جنگ وراثت و جانشینی در آل سعود

به گزارش 598 به نقل از خبرگزاری مهر، "احمد المصری" امروز در سرمقاله روزنامه القدس العربی نوشت: این نخستین چالش مهم هیئت بیعت عربستان در کشوری است که یک پنجم کل نفت جهان را در اختیار دارد.

شدت گرفتن رقابت برای جانشینی ولیعهد

مرگ سلطان بن عبدالعزیز در زمانی رخ داد که برخی کشورهای عربی شاهد انقلاب بوده و برخی دیگر به انتظار آن نشسته اند. در مسئله عربستان "نایف بن عبدالعزیز" وزیر کشور 78 ساله  و برادر ناتنی ملک عبدالله بیشترین شانس را برای جانشینی سلطان بن العزیز دارد. وی که ولیعهد دوم محسوب می شود در این راه رقیبانی را نیز برای خود می بیند.

تحلیلگران معتقدند شاهزاده "سلمان بن عبدالعزیز" امیر ریاض نیز آرزوهای بزرگی در سر دارد و به مقام ولیعهدی چشم دوخته است. اما اگر این مسئله برای وی محقق نشود شاهزاده سلمان برای احراز مقام وزارت دفاع تلاش می کند که هم اکنون در اختیار "خالد بن سلطان" پسر ولیعهد سابق است. شاهزاده سلمان خود را برای احراز مقام نخست وزارت دفاع از همه محق تر می داند.

سلطان بن عبدالعزیز، ملک عبدالله و نایف بن عبدالعزیز

القدس العربی در ادامه تاکید می کند: از زمان آغاز بیماری ولیعهد سابق، رقابت میان شاهزادگان و امیران بلندپایه سعودی شدت گرفت و هر جناح درصدد تقویت جایگاه خود برای پر کردن پستهایی شد که احتمال خالی شدن آنها در آینده وجود دارد.

انتخاب نایف به عنوان ولیعهد دوم البته مخالفانی هم داشت و با شگفتی شاهزادگانی همچون "طلال بن عبدالعزیز" برادر ملک عبدالله روبرو شد. وی در آن زمان از انتصاب نایف به عنوان ولیعهد دوم بدون رجوع به هیئت بیعت انتقاد داشت.

از سوی دیگر جبهه مخالفان نایف بن عبدالعزیز که سال 1975 وزارت دفاع را در اختیار داشته است، شامل لیبرالهای سعودی نیز می شود که مخالف گرایشهای ضد اصلاحات وی و تعارض نایف با مخالفان سیاسی هستند.

این افراد نایف را از شخصیتهای اصلی مخالف با سیاستهای اصلاحات اجتماعی و اقتصادی که از سوی ملک عبدالله دنبال می شود می دانند. همچنین به نظر می رسد نایف با کاهش توان اثرگذاری موسسات دینی تندرو در حاکمیت مخالف باشد. 

ساز و کار انتخاب ولیعهد جدید/ انتقال قدرت به نسل دوم آل سعود

هیئت بیعت عربستان که در سال 2006 به دستور ملک عبدالله تشکیل شد، 23 عضو دارد که همگی آنان از پسران ملک عبدالعزیز هستند. هر کدام از این اعضا یک رای دارند و در نهایت ولیعهد جدید را به اتفاق آرا انتخاب می کنند.

در اینجا اختیاراتی برای ملک عبدالله پادشاه عربستان تعریف شده که می تواند گزینه احراز ولیعهدی را پیشنهاد دهد تا درباره وی رای گیری شود. البته اعضای شورای بیعت حق رد گزینه وی و انتخاب گزینه موردنظر خود را نیز دارند.

با انتخاب "متعب بن عبدالله" به عنوان رئیس گارد ملی که جانشین ملک عبدالله پدرش شد، روند انتقال قدرت به نسل دوم آل سعود آغاز شد. در صورتی که نایف به ولیعهدی برسد، دور از ذهن هم نیست که "محمد بن نایف" به عنوان جانشین پدرش وزیر کشور شود.

تحلیلگران همچنین وقوع تغییرات بزرگ در نحوه چینش مهره های سعودی دور از ذهن نمی دانند و احتمال می دهند علاوه بر انتخاب سلمان بن عبدالعزیز به عنوان وزیر دفاع، احمد بن عبدالعزیز وزیر کشور و خالد الفیصل هم امیر ریاض شود.