چه ازدواجی عقلانی واسلامی است؟

معظّم‌له ادامه دادند: از منظر تعاليم ديني، معضل تجرّد و عزوبت، عامل بسيار مؤثري در گسترش مفاسد اخلاقي و به وي‍ژه مفسدۀ برقراري رابطۀ دوستي بين افراد نامحرم است و بازگشت به ازدواج اسلامي که به حلّ معضل تجرّد مي‌انجامد، راهکار مناسبي براي رفع مفاسد اخلاقي خواهد بود.

حضرت آيت‌الله مظاهري ضمن بيان رواياتي از معصومين«سلام ‌الله ‌عليهم»، تصريح کردند: پيامبر اکرم«صلي‌ الله‌ عليه ‌و آله ‌و سلّم» و ائمّۀ طاهرين«سلام ‌الله ‌عليهم» در روايات فراواني، جوانان را به ازدواج و امّت اسلامي را به فراهم کردن مقدّمات ازدواج جوانان، تشويق فرموده و عملاً شيوۀ ازدواج اسلامي و موردپسند شرع مقدّس را نيز به مسلمانان آموزش داده‌اند.

ايشان، بیشتر جهيزيّه‌ها، مهريه‌ها، ميهماني‌‌ها، و حواشي ازدواج‌هاي کنوني را اسلامي ندانسته و خاطر نشان‌کردند: شيوه‌هاي رايج امروزي در امر ازدواج، به تعبير قرآن کريم،‌ غل و زنجيري است که به گردن انسان آويخته مي‌شود و علاوه بر اين که مانع بزرگي براي ازدواج جوانان محسوب مي‌گردد، مفاسد و خسارات اجتماعي فراواني به همراه خواهد داشت که در برخي موارد، جبران ناپذير است.

ايشان ضمن نکوهش بهانه‌گيري در امر ازدواج، تموّل مالي و برخورداري از جهيزيۀ تشريفاتي يا مهريۀ گزاف را شرايط کاذب ازدواج‌هاي دوران کنوني برشمرده و اظهار داشتند: پيامبر اکرم«صلي ‌الله ‌عليه ‌و آله ‌وسلّم» معيار اصلي ازدواج را برخورداري طرفين از دين و اخلاق دانسته و فرموده‌اند: اگر همسري پيدا شد که از نظر دين و اخلاق، مناسب بود، با او ازدواج کنيد، وگرنه فتنه و فساد در جامعۀ اسلامي پديدار مي‌شود.

حضرت آيت‌الله مظاهري ضمن بازگويي چند حکايت آموزنده از ازدواج‌هاي اسلامي دوران پيامبر اکرم«صلي ‌الله ‌عليه‌ و آله ‌وسلّم»، ازدواج اميرالمؤمنين «سلام ‌الله‌ عليه» و حضرت فاطمۀ زهرا«سلام‌ الله ‌عليها» را نمونۀ بارز ازدواج اسلامي توصيف کرده و تصريح کردند: ازدواج اميرالمؤمنين و حضرت زهرا«سلام ‌الله‌ عليهما» که از نظر شخصيّت، محبوبيّت و عزّت اجتماعي در والاترين مراتب قرار داشتند، در نهايت سادگي و به دور از هرگونه تجمّل و تشريفات برگزار گرديد؛ به‌گونه‌اي که اميرالمؤمنين«سلام ‌الله ‌عليه» در اثر عدم تمکّن مالي، زرۀ خود را فروختند و مبلغ آن را به عنوان مهريه قرار دادند. پيامبر اکرم«صلي ‌الله ‌عليه ‌و آله ‌وسلّم» نيز با بخشي از مبلغ مهريه، مايحتاج اوّليّۀ زندگي آن زوج نوراني را به عنوان جهيزيّه تهيه کردند و مابقي را صرف يک ميهماني مختصر و ساده نمودند.

