عراقچی‌: تصویب برجام در مجلس به‌صلاح نیست

وی ابراز کرد که در ابتدای جلسه نکاتی پیرامون مباحث قبلی مطرح شد، بحث گفت‌وگوی ویژه شبکه دو نیز عنوان شد که زاکانی توضیح داد: اولاً قبل از حضور و در هنگام دعوت، به اینجانب اطلاع داده نشد که میهمانی از دولت و تیم مذاکره‌کننده حضور خواهد داشت، بلکه بین راه به اینجانب اطلاع دادند و دیگر اینکه ما مطابق مصوبه کمیسیون بنای مناظره با هیچ‌کس را نداشته و نداریم چون ما در مقام قضاوت و داوری هستیم نه مخالفت یا موافقت.

سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام اظهار داشت: پس از توضیحات اولیه، عراقچی وارد بحث شد و با تأکید بر بیانات مقام معظم رهبری در ملاقات نمایندگان مجلس خبرگان با معظم‌له، تعبیر خودشان را از بیانات حضرت آقا بیان کردند و باز هم به‌‌عنوان نظر کارشناسی، تصویب برجام در مجلس را صلاح ندانستند.

نقوی‌حسینی با بیان اینکه عراقچی در ادامه به نقش مجلس اشاره کرد، گفت: وی بر این باور است که مجلس به برجام اگر به‌‌عنوان یک معاهده نگاه نکند، می‌تواند نقش قوی‌تری را ایفا کند؛ زیرا وقتی که معاهده سند شود و به تصویب مجلس برسد، قانون می‌شود و خودمان به‌دست خودمان، خودمان را ملزم کرده‌ایم. وی در ارتباط با ابعاد حقوقی قطعنامه و برجام توضیح داد که شورای امنیت فعالیت هسته‌ای جمهوری اسلامی را تحت فصل هفتم منشور ملل متحد قرار داده بود.

وی ادامه داد: عراقچی همچنین عنوان کرد که قطعنامه‌های قبلی ممکن است به‌لحاظ تحریم‌های اعمال شده، مهم نبوده باشند، ولی مجوزی بود برای اقدامات تحریمی سایر دولت‌ها مثل آمریکا و همپیمانان آنها و چنین اقدامات تحریمی آنها به‌سوی اجماع جهانی و تبعیت سایر کشورها از تحریم پیش می‌رفت ولی قطع‌نامه 2231، موضوع هسته‌ای را ذیل فصل 25 تعریف می‌کند.

سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام اظهار داشت: به‌گفته این عضو ارشد تیم مذاکره کننده هسته‌ای، خروج از ذیل فصل هفتم یکی از دستاوردهای حقوقی قطعنامه 2231 است. نکته دیگر اینکه شورای امنیت در این قطعنامه، برنامه‌ هسته‌ای ایران را با چشم‌انداز تجاری شدن آن مورد تأیید قرار می‌دهد. بنابراین برنامه هسته‌ای که تهدید علیه امنیت و صلح جهانی محسوب می‌شد،‌ حالا مورد تأیید قرار گرفته و نه تنها اقدام علیه صلح و امنیت جهانی محسوب نمی‌شود، بلکه آن را مورد تأیید قرار می‌دهد و کشورها تشویق می‌شوند با ایران و برنامه هسته‌ای آن همکاری کنند.

برجام ضمیمه قطعنامه است و ارزش قطعنامه‌های شورای امنیت سازمان ملل را دارد، اما قطع‌نامه بخشی از برجام نیست، یعنی نقض برجام موجب بازگشت تحریم‌ها می‌شود، اما نقض قطعنامه موجب بازگشت تحریم‌ها نمی‌شود. مطابق قطعنامه تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی بلافاصله لغو نمی‌شود. از نظر ما هم لغو تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی خط قرمز نبوده و نیازی هم به لغو نداشتیم چون در این زمینه به پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای دست یافتیم و تحریم‌های آن را هم رعایت نمی‌کنیم، بنابراین آورده شدن تحریم‌های تسلیحاتی و موشکی در قطعنامه، یعنی اینکه نقض آن موجب بازگشت تحریم‌ها نمی‌شود و ما اجازه ندادیم که چنین محدودیتی در توافق بیاید چون خط قرمز ما بود که الزام‌آور برای ما نباشد، چون امنیت کشور مهم‌تر از این بود که توافقی صورت پذیرد.

