تاملی بر روند فعالیت دو دهه خانه سینما
خانه سینما توسط مدیران دولتی پایه‌گذاری می‌شود و مدیران وقت موسسین اصلی آن هستند. خانه سینما به عنوان نهادی صنفی، مستقل و غیردولتی مزین می‌شود اما در عمل یکی از دولتی‌ترین و خودخوانده‌ترین نهادها به شمار می‌آید.
به گزارش خبرنگار
سینمایی فارس، سینما به دلیل جاذبه‌ها و جمع هنرها در آن مورد توجه بسیاری
از اهالی فرهنگ و هنر است، این هنر پیش از انقلاب به دلیل وجود صحنه‌های
مستهجن، غیراخلاقی و نامناسب مورد توجه آحاد مردم قرار نمی‌گرفت و همین امر
باعث شد تا با بروز حرکت‌های انقلابی و در آستانه پیروزی انقلاب برخی از
افراد سینماها را به آتش کشیدند. امام راحل (س) از توانمندی و قدرت این
رسانه مهم غافل نبود و با هوشمندی و درایت در اولین سخنرانی خود پس از
پیروزی انقلاب اسلامی بیان داشتند «ما با سینما مخالف نیستیم با فحشا
مخالفیم». این جمله کلیدی وضعیت سینمای ایران پس از انقلاب اسلامی را به
وضوح مشخص کرد و امام به روشنگری خود در این زمینه ادامه داد تا سینما جان
گرفت.
با رشد سینما آرام آرام جشنواره به عنوان ویترین سینمای ایران تشکیل شد و اهالی هنر دور هم گرد آمدند تا برای اعتلای سینمای ایران تلاشی مضاعف صورت گیرد. اهالی سینما افرادی فرهنگی، فرهیخته و دارای سلامت نفس برای ارتقا سطح کیفی و کمی آثار تلاش کردند. در این میان این افراد برای حفظ صیانت و پیگیری حقوق حقه صنفی خود تصمیم به تشکیل نهادی صنفی گرفتند. نهادی که بتواند مشکلات صنف را مرتفع کند و در جهت منافع عموم سینماگران قدم بردارد. اساسنامه‌ای تنظیم شد که در آن اساسنامه به مواردی از جمله تدوین و اجرای برنامه‌های آموزش برای دست‌اندرکاران رشته‌های مختلف سینما جهت بالا بردن سطح مهارت آنان، ایجاد تسهیلات برای تامین اجتماعی اعضا در صورتی که زیر پوشش تامین اجتماعی نباشند، تلاش جهت فراهم آوردن امکانات رفاهی از قبیل شرکت‌های تعاونی مصرف و مسکن، مهد کودک و پرداخت قرض‌الحسنه در حد مقدورات و ... پیش‌بینی شد.
* نگاهی به چگونگی تنظیم اساسنامه خانه سینما
این اساسنامه در سال 1366 تنظیم شد اما متاسفانه در همان سال مراحل قانونی خود را طی نکرد؛ این درحالی است که در آیین‌نامه مصوب سال 64 گروه فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است که اساسنامه باید به تایید و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد اما این امر در مورد اساسنامه خانه سینما صورت نمی‌گیرد و اساسنامه خانه سینما در 21 ماده تنظیم شده اما مسکوت باقی می‌ماند. پس از آنکه مدیران وقت معاونت سینمایی موقعیت خود را در خطر می‌بینند برای ادامه سیطره خود در سینما تصمیمی جدید اتخاذ می‌نمایند. در سال 72 معاونت سینمایی وقت (فخرالدین انوار) نامه‌ای را تنظیم کرده و اساسنامه‌ای مشتمل بر 32 ماده (غیرقانونی) ضمیمه نامه می‌نماید و بدون تصویب شورای فرهنگ عمومی و تنها با اخذ نامه‌ای از ثبت شرکت‌ها، خانه سینما فعالیت غیرقانونی خود را آغاز می‌کند. متاسفانه مراحل قانونی ثبت شرکت‌ها هم برای خانه سینما به درستی طی نشده و انوار نامه ثبت شرکت‌ها را در اذهان عمومی مجوز فعالیت معرفی می‌کند، در حالی که دو پروسه مجزاست. مطابق قانون، مجوز فعالیت و تاسیس موسسه دو مبحث جداگانه است و دو پروسه کاملاً مجزا است که با هم، فرآیند قانونی مجوز تاسیس تشکیل و فعالیت را تکمیل می‌نماید.
