بودجه بخش جهاني بي بي سي توسط دولت و وزارت خارجه انگليس تامين مي شود. بخش ” وب سايت فارسي بي بي سي ” نيز از سال 1379 در اولين سال هاي گسترش اينترنت در ايران، آغاز به كار كرد.
شبكه تلويزيوني بي بي سي فارسي ، بخشي از سرويس جهاني بي بي سي است و سومين شبكه تلويزيوني بعد ازشبكه تلويزيوني انگليسي وعربي به شمار ميرود و فارسي زبانان آسياي مركزي، خاورميانه و اروپا را تحت پوشش خود قرار ميدهد.
تحقيقات نشان مى دهد راديو فارسى زبان بى.بى.سى دقيقاً با نفوذ مستقيم بهائيان ايرانى تبار راه اندازى شده و در طول اين سال ها سعى كرده زمينه روانى را براى اجراى سياست هاى دولت بريتانيا در ايران فراهم كند.حتى در دوره اخير هم نفوذ بهائيان در اين رسانه كمتر نشده و همچنان محورى است.
برخی مورخان و کارشناسان نیز به روزهای نخستین تاسیس بی بی سی فارسی در سال 1319 و یهودی بودن بنیان گذار آن اشاره می کنند.
آن چه مسلم است نقش یهودیان وبهائیان در راه اندازی بی بی سی فارسی قابل انکار نیست
سياست هاى اين رسانه در دوره پيش از ملى شدن صنعت نفت به وضوح عليه منافع ملت ايران در ملى شدن اين صنعت و به نفع حاكميت بريتانيا بوده است. پس از انقلاب نيز راديو فارسى زبان بى.بى.سى تلاش كرده تا نقش محورى رسانه هاى اپوزيسيون نظام را از آن خود كند.
تمركز رهبرى بهائيان در سرزمين فلسطين اشغالى، از ارتباط وثيق بى.بى.سى فارسى، رژيم صهيونيستى و اپوزيسيون سياسى نظام پرده برداشته استخبر، بخش عمده و مهمي از برنامه هاي اين تلويزيون است و به همین خاطر مخاطبان را با شیوه خبر رسانی جذب می کند تا انواع ترفندها، تبلیغات را به کار بگیرد و اهداف خود را دنبال کند. شبكه تلويزيوني فارسي بي بي سي به صورت رايگان از طريق ماهواره ( هات برد و تل استار 12)، تلويزيون كابلي و نيز آنلاين از طريق سايت آن قابل دريافت است.
اين شبكه برنامه هاي روزانه خود را هر روز از ساعت
17 آغاز ميكند و تا 1 بامداد ادامه ميدهد. اما به روشني نشان داده كه در شرايط بحرانی
و در صورت لزوم، ساعات برنامه هاي خود را افزايش ميدهد. به طوري كه در جريان انتخابات
رياست جمهوري و درگيري هاي خياباني پخش خود را تا حدود 24 ساعت افزايش داد و از اين
ظرفيت بسيار موثر ارتباطي خود براي هدايت افكار عمومي بهره گيري كرد. تا پایان اغتشاشات تهران این ظرفیت پخش برنامه ها
ادامه داشت و امروز با احتساب تکرار برنامه ها به حدود روزی 12 ساعت رسیده است.
نامهاي بي بي سي
بي بي سي در سال1922 با نام British Broadcasting Company فعاليت ميكرد و در سال 1927 به British Broadcasting Corporation تغيير نام داد. بنيانگذار بي بي سي جان ريث بود [John Reith :1889-1971].
رويال چارتر (Royal Charter):
بي بي سي تحت منشور سلطنتي موسوم به رويال چارتر در سال 1923 متولد شده است. اين منشور از دهه پنجاه مي تواند هر ده سال يكبار آپديت شود و سپس بر اساس توافق نامهاي كه در سال 2007 بين بي بي سي و وزارت فرهنگ، رسانهها و ورزش بريتانيا (DCMS) تنطيم شد؛ رويال چارتر به صورت يك "منشور- توافق نامه" (Charter and Agreement) در آمده كه همان رويال چارتر را عملياتيتر كرده است.