ايشان اضافه کردند: پيامبر اکرم«صلي ‌الله ‌عليه ‌و آله ‌وسلّم» كه رفتارشان سرمشق جهان‌بشريّت است، به ابتدايي‌ترين امكانات و پايين‌ترين سطح يک زندگي ساده بسنده و اكتفاء كردند و دختر گرامي خود را با جهيزيه‌اي ضروري و بسيار مختصر به خانۀ همسر فرستادند و بعد در حالی‌‌كه اشك شوق بر گونۀ مبارك داشتند، فرمودند: خدايا اين جهيزيه را كه اكثر ظرف‌هاي آن، گِلی و ساده است، مبارك فرما.

معظّم‌له، ضمن تشريح گوشه‌هايي از آثار و برکات ازدواج اسلامي، خاطر نشان کردند: حاصل ازدواج ساده و اسلامي اميرالمؤمنين «سلام ‌الله‌ عليه» و حضرت زهرا«سلام ‌الله‌ عليها»، تقديم چهار فرزند بي‌نظير به بشريّت بود که عامل استمرار بخش اسلام و تشيّع محسوب مي‌‌شوند.

حضرت آيت‌الله مظاهري با مذمّت شديد تجمّل گرايي در امر ازدواج و ساير شئون زندگي، تصريح کردند: جهيزيّه، براي شروع زندگي و مهريّه، براي احترام و حفظ شخصيّت زن، لازم است، امّا آنچه شوم است و موجب تاريکي و بي‌برکتي زندگي مي‌شود، جهيزيّۀ تجمّلي و مهريّۀ تشريفاتي است که پرهيز از آن، بسيار ضروري مي‌باشد.

حضرت آيت‌الله مظاهري، استقلال اجباري عروس و داماد در محلّ سکونت از همان ابتداي زندگي را مانع ديگري براي ازدواج جوانان برشمرده و خاطرنشان ساختند: در قديم مرسوم بود که عروس و داماد تا چندين سال پس از ازدواج، در يکي از اتاق‌هاي خانۀ پدري زندگي مي‌کردند و در اين مدّت، علاوه بر آموختن نحوۀ صحيح زندگي مشترک، براي آيندۀ زندگي خود، پشتوانۀ اقتصادي فراهم مي‌کردند. امّا امروزه مجبورند از همان ابتدا زندگي خود را در يک خانۀ مستقل شروع نمايند که علاوه بر مشکلات اقتصادي، اختلاف خانوادگي نيز به همراه دارد و اين رسم غلط، مانع ازدواج بسياري از جوانان شده است.

حضرت آيت‌الله مظاهري نياز به ازدواج را امري فطري خوانده و ضمن مذمّت تجرّد و عزوبت از منظر تعاليم ديني، تصريح کردند: خداوندي که نياز به ازدواج را در نهاد آدمي قرار داده است، براي تأمين مقدّمات و مخارج حقيقي ازدواج نيز تدبير لازم را کرده و بنابر تصريح قرآن کريم، از فضل خويش، زن و شوهر را بي‌نياز مي‌فرمايد. امّا بايد دانست فضل خداي تعالي، به زوجي تعلّق مي‌گيرد که ازدواج آنان، اسلامي و مورد رضايت خداوند باشد و ازدواج تجمّلي و تشريفاتي نه تنها مشمول فضل و رحمت پروردگار متعال نيست، بلکه مورد غضب خداوند مي‌باشد.

ايشان تأکيد کردند: ازدواج‌هاي تجمّلي، جهيزيه‌هاي اضافي و تشريفاتي و نيز مهريه‌هاي گزاف، خانواده‌هاي بي‌شماري را دچار بدبختي کرده، موجب پر شدن زندان‌ها شده و مانع ازدواج جوانان گرديده است و بايد دانست که چنين ازدواج‌هايي ختم به‌خير نخواهد شد.

همچنين ايشان افزودند: کساني که رسوم غلط، خرافي و برخاسته از تجمّل‌گرايي را در امر ازدواج، پايه‌گذاري مي‌کنند، بايد بدانند تا زماني که در جامعه به آن رسوم حرام عمل مي‌شود، گناه آن، در نامۀ اعمال پايه‌گذاران نيز ثبت مي‌شود و نيز در گناه کساني که در اثر ترويج تجمّل‌گرايي، از ازدواج محروم شده‌ و به راه‌هاي حرام مي‌افتند، شريک خواهند بود.