بولتن نیوز: از ساعات اول اجلاس بينالمللي بيداري اسلامي دنبال مصاحبه با او بودم. اما نشد كه نشد. شنيده بودم كه «الكساندر پروخانف»، روزنامه نگار معروف روسی که یک مسیحی ارتودکس هست چند ماه پيش به ايران آمده بود و با اشخاص و افراد مختلفي از جمله «حسين شريعتمداري» ، ديدار و گفتگو داشت. بعد هم وقتي كه برگشته بود به روسيه، مقالهاي نوشت و در آن عنوان كرد كه «ايران بمب دارد»! سوژه به خودي خود آن قدر جالب بود كه تا چند روز برايش وقت بگذارم و بالاخره وقتي كه از بازديد از نيروگاه اتمي بوشهر برگشت، او را در لابي هتل استقلال گير بياندازم.
مصاحبه با پروخانف، مردي كه چندين برابر من داراي سابقه حرفهاي روزنامهنگاري بود و صميمي و دوستانه برخورد ميكرد آن قدر لذتبخش بود كه بعد از تمام شدن مصاحبه هم تا ساعاتي در لابي هتل نشستيم و چاي خورديم و بحث كرديم. پروخانف از «آزادي و عدالت» گفت و اينكه آزادي مقدم بر عدالت است. من اما جواب دادم حتي آزادي هم براي آزاد بودن نياز به عدالت دارد و بدون عدالت هيچ چيز حتي آزادي هم ممكن نيست. و اينكه اگر اين دو با ابزار و اهرم هايي كنترل و مهار نشوند هم به شدت خطرناك خواهند شد و هم بر ضد خود.
اينها را كه شنيد سري تكان داد و بعد هم با تواضع خاصي گفت: حرفهات زيادي عميق بود،بايد بيشتر فكر كنم...
*شما چند ماه پيش سفري به ايران داشتيد، انگيزه شما از اين سفر چه بود؟
من يك نويسنده هستم. در تمام زندگيم سفر كردهام تا حقيقت زندگي را پيدا كنم. من يك وطن پرست پر و پا قرص شوروي بوده و هستم. آن كشوري كه من آن را دوست داشتم براي ايجاد يك ايدههاي والا تأسيس شده بود اما دوام نياورد و فرو پاشيده شد. به نظر من به دليل آنكه آن عدالتي كه مي خواست در شوروي به وجود بيايد منشاء زميني و مادي داشت باعث اين مسأله شد. اما در ايران حكومتي به وجود آمده كه توانسته است بين زمين و آسمان، و انسان و خدا ارتباط برقرار كرده و هماهنگي جالبي بين اين دو ايجاد كند. و اين موضوعي است كه به وسيله انقلاب اسلامي به وجود آمد. من به ايران آمدم تا در اينباره بيشتر بدانم و بفهمم.
*به نظر شما دلایل اصلی فروپاشی اتحاد شوروی چه بوده است؟
اتحاد شوروی بر مبنای مسائل و «گرایشات زمینی» و «مادی گرایانه» شکل گرفته بود. به همين دليل وقتي زمان گذشت به تدریج این اصول و مبانی کهنه شد و نشان داد که قادر به حل مشکلات و مسائل جهان امروز نیست.
*آیا شما نامه امام خمینی به گورباچف را خواندید ؟
بله، من آن موقع نامه امام خمینی به گورباچف را در روزنامه خودم به نام "فردا" چاپ كردم.
*نظر شما در مورد دیدگاه امام خمینی در این نامه چیست؟
من به نظر امام خمینی و توصیه هایی که ارائه دادند، اعتقاد دارم و طرفدار این دیدگاه هستم.
*عدالت در غرب چه منشایی دارد؟ آیا بر مبنای مادی گرایی و زمینی است، یا بر اساس اصول و مبانی آسمانی، مذهبی والهی؟ وضعیت موجود را چگونه ارزیابی می کنید؟
«سبك زندگی» در غرب مبنای لیبرالی دارد و به همین خاطر بر مبناي مسائل زميني و سودجويانه استوار شده است. به تبع آن «عدالت» نیز در غرب منشاء لیبرالی و زمینی دارد و بنابراين به پایان خود رسیده.
*بنابراين پيش بيني مي كند كه غرب هم فروپاشيد شود؟
در حال حاضر، کشورهای غربی دوره فروپاشی را از سر می گذرانند و همین حالا، پیش بینی در مورد آینده غرب این است که مانند شوروی بحران های اقتصادی شدید و جنگ ها و اتفاقات مختلف را از سر خواهد گذراند. معنویت در غرب کاهش یافته و انسان در حال تبديل شدن به حيوان است. اينها همه به نظرم باعث فروپاشي غرب در آينده خواهد شد.
*آیا دلیل بحران اقتصادی در غرب همان عدالت زمینی آن است؟
جامعه غربی بر مبنای بی عدالتی بنا شده است. کسانی که تمدن غرب را ساختند می خواستند که عدالت و زيبايي را برپا کنند اما به هدف خود نرسیدند. این آرمان های والا به دست افرادی پست و بی ارزش افتاده و باعث نابودی جوامع و انحراف آنها شده است...
