پسرفت فضایی در دولت امید!

به گزارش پایگاه 598 به نقل از «وطن امروز»، نگرانی‌های موجود درباره عدم توجه دولت به حوزه مسائل فضایی که مورد انتقاد قائم‌مقام سازمان فضایی ایران نیز قرار گرفته چندی پیش نیز از سوی محافل دانشگاهی ابراز شد. اما اظهارات روز شنبه حمید فاضلی قائم‌مقام سازمان فضایی در پژوهشگاه فضایی ایران و تاکید وی بر پسرفت فضایی ایران مهم به نظر می‌رسد. به اعتقاد فاضلی که در حقیقت یک مسؤول دولتی محسوب می‌شود مهم‌ترین دلیل پسرفت ایران در حوزه فضایی سوء‌مدیریت برخی مسؤولان است و ارتباط دادن این موضوع به مساله تحریم هیچ مفهومی ندارد. به گزارش ایرنا، حمید فاضلی روز شنبه در مراسم آغاز به کار هفته جهانی فضا در پژوهشگاه فضایی ایران درجمع خبرنگاران افزود: بسیاری از ضعف‌ها در کشور را نباید به حساب تحریم‌ها و مشکلات حاصل از آن گذاشت بلکه برخی از مشکلات به ضعف مدیریت کشور بازمی‌گردد. وی افزود: براساس اعلام موسسات معتبر بین‌المللی، ایران طی 5 سال گذشته یکی از قدرت‌های نوظهور فضایی با بالاترین نرخ فعالیت‌ها بود اما این وضعیت اکنون قدری در حال پسرفت است. فاضلی وضعیت برنامه‌های هوا - فضای ایران را به طور تلویحی با دیگر کشورها مورد مقایسه قرار داد و گفت: اکنون برخی کشورهای حاشیه خلیج‌فارس قرار است کاوشگر به مریخ بفرستند علاوه براین اخیرا این کشورها سرمایه‌گذاری شش میلیارد دلاری در زمینه ماهواره‌های مخابراتی داشته‌اند. قائم‌مقام سازمان فضایی در بخش دیگری از اظهاراتش گفت: کشوری که در چند سال گذشته برای دریافت تنها 2 فروند هواپیما دست نیاز به سوی ایران دراز می‌کرد، امروز به جایی رسیده است که برخی از خطوط هوایی دنیا را مدیریت می‌کند و مانند سایر کشور‌های خلیج فارس در پی تشکیل نهاد مستقلی برای فعالیت‌های فضایی زیر نظر مستقیم دولت‌هاست. اگرچه فاضلی اسمی از کشور خاصی نبرد اما احتمالا «امارات» کشور مورد نظر بوده است.
مسؤولان در تردید هستند
فاضلی درعین حال عدم همرأیی و همفکری درمیان مسؤولان کشور درباره طرح‌های فضایی کشور را به صورت تلویحی مورد انتقاد قرار داد و تاکید کرد برخی مسؤولان در این زمینه دچار تردید هستند. وی گفت: در حالی که بسیاری از کشورها راهی را که ایران طی 3 سال گذشته توسعه داده و نتایج آن را اخذ کرده پیش رو قرار داده‌اند اما ما در بین مسؤولان همچنان دچار تردید برای یکپارچگی سازمان فضایی هستیم. قائم‌مقام سازمان فضایی به حضور نمایندگان کشورهای مختلف در کشور و بازدید از سازمان فضایی اشاره کرد و گفت: بسیاری از مقامات فضایی دنیا از جمله کشورهای ترکیه و مالزی در تهران وجود سازمان یکپارچه فضایی در کشور را از محسنات برنامه فضایی ایران اعلام کردند. وی ابراز تاسف کرد: با این وجود زمزمه‌هایی برای تغییر در یکپارچگی سازمان فضایی می‌شنویم که امیدواریم با حمایت مسؤولان ذی‌ربط این موضوع رفع شود. این اظهارات در حالی مطرح شد که محمد شریعتمداری معاون اجرایی رئیس جمهوری در حاشیه همین برنامه در گفت‌وگو با ایرنا با بیان اینکه سازمان فضایی کشور به عنوان یک تشکل یکپارچه زیر نظر ریاست‌جمهوری باقی خواهد ماند، گفت: تلاش می‌کنیم در دولت تدبیر و امید این سازمان را کوچک‌تر و چابک‌تر کنیم و سازمان فضایی به این اندازه فربه نمی‌خواهیم. روزهای 12 تا 18 مهرماه به عنوان هفته جهانی فضا نامگذاری شده است. در این هفته برنامه‌های ویژه‌ای در ایران همانند بسیاری از کشورهای جهان برپاست.
