مشاهده
قطع درختان در شهر و شنیدن صدای اره های برقی این روزها به عادتی برای
شهروندان تبدیل شده است هر چند گفته می شود شیوع آفت در درختان نارون شهر
کرمان که پوشش اصلی فضای سبز را تشکیل می دهد دلیل اصلی افزایش قطع درختان
است اما ادامه این روند موجب شده است خیابانهای کرمان به وضوح شاهد کاهش
فضای سبز شهری آن هم در اقلیمی کویری باشند
در حالی فضای سبز کرمان هم اکنون از لحاظ کمی و کیفی از وضعیت مطلوبی
برخوردار نیست که اخیرا شهروندان کرمانی شاهد قطع بی رویه درختان در سطح
شهر هستند.
به گزارش 598 به نقل از خبرنگار مهر، طی ماههای اخیر به کرات مشاهده
شده که درختان شهر کرمان که حتی برخی نزدیک به نیم قرن هم عمر داشته اند به
دلایل مختلف، اعم از انجام پروژه های عمرانی در حال تخریب هستند کما اینکه
در همین مدت پارکی که در سه راه احمدی شهر بود هم به طور کامل تخریب و
درختان آن قطع شد.
مشاهده قطع درختان در شهر و شنیدن صدای اره های
برقی این روزها به عادتی برای شهروندان تبدیل شده است هر چند گفته می شود
شیوع آفت در درختان نارون شهر کرمان که پوشش اصلی فضای سبز را تشکیل می دهد
دلیل اصلی افزایش قطع درختان است اما ادامه این روند موجب شده است
خیابانهای کرمان به وضوح شاهد کاهش فضای سبز شهری آن هم در اقلیمی کویری
باشند که هر درخت خود نشانه ای از حیات است.
نارونهای کرمان در حال خشک شدن هستندعدم
وجود روشی عملی در راستای مبارزه با آفت سوسک چوبخوار درخت نارون موجب شده
است این آفت وارداتی در شهر کرمان رو به گسترش باشد و با توخالی شدن
درختان به ظاهر سبز شهر کرمان با وزش کوچکترین بادی درختان نارون در معابر
شهری فرو بریزند که موجب بروز خطر نیز برای شهروندان شده است.
از
سوی دیگر درختان نارون شاهد خشکیدگی شاخه ها شده اند و ادامه این روند موجب
شده است مسئولان مربوط به فکر قطع این درختان باشند که بخش عمده ای از
فضای سبز کرمان را تشکیل می دهند.
قطع درخت در داخل شهر، کاشت درخت در حاشیه شهربا
افزایش قطع درختان در شهر کرمان مسئولان خبر از کاشت صد درخت به ازای هر
درخت قطع شده می دهند اما این آمار که تا حدودی موجب تعجب خواننده نیز می
شود در سطح شهر قابل مشاهده نیست و گفته می شود این میزان درختکاری در
حاشیه شهر روی داده است.
اما
بسیاری از کارشناسان فضاهای شهری بر این باورند فضای سبز شهر باید در شهر
واقع شود و مردم در کنار فواید درختان از لحاظ بصری نیز بتوانند از این
نعمت استفاده کنند و ادامه روند قطع درختان در شهر و کاشت درخت در خارج از
شهر به زودی کرمان را به شهری بدون درخت تبدیل می کند.
از
آنجا که بحث فضای سبز شهری بر عهده سازمان پارکها و فضای سبز بوده، در این
رابطه خبرنگار مهر با انجام پیگیریهای مداوم طی چند هفته، سرانجام موفق به
انجام مصاحبه ای در دفتر مدیر عامل این سازمان شد که با گذشت تنها پنج
دقیقه از این گفتگو، وی به دلیل جلسه ای که با یکی از مسئولان شهرداری داشت
مصاحبه را قطع و جلسه را ترک کرد با این وجود، خبرگزاری مهر در راستای
رسالت خبری خود مجددا مسئله را پیگیری کرده و این بار خواستار توضیح کتبی
در خصوص دلایل قطع درختان شد که سرانجام این سازمان، در این رابطه نامه ای
در راستای توضیح دلایل قطع درختان شهر کرمان به دفتر خبرگزاری مهر ارسال
کرد.
چاره ای جز قطع درختان وجود ندارد!در این رابطه سازمان پارکها و فضای سبز شهر کرمان اعلام کرده که به ناچار این اتفاقات رخ می دهد.