نامه‌ای که معاونت وقت سینمایی برای ثبت شرکت‌ها آماده کرد غیر قانونی بود، زیرا اساسنامه مطرح شده در شورای فرهنگ عمومی مراحل قانونی خود را طی نکرده و براساس قوانین و مقررات باید طی یک نامه به هیئت نظارت بر مراکز و موسسات فرهنگی ارجاع و در خواست مجوز فعالیت و تاسیس خانه سینما از سوی معاونت وقت صورت می‌گرفت اما گویا فرصتی برای ارایه نامه باقی نمانده بود و مدیران باید پست خود را ترک می‌کردند و مقام و منصب را به دیگران می‌سپردند پس با عجله و بدون فوت وقت با نامه غیرقانونی مدیر وقت و ارایه اساسنامه که به تصویب شورای فرهنگ عمومی نرسیده (غیرقانونی) به اداره ثبت شرکت‌ها نامه ارسال شده و خانه سینما به ثبت می‌رسد.
* خانه سینما توسط مدیران دولتی پایه‌گذاری شده است
خانه سینما توسط مدیران دولتی پایه‌گذاری می‌شود و مدیران وقت موسسین اصلی آن هستند. خانه سینما به عنوان نهادی صنفی، مستقل و غیردولتی مزین می‌شود اما در عمل یکی از دولتی‌ترین و خودخوانده‌ترین نهادها به شمار می‌آید. اگر دوران فعالیت خانه سینما را مرور کنیم خواهیم دید در دوره‌های مختلف با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری عده‌ای با ایجاد هیجانات کاذب از این هیجانات به نفع خود بهره بردند و برخی در دام این موج‌های ایجاد شده توسط جناح‌های مختلف سیاسی گرفتار آمدند. این درحالی بود که رسالت خانه سینما و فلسفه وجودی آن رفع مشکلات صنفی اهالی سینما و فراهم آوردن بستری برای دست‌یابی به قله‌های آرمانی که امام راحل (س) آن را پیش‌تر ترسیم کرده بود، بنا نهاده شده بود.
* سیاسی کردن خانه سینما با ارایه بیانیه‌ها
هیئت مدیره خانه سینما در دوران اصلاحات و چه در سال‌های اخیر با ارایه بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های مختلف، خانه سینما را جناحی کردند که این برای خانواده سینما سمی مهلک بود. دوستان با برگزاری مراسم‌های مختلف و برپایی جشن و سرور، جایزه دادن و هورا کشیدن توجه جامعه جوان و مشتاق را به سوی خود جلب نمودند و مشکلات مختلف صنفی اهالی سینما را مدفون کردند.
* تلاس برای رفع مشکلات صنوف
اما فعالیت صنفی و رفع مشکلات معیشتی و رفاهی اهالی سینما از دغدغه‌های دولت در دوره نهم و بالاخص دهم بود.
در دوره دهم شورای‌عالی سینما به ریاست رییس جمهور و نایب رییسی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل گرفت و قرار بر این شد تا سازمان سینمایی با ساز و کاری مناسب و در خور سینمای ایران شکل گیرد.
«جواد شمقدری» معاون سینمایی وزارت ارشاد برای رفع مشکلات اساسنامه خانه سینما و قانونی شدن این صنف تلاش‌های متعددی را صورت داد و کمیسیون حل اختلاف با حضور سه نفر از هیئت مدیره خانه سینما و سه نفر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شد اما طبق گفته‌های معاونت سینمایی در برنامه تلویزیونی هفت دوستان در خانه سینما به اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعتماد نداشتند. باب گفت‌و‌گو و مذاکره باز بود تا زمانی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طبق قانون مکلف شد تا دستور انحلال خانه سینما را براساس قوانین و مقررات صادر و ارایه نماید.