بر هر رويال چارتر (اولين رويال چارتر1936-1927) يك هيات حكام نظارت داشته است. ازآغازرويال چارتر هشتم (اول ژانويه 2007) پرونده هياتهاي حكام بسته شد و جاي آنها به بي بي سي تراست و هيات اجرايي سپرده شد
بي بي سي تراست (BBC Trust):
بي بي سي تراست، نهاد تصيم ساز 12 عضوي حاكم بر بي بي سي است و خطوط استراتژيك آنرا تعيين ميكند. اختيار عملياتي سازي "منشور- توافق نامه" به بي بي سي تراست واگذار شده است.
نحوه انتخاب اعضاي بي بي سي تراست:
اعضاي بي بي سي تراست به توصيه وزرا و با انتصاب ملكه كار ميكنند. آنها ابتدا توسط پنلي كه از سوي وزارت فرهنگ، رسانهها و ورزش انگليس نمايندگي ميشود مورد مصاحبه قرار ميگيرند. در اين پنل رئيس بي بي سي و يك ارزياب مستقل هم حضور دارد. توصيههاي پنل سپس در اختيار وزارت فرهنگ، رسانهها و ورزش بريتانيا قرار ميگيرد و سپس به نخست وزير بريتانيا و در نهايت به ملكه داده ميشود.
اما اين بي بي سي تراست است كه توافقنامه اي با FCO دارد كه اداره خارجي و كامنولث بريتانيا (وزارتخارجه بريتانيا) (British Foreign & Commonwealth Office) است و گرانت پارلماني از طريق همين FCO به سرويس جهاني بي بي سي داده ميشود و اين هم بر اساس يك قرارداد پخش (Broadcasting Agreement) و يك تفاهم نامه مالي (Financial Memorandum) صورت ميگيرد كه بين بي بي سي تراست و اداره خارجي و كامنولث به امضا رسيده است. اضافه شدن هر زبان تازه به فهرست پخش بي بي سي در چهارچوب اختيارات اداره خارجي و كامنولث بريتانيا است. تلويزيون فارسي بي بي سي هم با تصويب همين اداره خارجي و كامنولث فعاليت خود را با بودجه 15 ميليون پوندي آغاز كرد و بودجه آن در دوراني معين شد كه گوردون براون وزير خزانه داري بود و سپس وزير خزانهداري بعدي آليستر دارلينگ آنرا تصويب كرد.
هيات اجرايي (Executive Board):
مجري خطوط بي بي سي تراست يك هيات است به نام هيات اجرايي كه 16 نفره است و بايد پاسخگوي بي بي سي تراست در نحوه اجراي كار باشد
هدف اصلی بی بی سی براندازی است
بي بي سي فارسي كه طي دو سال گذشته تلاش كرده بود از خاكستر فتنه براي نظام طوفان بسازد و فقط ناكامي درو كرده است، به ناكارآمدي استفاده فتنه گران از اينترنت اعتراف كرد و نوشت: «افراد معترض به انتخابات رياست جمهوري دو سال پيش در ايران و منتقدان حكومت اين كشور، تاكنون از روش هاي مختلفي، از تظاهرات خياباني گرفته تا كمپين هاي اينترنتي، وبلاگ نويسي، تهيه و انتشار فايل هاي ويديويي با موبايل، براي اعتراض استفاده كرده اند، اما گروهي از منتقدان تاكيد مي كنند كه اين كار بيشتر موجب بي عملي معترضان شده، به طوري كه آنها را صرفا به يك كاربر معترض در مقابل كامپيوترها بدل كرده است و فوايد آن بسيار كمتر از زيانش در پيشبرد اهداف معترضان بوده است.