نقوی حسینی با بیان اینکه بحث برنامه موشکی در جلسه امروز کمیسیون ویژه نیز مطرح شد، اظهار داشت: عراقچی در ادامه گفت که برنامه موشکی جمهوری اسلامی را با سرعت بیشتر و بدون محدودیت پیش خواهیم برد.در حوزه نظامی و تسلیحاتی نیز مطابق قطعنامه 2231 آورده شد که خرید و فروش تسلیحاتی از ممنوعیت قطعنامه قبلی به محدودیت مورد به مورد برای مدت نیم‌ سال تبدیل شده که اولا برای ما لازم‌الاجرا نیست، ثانیاً مدت آن محدود است و ثالثاً ما را محدود نمی‌کند.

به گفته عراقچی کمیسیون مشترک مأموریت صدور مجوز برای خرید اقلام، تجهیزات و مواد مورد نیاز حوزه هسته‌ای را دارد که چنین مجوزهایی به طور طبیعی صادر می‌شود، مگر اینکه مسائل تجاری- رقابتی مطرح شود. بنابراین آنچه که قبلا ممنوعیت داشته، به محدودیت تبدیل شده است. البته لازم به توضیح است که کانال خرید، مشمول اقلام نظارت نمی‌شود، بلکه فقط شامل فعالیت‌های هسته‌ای صلح‌آمیز می‌شود.

در بخشی دیگر از جلسه اعضای کمیسیون به طرح سؤالات و نقطه‌نظرات‌شان در ارتباط با ابعاد حقوقی برجام پرداختند. نبویان، بذرپاش، زارعی، کوثری، رسایی، کارخانه‌ای، امیرآبادی، زاهدی، آقامحمدی، ابوترابی، منصوری‌آرانی از جمله نمایندگانی بودند که سؤالات حقوقی خود را مطرح کردند.

نقوی‌حسینی در این باره، گفت: عراقچی پیرامون سؤالات مطرح توضیح کامل داد از جمله اینکه قطعنامه 2231 موضوع هسته‌ای را از ذیل فصل هفتم منشور ملل متحد خارج کرده است، کمیسیون مشترک مربوط به اقلام غیرنظامی غیرهسته‌ای است، برگشت‌پذیری دوطرفه است و ما هم به همان اندازه حق داریم که طرف مقابل حق دارد، عدم پایبندی طرف مقابل برعهده ما است.

وی ادامه داد: معاون حقوقی وزارت امور خارجه کشور همچنین مطرح کرد اگر ما تشخیص دهیم طرف مقابل پایبندی ندارد، به اقدامات خود ادامه خواهیم داد، لغو تحریم‌ها به لحاظ حقوقی مطابق خط قرمز نظام تعریف شده و مراحل آن کاملا شفاف است. نسبت به نقش مجلس، ما تابع نظرات حقوقی و تشخیص مجلس هستیم، توافق ژنو یک آتش‌بس موقت برای دستیابی به توافق نهایی بود و توافق ژنو نیز ایستادن دو طرف در سرجای خودشان بود. آنها تحریم‌های بیشتر نکنند و ما هم فعالیت بیشتر در غنی‌سازی نکنیم، الا اینکه ما پذیرفتیم که مواد 20 درصد را اکسید کنیم و طرف هم پذیرفت اجرای قانون کاهش صدور نفت ایران اجرا نشود و متوقف شود، برخی کانال‌های بانکی برای خریدهای غذایی و دارویی ایجاد کردند و مقداری از پول‌های بلوکه شده ما هم آزاد شود.

به گفته این عضو ارشد تیم مذاکره کننده کشور، یکی دیگر از ویژگی‌های مهم توافق ژنو این بود که افق نهایی مذاکرات مبنی بر حق غنی‌سازی ایران باید مورد قبول واقع شود. وی در پاسخ به این سوال که بالاخره آیا قطعنامه‌های شورای امنیت کاغذ پاره‌ هست یا خیر؟ گفت که ما هرگز نگفتیم قطعنامه‌ها کاغذ پاره است، بلکه معتقدیم عواقب مختلف از ابعاد مختلف دارد ولی برای ما "امنیت ملی" کشورمان مهم‌تر از آن عواقب است. پس آن قسمت از قطعنامه که مربوط به امنیت ملی کشورمان است را اجرا نمی‌کنیم.

سخنگوی کمیسیون ویژه بررسی برجام در مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: جلسه بعدی کمیسیون فردا دوشنبه با حضور تیم جلیلی و همکارانشان برگزار خواهد شد.