*نظریه افرادی مانند جان رالز (John Rawls) در زمینه عدالت را چگونه ارزیابی می کنید؟
با ایده عدالت جان رالز آشنايي زيادي ندارم نیستم اما دوست دارم درباره عدالت بر مبنای قرآن و انجيل صحبت كنم.
*خب برگرديم به ايران، بعد از سفري كه به ايران داشتيد در مقاله اي نوشتيد که «ایران بمب دارد»، منظور شما از این جمله چه بود؟
آمریکا و رژیم های غربي و روسیه در مورد نیروگاه بوشهر ادعاهایی را مطرح کردند که مثلا ايران در بوشهر بمب اتمی مي سازد اما به نظر من آمریکا نگران انرژی اتمی ايران نیست بلکه نگران نفوذ ایران در منطقه است که روز به روز در حال زیاد شدن است.
موضوع نفت ایران نیز مهم نیست بلکه آمریکا از تسرّي «مدل حکومت ایران» در کشورهای منطقه و حتي غرب می ترسد. آنها نگران نفوذ ایران و معنویت در غرب و کشورهای منطقه هستند. آمریکا می ترسد که مدل حکومت ایران برای غرب دردسرساز شود وگرنه کشورهای زیادی هم انرژي هسته ای دارند و هم حتي بمب اتم.
در ایران این حکومت و مدل معنویت انقلابی اسلامی است که برای آمریکا خطرساز است نه بمب و انرژی هسته ای و موشک و... . این مدل حکومت و معنویت ایرانی باعث تسلط بر افکار عمومی جهان شده و به نظر من، این بمب هسته ای ایران است نه انرژی هسته ای و...
*مگر این مدل حکومتی چه اهمیت و تفاوتي با ساير مدل هاي حكومتي دارد؟ چه نیرویی دارد که غرب تا این حد از آن می ترسد؟
این نیروی معنوی به خدا ارتباط دارد و منشا الهی دارد. با این نیرو می توان حتي خورشید را خاموش کرد. با این نیرو است که مردم به معنویت و خوشبختی می رسند و زلزله و طغیان آب و خطرات و انحراف ها به پایان می رسند. با اين نيرو، هماهنگی در جهان و تکامل و تعادل و خوشبختی و سعادت بشر و موجودات را شاهد خواهیم بود.
*با اين اوضاع آيا پیش بینی می کنید که جهان در آینده به سمت این معنویت برود؟
به نظر من در آینده یک جنگ بین عدالت خواهی و بی عدالتی انجام خواهد شد و عدالت از طریق اين جنگ معنوی و روحانی راه خود را باز خواهد کرد. آن وقت انقلاب معنوی که در ایران شروع شده به تمام جهان سرايت خواهد كرد و به پيروزي خواهد رسيد. من دوباره به ایران آمدم تا اين نظرم را ثابت کنم که درست است.
*به نظر شما این جنگ، از نوع جنگ سخت است یا جنگ نرم؟
شکل های مختلفي دارد و از نوع سخت افزاری تا نرم افزاری را شاهد خواهيم بود. همین حالا شاهد چند جنگ هستیم و تعداد آنها در حال افزایش است و می تواند بیشتر هم شود. از جنگ فرهنگی گرفته تا جنگ تجهیزات و سلاح و بمب و... . خاورمیانه منطقه ای است که اختلافات جهانی در آن تمرکز یافته است. يك فرض هايي مطرح است كه در آینده، «جنگ جهانی سوم» در اين منطقه به وجود خواهد آمد که بین عدالت و بی عدالتی است. همین حالا بین سیاستمداران، ژنرال هاي نظامی و... مسائلی مطرح است و در حال نقشه کشیدن هستند تا ایران، سوریه، عراق، اسرائیل، ترکیه، چین و... در آن حاضر شوند. به نظر من فقط خداوند می تواند از این جنگ خسارت بار جلوگیری کند. من معتقدم در آینده نزدیک زمان شهیدان فرا خواهد رسید.
*آيا منظور شما از این جنگ همان آرماگدون و یا جنگ آخرالزمان است؟
بله ، فكر مي كنم اين جنگ همان جنگ آخر الزمان است.
*به نظر شما پیروز نهایی اين جنگ کیست؟
شما خودتان چه فكري مي كنيد؟ خدا يا شيطان؟
خداوند
بي ترديد. پیروز نهایی هميشه خداوند است نه شیطان. معلوم است که سرانجام خداوند و عدالت خواهی و معنویت پیروز خواهد شد.
*به نظر شما برگزاري همایش ها و کنفرانس هایی مانند بیداری اسلامی در تهران چه اثری در جهان خواهد داشت؟
کنفرانس بیداری اسلامی که در تهران برگزار شد مشخصات مهمی دارد و برگزاری این همايش و تعيين يك كميته (دبيرخانه) دائمي براي آن به این معنی است که حادثه بزرگی در سطح جهان اتفاق افتاده است. در ده دوم قرن بيستم در شوروی نمایندگان مختلفی از کشورهای کمونیستی حاضر شدند و یک کمیته بین المللی ساختند و الان من شاهد هستم که یک «کمیته بین الملل اسلامی» در تهران تشکیل شده است. این موضوع اتفاقی نیست و منشا آن انقلاب اسلامی ایران است و يقينا اثرات مختلفی در جهان خواهد داشت.