نگرانی دانشجویان شریف
آذرماه سال گذشته و در حوالی روز دانشجو بود که جمعی از دانشجویان نخبه دانشگاه صنعتی شریف با انتقاد از معاونت اجرایی رئیس‌جمهور، نسبت به عدم پرتاب ماهواره «شریف ست» اعتراض کردند. این دانشجویان تاکید کرده بودند «شریف ست» آماده پرتاب است و تمام تست‌های آن با موفقیت انجام شده، سازمان فضایی هم بر این آمادگی صحه گذاشته اما معاون اجرایی ریاست‌جمهوری مانع پرتاب آن شده است. به گفته دانشجویان شریف، ماهواره شریف‌ست قرار بود پرتاب شود اما از سوی معاون اجرایی ریاست جمهوری، پرتاب آن محقق نشد و قرار است این ماهواره با ماهواره‌بر بومی سفیرB1 به فضا پرتاب شود. بنا بر ادعای دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف این ماهواره که در نوع خود، یک شاهکار است، در صورت پرتاب اعتبار شایانی در سطح جهان برای تیم دانشجویی، مهندسی و تیم مدیریت پشتیبان ایجاد خواهد کرد. این دانشجویان همچنین خطاب به دولت یازدهم عنوان کردند: از دولت تدبیر و امید انتظار داریم که پیشرفت‌های علمی بیش از پیش پاس داشته شود و امید دانشجویان به یأس و ناامیدی مبدل نگردد. اما اعتراض دانشجویان صنعتی شریف نسبت به توقف در پرتاب «شریف ست» در آن موقع با واکنش تند محسن بهرامی رئیس حوزه معاونت اجرایی رئیس‌جمهور مواجه شد و وی صراحتا گفته بود این موضوع چه‌ربطی به آنها دارد که بگویند چه‌کسی مانع شده است؟ وی همچنین با اظهارات تندی به دانشجویان گفته بود: برای پرتاب ماهواره باید هزاران کار فنی، تکنیکی و هماهنگی‌های لازم را انجام دهیم، از این‌رو این موضوع اصلاً در حیطه دانشجویان نمی‌گنجد و من حرکت آنها را سیاسی می‌دانم. دانشجویان مراقب باشند که به‌صورت ابزار از آنها استفاده نشود و من اقدام آنها را سیاسی می‌دانم چون احتمالاً رئیس دانشگاه شریف در معرض تغییر و تحول است و می‌خواهد جوسازی کند که جلوی تغییر و تحولش گرفته شود. بهرامی همچنین با بیان اینکه این موضوع هیچ ربطی به دانشگاه شریف و رئیس آن ندارد، بار دیگر تأکید کرد که موضوع ماهواره شریف‌ست کاملاً تکنیکی و نیازمند هماهنگی بسیار بسیار گسترده با دستگاه‌های اجرایی است و اصلاً ربطی به رئیس دانشگاه شریف هم ندارد. اما اظهارات روز شنبه قائم‌مقام سازمان فضایی ایران در حالی است که محمد شریعتمداری سال گذشته بعد از 2 هفته از اعتراض دانشجویان دانشگاه صنعتی شریف دلایل عدم پرتاب ماهواره شریف‌ست را مسائل فنی عنوان کرد. مسائلی که با گذشت نزدیک به 9 ماه ظاهرا هنوز پابرجاست. معاون اجرایی رئیس‌جمهور و رئیس سازمان فضایی کشور دی‌ماه سال گذشته در واکنش به اخباری درباره علت توقف پرتاب ماهواره شریف‌ست ضمن انتقاد از برنامه سیاسی‌سازی برخی دوستان نه‌چندان دلسوز که معلوم نیست با چه انگیزه‌ای صورت می‌پذیرد، گفته بود: تلاش‌های علمی و فعالیت‌های پژوهشی دانشمندان عزیز کشور ما، در سازمان‌های مهم پیشتاز علم و تکنولوژی کشور خصوصاً دانشگاه‌ها و مراکز علمی و آموزشی مهمی که در تراز بین‌المللی افتخارآفرینی کرده و می‌کنند، از سرمایه‌های قیمتی و باارزش کشورمان و حاصل عمر و تاریخ یک ملتند و از نظر اینجانب هیچ ربطی اختصاصی و انحصاری به هیچ دولت یا شخص خاصی نداشته و ندارند و هیچ حب و بغضی هر چند سیاسی‌کارانه به فرض وجود، در هیچ دوره‌ای نتوانسته و نمی‌تواند این سرمایه‌های باارزش را کم‌اهمیت پندارد یا کوچک بشمارد. البته شریعتمداری روز شنبه در حاشیه افتتاح هفته جهانی فضا به تسنیم گفت: ماهواره ایرانی شریف‌ست کاملا آماده پرتاب است و امیدواریم امسال این اتفاق بیفتد. موضوعی که مشخص نیست به وقوع می‌پیوندد یا همچنان به درازا می‌انجامد. اکنون به نظر می‌رسد سقوط جایگاه علمی ایران و کند شدن شتاب علمی در دولت یازدهم که حاصل پررنگ شدن برخی حواشی در دولت است به جایگاه فضایی کشور نیز که طی سال‌های گذشته به یکی از قطب‌های علمی دنیا تبدیل شده بود ضربه وارد کرده و لازم است برای این مهم تمهیدات لازم اندیشیده شود.