بسته اقتصادی دولت برای حل مشکل رانت خواران و خودروسازان است/ مشکل اقتصاد کشور مکانیسم انتشار پول است و نه کمبود نقدینگی/ دولت چشم خود را بر مسائل علمی اقتصاد بسته است

دکتر عادل پیغامی از اساتید اقتصاد و عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) در گفتگو با خبرنگار اقتصادی پایگاه 598 در رابطه با شرایط اقتصادی کشور پس از رفع تحریم ها بیان داشتند: ما در شرایط ویژه ای قرار داریم و دشمن مانند همیشه در پی پیدا کردن راه نفوذ است. گاهی اوقات به مسائل و مشکلات و بی تدبیری های داخلی امید می بندد و سعی در نفوذ دارد و گاهی اوقات از طریق مسائلی هم جون مذاکرات و برجام دل به نفوذ می بندد. دشمن از دشمنی خود دست بر نداشته است و ماهم از دشمنی با آمریکا و خوی استکباری آنان دست بر نداشته و نخواهیم برداشت.

وی افزود: همه طرفین هم این موضوع را خوب می دانند. بسیار ساده اندیشی است اگر کسی در داخل تصور کند که با برجام ما می توانیم به توافقات بلند مدت و استرتژیک در سایر زمینه ها برسیم. حتی اگر ما هم از تمام اصول خود کوتاه بیاییم آمریکا کوتاه نمی آید و آمریکا در اهدافی که حیات و ممات خود را به آن وابسته می داند کاملا جدی است. ما هم باید با فهم این قضیه در اصول خود جدی باشیم.

ایشان اظهار داشتند: می توان به شکل تاکتیکی در کوتاه مدت بر حسب منافع و مصالح کوتاه مدت مذاکره و نرمش قهرمانانه ای انجام داد. آمریکا هم حسب منافع کوتاه مدت خود همین گونه فکر می کند. اگر تصور کنیم که منافع بلند مدت اقتصادی و سیاسی ما به برجام و مذاکرات بستگی دارد بسیار ساده اندیشی کرده ایم.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق(ع) تصریح کرد: اساسا مسئله اقتصادی برخلاف تصور عده ای ناآشنا به اقتصاد با برجام و رفع تحریم ها تفاوتی نخواهد کرد. اگر آمریکا در اجرای توافقات برجام به درستی و در بهترین حالت  به طور کامل تعهدات خود را انجام دهد -هر چند که بنده به این انجام این اتفاق شک دارم و معتقدم که آمریکا در اجرای برجام آنگونه که توافق کرده است عمل نخواهد کرد و یا اگر عمل نماید بسیار کوتاه مدت و شکننده خواهد بود- تازه به اقتصاد سالهای 74 و 75 و 76 بر می گردیم.

پیغامی خاطرنشان کرد: در آن سالها خبری از تحریمهایی که اکنون صحبت از برداشتن آنها در برجام شده است نبود. آیا اقتصاد ایران در آن سالها دچار تورم و بیکاری نبود؟ آیا مسائل و مشکلات اقتصاد ایران در آن سالها به راحتی حل می شد؟ تازه اکنون دولت ما به اقتصاد آن سالها بر می گردد و باید فکر کند که مشکلات اقتصاد ایران چه بوده و هست.

وی ادامه داد: اینجاست که باید به سخن مقام معظم رهبری توجه نماییم که می فرمایند حل مشکلات اقتصادی، تورم و بیکاری با نگاه درون زا و ساخت اقتدار اقتصادی درونی کشور برطرف می شود. مشکلات اصلی اقتصاد ما به مشکلات درونی اقتصاد، زیرساختهای اقتصادی ، تدبیرها و مجموعه سیاست های اقتصادی بستگی دارد و متاسفانه دولت یازدهم، دولت تدبیر و امیدهای کوتاه مدت است در حالیکه مسائل و مشکلات اقتصادی با بحث های کوتاه مدت قابل حل نیست.

ایشان درباره بسته اقتصادی دولت که اخیرا اعلام شده است اظهار داشت: بسته اقتصادی اخیر هم این مورد را ثابت کرده است. بسته اقتصادی یک بحث کوتاه مدت در قالب یک سیاست پولی انبساطی دنبال شده است که مشخص نیست این سیاستها تا چه حد نتیجه می دهد. چنانچه جوابگو هم باشد یک اثر بسیار کوتاه مدت و موضعی بر اقتصاد ایران خواهد گذاشت. مشکل اقتصاد ایران مشکل کمبود نقدینگی و پول در جامعه نبود که دولت با انبساط پولی به دنبال حل آن باشد.

پیغامی با بیان اینکه دولت چشم خود را بر مسائل علمی اقتصاد بسته است تصریح کرد: مکانیسم انتشار پول یکی از مشکلاتی است که ما در کشور داریم. یعنی نحوه انتشار و گردش پولی که در بانک مرکزی و یا سیستم بانکی کشور خلق می شود دارای اشکال است. پول به جای گردش در محل تولید در محلهای سفته بازی و رانت گردش پیدا می کند. حالا اگر ما سیاست انبساطی پولی ایجاد کرده و به بانکها اجازه خلق اعتبار بیشتر دهیم بانکها پول را به همان سمتی می برند که پولهای قبلی را برده اند و باعث تشدید مشکلات اقتصاد رانتی ما خواهند شد زیرا دولت از مدیریت مکانیسم انتشار پول در اقتصاد کشور عاجز است.

وی ادامه داد: مسئله کمبود نقدینگی بحث دومی است و دولت باید مشکلات مکانیسم انتشار پول را حل کند. دولت هنوز فضای اقتصاد رانتیر ما را در لابی های سیاسی  و تاثیرات اقتصادی سیاسی گروه های فشار مانند اتاق بازرگانی و یا مجموعه سازمان گسترش و صنایع حل نکرده است. به نوعی این سیاست یک بسته واکنشی برای حل مشکل رانت خواران و خودروسازان است و برای حل مشکلات اقتصاد ایران و حل مشکلات بیکاری، رکود و تورم طراحی نشده است. نکته جالب توجه این است که عمده وامهایی که در این بسته اقتصادی قرار دارد وام خودرو است!

این استاد دانشگاه افزود: این بسته اسم زیبایی دارد اما متاسفانه در پس این اسم ها سیاست درستی را به لحاظ علم اقتصاد مشاهده نمی کنیم. هر کسی که در حوزه و علم اقتصاد نسبت به این بسته حرفی دارد بیاید و در دانشگاه ها مناظره کند. این سیاستها حتی رد کننده مباحثی است که در کتب اقتصادی غربی وجود دارد و ما در دانشگاه ها به دانشجویانمان تدریس می کنیم. این سیاستها و بحث ها علمی نیست و صرفا رانتی است و لابی های سیاسی در پشت آن دیده می شود.

وی در پایان خاطر نشان کرد: این بسته به طور قطع نتایج تورمی در پی خواهد داشت و در کوتاه مدت رونق بسیار شکننده ایجاد خواهد کرد ولی بیشتر از چند ماه به لحاظ حل مشکل رکود تاثیر نخواهد گذاشت و رکود دوباره به کشور بر خواهد گشت .