در
این نامه آورده شده است: یکی از مهمترین و مناسب ترین گونه های گیاهی فضای
سبز کرمان درخت نارون بوده که متاسفانه شرایط اقلیمی و خشکسالی های چند
سال اخیر، مقاومت کلیه درختان فضای سبز و به خصوص درخت نارون را کاهش داده
که این کاهش مقاومت موجب آسیب پذیر شدن درختان در مقابل آفات و بیماری ها
شده است.
در
این نامه افزوده شده است: یکی از مهمترین آفات نارون، سوسک چوبخوار است که
چند سال گذشته باعث خسارت شدید به این درخت شده به طوری که با تغذیه از
بافت چوب و تخلیه بافت های داخلی تنه درخت، باعث توخالی شدن ساقه و تنه
درخت می شود.
با وجود اینکه از زمان شیوع آفت در سطح شهر، مبارزات
مکانیکی و شیمیایی گسترده ای انجام شده اما به علت مقاومت بالای این حشره و
از طرفی کاهش مقاومت درختان همچنان شاهد بروز خسارت از طرف این آفت هستیم.
درختان آسیب دیده با وزش باد می شکنند/ تنها راه نجات قطع درختان آسیب دیده استدر
این نامه همچنین اضافه شده است: از آنجایی که درختان آسیب دیده استحکام
خود را از دست داده و به راحتی با وزش باد در معرض شکستن قرار می گیرند و
می توانند مشکلات جانی، مالی و ترافیکی زیادی را برای شهروندان به وجود
آورند در کنار اینکه یک درخت آفت زده منبع مناسبی برای انتقال آفت به سایر
درختان نیز هست، لذا تنها راه نجات درختان سالم فضای سبز، قطع درختان آفت
زده و معدوم کردن بقایای حاصل از قطع است.
جایگزینی درختان جدیدسازمان
پارکها و فضای سبز شهرداری کرمان تصریح کرده است: به دلیل اهمیت وجود
درختان در فضای سبز به ازای قطع هر اصله درختی که به ناچار به علت انجام
طرحهای عمرانی، شکستگی ناشی از تصادفات، آفت زدگی ها و دیگر عوامل از
خانواده بزرگ فضای سبز حذف شود، حداقل صد اصله درخت از گونه های مقاوم تر
در نقاط مختلف شهر و حاشیه آن کشت می کند تاکنون نیز درختکاری های گسترده
در ورودی های شهر کرمان، بزرگراه شمالی،غربی و شرقی، پارک های بزرگ و کوچک
شهر و محله های مختلف انجام شده است.
در این نامه تاکید شده است:
سیاست سازمان پارک ها و فضای سبز بر این است که بتواند با جایگزینی درختان
جدید، به سرعت کمبود حاصل از درختان قطع شده را جبران کند.
نقش فضای سبز در کاهش جرم و جنایتدر همین حال، خبرنگار مهر با محمد نیکبان، مدرس مرکز آموزش کشاورزی کرمان درخصوص وضعیت فضای سبز شهر به گفتگو نشست.
وی
در ابتدا به اهمیت وجود قضای سبز در شهر کرمان اشاره و اظهار می دارد:
گسترش شهر از سویی و افزایش جمعیت از سوی دیگر باعث افزایش آلودگیهای محیطی
شده است.
وی می افزاید: وقتی جمعیت شهر افزایش می یابد بدیهی است آلودگی هوا که بیشتر هم ناشی از دود خودروهاست، افزایش می یابد.
نیکبان
بیان می دارد: در این شرایط تنها راهکار برای رفع این آلودگیها ایجاد و
توسعه فضای سبز است که اولویت هم با درختان است چرا که مواد سمی که از سوخت
خودروها در هوا منتشر می شود توسط درختان تصفیه می شود.
لزوم توسعه فضای سبز شهر کرمانوی
می گوید: در وضعیت فعلی شهر کرمان، رفت و آمد خودروها باعث تولید سر و
صدای زیادی هم می شود که درختان نقش بسیار موثری در کاهش آلودگی صوتی
دارند.
نیکبان در توضیح بیشتر این مطلب اظهار می دارد: وجود شهرک
های مسکونی در کنار بزرگراهها، مشابه آنچه که در محدوده شهرک افضلی پور شهر
کرمان رخ داده در یکی از کشورهای خارجی موجب آزار ساکنان آن منطقه شده بود
که برای جلوگیری از این مزاحمت ناشی از سروصدای خودروها، در محدوده آن
شهرک دیواری بتنی کشیدند اما باز هم نتوانست موثر واقع شود که سرانجام با
کاشت چندین اصله درخت به راحتی آلودگی صوتی ایجاد شده را توانستند رفع
کنند.
