یکه‌تازی نظر‌سنجی‌ها در ساعات پایانی

از ساعات اولیه صبح امروز تبلیغات انتخاباتی به دستور وزارت کشور و طبق قانون انتخابات متوقف‌شده و شهر از کوران سخنرانی، پوستر و تراکت افتاده است. ستادهای قانونی و غیرقانونی درب‌های خود را پلمپ کرده‌اند و مانند دیگر مردم جامعه به انتظار نشسته‌اند.

تبلیغات متوقف‌شده اما نزدیک شدن به این دو انتخابات آن‌قدر مهم هست که گرمای انتخاباتی فروکش نکند، گرمایی که البته این بار متفاوت‌تر از گذشته مردم را به شور و حال انداخته است.

تفاوت نه از باب اینکه انتخابات مجلس در پیش است یا ریاست جمهوری، بلکه از این باب که در این دوره و برخلاف تمامی انتخاباتی که در جمهوری اسلامی طی 37 سال گذشته برگزارشده، احدی حرف تحریم و عدم شرکت نمی‌زند. از اصلاح‌طلبان تندرو تا اپوزیسیون داخل و خارج و از بی‌بی‌سی فارسی تا صدای آمریکا و از سلطنت‌طلبان تا ملی مذهبی‌ها همگی هم‌نظر شده‌اند که باید در این انتخابات شرکت کرد و رأی داد.

البته ماجرا جالب‌تر از این هم هست. جالب‌تر و یا حتی شگفت‌انگیزتر، چراکه علاوه بر دعوت به شرکت در انتخابات، این روزها افکار عمومی شاهد ارائه لیست برای رأی به فلان حزب و گروه و از سوی کسانی است که سی و اندی سال حرف از تحریم انتخابات می‌زده‌اند.

برخی حتی انگشت‌بر دهان مانده‌اند که چگونه و با چه رویی عبدالکریم سروش توصیه می‌کند به فلان کاندید رأی بدهید، بی‌بی‌سی می‌گوید به فلان کاندید رأی ندهید و حتی پای مفتی وهابی سعودی هم به میدان بازشده و تزهای انتخاباتی ارائه می‌دهد.

خلاصه هرچه که هست تنور انتخابات داغ داغ است، احزاب و گروه‌ها درِگوشی تبلیغ می‌کنند، بحث‌های اغنایی برای تغییر نظر سیاسی و حتی شرعی برای شناخت بهترین فرد و انتخاب بهترین لیست در بین مردم در جریان است، رسانه‌ملی بازخوانی تاریخ و نشست تحلیل شرایط روز پخش می‌کند، وزارت کشور تعرفه و صندوق توزیع می‌کند، ستاد انتخابات نشست خبری می‌گذارد، نیروی انتظامی نیروهای خود را فراخوانده و شورای نگهبان آخرین نظارت‌های پیش از انتخابات را اجرایی می‌کند.

در تهران البته ماجرا حساس‌ است و رقابت جدی‌تر از شهرها و شهرستان‌های دیگر، چنانکه رقابت در گوشه‌کنار دنیای حقیقی و مجازی از رقابت گذشته است و بعضاً به مجادله لیستی هم کشیده است.

این روزها طرفداران اصولگرایان که با لیست ائتلاف بزرگ اصولگرایان به صورت منسجم‌تری از گروه‌های دیگر به میدان آمده‌اند، بیشتر نگران اصلح بودن و احکام شرعی هستند و اصلاح‌طلبان که نسبت به سالهای اخیر خود قدری بهتر شده‌اند هم دعوای سه لیستی دارند و هم هنوز منتقد حضور رهروانی‌ها (فراکسیون نزدیک به علی لاریجانی در مجلس) در لیست‌های اول، دوم و سوم اصلاح‌طلبان؛ البته اگر علی مطهری و لیست صدای ملتش را نیز ضلع سوم انتخابات به حساب بیاوریم آن موقع باید بگوییم که طرفداران لیست او کمترین اختلاف را باهم دارند و یکدست‌ترند چراکه طرفداران مطهری آن‌قدر جبهه‌ای نیستند که مانند اصولگرایان و اصلاح‌طلبان ایدئولوژیک رأی دهند و احتمالاً جمعیتی از طیف خاکستری و طبقه متوسط شهری هستند که بیشتر اولویت‌هایشان را از صدای ملت انتخاب می‌کنند و باقی را اگر تا نفر سی‌ام بنویسند از لیست‌های دیگر و حتی مستقلین.

