکته مهم در روند تغییرات ایجاد شده در سبد هزینه‌های خانوار شهری ایران این است که سهم مسکن در هزینه خانوار شهری از 27.6درصد در سال 1384به 35درصد در سال 1394رسیده که افزایش 7.4درصدی را تأیید می‌کند.

در این شرایط نگرانی‌ها و هشدارهای کارشناسان بر این پایه استوار شده که رکود در ساخت‌وساز مسکن، ممکن است بار تأمین مسکن در سبد هزینه‌های خانواده‌ها را در سال‌های آینده افزایش دهد. بانک مرکزی در گزارش خود تأکید دارد که 65درصد از خانوارها در سال گذشته در مسکن شخصی زندگی‌کرده‌اند و مالک بوده‌اند و 25.2درصد از خانوارهای ایرانی همچنان اجاره‌نشین هستند. افزون بر این 9.1درصد خانوارها در مسکن رایگان و تنها اندکی بیش از 7دهم درصد هم در مسکن در برابر خدمات سکونت داشته‌اند. بانک مرکزی نتیجه گرفته که در سال 1394 در مقایسه با سال 1393، درصد سکونت خانوارهای شهری ایرانی در مسکن شخصی افزایش و سهم سکونت در مسکن اجاره‌ای، رایگان و در برابر خدمات کم شده است.

    نبض ناموزون اشتغال خانوارهای ایرانی

یافته‌های تازه بانک مرکزی نشان می‌دهد که 26.4درصد از خانوارهای مورد پرسش قرار گرفته، عنوان کرده‌اند که هیچ‌کدام از افراد خانوار شاغل نیستند، در 55.7درصد از خانوارها تنها یک نفر شاغل بوده و تنها 14.7درصد از خانوارهای شهری کشور دارای اشتغال بیش از 2نفر هستند. بانک مرکزی می‌گوید: در مقایسه وضعیت اشتغال خانوارهای شهری طی سال 1394نسبت به سال 1393، درصد خانوارهای بدون فرد شاغل بیشتر شده و از سویی درصد خانوارهای با یک و دو نفر شاغل هم بیشتر شده است.