پیش‌قراولان فابیوس در تهران

به نظر می‌رسد نمایندگان پژو برای ربودن گوی سبقت از رقبای خود با دستپاچگی به ایران بازگشته‌اند و بر صندلی‌های سابق خود مستقر شده‌اند، صندلی‌هایی که با تشدید تحریم‌ها علیه ایران یک شبه آنها را ترک کردند، در آن زمان هم فرانسوی‌ها با دستپاچگی و به فرمان سیاسی مسئولان کشورشان از ایران خارج شدند.

* دستپاچگی پژویی‌ها برای حضور در ایران پیش از انعقاد قرارداد

در شرایطی شاهد حضور دوباره فرانسوی‌ها در صنعت خودرو ایران هستیم که هاشم یکه‌زارع مدیرعامل ایران خودرو اخیراً از ادامه مذاکرات با پژو برای آغاز همکاری جدید خبر داده است. این در حالی است که مدیرعامل پژو هر گونه توافق دوباره برای تولید خودرو در ایران را منوط به رفع تحریم‌ها دانسته بود.

یکه زارع پیشتر نیز از توافق برای سرمایه‌گذاری 50 درصدی پژو در ایران و صادرات 30 درصد محصولات تولید مشترک با این شرکت خبر داده بود اما تاکنون هیچ خبری از انعقاد قرارداد با فرانسوی‌ها منتشر نشده است و هیچ یک از مسئولان فرانسوی سخنی از توافق با این شروط مطرح نکرده‌اند. به این ترتیب مشخص نیست دلیل حضور دوباره پژویی‌ها به بزرگترین شرکت خودروساز ایران پیش از اینکه قراردادی بین دو طرف امضا شود، چیست؟

* کارنامه سیاه پژو در ایران

نگاهی به کارنامه کاری پژو در ایران نشان دهنده بد قولی‌های این شرکت فرانسوی در برخورد با صنعت خودرو ایران است. کارنامه‌ای که از ممانعت فرانسوی ها برای دستیابی به خودکفایی در تولید قطعات خودرو تا عدم پرداخت خسارت بابت ترک یک‌شبه ایران توسط کارشناسان پژو را شامل می‌شود. به همین دلیل خروج پژو از کشورمان، منشأ خیری در صنعت خودرو ایران و مقدمه‌ای برای رسیدن به خودکفایی در تولید قطعات و محصولات پژو شد.

یک کارشناس صنعت خودرو در این مورد به فارس می‌گوید: با خروج پژو، وابستگی ایران به این شرکت فرانسوی بعد از 23 سال قطع شد و این مسئله زمینه‌ای برای تکمیل حلقه‌های خودکفایی در طراحی و تولید خودرو در کشور بود.

به گفته وی، تولید محصولاتی مانند پژو 405، پژو پارس، سمند و روآ تا سال 91 در ایران به خودکفایی رسیده بود، اما در مورد محصولی مانند پژو 206 این خودکفایی به دلیل سنگ‌اندازی‌های شرکت پژو تا بیش از 60 درصد محقق نشده بود.

این کارشناس صنعت خودرو ادامه می‌دهد: مدیران پژو تا زمانی که خط تولید پژو 405 در فرانسه جمع نشده بود، با تولید آن در ایران موافقت نکردند. اما با خروج پژو از ایران، خودکفایی در تولید این خودرو در طول 8 ماه عملی شد و در آبان سال 91 پژو 206 بدون وابستگی به پژو در کشور به تولید رسید.

به گفته وی، وابستگی 40 درصدی به پژو در مورد قطعات اصلی این خودرو مانند موتور، اکسل، گیربکس و قوای محرکه بود که تولید خودرو بدون این قطعات امکان‌پذیر نبود.

موضوع بدقولی فرانسوی‌ها و عملکرد نامطلوب آنها از دید مجلس نیز پنهان نماند و نمایندگان مجلس در طرح تحقیق و تفحص از صنعت خودرو به این مسئله نیز واکنش نشان دادند.

در متن گزارش تحقیق و تفحص از خودروسازان آمده بود: طبق قراردادی که در سال 2003 بین روسای‌ جمهور ایران و فرانسه امضا و از سال 2004 اجرایی شد، شرکت پژو فعالیت خود را در ایران آغاز کرد، با وجود آنکه این قرارداد تا سال 2014 اعتبار داشت، اما مسئولان این شرکت فرانسوی ها حق نداشتند در هیچ تحریمی علیه ایران شرکت کنند، اما آنها در تحریم ها علیه ایران شرکت کردند و با زیر پا گذاردن مفاد این قرارداد، کشورمان را ترک کردند.‎

تهیه‌کنندگان گزارش تحقیق و تفحص از خودروسازان تأکید کردند: پیگیری تعیین میزان واقعی و نحوه جبران خسارت‌های وارده ناشی از عدم اجرای تعهدات توسط شرکت پژو فرانسه از مطالبات جدی هیأت تحقیق و تفحص است.

در هر حال، اکنون که در آستانه لغو تحریم‌ها، خودروسازان خارجی برای حضور در بازار پرعطش خودرو ایران و استفاده از ظرفیت صادراتی کشورمان به یکدیگر در رقابت هستند، نباید بدقولی‌های پژو در صنعت خودرو ایران را نادیده گرفت و از کنار آن عبور کرد.

در چنین وضعیتی ابتدایی‌ترین خواسته مردم ایران، جبران خسارت وارد شده به کشور از طرف شرکت پژو است و اینکه دوباره بازار پرعطش خودروی کشور به راحتی در اختیار فرانسوی‌های بدقول قرار نگیرد. به این ترتیب منطق آن است که خودروسازان ایرانی با بررسی دقیق تمام جوانب نسبت به همکاری مشترک با طرف‌های خارجی اقدام کنند و در این میان بیش از هر چیز به مصلحت کشور توجه کنند.