* اقدام قانونی وزارت ارشاد
قانون تعطیلی مراکزی که بدون مجوز قانونی دایر شده‌اند، در سال 72 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است و مطابق این قانون ثبت موسسات و مراکز در ثبت شرکت‌ها لازم است اما کافی نیست و بر اساس همین قانون اگر مرکزی که انحلال آن توسط وزارتخانه مرتبط با فعالیتش اعلام شده است، به فعالیت خود ادامه دهد، حکمش در حکم کلاهبرداری است و در صورت شکایت از طرف وزارتخانه مربوطه تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت. قانون، وزارتخانه را مکلف به اجرای احکام می‌کند و مراجعی که بر حسن اجرای قانون نظارت دارند وزارتخانه را مورد سوال قرار می‌دهند و این قانون باید به اجرا می‌رسید. با ارایه دستور انحلال خانه سینما، هیئت مدیره خانه سینما و به تبع آن صنوف با حضور در نشست خبری و صدور بیانیه حکم را غیرقانونی دانسته و اعلام کردند در این خصوص به دیوان عدالت اداری شکایت برده‌اند. این درحالی است که دستور انحلال کاملاً قانونی است و هیئت مدیره خانه سینما به خوبی می‌داند حکم ارایه شده کاملاً صحیح بوده و مراجع قانونی نیز آن را تایید می‌کند.
* خانه سینما منحل نمی‌شود
دستور انحلال در حکم منحل شدن خانه سینما نیست بلکه با این کار در شرایط فعلی هیئت مدیره موقت انتخاب خواهد شد و کارها بر زمین نخواهد ماند و صنوف به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند تا زمانی که نواقص اساسنامه خانه سینما رفع شده و مشکلات مرتفع شود و بار دیگر مجمع عمومی تشکیل شده و هیئت مدیره به درستی و با رای تک تک اعضا انتخاب شود.
در شرایط فعلی که جامعه نیاز به آرامش و امنیت دارد امیدواریم با سعه صدر سینماگران و صنوف مختلف این مهم حاصل شده و شاهد برگزاری هرچه باشکوه‌تر سی‌امین جشنواره فیلم فجر باشیم.
صاحبان خرد و سینماگران برجسته و انقلابی خانه سینما هم به جای تبعیت از فرهنگ غلط بیانیه دادن و برخوردهای احساسی که عمدتا ناشی از اطلاعات ناقص و معطوف به ماجراجویی‌هایی غیر فرهنگی است، نه تنها کمک به صنف و هم‌صنفان خود نمی‌کنند که باعث دغدغه‌های بیشتر جامعه شده و یک مساله قابل حل را که به قول آن مثل «خدایا! شری باشد که خیر ما در آن باشد»، تلاش کنند یک بار برای همیشه مساله را از دوگانگی قانونی منتزع نمایند.
با رشد سینما آرام آرام جشنواره به عنوان ویترین سینمای ایران تشکیل شد و اهالی هنر دور هم گرد آمدند تا برای اعتلای سینمای ایران تلاشی مضاعف صورت گیرد. اهالی سینما افرادی فرهنگی، فرهیخته و دارای سلامت نفس برای ارتقا سطح کیفی و کمی آثار تلاش کردند. در این میان این افراد برای حفظ صیانت و پیگیری حقوق حقه صنفی خود تصمیم به تشکیل نهادی صنفی گرفتند. نهادی که بتواند مشکلات صنف را مرتفع کند و در جهت منافع عموم سینماگران قدم بردارد. اساسنامه‌ای تنظیم شد که در آن اساسنامه به مواردی از جمله تدوین و اجرای برنامه‌های آموزش برای دست‌اندرکاران رشته‌های مختلف سینما جهت بالا بردن سطح مهارت آنان، ایجاد تسهیلات برای تامین اجتماعی اعضا در صورتی که زیر پوشش تامین اجتماعی نباشند، تلاش جهت فراهم آوردن امکانات رفاهی از قبیل شرکت‌های تعاونی مصرف و مسکن، مهد کودک و پرداخت قرض‌الحسنه در حد مقدورات و ... پیش‌بینی شد.
