سال آتی شاهد گسترش نفوذ ایران در عراق خواهیم بود

به گزارش 598، گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از مؤسسه امریکن اینترپرایز، مایکل روبین، کارشناس مسائل خاورمیانه در این اندیشکده معتقد است که فعالیت‌های اقتصادی و سیاسی ایران در دوره گذار عراق در سال 2014 افزایش چشم‌گیری خواهد داشت.

با خروج نیروهای آمریکایی از عراق در سال 2011، ایران به شریک شماره یک عراق تبدیل شد. با توجه به آنکه تنش‌های فرقه‌ای با ترکیه، بر روابط دیپلماتیک این دو سایه افکنده، ایران به شریک تجاری اصلی عراق تبدیل شده است. علاوه بر این، ایران بیشترین طول مرزی را با ایران دارد. بنا به همه این دلایل، دیدار رسمی دو روزه نوری المالکی نخست وزیر عراق از ایارن، در فضای سیاست گذاری و دیپلماسی عراق، بسیار عادی است. مالکی با رئیس جمهور حسن روحانی، وزیر امور خارجه جواد ظریف، رئیس شورای امنیت ملی دریادار علی شمخانه و البته آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبری ایران، دیدار کرد.

اینکه عراق به طور کامل تحت اختیار ایران است و آلت دست این کشور، مبالغه و گزافه‌گویی است. در حالی که جمعیت ایران و عراق غالباً شیعه هستند، اختلاف قومی میان فارس‌ها و اعراق جدی است. تجار عراقی ایران را متهم به آن می‌کنند که بازار را از کالا‌های ارزان پر کرده‌اند و از این طریق تولید عراقی را تضعیف می‌کنند و پیمانکاران عراقی شرکت‌های ایرانی را به ارائه خدمات نامرغوب متهم می‌کنند. در حالی که دولت عراق تلاش می‌کند روابط خود را با ترکیه تقویت کند و به چین و کشورهای غربی نیز دسترسی پیدا کند، دولت ایران نگران آن است که نفوذ اقتصادی خود در این کشور را از دست بدهد.

شاید بتوان گفت سفر مالکی به ایران با ابهام سیاسی عراق در ارتباط بوده است که با اعلان «بهترین آرزوهای» مقامات ایرانی برای رئیس جمهور جلال طالبانی، شدت گرفت. اکنون تقریباً یک سال از زمان حمله قلبی طالبانی می‌گذرد. هر چند که مطبوعات عراقی تصویری از رئیس جمهور در حال خروج از بیمارستان منتشر کردند، اما بعید است که وی توانایی عملکرد مناسب را داشته باشد. ناتوانی او نه تنها از خلأ سیاسی در سطح ریاست جمهوری حکایت می‌کند بلکه از تنشی که انتخابات سال 2014 عراق را در برخواهد گرفت، خبر می‌دهد.

دولت ایران می‌کوشد با استفاده از توان لابی خود در عراق منافعش را در بغداد و اربیل در این سال گذار، حفظ کند. در نتیجه مقامات ایرانی احتمالاً در گفتگو با مالکی نه تنها برای انتخاب مجدد او اعلان حمایت خواهند کرد، بلکه از کاندیدایی که جایگاه ریاست جمهوری را کسب کرده و منافع ایران را نیز در نظر بگیرد، حمایت می‌کنند.

جدای از اینکه چشم انداز سیاسی عراق پس از انتخابات آتی به چه نحو تغییر کند، تلاش‌ها برای افزایش نفوذ اقتصادی و سیاسی در عراق ادامه خواهد یافت. از منظر ایرانی‌ها، هنوز تا تحقق این هدف راه درازی در پیش است و باید اقدامات بیشتری صورت گیرد.