سرويس اقتصادي نداي انقلاب-سجاد سلامی|در پی نوسانات طلای جهانی، بازار سکه تهران روند جدیدی از قیمتها را تجربه کرده که در نوع خود بی سابقه و قابل تامل است. روندی که روز به روز با فاصله گرفتن قیمت بازار سکه از قیمت واقعی آن همراه بوده و نوع جدیدی از قیمتگذاری برای سکه را به صورت حباب به قیمت آن در بازار منتقل کرده است.
موضوعی که سبب شده تا فعالان بازار طلا ترجیح دهند سکه بهار آزادی را 13 درصد بالاتر از قیمت واقعی معامله کنند. تا باور اینکه این روزها سکه تمام بهار با حباب هشتاد هزار تومانی بین معاملهگران دست به دست میشود برای کارشناسان اقتصادی سخت باشد.
وقتی انگشت اتهام بخش خصوصی بانک مرکزی را نشانه می رود
محمد کشتیآرای رئیس اتحادیه کشوری طلافروشان در خصوص اختلاف قیمت حباب گونه بازار سکه با ارزش واقعی این کالای سرمایه ای معتقد است: یکی از دلایل مربوط به اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده است، چرا که سکةهای بانکی که از طریق بانک مرکزی به بازار تزریق میشود با اعمال 3 درصد مالیات بر ارزش افزوده است.
به اعتقاد وی افرادی که حباب وارد بازار طلا میکنند، نه بخش خصوصی و دلالان که خود بانک مرکزی است: قیمت سکه که در حال حاضر توسط بانک مرکزی و از طریق شعب بانک ملی به بازار تزریق میشود قیمت واقعی نیست حباب دارد و در واقع حباب از طریق بانک به بازار منتقل میشود.
توجیه بازار سکه بر اساس نظریه «احمق تر از من»
برای کالای نقد شوندهای همچون سکه وجود چنین حبابی هیچ توجیهی به لحاظ اقتصادی ندارد. نه انتظارات افزایش قیمت اونس طلای جهانی و نه انتظارات افزایش قیمت دلار و نه حتی رکود اقتصاد جهانی و نگرانی از بحران ارزی در دنیا هیچکدام حباب قیمت سکه تمامبهار در بازار تهران را توجیه نمیکند.
بلکه ریشه این حباب در فعالیت های مخرب دلالان بازار طلا و سکه است . البته در این مواقع همه ی اقتصاد دانان بر یک حکم اتفاقنظر دارند؛ «حباب به زودی میترکد.»
از سوی دیگر براساس نظریه مشهور «احمقتر از من» حباب سکه تا زمانی که «ناآگاهتر از من» در بازار موجود باشد، دوام خواهد یافت و زمانی که دوره ناآگاهان به پایان برسد، حباب سکه در دستان آخرین ناآگاه از نسل ناآگاهان بازار خواهد ترکید.
چرا حباب بازار به زودی «می ترکد»
این مدعای اقتصاددانان فقط بر اساس مکانیزم قیمتگذاری بازار استوار است. چراکه به باور آنها چنین حبابی که بر اثر فعالیتهای سوداگرانه شکل گرفته به دلایل ذیل از بین خواهد رفت :
1. سکه های داغ و سوزان :
در چنین مواقعی بازیگران آگاه بازار، سکه طلا را برای نگهداری نمیخرند، آنها فقط سکه را جابهجا میکنند تا از شکاف قیمت خرید و فروش آن بهرهمند شوند. این رفتاری است که در حال حاضر به وضوح در میان صرافیهای تهران به چشم میخورد. برای آنها سکه به منزله شیء داغی است که نباید آن را در دستان خود نگه دارند؛ باید سریع به دیگری واگذار کنند تا نکند دچار سوزش شوند.
2.زنده باد سکه تقلبی:
از آنجا که چنین حبابی تنها در قیمت سکه بهار آزادی موجود است و بازار طلای آبشده و شمش به طور نسبی فارغ از حباب است، بازار ضرب سکه تقلبی در این روزها داغ میشود. کافی است شمش طلا آب شود و با دستگاه ضرب سکه نه چندان مدرن، سکه تقلبی تولید شود. سود کار هم معادل 13 درصد در هر بار ضرب است. اگر چرخه تولید سکه تقلبی یکروزه باشد، میشود روزی 13 درصد!
3.جایگزینی طلای بی حباب با طلای با حباب :
نسل دیگری از بازیگران آگاه در چنین مواقعی به سود اندک قناعت میکنند. آنها معتقدند اگر طلا دارایی با ارزشی است، چرا طلای حبابی را با طلای بیحباب جابهجا نکنند. با این استدلال، نسل شریف بازیگران آگاه بازار سکه، سکههای خود را میفروشند و شمش طلا نگهداری میکنند و با این کار سکههای داغ خود را به دستان نسل متاخر ناآگاهان بازار میسپارند.
از اینرو نتیجه منطقی فعالیتهای سوداگرانه یادشده، افزایش عرضه سکه تمام بهار آزادی و کاهش قیمت آن است؛ نتیجهای که در روزهای آتی نیز شاهد آن خواهیم بود.