وی
ادامه می دهد: در کنار کاهش سر و صدا، درختان در کاهش گرد و غبار هم نقش
بی بدیلی دارند تا جایی که هر هکتار درخت معادل200اصله می تواند در سال 70
تن گرد و غبار موجود در هوا را جذب کند که در این شرایط با نابودی هر هکتار
درخت می توان پی برد که چه میزان گرد و غبار در هوا باقی خواهد ماند.
وی
تولید اکسیژن را یکی دیگر از وظایف درختان عنوان کرده و می گوید: هر هکتار
درخت در سال 2.5 تن اکسیژن تولید می کند که با دانستن این رقم، می توان به
نقش حیاتی درختان در زندگی شهرهای امروزی پی برد.
فضای سبز تاثیر گذار، درخت است؛ نه چمننیکبان
در ادامه تصریح می کند: همچنین در بسیاری از جوامع به اثبات رسیده که هر
چقدر فضای سبز که اولویت هم با درخت است، بیشتر باشد در آن جامعه آمار جرم و
جنایت کمتر خواهد بود.
این کارشناس ارشد گیاهان زینتی همچنین می
گوید: همان طور که پوشش سبز پزشکان در اتاق عمل می تواند موجب ایجاد آرامش
روانی در بیمار شود در مورد فضاهای شهری هم، رنگ درختان در ایجاد امنیت
روانی شهروندان بسیار موثر بوده و هر چه تعداد درختان بیشتر باشد استرس
کمتر خواهد شد.
نیکبان
تعدیل هوا را هم یکی دیگر از وظایف درختان عنوان کرده و بیان می دارد:
تجربه نشان داده هوای محلی که درختکاری شده نسبت به دیگر مکانها پنج درجه
خنکتر بوده است چرا که درختان نور خورشید را جذب می کنند.
وی از بین
بردن میکروبها و عوامل بیماری زا، جلوگیری از فرسایش آبی و خاکی و جذب
پرتوهای مضر در کنار میوه و چوب درختان را از دیگر نقشهای مهم درختان برمی
شمارد.
وی می گوید: بدیهی است قطع هر اصله درخت هم به همین میزان می
تواند برای شهر و شهروندان مضر باشد چرا که نبود فضای سبز به معنای عدم
انجام هر یک از این فعالیتهاست.
سرانه فضای سبز هر شهروند کرمانی پنج مترمربعنیکبان
در ادامه، به وضعیت فعلی فضای سبز شهر اشاره و اظهار می کند: بنده این
ادعا را قبول ندارم که گفته می شود سرانه فضای سبز در کرمان 11 مترمربع
برای هر شهروند است.
وی با بیان اینکه این عدد در استاندارد جهانی
25 مترمربع تعیین شده است، می گوید: سرانه ای که برای شهر کرمان تعیین شده
احتمال دارد به همراه پوشش چمن در نظر گرفته شده باشد در صورتی که این نوع
فضای سبز اگر چه در ایجاد طراوت نقش مهمی دارد اما هرگز نمی تواند فوایدی
را که از ایجاد فضای سبز انتظار می رود به دنبال داشته باشد.
نیکبان اظهار می کند: فکر نمی کنم سرانه فضای سبز بدون در نظر گرفتن چمن ها برای هر کرمانی بیش از پنج متر مربع باشد.
وضعیت فضای سبز کرمان اصلا مطلوب نیستاین
کارشناس ارشد کشاورزی با بیان اینکه وضعیت فعلی فضای سبزشهر کرمان اصلا
مطلوب نیست، ادامه می دهد: در حال حاضر شاهد قطع بی رویه درختان به دلایل
مختلف از جمله انجام طرحهای عمرانی هستیم.
وی می گوید: در همه شهرهای دنیا طرح عمرانی انجام می شود و بسیار پیش می
آید که برای اجرای آن مجبور به از بین بردن فضای سبز و یا قطع درختان باشند
اما در دیگر کشورها تخریب صورت نمی گیرد.
نیکبان اظهار می کند: در
بسیاری از کشورها دستگاهی وجود دارد که به وسیله آن به راحتی درخت را با
خاکی که در آن بوده از آن محل برداشته و به محل دیگری جابجا می کنند بدون
اینکه به آن آسیبی برسد.
لزوم فرهنگسازی برای جلوگیری از تخریب درختانوی
در ادامه گفتگوی خود از بی تفاوتی بسیاری از مردم نسبت به قطع درختان و
نابودی فضای سبز سخن به میان آورده و می گوید: ما در تقویم سه مناسبت جهانی
داریم؛ روز محیط زیست، روز درختکاری و روز بیابان زدایی اگر چه تا حدودی
به این مسایل توجه می شود اما آنچنان که باید، از این فرصتها استفاده نمی
شود.