* نگاهی به چگونگی تنظیم اساسنامه خانه سینما
این اساسنامه در سال 1366 تنظیم شد اما متاسفانه در همان سال مراحل قانونی خود را طی نکرد؛ این درحالی است که در آیین‌نامه مصوب سال 64 گروه فرهنگ عمومی شورای عالی انقلاب فرهنگی آمده است که اساسنامه باید به تایید و تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی برسد اما این امر در مورد اساسنامه خانه سینما صورت نمی‌گیرد و اساسنامه خانه سینما در 21 ماده تنظیم شده اما مسکوت باقی می‌ماند. پس از آنکه مدیران وقت معاونت سینمایی موقعیت خود را در خطر می‌بینند برای ادامه سیطره خود در سینما تصمیمی جدید اتخاذ می‌نمایند. در سال 72 معاونت سینمایی وقت (فخرالدین انوار) نامه‌ای را تنظیم کرده و اساسنامه‌ای مشتمل بر 32 ماده (غیرقانونی) ضمیمه نامه می‌نماید و بدون تصویب شورای فرهنگ عمومی و تنها با اخذ نامه‌ای از ثبت شرکت‌ها، خانه سینما فعالیت غیرقانونی خود را آغاز می‌کند. متاسفانه مراحل قانونی ثبت شرکت‌ها هم برای خانه سینما به درستی طی نشده و انوار نامه ثبت شرکت‌ها را در اذهان عمومی مجوز فعالیت معرفی می‌کند، در حالی که دو پروسه مجزاست. مطابق قانون، مجوز فعالیت و تاسیس موسسه دو مبحث جداگانه است و دو پروسه کاملاً مجزا است که با هم، فرآیند قانونی مجوز تاسیس تشکیل و فعالیت را تکمیل می‌نماید.
نامه‌ای که معاونت وقت سینمایی برای ثبت شرکت‌ها آماده کرد غیر قانونی بود، زیرا اساسنامه مطرح شده در شورای فرهنگ عمومی مراحل قانونی خود را طی نکرده و براساس قوانین و مقررات باید طی یک نامه به هیئت نظارت بر مراکز و موسسات فرهنگی ارجاع و در خواست مجوز فعالیت و تاسیس خانه سینما از سوی معاونت وقت صورت می‌گرفت اما گویا فرصتی برای ارایه نامه باقی نمانده بود و مدیران باید پست خود را ترک می‌کردند و مقام و منصب را به دیگران می‌سپردند پس با عجله و بدون فوت وقت با نامه غیرقانونی مدیر وقت و ارایه اساسنامه که به تصویب شورای فرهنگ عمومی نرسیده (غیرقانونی) به اداره ثبت شرکت‌ها نامه ارسال شده و خانه سینما به ثبت می‌رسد.
* خانه سینما توسط مدیران دولتی پایه‌گذاری شده است
خانه سینما توسط مدیران دولتی پایه‌گذاری می‌شود و مدیران وقت موسسین اصلی آن هستند. خانه سینما به عنوان نهادی صنفی، مستقل و غیردولتی مزین می‌شود اما در عمل یکی از دولتی‌ترین و خودخوانده‌ترین نهادها به شمار می‌آید. اگر دوران فعالیت خانه سینما را مرور کنیم خواهیم دید در دوره‌های مختلف با نزدیک شدن به انتخابات ریاست جمهوری عده‌ای با ایجاد هیجانات کاذب از این هیجانات به نفع خود بهره بردند و برخی در دام این موج‌های ایجاد شده توسط جناح‌های مختلف سیاسی گرفتار آمدند. این درحالی بود که رسالت خانه سینما و فلسفه وجودی آن رفع مشکلات صنفی اهالی سینما و فراهم آوردن بستری برای دست‌یابی به قله‌های آرمانی که امام راحل (س) آن را پیش‌تر ترسیم کرده بود، بنا نهاده شده بود.
* سیاسی کردن خانه سینما با ارایه بیانیه‌ها
هیئت مدیره خانه سینما در دوران اصلاحات و چه در سال‌های اخیر با ارایه بیانیه‌ها و اطلاعیه‌های مختلف، خانه سینما را جناحی کردند که این برای خانواده سینما سمی مهلک بود. دوستان با برگزاری مراسم‌های مختلف و برپایی جشن و سرور، جایزه دادن و هورا کشیدن توجه جامعه جوان و مشتاق را به سوی خود جلب نمودند و مشکلات مختلف صنفی اهالی سینما را مدفون کردند.
