به گزارش پایگاه 598، محمود تولایی رئیس سازمان بسیج علمی کشور در گفتوگو با فارس با اشاره به
خطر خروج دخایر ژنتیکی کشور، گفت: مجموعه ویژگیهای فردی هر انسانی در قالب
رازها و اسرار نهفته شده در ژنها است که از سوی خداوند متعال خلق شده و
این آثار آنچه که بیانگر ویژگیهای ظاهری فرد مانند رنگ چشم، نوع مو،
ظرفیتها و استعدادها و سلامت هستند، همه اطلاعات نهفته شدهای است که
خداوند متعال در ژنوم انسان گذاشته است.
وی گفت: به هر میزانی که
علم بشر پیشرفت میکند و با دستیابی به فن آوریهای علم جدید، بخشی از این
رازها برای بشر شناسایی شده و میزان تسلط بر استفاده از ظرفیتهای
خدادادی نیز افزایش مییابد.
تولایی ادامه داد: یکی از جنبههایی
که امروز در جهان مادی مورد توجه قرار گرفته است، توسعه علم پزشکی از
پزشکی متداول به سمت علم مولکولی است و وجود چنین ظرفیتهایی، پزشکی ما را
از سمت پزشکی عام به سمت پزشکی اختصاصی یا پرسنال مدیسین پیش میبرد.
یعنی ویژگیهای ژنتیکی هر شخصی منحصر به فرد است و مطرح کردن اینکه هر
دارویی امکان پاسخگویی به همه افراد را دارد، معقول نیست و آن متناسب با
تفاوتهای فردی است.
رئیس سازمان بسیج علمی کشور با بیان اینکه این
تفاوتها باعث میشود، قابلیت پاسخگویی دارو به هر فردی متفاوت باشد،
گفت: این مسئله ایجاب میکند برای هر فرد خاص، مطالعات ویژه مولکولی صورت
بگیرد و امروز مباحثی مانند ژن درمانی و اصلاح ژن یا تغییر در فرآیندهای
تولید پروتئین و فرآوردههای متابولیک در بدن ما به وسیله مطالعات ژنتیک
قابل مدیریت کردن باشد که با وجود سودمند بودن این مساله ولی اگر این
اطلاعات در اختیار افراد غیرمطمئن قرار بگیرد، امکان دارد که وضعیت آسیب
پذیری فردی نسبت به یک بیماری یا شناخت آسیب پذیری یک جامعه نسبت به یک
عامل عفونی به عنوان یک ظرفیت شناسایی شود.
به گفته وی، چنانچه در
پشت پرده چنین مجموعهای افراد ناسالم وجود داشته باشند، میکروارگانیسمها،
عوامل عفونی و عوامل بیماریزایی را طراحی میکنند به طوریکه جامعه هدف
فاقد قابلیت مقابله و پاسخگویی در برابر آن عامل مهاجم پاتولوژیک باشد.
تولایی
گفت: اگر این اطلاعات ژنتیک در اختیار یک مجموعه سالم درمانی قرار بگیرد،
به طور اختصاصی میتواند برای یک بیمار نجات بخش باشد و اگر در اختیار یک
فرد ناسالم قرار بگیرد، بیماریهای جدیدی را برای آن فرد، طراحی خواهد کرد
که بدن وی توان مقابله با آن بیماری را نداشته باشد و در قالب یک عفونت
ویروسی منتقل شود. بنابراین اطلاعات ژنتیکی یک سلاح دولبهای است که باید
از آن حراست کرد.
عضو هیئت مدیره انجمن بیوتکنولوژی و ژنتیک ایران
گفت: به تازگی مطالبی در فضای مجازی منتشر شده است که ریشه این حرکت مربوط
به یک مجموعه آزمایشگاهی در انگلستان است که به ظاهر اعلام کردهاند
میخواهیم به شناخت بیماریهای خاص و خطرناک کمک کنیم اما با توجه به
سوابق کشور انگلستان در لطمه زدن به کشور ما، این نگرانی وجود دارد که هدف
اصلی آنها به دست آوردن اطلاعات ژنتیکی مردم جهان سوم به ویژه جمهوری
اسلامی ایران باشد.
تولایی گفت: اگر آنها بخواهند نمونههایی را از
جامعه ایرانی به دست آورند تا عرصههای آسیب پذیر ژنوم ایرانیان را
شناسایی کنند و این از نظر کلان و اجتماعی یک تهدید به شمار میآید و از
نظر اخلاقی هم کشف و انتشار بسیاری از رازهای سلامت افراد درست نیست.
همانگونه که آنچه به وسیله ویزیت و معاینه یک بیمار به دست میآید و پزشک
موظف به حفظ این اسرار است، اگر وضعیت بیماری این فرد را به اشخاص دیگر
منتقل کند به عنوان جرم تلقی میشود.
تولایی اظهار داشت: جاسوسی
ژنتیکی هدف اصلی این مراکز است به ویژه یک مرکز تحقیقاتی که در بریتانیا
مستقر است. این مراکز در نظر دارند که اعمال خطرآفرین اینچنینی را انجام
دهند و رسانهها هم باید هوشیار بوده و ریشه این اطلاع رسانی را در
شبکههای اجتماعی شناسایی کنند و به مراجع ذیربط اطلاع دهند.
وی
انتشار اسرار ژنتیکی افراد را یک تهدید ژنتیکی دانست و گفت: مردم باید
هشیار باشند و با برخی شعارهای عوام فریبانه، گنجینه اسرار ژنتیکی خودشان
را در اختیار هر کسی قرار ندهند و اگر واقعا هدف خیرخواهانهای مطرح
میشود، حتما از طریق مراکز مطمئن داخلی اقدام کنند زیرا امروز در کشور ما
ظرفیت تخصصی در موضوع ژنتیک، از سطح منطقه بسیار مطلوبتر است.
وی
اضافه کرد: ما در قوانین جاری خودمان، لایحه حفاظت از میراث ژنتیکی را
داریم اما به نظر میآید بر اجرای آنها باید تاکید شود زیرا برخی از این
رفتا ها و ارتباطات به صورت آشکارا صورت میگیرد.