البته علی مطهری این روزها خیلی تلاش کرده که سمپاد تبلیغاتی-انتخاباتی خود را بالا ببرد اما شواهد و قرائن نشان می‌دهد که باوجود کسب اعتماد بخشی از دولتی‌ها و مثلاً دعوت وزیر اطلاعات برای سخنرانی در همایش انتخاباتی روز سه‌شنبه، اقبال عمومی به وی حداقل به‌اندازه‌ای ‌نیست که بیش از 10 – 15 درصد صندلی‌های ورزشگاه شیرودی را پر کند.

صدای ملتِ علی مطهری ملغمه‌ای از اصولگرایان و اصلاح‌طلبان است و از حسن غفوری فرد و حسن بیادی اصولگرا تا کواکبیان و حضرتی اصلاحاتی را در خود جای‌داده و بخشی هم به حسن زمانی و کاظم جلالی و دیگر نزدیکان لاریجانی اختصاص‌یافته و لذا شاید همین "آش درهم‌جوش" هم باعث این عدم بی‌میلی برای حضور مردم در شیرودی بوده.

در این بین اما شاید آن چیزی که بیشتر از همه جلب توجه کند بازار پررونق نظرسنجی‌هایی است که این روزها در فضای مجازی به خصوص شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام و اینستاگرام تولید درست و غلط تولید یا تهی می‌شود و دست به دست می‌چرخد.

این حزب می‌گوید من برنده هستم و آن حزب دقیقاً آماری مخالف این یکی منتشر می‌کند البته این نظرسنجی‌ها نقطه مشترکی هم دارند و آن چیزی نیست جز پیش‌بینی مشارکت بالای مردم در همه‌پرسی روز جمعه.

قریب به‌اتفاق نظرسنجی‌ها مشارکت بالای60 درصد را در تهران نشان ‌می‌دهند و از بین آن‌ها شاخص ستون مشارکت نظرسنجی سازمان صداوسیما که معمولاً هم جامعیت بیشتری دارد و هم معتبرتر است، عدد قابل‌توجه "70 درصد" را نشان می‌دهد. این نظرسنجی همچنین می‌گوید که از بین حدود 36 هزار نفر جامعه آماری تهرانشان،  ۷۹.۶درصد از مردم دغدغه معیشت و اقتصادی دارند.

به‌جز نظرسنجی صداوسیما در فضای مجازی نظرسنجی‌های دیگری هم به چشم می‌خورند. غاطبه این نظرسنجی‌ها که بعضاً به آرای افراد سرشناس تهران هم پرداخته‌اند، نشان می‌دهد که به‌احتمال فراوان انتخابات به مرحله دوم کشیده خواهد شد و سال 95 هم خالی از انتخابات نخواهد ماند.

نتایج این نظرسنجی‌ها اما در نفراتی که در مرحله اول وارد مجلس می‌شوند اندکی باهم تفاوت دارد. یک نظرسنجی نزدیک به اصولگرایان می‌گوید که حداد عادل با 24 درصد، مرضیه وحید دستجردی با 21 درصد و محمدرضا عارف با 19 درصد، ابوترابی با 17 درصد و مطهری با 16 درصد در مرحله اول به مجلس می‌روند، اما نظرسنجی نزدیک به اصلاح‌طلبان عارف، حدادعادل و مطهری و محجوب را بافاصله کمی نسبت به هم به مجلس می‌فرستد.

نظرسنجی یک مجموعه نزدیک به دولت هم نشان می‌دهد که حدود چهارپنجم داوطلبان تهرانی مجبورند در مرحله دوم رقابت کنند و تنها 6 نفر و به ترتیب حدادعادل، عارف، وحید دستجردی، مطهری، توکلی و ابوترابی در مرحله اول پیروزی خود را قطعی ‌می‌کنند.