نیکبان تصریح می کند: عملا شرایط تخریب درختان با توسعه فضای سبز در شهر کرمان همخوانی ندارد.
محل استقرار درختان مناسب نیستوی می گوید: در کنار تخریب و قطع درختان مسئله نگران کننده دیگری که در کرمان وجود دارد وضعیت فعلی درختان سطح شهر است.
نیکبان
اظهار می دارد: درختان باید در محلی بر اساس محیط رشد خود کاشت شوند که
این مورد درباره بیشتر درختان شهر کرمان رعایت نشده است به عنوان نمونه
بسیاری از این درختان در لابه لای آسفالت و یا سنگفرش های خیابان گیر
افتاده اند.
وی
می افزاید: بدیهی است در چنین شرایطی گیاه نمی تواند آب و موادغذایی را
به اندازه کافی تامین کند و اگر چه فعلا سرسبز بوده و جزو فضای سبز شهر به
حساب می آید اما در واقع این درختان در این وضع، با مرگ خود دست و پنجه نرم
می کنند.
گونه های نامناسب انتخاب شده استاین
کارشناس ارشد کشاورزی یکی دیگر از مشکلات فضای سبز شهر کرمان را عدم
انتخاب صحیح گونه های گیاهی دانسته و ادامه می دهد: گونه درختانی که در
کرمان انتخاب شده منطقی نیست.
وی می گوید: درختان همیشه سبز می توانند خیلی بهتر نقش خود را انجام می دهند.
وی اظهار می کند: چندین سال است که نارون های شهر کرمان گرفتار آفت شده است که تصمیم گرفته شد به جای آن "زیتون تلخ" کاشته شود.
نیکبان
تصریح می کند: اما این گونه گیاه برای کرمان مناسب نیست چرا که خزان آن
یک ماه زودتر از نارون اتفاق می افتد و عملا در مدت زمان زیادی این درخت
بدون برگ خواهد بود و نمی تواند انتظارات موجود از یک فضای سبز شهری را
تامین کند.
وی ابراز می دارد: کما اینکه زیتون تلخ تاج و پوشش نارون را هم ندارد.
نیکبان می گوید: البته اخیرا هم گفته شده که این درختان هم با مشکل روبرو شده و برگهای آن به زردی گراییده است.
این
مدرس مرکز آموزش کشاورزی کرمان تصریح می کند: باید قبلا از کاشت درختان
حتما کار کارشناسی دقیق در خصوص نیازآبی، نوع خاک و دیگر شرایط محیطی انجام
شود تا گونه ای مناسب انتخاب شود و قرار نباشد چند سال دیگر مجددا گرفتار
وضع فعلی شویم.
نابودی درختان موجود در بافت قدیمنیکبان
در ادامه روند تخریب درختان شهر کرمان، به تغییر کاربری منازل مسکونی و
باغات موجود در اطراف شهر اشاره و اظهار می کند: در چند سال اخیر، با اجرای
طرحهای عمرانی باغات اطراف شهر کرمان به شهرکهای مسکونی تبدیل شده است.
وی
می گوید: بسیار مشاهده می شود که منازل مسکونی که در حیاط خود درختان
کهنسالی داشته اند در مدت دو سه روز کوبیده و درختان آن قطع و تبدیل به برج
و آپارتمان می شوند بدون اینکه به اهمیت این درختان در سلامت شهر توجهی
نشان داده شود.
نیکبان به بافت قدیم شهر کرمان هم اشاره کرده و می
گوید: در این محدوده نیز در بیشتر خانه ها درختان کهنسال وجود دارد که در
حال تخریب هستند.
وی ادامه می دهد: در فضاهای مسکونی جدیدی هم که احداث می شود هیچ فضایی برای کاشت درختان در نظر گرفته نشده است.
وی
با تاکید بر اینکه درختان شهر کرمان در حال نابودی بوده و از طرف دیگر
درختانی هم که هستند وضع مناسبی ندارند تصریح می کند: باید متناسب با گسترش
شهر، فضای سبز هم توسعه یابد این در حالی است که تخریب بیشتر از توسعه در
کرمان صورت گرفته است.
این مدرس مرکز آموزش کشاورزی کرمان می گوید:
البته در کنار قطع درختان، کاشت گونه های جدید انجام می شود اما آن درخت
پیش از تخریب انتظاراتی را که از آن می رفته برآورده می ساخته است ولی تا
این گونه جدید رشد کند و بتواند جایگزین شود حداقل 10 سال زمان نیاز است و
این اصلا توجیه ندارد چرا که در این مدت ما از این نقش محروم می مانیم.
-
----------------------------------عکس از حمید صادقی