نظر شما در مورد سخنان و نظرات رهبر انقلاب، آیت الله خامنه ای در همايش بیداری اسلامی چیست؟
من در اين همايش تحت تاثیر دو سخنرانی مهم بودم: آیت الله خامنه ای و احمدی نژاد. پيش از اين تصور می کردم که سخنان «امام خامنه ای» تنها جنبه های عرفانی دارد اما در این سخنرانی، همه چيز كاملا دقيق بيان شد و جنبههای سیاسی آن بسیار مهم و عمیق بود. به نظر من ایشان تسلط زيادي بر مسائلي چون «تئوري هاي انقلاب» و موضوعات بین المللی دارند. سخنرانی ایشان نشانگر دقیق احاطه ايشان بر تحولات منطقه و جهان بود.
*يعني معتقديد ايشان مانند يك استراتژيست صحبت مي كردند؟
بله دقيقا. ايشان مانند يك استراتژيست بزرگ حرف مي زنند. از منظر منطق سياست ايشان هم مانند كسي چون استالين اين توانايي فوق العاده را دارند كه مسائل پیچیده و مبهم را بشكافند و به زبان ساده و عاميانه براي مردم بازگو كنند تا همه مردم آن را متوجه شوند.
در مورد سخنرانی رئیس جمهور نیز به نظرم ايشان مي بايست آمار و ارقام و عملکرد ارائه دهد و سخنانش حالت پراگماتيك (عملگرایانه) داشته باشد اما به جای این که سخنان رئیس جمهور احمدی نژاد، جنبه های سیاسی و آماري داشته و عملگرایانه باشد، سخنان فلسفي و شاعرانه بر زبان آوردند. البته پیش بینی های سیاسی ایشان نيز بر پایه آيات قرآنی و مباني اسلامي بود.
*نظر شما در مورد روابط روسیه و ايران چیست؟
در شوروی و روسیه امروز مدل تفکر سياستمداران، لیبرالی است و در ايران، ديني. به همین خاطر اثری که از همین مدل ها ناشی می شود باعث مي شود روابط و تلقی ایران و روسیه از مسائل بین المللی با هم هماهنگی لازم را نداشته باشد و اختلافاتی ایجاد کند.
*به نظر شما موضع روسیه چه باید باشد؟
موضع روسیه تحت تاثیر مسائل مختلفی است. تحریم هایی که علیه ایران اعمال می شود با موافقت و امضای روسیه هم هست و موافقت شده که مثلا موشک هایی را به ایران ندهند. البته روسیه اگر چه تحت تاثیر آمریکا است اما نظر خود را به طور مستقل دارد و فشار کمتری را به ایران وارد می کند و در موارد بسیاری از ایران و کشورهای منطقه علیه آمریکاحمایت می کند.
بر این اساس، روسیه متفاوت از آمریکا عمل می کند و در جایی همراه با آمریکاست و در جایی همراه با ایران و مخالف نظر آمریکا رای می دهد.
*نظر شما در مورد نیروگاه بوشهر چیست؟ چه حسی از مشاهده این نیروگاه به شما دست داد؟
وقتی به نیروگاه بوشهر نزدیک شدم یاد مسجدی در بين حد فاصل دریا و خشکی افتادم. سقف و مناره نیروگاه، گنبد و مناره مسجد را به یاد من آورد. من فکر می کنم در مسجدی که این همه انسان جمع می شوند معنویت زیادی وجود دارد و انرِژِی اتمی با معنویت بالایی همراه است.
در دوره جنگ ايران و عراق، تعداد زیادی از مردم ایران برای دفاع از بوشهر و اين نیروگاه شهید شدند. این نیروگاه نشانگر عدالت است. به همین خاطر نیروگاه باید در یک جای مقدس ساخته شود. به نظر من ارتباط اسرارآمیزی بین نیروگاه و مسجد وجود دارد. بین نیروگاه و مسجد معنویت جاودانه حاکم است و معنویت به علم و تفکر وابسته است. این نیروگاه را تنها فیزیکدانان ایجاد نکرده اند بلکه «امام خامنه ای» ایجاد کرده که توانسته است «علم و معنویت» را با هم همراه کند.
*سؤال آخر اينكه پیش بینی شما در مورد انقلاب های خاورمیانه چیست؟
این انقلاب ها با موانع بسیاری روبهرو خواهد شد اما سرانجام مردم انقلابي پیروز خواهند شد. بعد از پیروزی ديگر نه تنها کشورهای مسلمان که کشورهای غیر مسلمان را هم تحت تاثیر قرار خواهد دهد. زیرا در آسمان تنها یک خداوند وجود دارد و اين معنویت و عدالت الهي است که در نهایت پیروز خواهد شد.
گفت و گو از محمد پورغلامي