* تلاس برای رفع مشکلات صنوف
اما فعالیت صنفی و رفع مشکلات معیشتی و رفاهی اهالی سینما از دغدغه‌های دولت در دوره نهم و بالاخص دهم بود.
در دوره دهم شورای‌عالی سینما به ریاست رییس جمهور و نایب رییسی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی شکل گرفت و قرار بر این شد تا سازمان سینمایی با ساز و کاری مناسب و در خور سینمای ایران شکل گیرد.
«جواد شمقدری» معاون سینمایی وزارت ارشاد برای رفع مشکلات اساسنامه خانه سینما و قانونی شدن این صنف تلاش‌های متعددی را صورت داد و کمیسیون حل اختلاف با حضور سه نفر از هیئت مدیره خانه سینما و سه نفر از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تشکیل شد اما طبق گفته‌های معاونت سینمایی در برنامه تلویزیونی هفت دوستان در خانه سینما به اقدامات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی اعتماد نداشتند. باب گفت‌و‌گو و مذاکره باز بود تا زمانی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طبق قانون مکلف شد تا دستور انحلال خانه سینما را براساس قوانین و مقررات صادر و ارایه نماید.
* اقدام قانونی وزارت ارشاد
قانون تعطیلی مراکزی که بدون مجوز قانونی دایر شده‌اند، در سال 72 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است و مطابق این قانون ثبت موسسات و مراکز در ثبت شرکت‌ها لازم است اما کافی نیست و بر اساس همین قانون اگر مرکزی که انحلال آن توسط وزارتخانه مرتبط با فعالیتش اعلام شده است، به فعالیت خود ادامه دهد، حکمش در حکم کلاهبرداری است و در صورت شکایت از طرف وزارتخانه مربوطه تحت پیگرد قانونی قرار خواهد گرفت. قانون، وزارتخانه را مکلف به اجرای احکام می‌کند و مراجعی که بر حسن اجرای قانون نظارت دارند وزارتخانه را مورد سوال قرار می‌دهند و این قانون باید به اجرا می‌رسید. با ارایه دستور انحلال خانه سینما، هیئت مدیره خانه سینما و به تبع آن صنوف با حضور در نشست خبری و صدور بیانیه حکم را غیرقانونی دانسته و اعلام کردند در این خصوص به دیوان عدالت اداری شکایت برده‌اند. این درحالی است که دستور انحلال کاملاً قانونی است و هیئت مدیره خانه سینما به خوبی می‌داند حکم ارایه شده کاملاً صحیح بوده و مراجع قانونی نیز آن را تایید می‌کند.
* خانه سینما منحل نمی‌شود
دستور انحلال در حکم منحل شدن خانه سینما نیست بلکه با این کار در شرایط فعلی هیئت مدیره موقت انتخاب خواهد شد و کارها بر زمین نخواهد ماند و صنوف به فعالیت‌های خود ادامه می‌دهند تا زمانی که نواقص اساسنامه خانه سینما رفع شده و مشکلات مرتفع شود و بار دیگر مجمع عمومی تشکیل شده و هیئت مدیره به درستی و با رای تک تک اعضا انتخاب شود.
در شرایط فعلی که جامعه نیاز به آرامش و امنیت دارد امیدواریم با سعه صدر سینماگران و صنوف مختلف این مهم حاصل شده و شاهد برگزاری هرچه باشکوه‌تر سی‌امین جشنواره فیلم فجر باشیم.
صاحبان خرد و سینماگران برجسته و انقلابی خانه سینما هم به جای تبعیت از فرهنگ غلط بیانیه دادن و برخوردهای احساسی که عمدتا ناشی از اطلاعات ناقص و معطوف به ماجراجویی‌هایی غیر فرهنگی است، نه تنها کمک به صنف و هم‌صنفان خود نمی‌کنند که باعث دغدغه‌های بیشتر جامعه شده و یک مساله قابل حل را که به قول آن مثل «خدایا! شری باشد که خیر ما در آن باشد»، تلاش کنند یک بار برای همیشه مساله را از دوگانگی قانونی منتزع نمایند.
اخبار ویژه
نظرات بینندگان
جدیدترین اخبار پربازدید ها