بخش فارسي بي بي سي كه به شيوه موذيانه اي مخالفان را به عمل سياسي دعوت كرده و قصد آمدن مردم به كف خيابان ها آن هم در آستانه انتخابات مجلس را دارد اين پرسش را مطرح كرد كه: نظر شما در اين باره چيست؟ آيا شما با اين نظر موافقيد كه بهره گيري از فضاهاي مجازي و شبكه هاي اجتماعي معترضان را به كاربران بي عمل اينترنتي تبديل كرده است.
گفتني است روزنامه آمريكايي «يو.اس.اي.تودي» طي مقاله اي به قلم رابرت آدامز اعتراف كرده بود كه به علت وفاداري مردم ايران به نظام حكومتي خود، حضور اپوزيسيون در خيابان ها ناممكن است ولي تهيه گزارش و خبر از طريق سايت هاي اينترنتي ايرانيان مقيم آمريكا و اروپا- بخوانيد گزارش هاي جعلي- مي تواند براي افكار عمومي منطقه كه به ايران چشم دوخته اند مفيد باشد
پس از وقوع انقلاب اسلامي ايران بسياري از استراتژيست هاي فرهنگي غرب خود را با يك سامانه ايدئولوژيك نو روبرو ديدند كه هرگز قدرت و نفوذ آن را تصور نمي كردند راههاي مختلفي براي اين تهاجم آزموده شد كه در ميان آن خونين ترين جنگ ها رقم خورد و چون حاصلي نداشت از چند سال پيش اصلي ترين راه دستكاري ها و تهاجم فرهنگي عنوان شد و در ميان اين تهاجم فرهنگي راه تهاجم رسانهاي روش و منشي فوق موثر خوانده شد.
اينگونه بود كه يكباره جريان پر سرعت راهاندازي شبكههاي راديو تلويزيوني فارسيزبان، سايتها و جرايد نوين شكل گرفت. موضوع آن چنان وقيحانه بود كه نخست وزير رژيم صهيونيستي در مصاحبهاي به صراحت راه دگرگوني جامعه ايراني را رسانه ها عنوان كرد و معاون رييس جمهور آمريكا موضوع جوانان را يك راه استراتژيك براي دگرگوني ايران خواند.
اگر بخواهيم بدون توجه به مجموعه رسانه اي كه فقط در چند سال اخير براي هدايت فرهنگي ايران پردازش شده به برخي از برترين هاي اين رسانه ها بپردازيم بي شك تلويزيون فارسي بي بي سي يكي از مهمترين و هوشمندانه ترين مجموعه هايي است كه براي تاثير بر مخاطبان ايراني و ايراني تبار تدارك ديده شده است
دیدگاه بهروز آفاق در مورد اهداف بی بی سی
بهروز آفاق رئیس منطقه آسیا، در سرویس جهانی بی بی سی، مسئول راه اندازی تلویزیون فارسی بی بی سی بوده است.
بهروز آفاق هدف از راه اندازی بی بی سی فارسی را در چند محور به شرح زیر توضیح داده است:
- زبان فارسی براي بی بی سی خیلی اهمیت دارد. چون صد میلیون فارسی زبان در دنیا داریم.
- برنامه های رادیو فارسی بی بی سی سالیان سال بودکه در ایران، افغانستان و تاجیکستان شنوندگان زیادی داشت.
- در حال حاضر مخاطبان رسانه ها توجه خود را از رادیو به تلویزیون متمرکز کرده اند.
- برای همین می خواهیم در مناطق مهم دنيا در کنار رادیووسایت، تلویزیون نیز داشته باشیم.
- بخاطر حضور تلویزیون، مي توانيم مخاطبان بيشتري نيز براي راديو و سايت بي بي سي جذب كنيم.
- همچنین تعداد خبرنگاران ما دردنيا بیشتر خواهد شد و اینها نه تنها برای تلویزیون، بلکه برای رادیو و وب سایت هم مطلب تهیه خواهند کرد.
علاوه بر مدیران انگليسي این شبکه، صادق صبا که سال ها در ایران خبرنگار بی بی سی بوده است اکنون مدیر بخش فارسی و «عنايت فاني» كه بيست و هفت سال پيش به عنوان پناهنده سياسي وارد انگليس شده بود، اكنون معاون تلويزيون بي بي سي است.
دولت انگليس براي راه اندازي اين شبكه، 15ميليون پوند (22ميليون دلار) در بدو امر اختصاص داده است. تعداد كارمندان اين شبكه نیز حداقل 150 نفرمي باشد
تلويزيون بي بي سي فارسي در بسياري از كشورها خبرنگار دارد و به اين منظور از خبرنگاران آزاد و حتي رسمي استفاده كرده است. گرچه مدعي جذب نيروهاي خود از طريق روشهاي قانوني همچون انتشار آگهي است اما در مواردي خاص از روشهاي بازي رواني و يا تماسهاي محرمانه با خبرنگاران نخبه نيز استفاده كرده است.
اهداف كاربردي وعملكرد بي بي سي فارسي علاوه بر براندازی نظام جمهوری اسلامی و گسترش فرهنگ غرب و مداخله در امور داخلی و پیگیری خوی استکباری انگلیس، نقش اطلاعاتي در كليه بحران ها و رويدادهاي سياسي ايران، ايجاد اختلافات قومي و مذهبي در ايران؛ تبديل شدن تلويزيون بي بي سي فارسي به منبع خبري براي ايرانيان دربحران هاي سياسي يا اجتماعي، تلاش براي جذب مخاطبان تحصيلكرده جامعه ايران و جوانان؛ است
اين در حالي است كه با تفاوت بسيار قابل ملاحظه اي به موضوعات مربوط به افغانستان و تاجيكستان نيز ميپردازد و بیشتر تمرکز خود را بر مسائل ایران قرار داده است.
گرچه موضوع ايراني تباران و فارسي زبانان برای بی بی سی از اهميت كاملا متفاوتي برخوردار است ، اما به مرور ثابت شده که نسبت سهم مخاطبان ایرانی ، افغان و تاجیک بسیار متفاوت است و ایرانیان حدود 95 درصد افغانستان حدود 4 درصد و تاجیکستان تنها یک درصد مخاطبان را به خود اختصاص داده است.
بی بی سی علاوه بر برنامه های مستند شبکه فارسی، تعداد زیادی از برنامه های مستند خود را در اختیار شبکه من و تو قرار داده است و با برنامه های موزیک و فناوری کامپیوتر و... تلاش می کند که جوانان را جذب کند تا از این طریق برنامه های سیاسی و خبری خود را با مخاطبان بیشتری مواجه کند
بخش خبر BBC فارسي متکی به شبكه خبري گسترده BBC شامل 70 دفتر خبري در سراسر جهان و بيش از 200 خبرنگار مختص بخش فارسی است .
بی بی سی فارسی در ابتدا تلاش می کرد که بی طرفی خود را به مخاطب نشان دهد و با عدم تاخت و تاز به نظام بصورت عریان تلاش می کرد که توجه همه را جلب کند اما بعد از مدتی، چه در گفت وگو با مخاطبان در برنامه نوبت شما و چه در گفت و گو با کارشناسان وسیاست مداران و مخالفان نظام و چه در تولید برنامه هایی مانند بازدید شجریان از بی بی سی نشان داد که علنا مخالف نظام است و هدف اصلی خود یعنی براندازی نظام را آشکارا دنبال می کند.
در تمام برنامه های خبری و نظر خواهی از کارشناسان و مخاطبان، تلاش می کند که انتقاداتی را متوجه نظام کند.
اگر چه مخالفت صريح و زننده با باورها و نهادهاي مذهبي و سنتي ايران را نشان نمی دهد اما در هر برنامه ای تلاش دارد که به مخاطب نشان دهد مسائل حقوق بشر و مشکلات مردم ریشه در باورها دارد و به خصوص در فیلم های مستند و مسائلی که مربوط به داخل ایران است تلاش دارد که به طور زیرکانه ای وضعیت را سیاه و مشکل دار نشان دهد